Της Ανδρούλας Γκιούρωφ

«Γράψε ένα μυθιστόρημα και στείλε το στον Πρόεδρο, ίσως αντιληφθεί σε ποια κατάσταση βρίσκεται ο τομέας της Υγείας …  αντιληφθεί τους κινδύνους που απειλούν τους ασθενείς και τον μαραθώνιο των συγγενών τους προκειμένου να αποτραπεί το μοιραίο…»

Προτροπή κρατικού ανώτερου στελέχους προς έναν απεγνωσμένο συγγενή ασθενή που βρέθηκε σε ένα κυκεώνα  γραφειοκρατίας  προκειμένου να σώσει τον άνθρωπό του.

Είναι να μην σου τύχει να κουβαλάς ένα σταυρό στον ανήφορο ενός Γολγοθά με 44 βαθμούς Κελσίου, να χτυπάς πόρτες, να εκλιπαρείς και να παρακαλείς  για τα αυτονόητα. Να προσεύχεσαι  ακόμα να μην καταρρεύσεις από την εξάντληση και το άγχος και μείνει αβοήθητος ο άνθρωπος σου. Αν είσαι από τους λίγους τυχερούς ίσως  βρεθείς στο έλεος μιας επιτηδευμένης   φιλευσπλαχνίας ειδικών και ειδικευομένων, που σου λένε ότι κάνουν ότι μπορούν, αλλά δεν παραλείπουν να κατηγορούν άλλους επειδή  το σύστημα υγείας υστερεί .

Σχεδόν δύο με τρεις φορές την βδομάδα η Υπουργός Υγείας με βαρύγδουπες ανακοινώσεις και εξαγγελίες διαβεβαιώνει και υπόσχεται λύσεις για την βελτίωση του συστήματος Υγείας στην παροχή  ποιοτικών υπηρεσιών προς τους ασθενείς.

Τα ευχολόγια δημιουργούν μια αισιοδοξία πως επιτέλους αρμόδιοι και εμπλεκόμενοι   έχουν αντιληφθεί πως ο τομέας της υγείας προχωρεί με  δεκανίκια  και προσπαθούν να βρουν λύσεις . Πολλές φορές μπαλωματικές οι οποίες  αντί να λύνουν προβλήματα περιπλέκουν και τα υφιστάμενα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία  πως στον τομέα της παροχής υπηρεσιών προς τους ασθενείς τα μεγάλα θύματα είναι οι ασθενείς που συνθλίβονται στις μυλόπετρες  της γραφειοκρατίας και των «παραπομπών» και  δεν είναι λίγες οι φορές που  καταλήγουν στο μοιραίο.

Το ΓεΣΥ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη λαϊκή κατάκτηση μετά το Ταμείο  Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Παραμένει ωστόσο  ο μεγάλος ασθενής που αντί να νοσηλεύει νοσηλεύεται.

 Σίγουρα δεν είναι με ευχολόγια που θα λυθούν τα προβλήματα. Χρειάζεται βούληση γνώσεις για τις άμεσες ανάγκες , αντικειμενικότητα και   ειλικρίνεια και όχι ο καθένας να τραβά τα κάρβουνα κοντά του.  

Το  Γενικό Σύστημα Υγείας εφαρμόζεται εδώ και τέσσερα χρόνια και το Υπουργείο Υγείας έχει εποπτικό ρόλο ενώ ο  Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας καθορίζει τις στρατηγικές του συστήματος και ο ΟΚΥπΥ  τυγχάνει ισότιμης αντιμετώπισης ως πάροχος. Κάπου εδώ υπάρχει ένα μεγάλο μπέρδεμα στις αρμοδιότητες, στην κατανομή των κονδυλιών που είναι το μεγάλο κομπόδεμα δεκάδων εκατομμυρίων από τις εισφορές των δικαιούχων και των φορολογουμένων. Δηλαδή όλων αυτών που ασθενούν ή θα ασθενήσουν.

Μέχρι σήμερα το σύστημα δεν κατάφερε να εφαρμόσει την βασική του φιλοσοφία η οποία είναι η  ισότιμη αντιμετώπιση και παροχή ποιοτικών υπηρεσιών προς όλους τους ασθενείς.

Δεν είναι μόνο τα δημόσια νοσηλευτήρια που είναι η ραχοκοκαλιά του ΓεΣΥ αλλά όλα τα οποία έχουν ενταχθεί στο σύστημα και θα πρέπει  να συνεισφέρουν ισότιμα και στον ίδιο βαθμό βελτιώνοντας και αναβαθμίζοντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους.

Ταπεινότητα και μετριοφροσύνη

Υπάρχουν πολλά περιστατικά ασθενών που σοκάρουν και εάν δεν υπήρξε η πυροσβεστική παρέμβαση ανώτερου στελέχους του Υπουργείου Υγείας θα ήταν μακαρίτες. 

