Τη σημασία του να αποφευχθούν τα λάθη του παρελθόντος στο Κυπριακό, ώστε να φτάσουμε επιτυχώς σε διευθέτηση, επισήμανε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας το βράδυ της Πέμπτης σε εκδήλωση του Foreign Policy Association (Ενωση για την Εξωτερική Πολιτική) της Νέας Υόρκης, που έλαβε χώρα σε ιδιωτικό κλαμπ του Μανχάταν.
«Πρέπει να είμαστε καλά προετοιμασμένοι, να παρουσιάσουμε στο λαό ένα σαφές σχέδιο, χωρίς εποικοδομητικές ασάφειες και χωρίς κενά, που θα έθεταν σε κίνδυνο την εφαρμογή του και που θα διακινδύνευε το ενδεχόμενο μη επίτευξης θετικού αποτελέσματος στα δημοψηφίσματα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Η διάλεξη του Νίκου Χριστοδουλίδη είχε τίτλο «Η Κύπρος σήμερα» και κάλυψε τις τελευταίες εξελίξεις, την πολύπλευρη κυπριακή εξωτερική και τις προσπάθειες της κυπριακής κυβέρνησης να προάγει ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία στην ευάλωτη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και τέλος στις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή και θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως καταλύτης και στο κυπριακό και στην σταθερότητα της περιοχής.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος παρέθεσε στο ακροατήριο κάποιο στοιχεία για την Κύπρο και το ρόλο της στην περιοχή, χαρακτηρίζοντας τη χώρα «επιδέξια στο να ξεπερνά δυσκολίες». Αναφερόμενο στην πρόσφατη οικονομική κρίση και την πρωτοφανή απόφαση της Ε.Ε. για το κούρεμα των καταθέσεων, είπε πως η Κύπρος κι ο λαός της αποτελούν παράδειγμα επιμονής στην αντιμετώπιση της κρίσης.
«Παρά τις πολλές Κασσάνδρες και τις δυσοίωνες προβλέψεις τους σχετικά με τις προοπτικές για ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας, η κυβέρνηση και ο λαός επέμεναν και έδειξαν αξιοθαύμαστη ανθεκτικότητα. Μέσα από σκληρή δουλειά και θυσίες, η Κύπρος ανέλαβε την ιδιοκτησία και υλοποίησε με επιτυχία το οικονομικό πρόγραμμα, μετατρέποντάς το σε μια ευκαιρία για πραγματική μεταρρύθμιση και ενίσχυση της οικονομίας, του τραπεζικού τομέα, αλλά και του δημόσιου τομέα. Δύο χρόνια αργότερα, η Κύπρος καταγράφει ανάπτυξη, ο τραπεζικός της τομέας παρά τις προκλήσεις επιβίωσε και αναπτύσσεται, η κυβέρνηση προχώρησε μπροστά με δύσκολες αλλά αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και η Κύπρος εξήλθε του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. Κατ’ ακρίβεια την αναφέρουν τώρα ως μοντέλο οικονομικής ανάκαμψης».

Σε σχέση με το κυπριακό, αφού περιέγραψε τις αρχές που θα πρέπει να αποτελούν τη βάση της λύσης του, είπε πως μετά την ανάδειξη του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας, οι διαπραγματεύσεις εξελίχθηκαν σε ένα συνολικά βελτιωμένο και θετικότερο κλίμα.

«Ενώ έχουμε φτάσει σε κοινή αντίληψη σε ένα σημαντικό αριθμό θεμάτων που σχετίζονται με τα κεφάλαια της διακυβέρνησης και του διαμοιρασμού εξουσίας, περιουσιακού, οικονομίας και ΕΕ, είναι σημαντικό να σημειωθεί – για να δοθεί μια σαφής και ακριβής εικόνα της κατάστασης – ότι εξακολουθούν να υπάρχουν εκκρεμείς διαφορές στα προαναφερθέντα τέσσερα κεφάλαια. Την ίδια στιγμή, δεν πραγματοποιήθηκαν ουσιαστικές συζητήσεις σχετικά με δύο καθοριστικά κεφάλαια, των εδαφικών αναπροσαρμογών και της ασφάλειας και των εγγυήσεων».
Χαρακτηρίζοντας εξαιρετικά σημαντική την έμπρακτη συνεισφορά της Τουρκίας στη διαδικασία, είπε πως η κυπριακή κυβέρνηση υπολογίζει στην επιρροή των ΗΠΑ προς την Αγκυρα γι’ αυτό κι εργάζεται στενά με την αμερικανική κυβέρνηση η οποία έχει έντονο και ενεργό ενδιαφέρον για τις προσπάθειες επανένωσης της Κύπρου.

«Γνωρίζουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επιμένουν προς την Τουρκία ότι το στάτους κβο δεν την ωφελεί στρατιωτικά, πολιτικά ή οικονομικά και ότι υπάρχει μια σημαντική προοπτική για όφελος της Τουρκίας, σε περίπτωση λύσης».

Ο κ. Χριστοδουλίδης περιγράφοντας τα πιθανά τουρκικά οφέλη από τη λύση, είπε πως αφενός θα έδινε στην Αγκυρα την δυνατότητα να επιτύχει μια πολύ αναγκαία επιτυχία στην εξωτερική της πολιτική, υπό το φως της πλήρους κατάρρευσης της «πολιτικής μηδενικών προβλημάτων» και ταυτόχρονα, να αποτελέσει μέρος μιας ισχυρής περιφερειακής συνεργασίας. Ταυτόχρονα μια λύση θα έδινε ώθηση στις σχέσεις ΕΕ – ΝΑΤΟ και ΕΕ – Τουρκίας.

Αναπτύσσοντας την εξωτερική πολιτική της Κύπρου, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι η κυβέρνηση πέτυχε στην επίδειξη σταθερότητας, προβλεψιμότητας και αξιοπιστίας, χάρη στα οποία ανέπτυξε σχέσεις καλής γειτονίας με χώρες της περιοχής, οι οποίες θεωρούν την Κύπρο «πολύ έμπιστο εταίρο».

«Με δεδομένη την πολύ στενή σχέση μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ όπως και τους Παλαιστινίους, η Κύπρος έδρασε ως σθεναρός υποστηρικτής ισχυρότερης εμπλοκής της ΕΕ στις προσπάθειες αναζωογόνησης της ειρηνευτικής διαδικασίας του Μεσανατολικού, πλήρως ενήμερη του καταλυτικού αποτελέσματος που θα είχε για το Ισραήλ, τους Παλαιστίνιους, την περιοχή και τον κόσμο».

Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στη συμμετοχή της Κύπρου στις διεθνείς προσπάθειες καταπολέμησης της τρομοκρατίας, συμμετέχοντας από την αρχή στον Συνασπισμό κατά του ISIS και στους τριμερείς μηχανισμούς που δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία με χώρες της περιοχής, Κύπρου-Αιγύπτου-Ελλάδας, Κύπρου-Ισραήλ-Ελλάδας, Κύπρου-Ιορδανίας-Ελλάδας και Κύπρου-Λιβάνου-Ελλάδας.

