Δεν τίθεται θέμα πενταμερούς διάσκεψης στη Νέα Υόρκη, δεν έχουν τέτοια προσδοκία, δήλωσε ο Μουσταφά Ακιντζί μιλώντας το βράδυ της Τετάρτης σε ζωντανή εκπομπή που μεταδιδόταν  από τον “Μπαϊράκ”.

Κατά την εκπομπή, που μεταδίδονταν και από ορισμένα ιδιωτικά κανάλια, στην παρουσία των διευθυντών ειδήσεων των τεσσάρων μεγαλύτερων εφημερίδων, Κίπρις (Αλί Μπατουράι), Χαβαντίς (Μπασιαράν Ντουζγκιούν), Γενί Ντουζέν (Τζενκ Μπουτλούγιακαλι) και Κίπρις Ποστασί (Ρασίχ Ρεσιάτ), ο κατοχικός  ηγέτης ανέφερε ότι και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συμμερίζεται τον στόχο για λύση εντός του 2016 και υποστήριξε την άποψη ότι εάν εισέλθουμε στο 2017 με μια διαδικασία με ανοικτό τέλος αυτό δεν θα είναι προς όφελος κανενός. “Εφόσον πλησιάζουμε το στόχο του 2016, για να τον κάνουμε πραγματικότητα ήρθε η ώρα να επιδειχθεί σοβαρή αποφασιστικότητα”.

Ο κ. Ακιντζί, που απαντούσε στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, είπε ότι το γεγονός των συναντήσεων του Ειδιικού Συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο, Έσπεν Μπαρθ Έιντε με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα και τον Έλληνα ΥΠΕΞ, Νίκο Κοτζιά δείχνει πως η Ελλάδα θα μετέχει περισσότερο στη διαδικασία. Ξέρουμε, συνέχισε, ότι ο κ. Κοτζιάς συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και υπάρχει ενδεχόμενο συνάντησης Ερντογάν – Τσίπρα στη Νέα Υόρκη. “Θεωρώ ότι διάγουμε μια σημαντική περίοδο”.
Ο Τ/κ ηγέτης ανέφερε επίσης ότι στην ε/κ πλευρά υπάρχει μια δυσφορία και δεν θέλει την επιβολή χρονοδιαγραμμάτων και επιδιαιτησίας, αλλά να υπάρξει μια διαδικασία που θα διεξαχθεί από τους Κυπρίους. Ούτε εμείς, είπε, θέλουμε να μας επιβληθεί κάτι και εμείς θέλουμε μια διαδικασία της οποίας θα ηγούνται οι ηγέτες αλλά “λέμε ότι αυτό πρέπει να ενέχει και ένα αποτέλεσμα εντός του 2016”. Οι βασικοί παράγοντες αυτής της διαδικασίας πρέπει να είμαστε εμείς οι Κύπριοι, συνέχισε ο κ. Ακιντζί σημειώνοντας ότι χρειαζόμαστε και τους τρίτους και παρατηρώντας ότι είναι ξεκάθαρη η ανάγκη για την χρηματοδότηση της λύσης. “Το να τελειώσουμε αυτή τη δουλειά μέχρι το τέλος του χρόνου είναι το πιο λογικό”. Σε άλλο σημείο δε ανέφερε ότι το θέμα της χρηματοδότησης της λύσης θα έχει την ευκαιρία να το συζητήσει στις επαφές που θα έχει στη Νέα Υόρκη.