Ασθενής με ελαφρύ εγκεφαλικό μεταφέρθηκε με ασθενοφόρο στα επείγοντα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας για να βρεθεί το επόμενο 24ωρο στο Ουρολογικό Τμήμα καθότι όπως λέχθηκε, στο Παθολογικό δεν υπήρχαν κλίνες. Ως περιστατικό «διασποράς» φάνηκε πως δεν έτυχε της κατάλληλης νοσηλείας και μετά από έξι  μέρες αφού ο ίδιος υπέγραψε όσο και στενό συγγενικό του πρόσωπο πήρε εξιτήριο και μεταφέρθηκε σε άλλο νοσηλευτήριο.  Εκεί διαπιστώθηκε σοβαράς μορφής μόλυνση στους πνεύμονες και σε άλλα ζωτικά όργανα και χρειάστηκε να διασωληνωθεί    σε αναπνευστήρα. Λόγω έλλειψης εντατικολόγων εκεί, μεταφέρθηκε στην ΜΕΘ άλλου νοσηλευτηρίου όπου για περισσότερο από τρεις βδομάδες έδινε μάχη για να κρατηθεί στη ζωή . Γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό   ανταποκρίθηκαν με επαγγελματισμό τιμώντας  τον όρκο τους στον Ιπποκράτη. Ακολούθησε  ένας άλλος μαραθώνιος για το που θα μεταφερθεί  ο ασθενής αφού η μόλυνση από τις ιώσεις υποχώρησε. Γηροκομείο ή κέντρο αποκατάστασης;

Δυστυχώς όταν ο άνθρωπος περάσει τα 60 και τοποθετείται στο περιθώριο των της Τρίτης Ηλικίας ατόμων, κάποιοι μπορούν να θεωρούν πως τα Γηροκομεία είναι μια κάποια λύση για να αποφορτώσουν το σύστημα. Παρότι γίνεται λόγος για την εξάλειψη του ρατσισμού για τα ομοφυλόφιλα άτομα κανένας δεν μιλά για τον ηλικιακό ρατσισμό και τις παράπλευρες απώλειες που προκαλεί .

Η ηγεσία της ΠΑΣΥΚΙ προβάλλει τα προβλήματα των δημόσιων νοσηλευτηρίων δίνοντας περισσότερη έμφαση στα εργασιακά αιτήματα  γιατρών και νοσηλευτών . Δεν νομίζουμε να διαφωνεί κανείς να ικανοποιηθούν αυτά τα αιτήματα. Έχουμε όμως την εντύπωση πως υπάρχει μια τάση υπερβολής  στα θέματα περί  υποστελέχωσης των νοσηλευτηρίων  ή της υπερπληρότητας τους.

Ποιος ελέγχει εάν είναι υπερπλήρη κάποιοι θάλαμοι των νοσοκομείων και γιατί μετά από μια μικρή έρευνα συγγενή ασθενούς διαπιστώθηκε πως οι ισχυρισμοί δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα. Για ποιους φυλάγονται οι άδειες κλίνες; Ποιοι ελέγχουν ποιους επιτέλους!

Η ηγεσία της ΠΑΣΥΚΙ μπορεί να γνωρίζει σε βάθος τα προβλήματα ιατρών και νοσηλευτών αλλά ίσως να αγνοεί πως υπάρχουν και ζητήματα που χρήζουν περισσότερο παιδείας παρά συνδικαλιστικών χειρισμών .

Τα νοσηλευτήρια μας είναι γεμάτα με ιούς και λοιμώξεις και κάποιοι πρέπει να σηκώσουν μανίκια ώστε αυτό το μείζον ζήτημα αν όχι να εξαλειφθεί  να μειωθεί στο ελάχιστο γιατί είναι γνωστό πως σε όλα τα νοσοκομεία του κόσμου κυκλοφορούν θανατηφόρες   λοιμώξεις. Η νοσηλεία του  ασθενή  μπορεί να θεραπευτεί αλλά να αποβιώσει από μολύνσεις.

Τα νοσηλευτήρια είναι γεμάτα με ειδικευόμενους γιατρούς και αυτό δεν είναι κακό όταν δεν υπάρχουν ειδικευμένοιγια να πληρωθούν αναγκαίες θέσεις . Κάποιοι   όμως θα πρέπει να τους εκπαιδεύσουν να είναι πιο ταπεινοί και μετριόφρονες. Να δείχνουν κατανόηση για την αγωνία των ασθενών και το άγχος των προσφιλών τους. Η κομπορρημοσύνη, η έπαρση  και η αυθάδεια  δεν έχουν θέση στους θαλάμους  όπου δίνονται μάχες για ζωή ή θάνατο.

