Του Νίκου Κατσουρίδη

Έχουν γραφτεί και λεχθεί διάφορα για την προσπάθεια του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας να προκαλέσει μια ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης στο κυπριακό.  Άλλοι παρουσιάζονται θετικοί, άλλοι επιφυλακτικοί και άλλοι φαίνεται να αναμένουν με μια δόση κακεντρέχειας να αποτύχει.  Αναμφισβήτητα δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα πετύχει.  Και να πετύχει μάλιστα δεν σημαίνει ότι θα έχει αίσιο τέλος.  Τι εννοώ;  Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να καλωσορίσει τη πρωτοβουλία του Προέδρου και να την υιοθετήσει.  Όμως αίσιο τέλος αν θα έχει ή όχι εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως ο Ο.Η.Ε, ή ξεχωριστά μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ειδικά από τα πέντε μόνιμα.  Είναι και η στάση της Τουρκίας.

Εμείς όμως ως ε/κ πλευρά τι θα θεωρήσουμε θετική εξέλιξη;  Τι θα σημαίνει για μας επιτυχής έκβαση της πρωτοβουλίας αυτής.  Κατ΄ αρχάς και πριν δοκιμάσω να απαντήσω τα ερωτήματα τα οποία έχω θέσει να πω το εξής.  Νέες πρωτοβουλίες όχι μόνο χρειάζονται αλλά επιβάλλονται.  Αλλιώς θα παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν.  Γιατί;  Διότι αυτή τι στιγμή ελάχιστοι παράγοντες είναι σε θέση να σπρώξουν την Τουρκία προς την ορθή κατεύθυνση.  Κατά συνέπεια οποιαδήποτε πρωτοβουλία σταθεί ικανή να προκαλέσει ενεργότερη εμπλοκή στο κυπριακό ορισμένων από αυτούς τους  παράγοντες, είναι καλοδεχούμενη και επιβεβλημένη.  Για αυτό τον λόγο δεν χρειάζεται, δεν βοηθά την Κύπρο η αρνητική προδιάθεση εντός της ε/κ πλευράς σε παρόμοιες πρωτοβουλίες.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που σήμερα είναι σε θέση να σπρώξουν την Τουρκία σε μια πιο θετική προσέγγιση του Κυπριακού;  Φυσικά και φυσιολογικά το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, κάποιο από τα πραγματικά ισχυρά μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ή 2 -3 από αυτά σε συνέργεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση  ή τέλος οι εσωτερικές εξελίξεις εντός της ίδιας της Τουρκίας.

Επιτυχής λοιπόν έκβαση της πρωτοβουλίας του Προέδρου προς την κατεύθυνση της Ε.Ε.  σημαίνει να αποδεχθεί η Ε.Ε. να αξιοποιήσει τα κανάλια άσκησης επιρροής προς την Τουρκία, τα οποία διαθέτει.  Και αυτά είναι η αξιοποίηση όλων εκείνων των στόχων που η Τουρκία επιθυμεί να επιτύχει στις σχέσεις της με την Ε.Ε.  Είναι εύκολο εγχείρημα;  Καθόλου.  Για διάφορους λόγους.  Είναι κατορθωτό;  Είναι εφόσον Κύπρος και Ελλάδα επιδείξουν επιμονή, προγραμματισμό και σοβαρότητα.  Εφόσον αξιοποιήσουν ισχυρά φιλικά Ευρωπαϊκά κράτη όπως η Γαλλία αλλά και λιγότερο ισχυρά.  Αν την ίδια ώρα με κάθε μέσο, βήμα και εργαλείο που διαθέτουν προάγουν εντός της Ε.Ε. και του κάθε ξεχωριστού μέλους της Ένωσης, την κατανόηση της πεμπτουσίας του κυπριακού.  Δηλαδή της κατοχής.  Η Γερμανία παραδέχτηκε πρόσφατα την τουρκική κατοχή, με παρέλευση 50 σχεδόν χρόνων.  Αν πείσουμε ότι η στροφή της Τουρκίας προς την ορθή κατεύθυνση εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης αλλά και της ίδιας της Τουρκίας τότε προχωράμε θετικά.  Η ορθή λύση του Κυπριακού μπορεί να εξυπηρετήσει ευρύτερα αμοιβαία συμφέροντα όσων άμεσα εμπλέκονται στο κυπριακό.  Και η Ε.Ε. είναι άμεσα εμπλεκόμενο μέρος στο κυπριακό από την ώρα που η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος της, όπως και η Ελλάδα.  Από την στιγμή που και οι δύο κοινότητες στο νησί, ε/κ και τ/κ επιθυμούν η Κύπρος να είναι μέρος της Ε.Ε. και η Ε.Ε. να έχει ρόλο και λόγο.  Και όταν λέω τ/κ κοινότητα εννοώ τους τ/κ και όχι την όποια συγκυριακή πλειοψηφία υπερ  μιας ή άλλης θέσης ως αποτέλεσμα της παρουσίας των εποίκων και κύρια της ίδιας της Τουρκίας.

Άλλωστε το να αποδεχτεί η Ε.Ε. την οριστική διχοτόμηση της Κύπρου, πλήρους κράτους μέλος της Ένωσης αποτελεί πολύ κακό προηγούμενο για την ίδια.  Και πολύ κακό προηγούμενο για ξεχωριστά κράτη μέλη της.  Αλλά επιπρόσθετα προδικάζει ουσιαστικά και την τύχη της Ουκρανίας.  Για την οποία Ουκρανία η Ε.Ε. διακινδυνεύει την οικονομική της σταθερότητα αλλά και μια , ο μη γένοιτο, βίαιη σύγκρουση με τη Ρωσία και τους συμμάχους της.  Η Ευρωπαϊκή ΄Ένωση έχει κάθε λόγο να επιθυμεί την αποφυγή της διχοτόμησης τη Κύπρου.  Έχει κάθε λόγο να επιθυμεί τη λύση του Κυπριακού στα πλαίσια των αποφάσεων του ΟΗΕ αλλά ως επίσης και των δικών της αποφάσεων.  Να γιατί είναι βάσιμη η ανάληψη της πρωτοβουλίας αυτής που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Άλλωστε από την στιγμή που μια συγκεκριμένη διαδικασία με ζωή σχεδόν μισού αιώνα δεν απέδωσε ελέω Τουρκίας, θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες, ώστε αυτή η διαδικασία να καταστεί αποδοτική.  Δηλαδή η διαδικασία εντός των παραμέτρων του ΟΗΕ.  Λογικά και ο ίδιος ο ΟΗΕ, το Συμβούλιο Ασφαλείας και η Γραμματεία του Οργανισμού θα πρέπει να χαίρονται αν ένας άλλος διεθνής Οργανισμός, έλθει ενισχυτικός της δικής τους προσπάθειας.  Κατά συνέπεια η επιτυχής έκβαση της ενεργότερης εμπλοκής της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης  στο κυπριακό είναι βοηθητική για όλους όσοι εμπλέκονται στο πρόβλημ