Σημαντικές είναι οι επαφές και οι πρωτοβουλίες του Έλληνα ΥΠΕΞ με τον Τούρκο ομόλογό του σήμερα στην Κωνσταντινούπολη για τα θέματα της ασφάλειας, σύμφωνα με τον ΓΓ του ΑΚΕΛ, που επεσήμανε ότι η τουρκική ηγεσία συζητεί θέματα εγγυήσεων, θεωρώντας ο ίδιος ότι αυτό το κεφάλαιο θα συζητηθεί στο τέλος των διαπραγματεύσεων, αφού ολοκληρωθεί η εσωτερική πτυχή.

Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ και αξιολογώντας τις συναντήσεις του Σαββάτου στην Κωνσταντινούπολη με τον Τούρκο Πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου και τον Τούρκο ΥΠΕΞ, ο κ. Κυπριανού δήλωσε ότι μετέφερε και ιδέες που αφορούν το περιουσιακό σε συνδυασμό με το εδαφικό, ενώ σημείωσε πως στο υφιστάμενο σκηνικό στην ευρύτερη περιοχή συμφέρει στην Άγκυρας η επίλυση του Κυπριακού. Άφησε δε αναπάντητο το ερώτημα εάν στις συναντήσεις του συζητήθηκε το θέμα της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων.

Χαρακτήρισε τον Τούρκο Πρωθυπουργό πολύ φιλικό σε αυτή την πρώτη τους συνάντηση και απάντησε στις επικρίσεις για το ταξίδι του πως αυτοί που τα λένε, είναι εκείνοι που δήλωναν ότι δεν πρέπει να συνομιλούμε με τους Τ/κ αλλά με την Τουρκία. “Τώρα επειδή δεν συζητούν εκείνοι, έχουν αντιστρέψει το επιχείρημα”.

Εγγυήσεις και επαφές Κοτζιά
–

Ο Έλληνας ΥΠΕΞ κάνει μια εξαιρετική δουλειά στα θέματα εγγυήσεων και ασφάλειας και έχει αναθέσει σε ειδικούς ακαδημαϊκούς για παραγωγή ιδεών, όπως ανέφερε ο κ. Κυπριανού και είναι στο αρχικό στάδιο επεξεργασίας κάποιων ιδεών, πράγμα που θα βοηθήσει – εκτίμησε – και την ε/κ πλευρά να διαμορφώσει μια πιο ολοκληρωμένη άποψη. Στην ερώτηση εάν μεταφέρει ο Έλληνας ΥΠΕΞ εγγράφως θέσεις στην Τουρκία ή κατόπιν συνεννόησης με τη Λευκωσία, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι γνωρίζει πως ο Νίκος Κοτζιάς έχει επαφή με τον Ιωάννη Κασουλίδη, αλλά παρέπεμψε στον ίδιο τον Έλληνα ΥΠΕΞ για περισσότερες λεπτομέρειες, επισημαίνοντας ότι η επίσκεψη του κ. Κοτζιά στην Κωνσταντινούπολη σήμερα ήταν προγραμματισμένη, όπως του είχε πει ο ίδιος στη δική τους συνάντηση στην Αθήνα την περασμένη Πέμπτη, ενώ ο Έλληνας ΥΠΕΞ θα βρίσκεται στην Κύπρο από το βράδυ της ερχόμενης Τετάρτης.

Ερωτηθείς εάν θεωρεί πως μετά τη σημερινή συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδας – Τουρκίας, των δύο εκ των τριών εγγυητριών χωρών, θα αλλάξει κάτι στο θέμα της ασφάλειας, ο Άντρος Κυπριανού απάντησε αρνητικά. “Θεωρώ όμως ως σημαντικό το γεγονός ότι η Ελλάδα συζητά με την Τουρκία και η Τουρκία αποδέχεται να συζητήσει, κάτι που στο παρελθόν δεν έπραττε. Δέχεται να συζητήσει για τα ζητήματα της ασφάλειας, των εγγυήσεων”. Γνωρίζει ακόμη, ανέφερε, ότι ο κ. Κοτζιάς συζητεί τα θέματα ασφάλειας και με άλλους ομολόγους του και ερωτηθείς εάν είναι και ο Βρετανός ΥΠΕΞ μεταξύ αυτών, παρέπεμψε στον Έλληνα ΥΠΕΞ για απάντηση.