Εάν συγγενείς διαμαρτυρηθούν γιατί ο δικός τους ασθενής έχει «τσουβαλιαστεί» σε ένα τμήμα λόγω έλλειψης κλινών στον  κατάλληλο    θάλαμο και δεν τυγχάνει της ειδικής φροντίδας , τότε ειδικευόμενη με ύφος δέκα καρδιναλίων θεωρεί πως δέχεται απειλές και ζητά όνομα και επίθετο του ατόμου που γνοιάζεται τον άνθρωπο του.

Εάν είναι ποτέ δυνατόν ένα άτομο που αγωνιά για τον άνθρωπο του και ζητά τα αυτονόητα, να θεωρείται πως έχει και κουράγιο να απειλήσει.

Είναι καιρός αρμόδιοι και ειδικοί να   συμβουλεύσουν  αυτούς που κρατούν στα χέρια τους ψυχές ανθρώπων να είναι πιο ταπεινοί και να κάνουν σωστά τη δουλειά τους και όχι να δικαιολογούν τις προχειρότητες  τους. Από την άλλη ούτε και οι νοσηλευτές μπορούν να δικαιολογούνται λέγοντας πως αυτός ο ασθενής δεν είναι δικός μας αλλά της ….«διασποράς»(!!!).Και αυτό σημαίνει πως δεν έχουν ευθύνη; Θα αφεθεί στο έλεος του ή θα τυγχάνει κατώτερης ποιότητας φροντίδα;

Όταν είσαι επώνυμος οι πόρτες ανοίγονται με ευκολία

Το ΓεΣΥ πρέπει να προστατευθεί από τους λογής αετονύχηδες που δεν έπαψαν να φλερτάρουν με την ιδέα του πολυασφαλιστικού. Να  ενισχυθεί και να αποδώσει προς όφελος και των ασθενών αλλά και των γιατρών.

Ίσως ένας από τους λόγους που δεν επιλύονται τα προβλήματα είναι επειδή οι έχοντες εξουσία επώνυμοι δεν βρέθηκαν αντιμέτωποι με την γραφειοκρατία που σκοτώνει το σύστημα. Αυτοί βρίσκουν πάντα ανοικτές πόρτες και πρόθυμους να τους εξυπηρετήσουν. Δεν στριμώχνονται στις ουρές των ανωνύμων που περιμένουν αγόγγυστα να βρουν ένα κρεβάτι νοσηλείας και παρακαλούν να μην ξεψυχήσουν σε ένα διάδρομο. Παρόλο που είναι αυτές οι χιλιάδες ανώνυμοι που πληρώνουν τους μισθούς των επώνυμων αξιωματούχων,  των βουλευτών,  των υπουργών , των γιατρών των νοσηλευτών και πολλών άλλων κρατικοδίαιτων.

Ένα  κοστούμι που δεν είναι στα μέτρα τους

Δεν γνωρίζουμε εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο οποίος  έχει διορίσει υπουργούς συμβούλους και όλους τους άλλους που πλαισιώνουν την κυβέρνηση του,  έχει   αντιληφθεί κατά πόσο όλοι ανταποκρίνονται στο έργο τους. Κάποιοι όπως φαίνεται δέχθηκαν να φορέσουν ένα κοστούμι που δεν είναι για τα μέτρα τους . Είναι πολύ μεγάλο για το μικρό τους ανάστημα και αυτό γεννά ανασφάλειες, μειωμένη αντίληψη  και  κρίση  για το τι δέον γενέσθαι προκειμένου  να θεραπευτεί ο μεγάλος ασθενής που λέγεται  ΓεΣΥ.

Κάποιοι πρέπει να λογοδοτήσουν γιατί έχουν μειωθεί τα επίπεδα παροχών  προκειμένου το σύστημα να αντέξει τα κόστη. Δεν νοείται ένας χειρούργος να αναγκάζεται να κάνει μόνο δύο εγχειρήσεις τον μήνα εκεί που προηγουμένως έκανε 5 ή 6 την εβδομάδα. Σε ποια χώρα του κόσμου εφαρμόζεται ένας τέτοιος αντιεπιστημονικός παραλογισμός που  στερεί στον γιατρό   να προσφέρει απρόσκοπτα τις υπηρεσίες του στους ασθενείς και να ανταποκριθεί στον όρκο που έχει δώσει; Ή να μην επιτρέπεται παραπομπή από τον προσωπικό γιατρό για αναλύσεις σε ασθενή του επειδή εκπλήρωσε το επιτρεπόμενο «κότα»;

Δεν είμαστε γιατροί ούτε και ειδικοί να προτείνουμε λύσεις. Οι παθόντες όμως ίσως γνωρίζουν πολύ περισσότερα από τους ειδικούς ή τους εμπλεκόμενους για την σωστή λειτουργία του ΓεΣΥ. Επιτέλους ας σηκωθεί η κουρτίνα πίσω από την οποία κρύβονται οι αγκυλώσεις, οι προχειρότητες,  τα συμφέροντα και οι σκοπιμότητες που εμποδίζουν το σύστημα να προχωρήσει και οι ανίκανοι να πάνε στα σπίτια τους.