«Ο κοινός παρονομαστής για τις χώρες που συμμετέχουν σε αυτούς τους μηχανισμούς συνεργασίας είναι η κατανόηση ότι οι ρυθμίσεις αυτές θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πρότυπο περιφερειακού διαλόγου, συμβάλλοντας στην εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας, αλλά και ενεργώντας ως εργαλείο για την επίτευξη μεγαλύτερης κατανόησης και συνεργασίας μεταξύ των χωρών της περιοχής και μεταξύ της περιοχής αυτής και του υπόλοιπου κόσμου».
Είπε πως τα θέματα της ατζέντας αυτών των συνεργασιών περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ενέργεια, τη ναυτιλιακή συνεργασία και τον τουρισμό και είναι ανοιχτά σε κάθε χώρα.
«Κανείς δεν εξαιρείται. Αναμφίβολα, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή τους και την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι η δέσμευσή σε σχέσεις καλής γειτονίας, σεβασμό του διεθνούς δικαίου, καθώς και του αμοιβαίου σεβασμού της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας του άλλου, όπως και ο σεβασμός της αρχής της μη παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις των κυρίαρχων κρατών».
Σε σχέση με τις ενεργειακές ανακαλύψεις, ο Νίκος Χριστοδουλίδης είπε πως κατά πολλούς τρόπους έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στο σχηματισμό των πρώτων μηχανισμών τριμερούς συνεργασίας με την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Αναφέρθηκε στους πρώτους δύο γύρους αδειοδότησης και εξέφρασε αισιοδοξία ότι ο τρίτος γύρος που ανακοινώθηκε πρόσφατα από την Κυπριακή Δημοκρατία και βρίσκεται σε εξέλιξη, θα φέρει περισσότερες εταιρείες ενέργειας στην ΑΟΖ μας.
Τέλος, ξεκαθάρισε ότι η Κύπρος συνεχίζει την ενεργειακή πολιτική της, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας και συνεργάζεται στενά με τους γείτονές της, με όραμα τη δημιουργία μιας περιοχής σταθερότητας και ειρήνης, την οικοδομώντας κοινά σημεία και στρατηγικά συμφέροντα.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε και σε ερωτήσεις του ακροατηρίου που απαρτίζονταν από διπλωμάτες, ακαδημαϊκούς, επιφανείς επιχειρηματίες και παράγοντες της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας και της κυπριακής παροικίας.
Σε ερώτηση για τα ενεργειακά και κατά πόσο η Τουρκία εμπλέκεται στις συζητήσεις, απάντησε ότι η Τουρκία ενδιαφέρεται για τα ενεργειακά αποθέματα τόσο για δική της εσωτερική κατανάλωση όσο και για τη μεταφορά ενέργειας προς την Ευρώπη μέσω της επικράτειας της. Μάλιστα είπε πως τέσσερις τουρκικές εταιρείες έχουν ήδη προσεγγίσει τη Κύπρο. Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι καμία συνεργασία με τη Τουρκία δεν υπάρχει και ούτε μπορεί να υπάρξει αν δεν επιλυθεί πρώτα το κυπριακό.
Ενώ στο ζήτημα της πιθανής αποκατάστασης των σχέσεων Ισραήλ – Τουρκίας, είπε πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ενημερώνεται συχνά για όλες τις εξελίξεις από τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Σε ερώτηση αν υπήρξε προσφορά από Ρωσική εταιρεία απάντησε αρνητικά και είπε ότι το ενδιαφέρον είναι κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία επιζητεί εναλλακτικούς ενεργειακούς διαδρόμους. Περιμένουμε, είπε, να δούμε τι θα συμβεί με τον τρίτον αδειοδοτικό γύρο.
Σε άλλη ερώτηση αν υπήρξαν προσπάθειες από μέρους της Αιγύπτου ή του Ισραήλ για να βοηθήσουν στη λύση του κυπριακού, είπε, ότι οι χώρες αυτές έχουν έντονο ενδιαφέρον για μια λύση στη Κύπρο, αλλά δεν έχουν αναλάβει καμία μεσολαβητική πρωτοβουλία για υποβοήθηση της λύσης. Εξάλλου, οι σχέσεις τους με την Τουρκία είναι τέτοιες που δεν θα προσέφεραν κάτι.
Τέλος, σε ερώτηση σχετικά με την επιδείνωση των σχέσεων Ρωσίας – Τουρκίας και πως αυτό αντανακλάται στο κυπριακό, απάντησε ότι τόσο αυτό το γεγονός όσο και άλλα συμβάντα εντός της Τουρκίας (όπως η παραίτηση Νταβούτογλου, η ανάκληση του Τούρκου Πρέσβη από Γερμανία και άλλα περιστατικά), αποτελούν πηγή ανησυχίας για τη Κυπριακή Κυβέρνηση. Λόγω αυτού, κατέληξε, εμείς επιθυμούμε ακόμη περισσότερο να λύσουμε το κυπριακό πρόβλημα.