Αναφέρθηκε δε στις δυσκολίες που υπάρχουν διεθνώς και σημείωσε πως δεν αναμένει ότι θα δοθούν πολλά χρήματα. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, είπε ο κ. Ακιντζί, ανέφερε ως οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν, το ίδιος και ο κ. Γιούνγκερ εκ μέρους της ΕΕ, ενώ έκανε αναφορά και στην πιθανότητα δανείου αλλά και στον φυσικό πλούτο της Κύπρου. Εξέφρασε δε βεβαιότητα ότι σε ένα πνεύμα συλλογικότητας, στη χρηματοδότηση της λύσης θα συμβάλει και η Τουρκία, αλλά “δεν περιμένουμε πολλά από την Ελλάδα σε αυτό το επίπεδο. Θα γίνει μια συλλογική εργασία σε αυτό το θέμα”.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι από κοινού μπορεί να γίνει ανακοίνωση των συγκλίσεων λέγοντας ότι στην Διακυβέρνηση, την Οικονομία και τα θέματα της ΕΕ υπάρχουν συγκλίσεις. “Για πρώτη φορά στο περιουσιακό τα έγγραφα έγιναν ένα, που περιλαμβάνει και τις διαφωνίες”.

Κάποια σημεία στο περιουσιακό, πρόσθεσε, μπορούν να μείνουν για το επόμενο στάδιο της διαδικασίας ενώ ανέφερε ότι με την επιστροφή από την Νέα Υόρκη θα πρέπει να υπάρξει μια εντατικοποιημένη διαδικασία που όμως δεν πρέπει να τραβήξει πολύ.
Ο κ. Ακιντζί είπε ότι θα γίνουν προσαρμογές στο εδαφικό ωστόσο αυτό το θέμα θα συζητηθεί σε μια διαφορετική μορφή πλατφόρμας αφού γίνουν μια σειρά συναντήσεων και σε μια σύσκεψη τύπου Μπούργκενστοκ θα συζητηθούν και με τις εγγυήτριες δυνάμεις τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων.

Ο ίδιος, ανέφερε απαντώντας σε άλλη ερώτηση, δεν συμμερίζεται την ιδέα να περιμένουν τις Προεδρικές εκλογές του 2018 και να συνεχίσει τις συνομιλίες με όποιον εκλεγεί. Ο στόχος, είπε, είναι η λύση και αυτή η δουλειά είναι δύσκολη. “Εργαζόμαστε για να επιτύχουμε δύο ναι (στα δημοψηφίσματα) και αυτό είναι δύσκολο. Γιατί δεν πάμε εκεί, λέμε τις θέσεις μας και γυρνάμε πίσω. Δεν παίζουμε παιχνίδι επίρριψης ευθυνών (blame game).Υπάρχει κριτική και θα υπάρχει. Είναι δύσκολο γιατί τα κάνουμε εμείς οι Κύπριοι όλα. Δεν ήρθε κάποιος να μας δώσει γεφυρωτικές προτάσεις. Αυτή η διαδικασία δεν έφτασε καν σε ένα τέτοιο σημείο”.
Ο Μουσταφά Ακιντζί θεωρεί επιτυχία, όπως είπε, το ότι έχουν φτάσει σε αυτό το σημείο και βλέπει ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει πρόθεση για λύση και αναγνωρίζει το ρίσκο που υπάρχει μετά το 2017 να χαθεί αυτή η διαδικασία. Εκτίμησε δε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου μπορεί να καταγραφεί το γενικό πλαίσιο λύσης και μετά να ολοκληρωθούν οι νόμοι και το σύνταγμα. “Αυτά μπορούν να καθυστερήσουν για μερικούς μήνες αλλά το πλαίσιο είναι γνωστό. Η πολιτική δουλειά πρέπει να τελειώσει μέχρι το τέλος του χρόνου”.

Στην ερώτηση εάν μπορεί να υπάρξει ένα δημοψήφισμα τον Μάρτιο του 2017 ο Τ/κ ηγέτης απάντησε: “Γιατί να μην υπάρξει; Εάν δεν είναι Μάρτης, μπορεί να είναι ο Απρίλιος, ο Μάιος. Εάν συμβεί αυτό οι Ε/κ δεν θα σκέφτονται τις εκλογές του 2018 αλλά θα προέχει η λύση και το δημοψήφισμα”.

