«Ενωτικός» εμφανίστηκε ο Ερντογάν σε διάγγελμά του από την Κωνσταντινούπολη, παρά το διχαστικό αποτέλεσμα που του δίνει περιορισμένη νίκη στο δημοψήφισμα για τη διεύρυνση των αρμοδιότητών του.

Ο Ερντογάν είπε ότι το στρεβλό σύστημα διακυβέρνησης της Τουρκίας θα αλλάξει και κάλεσε όλο τον τουρκικό λαό, τόσο όσους ψήφισαν «ναι» όσο και όσους ψήφισαν «όχι» να βαδίσουν μαζί και ενωμένοι στο μέλλον.

Ανέφερε επίσης ότι όλα τα άρθρα της συνταγματικής αναθεώρησης θα τεθούν άμεσα σε ισχύ, ωστόσο ορισμένα θα τεθούν σε ισχύ το Νοέμβριο του 2019, όταν θα διεξαχθούν οι επόμενες προεδρικές εκλογές.

Χωρίς να κάνει καμία αναφορά στην Ευρώπη, ο Ερντογάν ανέφερε  ότι όλοι πρέπει να σεβαστούν την απόφαση του τουρκικού έθνους, ειδικά οι σύμμαχοί μας.

«Θέλω να ευχαριστήσω έναν έναν τους ψηφοφόρους μας» δήλωσε ο κ. Ερντογάν και εξέφρασε την ελπίδα πως τα αποτελέσματα θα ωφελήσουν την Τουρκία.

Σύμφωνα με τον ίδιο τα ανεπίσημα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο αριθμός των ψήφων υπέρ του «ναι» ανέρχεται σε 25 εκατομμύρια, δηλαδή 1,3 εκατομμύρια περισσότερες ψήφοι έναντι του «όχι».

Ο Ερντογάν μίλησε για μια ιστορική απόφαση που έλαβε ο τουρκικός λαός κι ότι η μεταρρύθμιση αυτή είναι η σημαντικότερη στην ιστορία της Τουρκίας. «Εδώ και 100 χρόνια συζητάμε για το πολίτευμά μας, σήμερα λάβαμε μια σοβαρή απόφαση» είπε και συμπλήρωσε ότι θα αλλάξει αυτό το στρεβλό σύστημα διακυβέρνησης, αν και οι λαοί δύσκολα υπερασπίζονται μια μεγάλη αλλαγή.

Για τη θανατική ποινή

Αν και στο διάγγελμά του δεν έκανε καμία αναφορά στη θανατική ποινή, μιλώντας αργότερα σε συγκεντρωμένους οπαδούς του ο Ερντογάν ανέφερε ότι εάν κριθεί απαραίτητο το θέμα θα μπει σε δημοψήφισμα.

Συμπλήρωσε μάλιστα ότι θα ξεκινήσει αμέσως συζητήσεις για το θέμα με τον πρωθυπουργό Γιλντιρίμ και τον ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος Μπαχτσελί.

Εάν η αντιπολίτευση στηρίξει την επαναφορά της θανατικής ποινής «εγώ τότε θα εγκρίνω» το μέτρο, υπογράμμισε. Εάν δεν το κάνει «τότε θα οργανώσουμε ένα νέο δημοψήφισμα» κατέληξε ο ίδιος.

Όπως μεταδίδει το Reuters, σε γειτονιές της Κωνσταντινούπολης συγκεντρώνονται πολίτες διαμαρτυρόμενοι για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Κάτοικοι βγήκαν στα παράθυρα κι άρχισαν να χτυπάνε κατσαρόλες και τηγάνια την ώρα που μιλούσε ο Ερντογάν. Σε βίντεο και φωτογραφίες που αναρτήθηκαν από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης διακρίνονται επίσης μικρές ομάδες διαδηλωτών να κυκλοφορούν σε κάποιους δρόμους της πόλης.

Μετράει πληγές  

Ο εκλογικός χάρτης των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος «μιλάει» από μόνος του… Η Τουρκία είναι βαθύτατα διχασμένη, όχι μόνο οικονομικά αλλά και κοινωνικά.

