Η κατάρρευση του Συνεργατισμού οφείλεται στη μη εφαρμογή του κώδικα συμπεριφοράς της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ) για χειρισμό των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) από τους υπεύθυνους του Συνεργατισμού από το 2013 και μετά, δήλωσε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ) Κώστας Μελάς, ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για την κατάρρευση του Συνεργατισμού.

Ταυτόχρονα, ο κ. Μελάς είπε ότι η ΚΤΚ δεν έκανε εκείνο που όφειλε να κάνει για να υποχρεώσει τον Συνεργατισμό να κάνει σωστές αναδιαρθρώσεις, ενώ έβλεπε ότι αντί αυτού, ο Συνεργατισμός έκανε διαιτησίες, επιβάλλοντας επιτόκια μέχρι και 10,5%.

Καταθέτοντας για δεύτερη φορά ενώπιον της Ερευνητικής, ο κ. Μελάς είπε ότι από το 2013 και μετά όταν άρχισε η υποχρεωτική εφαρμογή της οδηγίας της ΚΤΚ και ο κώδικας συμπεριφοράς για τον τρόπο χειρισμού των αναδιαρθρώσεων δανείων, «εάν εφάρμοζαν (οι τράπεζες) τις πολύτιμες διατάξεις που περιέχουν αυτά τα δύο θεσμοθετήματα δεν θα φθάναμε εδώ που φθάσαμε», προσθέτοντας ότι τα δύο αυτά θεσμοθετήματα «έχουν ετοιμαστεί με βάση τις βέλτιστες πρακτικές που υπάρχουν παγκοσμίως και τις πέταξαν στα σκουπίδια».

Ο κ. Μελάς κατέθεσε στην Επιτροπή αριθμό εγγράφων ως τεκμήρια σε σχέση με τα όσα υποστήριξε κατά την μαρτυρία του αλλά και με τις διατάξεις από τα δύο θεσμοθετήματα της ΚΤΚ.

Καταθέτοντας στην Επιτροπή αναφορές του μνημονίου, ο κ. Μελάς είπε ότι το μνημόνιο αναφέρει πως η ΚΤΚ θα πρέπει μέχρι τέλος Μαρτίου του 2014 να ολοκληρώσει τον δεύτερο γύρο ελέγχου για εφαρμογή του κώδικα συμπεριφοράς και αν χρειαστεί να επιβάλει κυρώσεις, προσθέτοντας ότι «μέχρι σήμερα δεν έχουν επιβληθεί κυρώσεις» εκ μέρους της ΚΤΚ.

Από τον καιρό που ανέλαβε η ΚΤΚ να εποπτεύει και τον Συνεργατισμό (εκτός από τις εμπορικές τράπεζες) δεν έκανε εκείνο που έπρεπε για να υποχρεώσει τον Συνεργατισμό να κάνει σωστές αναδιαρθρώσεις, ενώ έβλεπε ότι αντί αυτού, ο Συνεργατισμός έκανε διαιτησίες, πρόσθεσε.

«Τα έβλεπε όλα αυτά (η ΚΤΚ) και δεν έκανε απολύτως τίποτε και αυτός είναι ένας βασικός λόγος που κατέρρευσε» ο Συνεργατισμός, σημείωσε.

Καταθέτοντας 5^ο έγγραφο στην Ερευνητική Επιτροπή ως τεκμήριο το οποίο περιλάμβανε οδηγίες και συμβουλές της ΕΚΤ για τον τρόπο χειρισμού των ΜΕΔ που εκδόθηκαν το Μάρτιο του 2018, ο κ. Μελάς είπε ότι «οι Ευρωπαίοι έκαναν ότι μπορούσαν για να μας υποδείξουν πως να χειριστούμε τα ΜΕΔ με συνεχή έγγραφα που μας έστελναν, ενώ η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου δεν έκανε τίποτα».

Ειδικά για την Κύπρο που αντιμετώπιζε το τεράστιο πρόβλημα των ΜΕΔ και ήταν ωρολογιακή βόμβα που το αναγνώριζαν όλοι, η ΚΤΚ δεν έκανε τίποτα από εκείνα που έπρεπε να κάνει για να υποχρεώσει την διοίκηση του Συνεργατισμού να ακολουθήσει τις οδηγίες που τις υποδείκνυαν οι Ευρωπαίοι, ανέφερε και πρόσθεσε ότι εκείνα που έκαναν ήταν να παραπέμπουν σε διαιτησίες.

Ανέφερε ακόμη ότι ο Σύνδεσμος απέστειλε επιστολές στις 29 Ιανουαρίου και στις 24 Φεβρουαρίου του 2014 με τις οποίες κατάγγελλε ότι οι τράπεζες δεν εφαρμόζουν τον κώδικα και ότι λένε στους δανειολήπτες πως δεν υπάρχει κώδικας ή ότι δεν εφαρμόστηκε ακόμη.

Αναφορικά με υποθέσεις διαιτησίας, ο κ. Μελάς αναφέρθηκε σε παράδειγμα διαιτησίας τον Δεκέμβριο του 2011 όπου τότε τον διαιτητή τον διόριζε ο Έφορος Υπηρεσίας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών Τάκης Λύρας, λέγοντας ότι η απόφαση του διαιτητή ήταν υπέρ της Συνεργατικής επιβάλλοντας επιτόκιο 10,5% και με αναφορά ότι θα αυξάνεται το επιτόκιο σε περίπτωση αύξησης του βασικού και του περιθωρίου του επιτοκίου.

Επίσης αναφέρθηκε σε άλλη υπόθεση διαιτησίας το Μάρτιο του 2017, λέγοντας ότι η απόφαση του διαιτητή ήταν για επιτόκιο 9% ενώ η συμφωνία δανείου αναφέρει ότι φέρει τόκο 4,25% και περιθώριο 1,30%.