Η μη λύση, ανέφερε, έχει ενισχύσει στους ανθρώπους το αίσθημα ότι τίποτε δεν θα γίνει και ακόμη κι αν σήμερα ο αριθμός όσων πιστεύουν στη λύση έχει αυξηθεί, δεν είναι στο επιθυμητό επίπεδο. “Αλλά η επιθυμία για λύση είναι πολύ αυξημένη”.
Ο Τ/κ ηγέτης μίλησε για σπεκουλαδόρικες ειδήσεις στον ε/κ Τύπο και κάλεσε τους Τ/κ να ακούν τις δικές του επίσημες δηλώσεις καθώς λέει την πραγματικότητα και επανέλαβε ότι υπάρχει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις αλλά και δυσκολίες.
Ερωτηθείς για το ποιες περιοχές θα επιστραφούν στους Ε/κ, ο κ. Ακιντζί είπε ότι από το σχέδιο Ανάν έχουν περάσει 12 χρόνια και η σημερινή κατάσταση είναι πιο δύσκολη. Έχουν γίνει, ανέφερε, ένα σωρό επενδύσεις και αυτά θα ληφθούν υπόψην. “Αυτό το λέω γενικά όχι ειδικά για κάποια περιοχή. Εχουν περάσει 42 χρόνια, έχουν φτιαχτεί νέες ζωές. Πλέον πρέπει να αφήσουμε σε μια άκρη την παλιά ρητορική”. Υπάρχουν, συνέχισε, έρευνες για το πόσοι θα επιστρέψουν στα κατεχόμενα λέγοντας ότι στόχος δεν πρέπει να είναι να καταστραφούν οι ζωές που υπάρχουν ήδη. Σε λογικό επίπεδο, είπε, θα γίνουν εδαφικές αναπροσαρμογές αλλά αυτό δεν θα γίνει χωρίς να υπάρξει εγγύηση πως ακόμη και ένας “πολίτης” θα αδικηθεί. “Σε οποιαδήποτε εδαφική αλλαγή, θα ξέρουμε εκείνοι οι άνθρωποι που θα πάνε και πως θα γίνει. Αυτό γνωρίζει και η ε/κ πλευρά και το αποδέχεται”.
Σύμφωνα με τον Τ/κ ηγέτη σχεδόν έχουν ολοκληρωθεί τα κεφάλαια της Οικονομίας και της ΕΕ ενώ έχουν συμφωνηθεί θέματα όπως η ομοσπονδιακή βουλή που θα αποτελείται από την κάτω και άνω βουλή, ή ύπαρξη συνταγμάτων των συνιστώντων πολιτειών, αλλά δεν υπάρχει συμφωνία στο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας. “Εάν συμφωνήσουμε σε αυτό θα δεχθούμε και την διασταυρούμενη ψήφο”. Ερωτηθείς σχετικά με το ποσοστό συμφωνιών και την σχετική δήλωση του ΥΠΕΞ, Ιωάννη Κασουλίδη, ο κ. Ακιντζί είπε ότι δεν θεωρεί πως είναι σωστό να αναφερθεί σε ποσοστό.

Σε παρατήρηση που αφορούσε την δήλωση του “υπεξ” Ταχσιν Ερτουγρούλογλου ότι θέλει λύση συνομοσπονδίας και ποια είναι η βασική διαφορά από την ομοσπονδία στην οποία ο ίδιος ο Ακιντζί αναφέρεται συνεχώς, ο Τ/κ ηγέτης αναφέρθηκε στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου, όπου γίνεται αναφορά ξεκάθαρα σε ομοσπονδία και όχι συνομοσπονδία, με μια διεθνή προσωπικότητα, μία ιθαγένεια και μια κυριαρχία, ένα κράτος και δύο συνιστώσες πολιτείες. Αλλά, σημείωσε, δεν σημαίνει ότι αυτές οι δύο συνιστώσες πολιτείες θα είναι χωρίς αρμοδιότητες, αυτές θα καθοριστούν στο σύνταγμα και έφερε ως παράδειγμα τους τομείς της εκπαίδευσης και της υγείας. Σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, συνέχισε, θα υπάρξει συμβολή των συνιστώντων πολιτειών.

