Η τουρκική επαναστροφή και η ώρα Ελλάδας-Κύπρου

Του Κώστα Μαυρίδη*

Εδώ και καιρό τεκμηριώνουμε ότι οι «παγωμένες» ευρωτουρκικές σχέσεις και η προσέγγιση του Ερντογάν προς Πούτιν-Ρωσία σε αντιπαλότητα προς τη Δύση, δημιούργησαν κενό στο μεγάλο παιγνίδι γεωπολιτικής. Με ορόσημο τις «εκλογές» στην Τουρκία, επιμέναμε ότι οι σχέσεις αυτές αναπόφευκτα θα επαναδιαμορφωθούν. Για τις ευρωτουρκικές σχέσεις ιδιαίτερα, υποδεικνύαμε ότι Αθήνα και Λευκωσία θα πρέπει να είναι πρωτοστάτες στην επαναδιαμόρφωσή τους, πράγμα που βρίσκεται σε εξέλιξη τώρα. Ο Ερντογάν, αντιλαμβανόμενος πόσο επικίνδυνο είναι να στηρίζεται σε μια συγκυριακή σχέση με έναν αποδυναμωμένο Πούτιν και με την τουρκική οικονομία σε βύθιση, επιχειρεί μια «απότομη» επαναστροφή, που δεν εκπλήττει όσους αξιολογούν με ορθολογισμό το γεωπολιτικό παίγνιο για να είναι προετοιμασμένοι απέναντι στις τουρκικές μεθοδεύσεις.   

Αποδεδειγμένα, η Τουρκία επιτίθεται στρατιωτικά σε περιπτώσεις συντριπτικής υπεροπλίας έναντι του αδύνατου θύματος (Αφρίν Συρίας, Λιβύη, Ιράκ, Κουρδιστάν,… Κύπρος 1974),  επειδή μια τουρκική στρατιωτική αποτυχία θα αποτελεί απαρχή μοιραίων εξελίξεων κι ανατροπών για το τουρκικό  καθεστώς εξουσίας. Η ετοιμότητα της Αθήνας για ασύμμετρη στρατιωτική ανταπόδοση σε περίπτωση τουρκικής απόπειρας για κατάληψη νησιού, κατέστησε την πολεμική επιλογή απαγορευτική για την Τουρκία, η οποία προχώρησε σ΄ έναν τακτικό ελιγμό, που ξεκίνησε πριν τους σεισμούς. Ενώπιον αδιεξόδων, ο Ερντογάν επιχειρεί τώρα επαναστροφή, «γλείφοντας εκεί που έφτυνε», αλλά με τα «κεκτημένα» της τουρκικής επιθετικότητας αναλλοίωτα. Η κατοχή στην Κύπρο συνεχίζεται, το «Τουρκολυβικό Μνημόνιο» παραμένει και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας βρίσκονται υπό την απειλή πολέμου… Σ΄ όλο αυτό το διάστημα, η Τουρκία επέμενε σε «διάλογο» και «διμερείς διαφορές», ενώ η Αθήνα καθιστούσε σαφές ότι πρόκειται για παράνομες διεκδικήσεις που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, κερδίζοντας ανάλογα καταδικαστικές αποφάσεις και ψηφίσματα. Σε αυτό το περιβάλλον και με τις ευρωτουρκικές σχέσεις στον πάγο, είδαμε τα χαμόγελα στην πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ενώ επανήλθαν στο προσκήνιο οι «πλαδαρές» θεωρίες των μονίμως εγχώριων «χαρούμενων», που νόμισαν ότι το τουρκικό θηρίο χόρτασε. Όμως, θα πέσουν έξω, όπως έξω έπεσαν για δεκαετίες όσοι νόμιζαν ότι θα χορτάσει το τουρκικό θηρίο εγκαταλείποντας την Κύπρο. Ειδικά σήμερα, καθώς ο Πρόεδρος της Κύπρου μάχεται και κερδίζει στήριξη στην ΕΕ και στο Συμβούλιο Ασφαλείας/ΟΗΕ, είναι θλιβερό πόσο τον αντιμάχονται οι εγχώριοι «εραστές» των οδοφραγμάτων της κατοχής. Πάντως, αν θα επιτύχει η Τουρκία το «διμερές πλαίσιο συζητήσεων» με τα παράνομα «κεκτημένα» της (πέραν της κατοχής στην Κύπρο) να εδραιώνονται, θα διαφανεί σύντομα.

Η  Αθήνα έπεισε τα τελευταία χρόνια ότι συνειδητοποιεί έμπρακτα εκείνο που η πλειονότητα των πολιτών υποδείκνυε: ο τουρκικός επεκτατισμός αντιμετωπίζεται με πανεθνική στρατηγική αποτροπής, στηριγμένη στον ορθολογισμό της οικονομικής, διπλωματικής και προπάντων της αμυντικής ισχύος κι ετοιμότητας κι αυτό έφερε και την ενεργοποίηση ξένων δυνάμεων. Το πλέον σημαντικό είναι να αντιμετωπισθεί ο τουρκικός επεκτατισμός ως διεθνές έγκλημα και ως παραβίαση του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο και στην Aνατολική Μεσόγειο. Διαφορετικά, θα χάσουμε όσα κτίσαμε.

*Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο