Του Νίκου Κατσουρίδη

Δικαιολογημένα το πολιτικό μας σύστημα αρπάχτηκε από την περίφημη φράση του Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Αντόνιο Γκουτέρες για την ανάγκη η Κύπρος να γίνει «κανονικό κράτος».  Την αξιοποιεί και την προωθεί γιατί η Κύπρος είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από κανονικό κράτος. Έστω και αν είναι ισότιμο μέλος του ΟΗΕ, της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης και της Ευρωζώνης.   Γιατί δεν είναι κανονικό κράτος;  Απλά.  Διότι το 37% του εδάφους μας βρίσκεται υπο κατοχή, με όλα όσα αυτά συνεπάγεται και άλλα γνωστά όπως οι αγγλικές βάσεις.  Ψάχνοντας αυτήν την κανονικότητα πασίδηλα οφείλεις να διασφαλίσεις πρώτα απ΄ όλα την Ανεξαρτησία, Κυριαρχία, Εδαφική Ακεραιότητα και την Ασφάλεια ενός Κράτους. Κατά δεύτερον την κανονική (ομαλή) λειτουργικότητα του Κράτους και την οικονομική ανεξαρτησία του, κατ΄ ελάχιστον στο βαθμό που να μπορεί να αποφασίζει τα του οίκου του κλπ.

Σήμερα κατά τη γνώμη μου τίθεται πραγματικά το ερώτημα, κατά πόσον υπάρχουν Ανεξάρτητα και Κυρίαρχα Κράτη;

Δεν νομίζω να αμφισβητεί οποιοσδήποτε ότι σειρά κρατών στην Αφρική και την Ασία είναι πλήρως εξαρτημένα από τρίτα κράτη, διεθνείς οργανισμούς ή υπερεθνικά μονοπώλια κολοσσούς τόσον οικονομικά όσον και σε θέματα ασφάλειας. Κράτη που μαστίζονται από αρρώστιες, πείνα, ελλιπείς δομές, φτώχια πρωτοφανή, ασύλληπτου μεγέθους κοινωνικά προβλήματα όλων των ειδών – από ανεργία έως εγκληματικότητα, εμφύλιες συγκρούσεις και άλλα. Πολλά από αυτά είναι προϊόν ακριβώς της εξάρτησης από εξωγενείς παράγοντες που ουσιαστικά λειτουργούν ως νέα ιδιότυπη αποικιοκρατία.  Πέραν από αυτά τα κράτη ας εξετάσουμε και ορισμένα άλλα.  Ας πάρουμε ως παράδειγμα μια μεγάλη ομάδα κρατών, τα Αραβικά.  Ας επικεντρωθούμε σε τρείς ομάδες αραβικών κρατών. Υπάρχουν τα κράτη που είχαν περίπου διαλυθεί λόγω εισβολής ξένων στρατιωτικών δυνάμεων.  Όπως π.χ. η Λιβύη, το Ιράκ, η Υεμένη.  Τρία κράτη που είναι απόλυτα εξαρτημένα από τρίτους εξωγενείς παράγοντες, και τα οποία στο εσωτερικό τους βασανίζονται από απειράριθμα προβλήματα όλων των ειδών.  Υπάρχουν και εκείνα τα αραβικά κράτη τα οποία βρίσκονται σε μια μέση κατάσταση, όπως π.χ. Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία αλλά και που αυτά οικονομικά εξαρτώνται από τα έξω (Δύση ή άλλα αραβικά κράτη) και στο εσωτερικό τους βιώνουν ποικιλόμορφα προβλήματα τα οποία σε ένα σοβαρό βαθμό υποκινήθηκαν ή υποκινούνται  απ΄ έξω.  Ας θυμηθούμε μόνο τη διαβόητη άνοιξη των αραβικών χωρών, που οργάνωσε και ενορχήστρωσε η Δύση και η οποία κατέληξε σε χειμώνα!  Και είναι τέλος και εκείνη η ομάδα κρατών οι οποίες θεωρούνται ισχυρές, όπως οι χώρες του Κόλπου.  Και αυτές όμως για διαφορετικούς λόγους δεν είναι πραγματικά κυρίαρχες και ανεξάρτητες.  Θυμηθείτε μόνο τι έπαθε το Κατάρ από τα γειτονικά του Αραβικά Κράτη .  Βέβαια πέραν τούτου η ισχύς και η ευρωστία τους είναι σχεδόν πλήρως βασισμένες στη σχέση εξάρτησης που έχουν με τη Δύση. Και για τα θέματα ασφάλειας, αλλά και για τα θέματα οικονομίας.  Ίσως η μόνη αραβική χώρα αυτή τη στιγμή αλλά και διαχρονικά που μπορεί να θεωρείται ότι στέκει στα πόδια της είναι η Αίγυπτος.  Αλλά και αυτή πέρασε κατά καιρούς από χίλια μύρια κύματα περιλαμβανομένου ακρωτηριασμού της εδαφικής της ακεραιότητας, τσουνάμια του τύπου αδελφών Μουσουλμάνων και άλλα.