Θα υπάρχει μια ομόσπονδη αστυνομία, αλλά και διαφορετικές αστυνομίες των συνιστώντων πολιτειών σημείωσε, λέγοντας ότι άρχισε ήδη η εκπαίδευση σε αυτό το θέμα. “Δηλαδή υπάρχει κινητικότητα στο παρασκήνιο”.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο Ακιντζί είπε ότι αναμένει από την “κυβέρνηση” να είναι πιο ενεργή και υποστηρικτική όσον αφορά θέματα της ΕΕ. Ανέφερε δε χαρακτηριστικά ότι κάποιοι “κυβερνητικοί” υπάλληλοι μπορεί να ζουν στο δικό τους κόσμο, όπως ο “υπουργός” εξωτερικών, αλλά αυτό να το κάνουν ιδιωτικά, δεν μπορούν να το κάνουν ως “κρατικοί αξιωματούχοι”.

Όσον αφορά τον Ταχσίν Ερτουγρούλογλου ο κ. Ακιντζί είπε ότι ο “υπέξ” δηλώνει στους ξένους αξιωματούχους πως δεν αναμένει τίποτε από αυτή τη διαδικασία. Σύμφωνα με τον κ. Ερτουγρούγλου, συνέχισε ο κ. Ακιντζί, τα ΗΕ πρέπει να λάβουν απόφαση και εντός 24 ή 48 ωρών να αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος και έτσι να συνεχιστούν οι συνομιλίες. “Αυτή δεν είναι μια στάση ρεαλιστική”.

Διερωτήθηκε επίσης ποιος βοήθησε και στήριξε το κοινό ανακοινωθέν του Φεβρουαρίου του 2014, επισημαίνοντας ότι τότε είχε έρθει στην Κύπρο ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ενώ και ο νυν ΥΠΕΞ της Τουρκίας,Μεβλούτ Τσαβούσογλου δεν έκανε διαφορετικές δηλώσεις από τον ίδιο. Η Τουρκία θέλει λύση, μας στηρίζει, δεν είδα αρνητική συμβολή, σημείωσε λέγοντας ότι στο θέμα των εγγυήσεων από το σημείο της τελείας (δεν το συζητήσουμε), έχουμε φτάσει στο να κάνουμε λόγο σε μια φόρμουλα που θα κάνει την μια πλευρά να αισθάνεται ασφάλεια ενώ η άλλη δεν θα το εκλαμβάνει ως απειλή. “Η Τουρκία άρχισε ήδη να συζητά το θέμα με την Ελλάδα”. Επανέλαβε δε ότι οι Τ/κ επιθυμούν την συνέχιση των εγγυήσεων της Τουρκίας. “Η Τουρκία θέλει να υπάρξει λύση. Εάν λανθάνομαι όταν έρθει η ώρα το συζητάμε. Δεν νομίζω όμως ότι κάτι τέτοιο θα γίνει”.
Ερωτηθείς για το θέμα των τεσσάρων βασικών ελευθεριών, ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι δεν θα απορριφθούν τα δικαιώματα, ούτε και θα υπάρξει κάποιο πρόβλημα με την ΕΕ σχετικά με την εφαρμογή τους. Για παράδειγμα, είπε, θα γίνουν κάποιες ρυθμίσεις στο θέμα της αγοράς ακίνητης περιουσίας. Το δικαίωμα εγκατάστασης θα είναι ελεύθερο,ο καθένας θα μπορεί να εγκατασταθεί όπου θέλει, αλλά θα υπάρχει περιορισμός στο ποσοστό όσων από αυτούς που θα εγκατασταθούν θα έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και αυτό θα είναι στο 20%. Οι υπόλοιποι θα το χρησιμοποιούν στην άλλη (δική τους) συνιστώσα πολιτεία.

Από την πρώτη μέρα της συμφωνίας, ανέφερε, οι Τ/κ θα έχουν την πλειοψηφία πληθυσμού και ιδιοκτησίας περιουσιών στην πολιτεία τους.