Την αναγκη όπως σε αυτή την  κρίσιμη συγκυρία ξεπεραστούν οι   δυσκολίες που προκλήθηκαν με αφορμη την απόφαση της Βουλής τονισε ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ Α.Κυπριανού μιλώντας την Κυριακή σε εκδήλωση της ΠΟΓΟ για την διεθνή μέρα της Γυναίκας.Προειδοποίησε πως αν δεν αναληφθούν συγκεκριμένες κινήσεις στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, οι συνομιλίες πιθανό να αποτελματωθούν,με συνέπειες και κόστος για τις επόμενες γενιές.

Στο σημείο της ομιλίας του για το Κυπριακό ο Γ.Γ. της Κ.Ε του ΑΚΕΛ ανέφερε συγκεκριμένα τα πιο κάτω:

«Ως ΑΚΕΛ από την πρώτη στιγμή που προκλήθηκε αυτή η κρίση προσπαθήσαμε να συμβάλουμε στο να ξεπεραστεί. Ζητήσαμε από τον κ. Αναστασιάδη να καταγγείλει με σαφήνεια την ουσία της απόφασης της πλειοψηφίας της Βουλής. Καλέσαμε τον κ. Ακκιντζί να μη δίνει στο γεγονός υπέρμετρες διαστάσεις. Αναλάβαμε πρωτοβουλίες για επαφές με τις τουρκοκυπριακές πολιτικές δυνάμεις καλώντας τις να επενεργήσουν θετικά στον κ. Ακκιντζί. Καλέσαμε και τους δύο ηγέτες να απέχουν από δηλώσεις που θα πρόσθεταν στην ένταση που ήδη υπήρχε. Τον εθνικισμό της μίας κοινότητας τον επικαλείται ο εθνικισμός της άλλης, και οι δυο τους συναντιούνται στο σημείο της παρεμπόδισης κάθε προσπάθειας για επανένωση. Είναι ευθύνη των δύο ηγετών να μην τους κάμουν το χατίρι.

Μπορούμε άραγε μετά από όλα αυτά να πάμε στο τραπέζι των συνομιλιών και να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε; Αλοίμονο αν δεν το πράξουμε. Αλοίμονο αν οι δύο ηγέτες δεν βρουν τρόπο ξεπεράσματος της κατάστασης που δημιουργήθηκε και επανέναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Αλοίμονο αν για ακόμα μια φορά θυσιάσουμε το μέλλον του τόπου είτε σε εμμονές και συναισθηματισμούς, είτε σε μικροκομματικές και μικροπολιτικές επιδιώξεις. Τότε θα είμαστε άξιοι της μοίρας μας. Αν νομίζουμε ότι θα σταματήσουμε τώρα τις συνομιλίες και το Μάρτη του 2018 μετά τις προεδρικές θα βρούμε το Κυπριακό εκεί που το αφήσαμε, πλανώμαστε οικτρά. Λέμε ότι η Τουρκία θέλει παγίωση των τετελεσμένων και γι’ αυτό συμπεριφέρεται έτσι. Εμείς που θέλουμε λύση τί πρέπει να κάνουμε; Να τους βοηθούμε στην προώθηση των στόχων τους ή να τους δυσκολεύουμε; Ας αποφασίσουμε επιτέλους τι θέλουμε.

Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία χρειάζεται να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που προκλήθηκαν. Αν δεν αναληφθούν συγκεκριμένες κινήσεις στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, φοβούμαστε ότι οι συνομιλίες πιθανό να αποτελματωθούν. Αν οι δύο ηγέτες δεν επανέλθουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, σύντομα και με ειλικρινή διάθεση για διάλογο και συγκλίσεις, οι εξελίξεις πιθανότατα θα μας προλάβουν – με συνέπειες και κόστος για τις επόμενες γενιές.

Ελπίζοντας ότι η διαδικασία θα ξαναμπεί σε τροχιά ουσιαστικής διαπραγμάτευσης, αυτό που πρέπει να γίνει είναι στοχευμένα και μέχρι την επόμενη φάση της Διάσκεψης για την Κύπρο να επικεντρωθούμε σε ορισμένα βασικά θέματα, από την επίλυση των οποίων θα επηρεαστεί θετικά και η Διάσκεψη. Αναφέρομαι στα ζητήματα της εκτελεστικής εξουσίας, της αποτελεσματικής συμμετοχής, των τεσσάρων ελευθεριών, του εδαφικού και του περιουσιακού αλλά και της ασφάλειας. Στο τελευταίο αυτό θέμα χρειάζεται να γίνει προεργασία γνωρίζοντας ότι στις συζητήσεις του απαιτείται και η συμμετοχή των τριών εγγυητριών δυνάμεων, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τα προαναφερθέντα ζητήματα θα πρέπει πλέον να συζητηθούν μαζί ως πακέτο και οι όποιες συγκλίσεις σε αυτά να ισχύουν μόνο αν επιλυθούν όλα. Σε διαφορετική περίπτωση το όλο εγχείρημα θα πρέπει να θεωρηθεί ως μη γενόμενο και καμία απολύτως θέση που κατατέθηκε στο τραπέζι να μην ισχύει.

