Του Νίκου Κατσουρίδη

Λίγες μόνο μέρες πριν την άφιξη στην Κύπρο της κυρίας Μαρία Ανχελα Ολγκιν Κουεγιάρ, απεσταλμένης του Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Γκουτέρες, σημειώνουμε τα εξής:

1. Ο ειδικός αντιπρόσωπος του στην Κύπρο κ. Κόλιν Στιούαρτ ανακάλυψε παραβιάσεις της νεκρής ζώνης και από τις δύο πλευρές.
2. Η Τουρκία και ο Τατάρ επιμένουν ότι οι συνομιλίες, μπορεί να επαναληφθούν μόνο αν προηγουμένως αναγνωρισθεί η κυριαρχική ισότητα των δύο ανεξάρτητων οντοτήτων στο νησί.  Άρα τα δύο κράτη.
3. Την ίδια ώρα η ε/κ πλευρά ορθά επιμένει στη λύση εντός παραμέτρων του ΟΗΕ και επανεκκίνηση των συνομιλιών από το σημείο στο οποίο είχαν διακοπεί.  Θέση την οποία κατά γενική ομολογία πρόβαλε επιτυχώς ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης στο Στρασβούργο πολύ πρόσφατα.
4. Επιπρόσθετα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και εκπρόσωπος της ε/κ πλευράς, στις συνομιλίες προς επίλυση του κυπριακού, ετοιμάζεται (την ώρα που γραφόταν το κείμενο, δεν είχαν εξαγγελθεί) να εξαγγείλει μονομερή μέτρα προς την κατεύθυνση των τ/κ.
5. Όπως αναφέρεται στον Τύπο, οι ΗΠΑ, από αφορμή την έγκριση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την τουρκική εθνοσυνέλευση, επιβραβεύει την Τουρκία με τα πολυπόθητα F16 (εφ. ΠΟΛΙΤΗΣ).  Μάλιστα όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα πολλοί στις ΗΠΑ, περιλαμβανομένων ηγετικών στελεχών της Γερουσίας και της Βουλής, κάνουν λόγο για ωμό τουρκικό εκβιασμό στον οποίο ενέδωσαν οι ΗΠΑ.
6. Στην Κύπρο στην ε/κ κοινότητα ακούγονται φωνές περί  ανάγκης νέων κινήσεων και πρωτοβουλιών εκ μέρους της ε/κ πλευράς για να συναντήσουμε τις ανησυχίες της άλλης πλευράς.  Δηλαδή ποιες;  Αυτές της Τουρκίας και του Τατάρ.  Τι σημαίνει για παράδειγμα η άποψη που ακούγεται σε σαλόνια και αλλού όμως, όπως «ενθαρρύνουμε τον γεωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας, μέσον της ενέργειας».  Καλό θα ήταν να εξηγηθεί δημόσια και αυτή και άλλες ενδεχομένως ευφάνταστες ιδέες.  Οι φορείς αυτών των ιδεών είναι οι ίδιοι που μονίμως και σε κάθε φάση του Κυπριακού, από το 1974 και μετά, θεωρούν ένοχη την ε/κ πλευρά.

Από τα πιο πάνω ξεχωρίζω κυρίως τρία σημεία τα οποία σε συνδυασμό, ενδεχομένως, να προετοιμάζουν μια μετακίνηση σε ότι αφορά τη βάση λύσης του κυπριακού.

α) Ίσες αποστάσεις Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

β) Επιβράβευση Τουρκίας από ΗΠΑ.

γ) Φωνές στην ε/κ πλευρά ότι εμείς φταίμε για το παρατεταμένο αδιέξοδο και άρα πρέπει να κάνουμε βήματα προς την άλλη πλευρά.

Αυτά τα τρία σημεία των ημερών αλλά και των καιρών, προοιωνίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες στο κυπριακό.  Είναι ξεκάθαρο, τουλάχιστον στο δικό μου μυαλό αλλά πιστεύω και πολλών άλλων, ότι η μάχη που δίνει η Τουρκία εδώ και 5 χρόνια χέρι – χέρι με την τ/κ ηγεσία, είναι η μάχη αλλαγής της βάσης των συνομιλιών.  Η οποία βάση των συνομιλιών ρητώς αναφέρεται σε λύση Ομοσπονδίας, δύο κοινοτήτων και δύο ζωνών και φυσικά σε πολιτική ισότητα όπως προνοείται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και όχι κυριαρχική ισότητα, αλλά…..   Αλλά επίσης η βάση λύσης προνοεί και κατάργηση των εγγυήσεων, και αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων και οριστική επίλυση του θέματος του εποικισμού που αποτελεί έγκλημα πολέμου.  Να θυμίζουμε στους διεθνείς μεσολαβητές πως από στιγμή που ονομάζουν και χειρίζονται τη Ρωσία ως εισβολέα και κατοχική δύναμη στην Ουκρανία, τότε γιατί δεν χειρίζονται με τον ίδιο τρόπο την Τουρκία;

Η προσπάθεια μετατόπισης της βάσης των συνομιλιών με εκχώρηση «ολίγης» κυριαρχίας στην άλλη πλευρά (δηλ. ουσιαστικά στην Τουρκία), είναι αξιοσημείωτο να λεχθεί ότι σημειώνεται μια στιγμή που οι ΗΠΑ θεωρούν, ότι οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ και οι ελληνοαμερικανικές και κυπροαμερικανικές στο ζενίθ.  Φανταστείται τι θα γίνει όταν ο Πρόεδρος Ερντογάν υπογράψει τελικά την έγκριση της Τουρκία για ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Λογικά αυτή η ανόσια προσπάθεια να μετατοπισθεί η βάση των συνομιλιών θα έπρεπε να τερματισθεί άμεσα από τον Γ.Γ. του ΟΗΕ με μία δήλωση του, η οποία να λέει τα αυτονόητα.  Ότι δηλαδή οι θέσεις Τουρκίας και Τατάρ δεν μπορεί να κατατεθούν στο τραπέζι των συνομιλιών γιατί είναι εκτός παραμέτρων του ΟΗΕ. Όπως είχε πράξει στο παρελθόν, ένας άλλος Γ.Γ.  του ΟΗΕ ο Αιγύπτιος Μπούτρος Μπούτρος Γκάλι (1979) απέναντι σε παρόμοιες αξιώσεις του αλήστου μνήμης Ραούφ Ντενκτάς.  Αλήθεια τι εμποδίζει τον Γ.Γ. του ΟΗΕ σήμερα να πράξει το ίδιο.  Μα φυσικά ο ίδιος παράγοντας που δέχεται να εκβιάζεται από το καθεστώς Ερντογάν.  Θεωρώ ότι εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα και πριν οδηγηθούμε στα χειρότερα, εφόσον αποτύχει (μακάρι να επιτύχει) η προσπάθεια της κυρίας Μαρία Ανχελα Ολγκιν Κουεγιάρ, τότε η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να προσφύγει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ προς επιβεβαίωση τη βάσης λύσης του κυπριακού.