Τώρα η επανένωση της Κύπρου έχει καταστεί ρεαλιστική πιθανότητα και πρέπει να αδράξουμε αυτή την ιστορική ευκαιρία, δήλωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, σημειώνοντας ότι εξακολουθούν ωστόσο να παραμένουν εμπόδια στην επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας και πως όλες οι πλευρές πρέπει να κάνουν υποχωρήσεις.
Στην ομιλία του ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο κ. Σουλτς αρχικά έκανε αναφορά στη σημερινή αεροπειρατεία του αεροσκάφους των αιγυπτιακών αερογραμμών, το οποίο βρίσκεται στη αεροδρόμιο της Λάρνακας, εκφράζοντας την ελπίδα αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Κύπρο να έχει επιτυχή κατάληξη.
Ο κ. Σουλτς στην ομιλία του είπε αρχικά ότι πριν από μερικά χρόνια κανείς δεν θα πίστευε ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να διεξαχθούν σε τόσο θετικό κλίμα, εκφράζοντας τη βαθιά του εκτίμηση προς τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων για το θάρρος, τον επιδέξιο τρόπο χειρισμού και την αποφασιστικότητα τους να εργαστούν από κοινού για την οικοδόμηση ενός καλού μέλλοντος για όλους τους Κυπρίους.
Στη συνέχεια ανέφερε πως υπάρχουν εμπόδια στην επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας, επισημαίνοντας την αρχή ότι «τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι ότου συμφωνηθούν όλα». Πρόσθεσε πως όλες οι πλευρές πρέπει να κάνουν υποχωρήσεις στο ένα ή το άλλο σημείο για να μπορέσουν να επιτευχθούν συμβιβασμοί, και υπογράμμισε πως η τύχη της Κύπρου δεν επιτρέπεται τώρα να εξαρτηθεί από λεπτομέρειες.
“Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί πριν από λίγα χρόνια, ή ακόμα και πριν από λίγους μήνες, ότι η επανένωση της Κύπρου θα μπορούσε να γίνει ρεαλιστική πιθανότητα”, διερωτήθηκε, τονίζοντας πως “τώρα η επανένωση της Κύπρου έχει γίνει ρεαλιστική πιθανότητα και πρέπει να αδράξουμε αυτήν την ιστορική ευκαιρία”.
Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφέρθηκε στην επιτυχή έξοδο της Κύπρου από το πρόγραμμα διάσωσης, εκφράζοντας τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον τρόπο με τον οποίο η Κύπρος εκσυγχρονίζει την οικονομία της.
“Μέσα σε τρία χρόνια η χώρα σας κατόρθωσε να βγει από τη δίνη της οικονομικής κατάρρευσης και να μπει στον δρόμο της οικονομικής ανάκαμψης. Εφαρμόστηκαν γρήγορα μεταρρυθμίσεις, που έκαναν την οικονομία πιο ανθεκτική μέσω της ευρύτερης κατανομής των κινδύνων”, είπε αναγνωρίζοντας ότι ο κυπριακός λαός κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες και ότι οι θυσίες αυτές αποδίδουν. Αυτή είναι, συνέχισε, και η πρέπουσα απάντηση σε μια κρίση που ήταν το αποτέλεσμα μιας μη υγιούς επικέντρωσης σε ένα τομέα της οικονομίας.
Αφού εξέφρασε τη στήριξη του Ευρωκοινοβουλίου στον τρόπο με τον οποίο η Κύπρος εκσυγχρονίζει την οικονομία, σημειώνοντας πως αν επιτευχθεί τώρα και η επανένωση της χώρας, “τότε θα ζήσουμε μια μαγική στιγμή”.