Ειδικότερα, τα μόνα βασικά ζητήματα που εκκρεμούν στο κεφάλαιο Διακυβέρνηση και Διαμοιρασμός Εξουσιών είναι η εκ περιτροπής προεδρία και η αποτελεσματική συμμετοχή. Θέση του ΑΚΕΛ ήταν και παραμένει ότι πρέπει να υιοθετηθεί η σύγκλιση Χριστόφια – Ταλάτ στο ζήτημα της εκτελεστικής εξουσίας. Δηλαδή εκ περιτροπής Προεδρία με διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο. Θα ήταν ευχής έργο αν οι δύο υποψήφιοι ήταν σε κοινό ψηφοδέλτιο. Αυτή η πρόταση υποχρεώνει τα Κόμματα στις δύο κοινότητες να συνεργαστούν μεταξύ τους για την εκλογή Προέδρου και Αντιπροέδρου. Μεταφέρεται η όποια αντιπαράθεση στο πολιτικό επίπεδο, όπως λειτουργούν όλα τα σύγχρονα Κράτη και όχι στο εθνοτικό. Στο δε θέμα της αποτελεσματικής συμμετοχής, αν η τουρκοκυπριακή πλευρά σεβαστεί το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης στο πρώτο Μοντ Πελεράν, τότε μπορούμε να φτάσουμε σε ακτίνα σύγκλισης. Δηλαδή δεν θα χρειάζεται μια τουρκοκυπριακή ψήφος σε όλα τα ομοσπονδιακά όργανα πέραν των βασικών, αλλά μόνο σε μερικά. Αν επιτευχθεί σύγκλιση στα δύο αυτά ζητήματα, πιστεύουμε ότι διανοίγονται προοπτικές για ακτίνα σύγκλισης και στο εδαφικό, κάτι που με τη σειρά του θα υποβοηθήσει στην επίλυση των βασικών εκκρεμούντων θεμάτων του περιουσιακού.

Ταυτόχρονα, έχει προκύψει και η νέα απαίτηση της Τουρκίας για τις τέσσερις ελευθερίες. Στο συγκεκριμένο θέμα, οι Χριστόφιας- Ταλάτ είχαν από κοινού καταλήξει ότι οι τέσσερις ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα εφαρμόζονται για τους Έλληνες και Τούρκους πολίτες κατά τρόπο που να μην παραβιάζεται η πληθυσμιακή αναλογία 4:1 αντίστοιχα. Σύγκλιση την οποία σήμερα η Τουρκία επιλέγει να αμφισβητήσει παραγνωρίζοντας τις δικαιολογημένες ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων που έχουν απέναντι τους μια χώρα των 80 εκατομμυρίων.

Από όσα έχω πει, καθίσταται ξεκάθαρο ότι η επίλυση αυτών των βασικών ζητημάτων είναι συνάρτηση της πολιτικής βούλησης που πρέπει να επιδειχθεί από όλες τις πλευρές. Αν αυτό γίνει μπορούμε να φτάσουμε σε Διάσκεψη με μοναδικό αντικείμενο το μείζον θέμα της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων. Εκεί όπου πέρα από τις όποιες δημόσιες τοποθετήσεις, η Άγκυρα θα κληθεί να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις, να κάνει υποχωρήσεις και να αποδείξει εμπράκτως κατά πόσο είναι έτοιμη να τερματίσει την κατοχική της παρουσία στην Κύπρο.

Δεν έχουμε αυταπάτες για τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουμε. Έχουμε όμως την πεποίθηση ότι με λυμένα τα υπόλοιπα ζητήματα η τουρκική πλευρά θα πρέπει να αναλάβει το μερίδιο που φυσιολογικά της αναλογεί ως κατοχική δύναμη στην επίλυση του Κυπριακού. Αν δεν φτάσουμε σε εκείνο το σημείο, ουδέποτε θα μάθουμε τις πραγματικές της προθέσεις. Υπογραμμίζοντας την πάγια θέση μας ως ΑΚΕΛ για πλήρη αποστρατιωτικοποίηση, άρση των εγγυήσεων και των όποιων επεμβατικών δικαιωμάτων, δεν υποτιμούμε τις ανησυχίες καμίας από τις δύο κοινότητες στα ζητήματα της ασφάλειας. Έχουμε όμως τη βεβαιότητα ότι μπορούν να εξευρεθούν τρόποι ώστε η ασφάλεια της μιας κοινότητας να μην κατοχυρωθεί σε βάρος της ασφάλειας της άλλης. Κλείνοντας θέλω να επαναλάβω το αυτονόητο. Εμείς δεν θέλουμε Κύπρο μισή, αρκεί να είναι αμιγώς ελληνική. Εμείς θέλουμε Κύπρο ολόκληρη που να ανήκει στο λαό της. Θέλουμε να δώσουμε προοπτική και μέλλον στις επόμενες γενιές και όχι απλώς να κερδίσουμε τις επόμενες εκλογές.»