Ερωτηθείς εάν θεωρεί πως υπάρχει αντίφαση στο τι θέλουν οι Τ/κ και τι η Τουρκία, καθώς η Άγκυρα δηλώνει ότι συζητεί το ζήτημα και ο Τ/κ ηγέτης ότι θέλουν τη συνέχιση των εγγυήσεων, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ απάντησε αρνητικά. “Νομίζω ότι είναι ευθυγραμμισμένοι. Την ίδια επιχειρηματολογία ανέπτυξε σε μας και ο κ. Νταβούτογλου και απαντήσαμε ότι μπορεί αυτό να είναι μια πραγματικότητα, ότι οι Τ/κ ανησυχούν για το τι συνέβηκε την περίοδο 1963-1974, αλλά οι Ε/κ ανησυχούν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό για το τι έγινε με την τουρκική εισβολή και δεν μπορούν να δεχθούν τουρκικές εγγυήσεις. Οπότε θα πρέπει να βρεθεί μια λύση στο συγκεκριμένο ζήτημα”.

Δεν θα είναι εύκολο και το να συζητάς κάτι δεν σημαίνει και ότι θα το επιλύσεις, ανέφερε ο κ. Κυπριανού προσθέτοντας ότι το να μην συζητάς σημαίνει σίγουρα ότι δεν το επιλύεις. Χρειάζεται να πείσουμε για το θέμα και να βρούμε τέτοιες ρυθμίσεις που να απαντούν στο αίσθημα ανησυχίας και των Ε/κ και των Τ/κ. “Πρέπει να βρεθεί εκείνη η χρυσή συνταγή που θα καθησυχάζει και τους δύο”.

Στην ερώτηση εάν μετά και τις συζητήσεις που είχε στην Τουρκία θεωρεί ότι το θέμα των εγγυήσεων πρέπει να συζητηθεί στο τέλος, όπως δηλώνει και ο κ. Ακιντζί, ο κ. Κυπριανού ανέφερε ότι εξ αντικειμένου θα γίνει αυτό καθώς πρέπει να κλείσουμε την εσωτερική πτυχή και τότε να συζητήσουμε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής που είναι περιορισμένα και αφορούν τις εγγυήσεις, την αποστρατικοποίηση, το εδαφικό και τους έποικους. “Χρειάζεται αρκετή προετοιμασία και η άποψή μου είναι ότι οι επαφές που κάνει ο Έλληνας ΥΠΕΞ είναι σημαντικές καθώς κάνουν την απαραίτητη προεργασία έτσι ώστε, όταν και εφόσον, φτάσουμε σε εκείνο το σημείο, θα έχει καλυφθεί κάποια απόφαση”.

Περιουσιακό
————–

Μπροστά μας, συνέχισε, βρίσκεται το περιουσιακό, το οποίο πιστεύει ότι πρέπει να λυθεί για να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα που είναι η συζήτηση των εγγυήσεων, και αυτό μετέφερε στους κ. Νταβούτογλου και Τσαβούσογλου.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση με το περιουσιακό και την ενδεχόμενη συμβολή της Άγκυρας, τη στιγμή που δηλώνει ότι στις εσωτερικές πτυχές το πάνω χέρι έχει ο Τ/κ ηγέτης, ο κ. Κυπριανού εξέφρασε την άποψη ότι έχουν ξεπεραστεί κάποια προβλήματα που υπήρχαν και σημειώθηκε και σε αυτό το κεφάλαιο πρόοδος. Πέραν αυτού είναι σημαντικό να βρεθεί μια συνολική ρύθμιση του περιουσιακού, παρατήρησε και εκεί υπάρχουν – είπε – δυσκολίες και η Τουρκία μπορεί να διαδραματίσει ρόλο. “Το εδαφικό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το περιουσιακό και αυτή άκουσα με ικανοποίηση ότι είναι και η θέση του κ. Τσαβούσογλου, ότι τα δύο θέματα συνδέονται μεταξύ τους. Στο εδαφικό θεωρώ ότι έχει ρόλο να διαδραματίσει η Τουρκία και σε συνεννόηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας έθεσα κάποιες ιδέες γύρω από αυτό το θέμα”. Αρνήθηκε να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες επί αυτών των ιδεών, λέγοντας “ακούστηκαν και ελπίζω να ληφθούν υπόψην”.

Αυτοί που τον επικρίνουν είναι αυτοί που θέλουν να συζητούν με την Τουρκία, απαντά ο κ. Κυπριανού
———————————————————————————-

Κληθείς να σχολιάσει την άποψη ότι τέτοιου είδους επαφές δεν αποφέρουν ένα απτό αποτέλεσμα στη διαπραγματευτική διαδικασία, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε πως “αυτοί που τα λένε αυτά τα πράγματα είναι εκείνοι που λένε εδώ και δεκαετίες ότι πρέπει να συζητήσουμε με την Τουρκία και όχι με τους Τ/κ, γιατί το κλειδί της λύσης είναι στην Τουρκία. Τώρα επειδή δεν συζητούν εκείνοι, έχουν αντιστρέψει το επιχείρημα”. Χαρακτήρισε αυτές τις προσεγγίσεις λανθασμένες, μικρόψυχες και μη εποικοδομητικές. “Εγώ δεν βιάζομαι να πω ότι ήταν ειλικρινείς οι Τούρκοι συνομιλητές μας. Μας είπαν διάφορα πράγματα κι αυτά θα πρέπει να αποδειχθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτό είπα και στους ίδιους”.