Για το προσφυγικό, ο κ. Σουλτς είπε πως πρέπει να αναγνωριστούν τρεις πραγματικότητες, πρώτον ότι κανένα κράτος δεν μπορεί από μόνο του να αντιμετωπίσει μια τέτοια κρίση και χρειάζεται συνεργασία, δεύτερον, ότι η ροή προσφύγων θα συνεχιστεί όσο υπάρχουν τα αίτια που τους αναγκάζουν να φεύγουν από τη χώρα τους και τρίτον, ότι πρέπει να παρασχεθεί βοήθεια στους Σύριους ώστε να μπορέσουν να ζήσουν μια αξιοπρεπή ζωή στις γειτονικές χώρες.
Συνέχισε λέγοντας πως δυστυχώς η Συρία δεν είναι η μόνη εστία κρίσης στην άμεση γειτονιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς η κατάσταση στην Ανατολική Ουκρανία εξακολουθεί να είναι ανησυχητική. “Ποιος από εμάς θα μπορούσε να φανταστεί ότι τα σύνορα της Ευρώπης θα άλλαζαν και πάλι με τη βία των όπλων; Ότι άνθρωποι στην Ευρώπη θα ζούσαν και πάλι με τον φόβο του πολέμου”, διερωτήθηκε. Παράλληλα, σημείωσε ότι η κρίση στην Ουκρανία ανέδειξε ένα πρωτόγνωρο πνεύμα αλληλεγγύης στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ και πως οι εθνικές κυβερνήσεις ξεπέρασαν τα μεμονωμένα συμφέροντα, τους εγωισμούς και τις ματαιοδοξίες τους και συμφώνησαν σε μια κοινή ευρωπαϊκή γραμμή.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπογράμμισε πως σε μία εποχή όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδεικνύουν όλο και μεγαλύτερη εσωστρέφεια, όπου η Ρωσία θέτει υπό αμφισβήτηση την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ουκρανία και τη Συρία, όπου η Κίνα αποκτά όλο και μεγαλύτερη επιρροή στην Ανατολική Ασία, εμείς οι Ευρωπαίοι καλούμαστε να απαντήσουμε στο ερώτημα κατά πόσον θέλουμε να υπερασπιστούμε το κοινωνικό μας μοντέλο και την ανταγωνιστικότητά μας σε ένα παγκοσμιοποιημένο κόσμο ο καθένας μόνος του ή όλοι μαζί. Και πάνω σε αυτό, εξέφρασε την πεποίθηση πως αν χωριστούμε στα συστατικά μας μέρη, η Ευρώπη θα βυθιστεί στην ασημαντότητα.
Προσφωνώντας τον κ. Σουλτς, ο Πρόεδρος του σώματος Γιαννάκης Ομήρου είπε πως η Κύπρος έχει επιδείξει ισχυρή θέληση και προσήλωση στην προσπάθεια εξεύρεσης ευρωπαϊκής λύσης στο ζήτημα της προσφυγικής κρίσης, παρά τις έντονες ανησυχίες που βασίζονται στο ρόλο της Τουρκίας.
Οπως είπε, η Κύπρος έχει επιδείξει ισχυρή θέληση και προσήλωση στην προσπάθεια εξεύρεσης ευρωπαϊκής λύσης ιδιαίτερα στο μείζον ζήτημα της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης και έχει συναινέσει στην υιοθέτηση του Κοινού Σχεδίου ΕΕ-Τουρκίας, παρά την προκλητική τουρκική μονομερή Δήλωση του Νοεμβρίου 2015, με την οποία η Τουρκία απέκλειε τη συνεργασία σε θέματα Επανεισδοχής με την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία θεωρεί «εκλιπούσα», σε μια συμπεριφορά κυνικής περιφρόνησης της διεθνούς και της ευρωπαϊκής νομιμότητας.
Παράλληλα, σημείωσε πως η Κύπρος δεν στάθηκε εμπόδιο ούτε στις πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 18ης Μαρτίου, παρά τις έντονες ανησυχίες που βασίζονται στην κραυγαλέα αντίφαση που συνιστά το γεγονός ότι η ΕΕ αναγνωρίζει μια τρίτη χώρα ως ικανή να επιδείξει τα αναγκαία ανθρωπιστικά εχέγγυα για τη φιλοξενία προσφύγων, την ώρα που υπάρχουν έντονες αμφιβολίες για τη στάση της χώρας αυτής έναντι των δικών της υπηκόων που ανήκουν σε μειονότητες.