Οι πολίτες των μεγάλων πόλεων, που συνήθως είναι και πιο μορφωμένοι, είπαν «όχι» στον σουλτάνο. Το ίδιο είπαν και οι πόλεις στα παράλια της χώρας.

«Ναι» στην συνταγματική αναθεώρηση είπε η ενδοχώρα, όπου κατοικούν οι φτωχότεροι πολίτες της χώρας.

«Όχι» είπε στον Ερντογάν και η Κωνσταντινούπολη, το οικονομικό και κοινωνικό κέντρο της Τουρκίας. Η ήττα αυτή είναι ιδιαίτερα συμβολική, καθώς η Κωνσταντινούπολη είναι η πόλη όπου ο Τούρκος πρόεδρος έκανε τα πρώτα του πολιτικά βήματα ως δήμαρχος.

Ενδεικτικό είναι ότι ο Ερντογάν έχει να υποστεί ήττα στην πόλη από το 2002. Το «όχι» επικράτησε και στην Άγκυρα, στην Σμύρνη και στην Αττάλεια.

Ανοίγει ο δρόμος για διακυβέρνηση Ερντογάν μέχρι το 2029

Το δημοψήφισμα αυτό ανοίγει το δρόμο για διακυβέρνηση Ερντογάν μέχρι το 2029, κάτι το οποίο προκαλεί έντονη ανησυχία στην παγκόσμια κοινή γνώμη. Ιδιαίτερα μετά τις εθνικιστικές κορώνες του «σουλτάνου» τους τελευταίους μήνες.

Ο Τούρκος πρόεδρος έχει αποκαλέσει στο παρελθόν «τρομοκράτες» τους υποστηρικτές του «όχι» ενώ το τελευταίο διάστημα προχώρησε σε συλλήψεις δημοσιογράφων αλλά και πολιτικών του αντιπάλων.

Παρά τη νίκη του, ο Τούρκος πρόεδρος έχει μακρύ δρόμο μπροστά του μέχρι να ενεργοποιηθεί το 2019 το νέο σύνταγμα της χώρας. Σε περίπτωση που τα καταφέρει, όμως, θα μείνει στην εξουσία περισσότερο ακόμη και από τον Κεμάλ Ατατούρκ.

«Ο Ερντογάν πρέπει τώρα να νικήσει μια εκλογική αναμέτρηση για να αποκτήσει αυτές τις νέες εξουσίες, οπότε αυτή η νίκη δεν θα τον κάνει να σταματήσει. Και η κατάσταση στην Τουρκία δεν θα γίνει καλύτερη» είπε στην βρετανική εφημερίδα Financial Times o Mujtaba Rahman, επικεφαλής ευρωπαϊκών ερευνών της Eurasia Group.

«Tέλος στο δυτικό προσανατολισμό» 

Ανησυχία για την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Τουρκία εξέφρασε σε δηλώσεις του στους Financial Times o Nτέιβιντ Φίλιπς, του κέντρου ανθρωπίνων δικαιωμάτων του πανεπιστημίου Κολούμπια.

«Ο δυτικός προσανατολισμός της Τουρκίας φτάνει στο τέλος του» είπε χαρακτηριστικά , συμπληρώνοντας: «Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να μας δείχνει ότι ξαφνικά ο Ερντογάν θα γίνει πιο διαλλακτικός… Μάλλον μικρές είναι οι ελπίδες να απελευθερωθούν τα μέλη του HDP, οι επιχειρήσεις ασφαλείας στην νοτιοανατολική χώρα θα συνεχιστούν όπως και οι συλλήψεις Γκιουλενιστών [σ.σ. ο ιεροκήρυκας Φετουλάχ Γκιουλέν κατηγορείται ως αρχιτέκτονας του πραξικοπήματος]».

Διεθνή ΜΜΕ τονίζουν ότι το πρώτο κρίσιμο «τεστ» έρχεται σε μερικές μόλις ημέρες, καθώς η τουρκική κυβέρνηση θα κληθεί να αποφασίσει εάν πρέπει να συνεχιστεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία βρίσκεται η χώρα από τον Ιούλιο του 2016.