Ως ΑΚΕΛ, συνέχισε, έχουν κερδίσει την έξωθεν καλή μαρτυρία με τη γενικότερη στάση που τηρούν στο Κυπριακό και την επίσκεψη στην Τουρκία. Αν αύριο στρεψοδικήσει η τουρκική πλευρά θα μπορούμε να απευθυνθούμε στη διεθνή κοινότητα και να πούμε ότι δεν ήταν ειλικρινής η στάση τους, πρόσθεσε, “και θα είμαστε σε κάποιο βαθμό πειστικοί. Πόσο πειστικοί μπορούν να είναι εκείνοι που από το πρωί ως το βράδυ κατηγορούν τις συναντήσεις, τις συζητήσεις κτλ;”. Εάν δεν συζητήσεις τα προβλήματα πώς θα τα λύσεις, διερωτήθηκε.

Φιλικός ο Νταβούτογλου
————————-

Η συνάντηση με τον Τούρκο Πρωθυπουργό ήταν η πρώτη και ο κ. Νταβούτογλου ήταν “εντυπωσιακά φιλικός” και ανθρώπινος δήλωσε ο Άντρος Κυπριανού που επεσήμανε τον χρόνο της συνομιλίας τους, που ήταν περισσότερο από ό,τι ο ίδιος ανέμενε, και το γεγονός ότι συζήτησε μαζί του λεπτομέρειες στο Κυπριακό. Είναι γνώστης, ξέρει τα ζητήματα, ιδιαίτερα των εγγυήσεων, και τα συζήτησε, ανέφερε. “Βέβαια αυτό δεν σημαίνει τίποτε. Αυτές οι συναντήσεις είναι καλές. Διαμορφώνουν ένα θετικό κλίμα, αλλά τα προβλήματα λύνονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και όχι σε τέτοιου είδους συναντήσεις”.

Όσον αφορά το κατά πόσο η Τουρκία ενδιαφέρεται να λύσει το Κυπριακό, ο κ. Κυπριανού είπε ότι ο Τούρκος Πρωθυπουργός του ανέλυσε την δική του άποψη. Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ εκφράζοντας την προσωπική του θέση και αναλύοντας τα δεδομένα στην περιοχή για την Τουρκία δεδομένης της επιθυμίας της Άγκυρας να λειτουργήσει ως περιφερειακή δύναμη, είπε ότι πρέπει να ισχυροποιηθεί οικονομικά και στρατηγικά. Η Τουρκία, ανέφερε, έχει πληγεί λόγω και της τριβής με τη Ρωσία που συνεχίζει να υφίσταται και η Άγκυρα θέλει να αναπτυχθεί προς την ΝΑ Μεσόγειο όπου αντιμετωπίζει δυσκολίες, επισημαίνοντας ότι στις τριμερείς συνομιλίες Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου, αυτή απουσιάζει. Την Τουρκία ενδιαφέρει σε μεγάλο βαθμό το ενεργειακό, καθώς έχει η ίδια τεράστιες ανάγκες και θέλει να καταστεί περιφερειακός ενεργειακός κόμβος, πρόσθεσε.

Νομίζω ότι είναι αρκούντως ρεαλιστής ο κ. Νταβούτογλου και γνωρίζει ότι το βιβλίο του “Το στρατηγικό βάθος” έχει ξεπεραστεί από τις εξελίξεις, ανέφερε ο κ. Κυπριανού εκτιμώντας ότι συμφέρει στην Τουρκία η επίλυση του Κυπριακού. “Μας είπε ο κ. Νταβούτογλου ότι με λύση στο Κυπριακό μια συνεργασία της Τουρκίας με την Ελλάδα και την Κύπρο μπορεί να συνεισφέρει τα μέγιστα στην ανάπτυξη της περιοχής. Και προσθέτω εγώ στο να επιτελέσει η Τουρκία έναν ηγετικό ρόλο, όπως τον θέλει ο κ. Νταβούτογλου και φαντάζομαι και ο κ. Ερντογάν”.

Το ζητούμενο είναι να δούμε μέχρι πού μπορεί να φτάσει η Τουρκία για να λυθεί το Κυπριακό και ο δικός μας ρόλος είναι να την πείσουμε να φτάσει μέχρι το σημείο που θα ικανοποιηθούμε εμείς, πρόσθεσε ενώ θεωρεί ότι είναι εκτός συζήτησης θέμα χρονοδιαγραμμάτων.

Αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων
—————————————–

Σε ερώτηση εάν το θέμα της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων συζητήθηκε σε αυτές τις επαφές ο κ. Κυπριανού απάντησε: “αφήστε να δούμε και κάποια πράγματα στη συνέχεια”.