“Όλα αυτά, χωρίς η Τουρκία να έχει κάνει το παραμικρό για να εφαρμόσει το Διαπραγματευτικό της Πλαίσιο και το Πρωτόκολλο της Άγκυρας”, είπε, προσθέτοντας πως η Κύπρος εξακολουθεί να μην ενίσταται στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, εφόσον βέβαια είναι βασισμένη σε πραγματική πρόοδο και εκδημοκρατικοποίηση, αλλά και εφόσον εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που της έχουν ανατεθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στο Κυπριακό, ο κ. Ομήρου είπε πως το κλειδί της λύσης παραμένει στην Άγκυρα γιατί είναι η Τουρκία που εισέβαλε στην Κύπρο, την κατέχει στρατιωτικά και αλλοιώνει δημογραφικά τα κατεχόμενα. Σημείωσε πως είναι ο ίδιος ο κ. Ερντογάν που υπέδειξε στον Τουρκοκύπριο ηγέτη ότι η Τ/κ κοινότητα οφείλει να παραμείνει δέσμια της πολιτικής της Τουρκίας και είναι ο ίδιος που επιβάλλει τις διαπραγματευτικές θέσεις της Τουρκοκυπριακής πλευράς, ακόμα και σε πολύ ευαίσθητα ζητήματα όπως οι εδαφικές αναπροσαρμογές. Ωστόσο, συνέχισε, όπως προβλέπουν τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τα τετελεσμένα της εισβολής και της κατοχής δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν και είναι γι αυτό που η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί καίριο ζήτημα εφαρμογής του διεθνούς δικαίου.
Ο κ. Ομήρου ανέφερε πως η Κύπρος προσβλέπει στην επικουρική συμβολή της ΕΕ για τη λύση του Κυπριακού κυρίως ως θεματοφύλακα αρχών και αξιών, σημειώνοντας πως η πλήρης συμβατότητα μιας ενδεχόμενης λύσης με τις αρχές και αξίες της ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο, περιλαμβανομένων των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί ζωτική προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα της λύσης.
Ο Πρόεδρος της Βουλής είπε πως οποιεσδήποτε μόνιμες παρεκκλίσεις από το κεκτημένο, θα υπονομεύσουν τη βιωσιμότητα και λειτουργικότητα της λύσης, ενώ, σε μια τέτοια ανεπιθύμητη περίπτωση, η ΕΕ δεν μπορεί να μείνει λειτουργικά και αξιακά ανεπηρέαστη.
“Συνεπώς, οι εγγυημένες πλειοψηφίες πληθυσμών και περιουσιών, όπως τίθενται στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, αντανακλώντας μια πάγια τουρκική θέση, δεν έχουν θέση στην ΕΕ. Προσβλέπουμε και πάλι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο, στα πλαίσια υιοθέτησης του Ψηφίσματος για την έκθεση Προόδου της Τουρκίας, διαθέτει ένα σημαντικό εργαλείο άσκησης πίεσης για καίρια ζητήματα πολιτικής”, είπε.
Ο κ. Ομήρου υπενθύμισε την επίσημη ανακοίνωση που εξέδωσε προ ημερών το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, με την οποία απειλεί απροκάλυπτα κράτη και εταιρείες να μη συμμετάσχουν στον εξαγγελθέντα τρίτο γύρο αδειοδότησης για εξεύρεση υδρογονανθράκων εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, διεκδικώντας περιοχή νότια της Κύπρου και παραβιάζοντας με αυτό τον τρόπο τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου. “Καλούμε δε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να λάβει υπόψη τη σοβαρή αυτή εξέλιξη και στα πλαίσια της εξέτασης του Προσχεδίου Ψηφίσματος για την Έκθεση Προόδου της Τουρκίας”, είπε.