Μήπως όμως αυτή η εικόνα που πιο πάνω περιέγραψα αφορά  μόνο τα Αραβικά Κράτη;  Τι γίνεται άραγε στην ίδια την  γηραιά ήπειρο; Τα πλείστα κράτη της Ευρώπης είναι μέλη είτε του ΝΑΤΟ είτε της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης είτε και των δύο.  Τι συνεπάγεται αυτή η συμμετοχή;  Συνεπάγεται διάφορα.  ‘Αλλα θετικά και άλλα αρνητικά ανάλογα  με την περίπτωση και την οπτική γωνία που τα βλέπει κάποιος.  ‘Ενα όμως είναι δεδομένο ότι η συμμετοχή στους οργανισμούς αυτούς συνεπάγεται απώλεια Κυριαρχίας και Ανεξαρτησίας.  Για ορισμένα θέματα εξ’ ορισμού.    Γιατί αυτό είναι προϋπόθεση της συμμετοχής ενός Κράτους στον ένα ή στον άλλο Οργανισμό.  Είναι πολλά τα θέματα στα οποία τα κράτη μέλη παραχωρούν κυριαρχία και ανεξαρτησία.  Τα κύρια όμως είναι κατά τη γνώμη μου δύο.  Η Ασφάλεια και η Οικονομία.  Η Ασφάλεια εφ΄ όσον είσαι Κράτος μέλος του ΝΑΤΟ υπόκειται στον Οργανισμό.  Το παράδοξο εδώ είναι ότι το ΝΑΤΟ δεσμεύεται να υπερασπιστεί ένα κράτος μέλος έναντι τρίτων αλλά όχι του ενός, έναντι του άλλου.  Κακή ώρα Ελλάδα – Τουρκία.  Και φυσικά όταν λέμε ΝΑΤΟ σε τελευταία ανάλυση σημαίνει ΗΠΑ.  Αν ένα Κράτος από την άλλη δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ αλλά είναι μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης δεσμεύεται περίπου με όσα και ένα Κράτος μέλος, δεδομένου ότι την Άμυνα και Ασφάλεια  της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης διαχειρίζεται με την συναίνεση της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης το ΝΑΤΟ.

Στο τομέα της Οικονομίας αν είναι ένα Κράτος, μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης, τότε εφαρμόζει υποχρεωτικά τις πολιτικές που αποφασίζονται κεντρικά σε ποσοστό περίπου 85% και άνω.  Αν πάλιν δεν είσαι μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης τότε έχεις να κάνεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα.  Εμείς εδώ στην Κύπρο βρεθήκαμε, κατ΄ εξαίρεση, να κάνουμε παρέα και με τους τρείς αυτούς θεσμούς, οι οποίοι στα πλαίσια της Διεθνούς και  Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης μας έκαναν, μόνο εμάς, ένα συγυρισμένο  κούρεμα! Και το έκαναν λένε σήμερα για να σταματήσουν τη ρωσική ροή «μαύρου χρήματος»  έστω και αν το ίδιο «μαύρο χρήμα» ρέει άφθονο στη Βρετανία, το Λουξεμβούργο και αλλού.  Πέραν βέβαια από τους θεσμούς στους οποίους έχω αναφερθεί αρκετά κράτη της Ευρώπης, ιδιαίτερα της Ανατολικής, εξαρτώνται οικονομικά είτε από τεράστια υπερεθνικά μονοπώλια, είτε από ξεχωριστά Κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης όπως π.χ. τη Γερμανία.

Η μοίρα των πιο πολλών κρατών στην Ασία και την Λατινική Αμερική δεν είναι και πολύ διαφορετική.  Είναι γι΄ αυτό που δικαιολογείται και το σχετικό ερώτημα αν υπάρχουν πραγματικά ανεξάρτητα και κυρίαρχα κράτη σήμερα. Και απαντώ, ναι υπάρχουν αλλά πάρα πολύ λίγα.