Του Νίκου Κατσουρίδη

Η πρόσφατη σύνοδος του Εθνικού Συμβουλίου, με βάση τις δημόσιες τοποθετήσεις, είχε ένα βασικά θετικό στοιχείο.  Τη στήριξη όλων των Κομμάτων πλην ΕΛΑΜ στην προσπάθεια του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας να διανοιχθεί ο δρόμος για συνομιλίες.  Συνομιλίες φυσικά εντός των παραμέτρων του ΟΗΕ.  Το ΕΛΑΜ παρέμεινε προσηλωμένο στη θέση του ενάντια στην λύση Ομοσπονδίας στο Κυπριακό.

Τα υπόλοιπα Κόμματα δήλωσαν την στήριξη τους, αλλά είναι μια στήριξη υπό προϋποθέσεις.  Δηλαδή στηρίζουν τον Πρόεδρο να μεταβεί στην τριμερή συνάντηση και να κάνει ότι περνά από το χέρι του για επανέναρξη των συνομιλιών υπο ένα όρο. Όπως διαφάνηκε ολοκάθαρα μέσα από τις δηλώσεις τους το κάθε ένα Κόμμα, του δίνει στήριξη εφόσον ο Πρόεδρος θα χειριστεί το ζήτημα όπως θα το χειρίζονταν οι ίδιοι στη θέση του.  Το ένα Κόμμα του λέει να αποδεχθείς το Πλαίσιο Γκουτέρες ως έχει και γιατί όχι να το υπογράψεις και ως ενδιάμεση στρατηγική συμφωνία.  Το άλλο του λέει, προς θεού μην κάνεις κάτι τέτοιο.  Το επόμενο του λέει να το δεχτείς ως έχει και να δηλώσει αποδοχή όλου του κεκτημένου των συνομιλιών και όλων των συγκλίσεων.  Το μεθεπόμενο τα απορρίπτει αυτά και του ζητά να επικεντρωθεί κυρίως στη διεθνή πτυχή του κυπριακού.  Και πάει λέγοντας.  Ξεχνούν βέβαια ότι ο Πρόεδρος εξελέγη από τον κυπριακό λαό στη θέση του, πολύ πρόσφατα, και με πολύ συγκεκριμένες θέσεις στο Κυπριακό.  Που αφορούν και τη διεθνή και την εσωτερική πτυχή του κυπριακού, αλλά και το Πλαίσιο Γκουτέρες και τις συγκλίσεις κλπ.

Το κύριο σημείο που θέλω να υποδείξω είναι ότι με βάση τις δημόσιες τοποθετήσεις των Κομμάτων, η συμβουλή τους προς τον Πρόεδρο, η προτροπή τους είναι να υιοθετήσει ατόφια τη δική τους πολιτική!  Αυτό φανερώνει διάφορα πράγματα, τα οποία, θεωρώ ότι θα πρέπει να αντικρισθούν συνδυαστικά.

1. Το κάθε Κόμμα εκφέρει απόψεις με βάση την έγνοια του για τον τόπο.
2. Το κάθε Κόμμα παραμένει αμετακίνητο στις θέσεις του όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά το ναυάγιο στο Κράνς Μοντανά.
3. Τα Κόμματα είναι προσηλωμένα σε διαφορετικό στρατηγικό στόχο λύσης αλλά υπέρ της Ομοσπονδίας και άλλα όχι.
4. Αυτά που είναι υπέρ της Ομοσπονδίας έχουν μεταξύ τους σοβαρότατες διαφωνίες επί της ουσίας και του περιεχομένου της λύσης.
5. Δεν υπάρχει καθαρή πρόταση ως προς την τακτική που θα πρέπει να ακολουθηθεί για επίτευξη του στρατηγικού στόχου.  Παράδειγμα πλήρους σύγχυσης ο τρόπος που θα καταστεί το ενεργειακό καταλύτης για τη λύση.
6. Άρχισαν δειλά, πολύ δειλά να διαφαίνονται διαφορές επί ενός θεμελιακού ζητήματος το οποίο αφορά το θέμα της κυριαρχίας.

Τα Κόμματα, επίσης, όταν τοποθετούνται σήμερα επί του πρακτέου εν όψει τριμερούς λαμβάνουν υπόψη και τα ακόλουθα:

1. Τα αποτελέσματα των πρόσφατων Ευρωεκλογών.
2. Την κατάσταση στο εσωτερικό τους, ένα έκαστο.
3. Τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές του 2026.
4. Τις Προεδρικές του 2028.

Μιας και ανέφερα τις Προεδρικές να σημειώσω ότι ήδη έχει αρχίσει η κούρσα των εκλογών για το 2028.  Ενδιαφερόμενοι αρκετοί.  Ηγέτες Κομμάτων, βουλευτές, δήμαρχοι κ.ο.κ. από τον Γενάρη δε με τη συζήτηση και ψήφιση του Κρατικού Προϋπολογισμού αρχίζει και η πορεία προς τις Βουλευτικές Εκλογές του 2026.

Επιστρέφω στην άτυπη Τριμερή του Γ.Γ. του Ο.Η.Ε με τους κ.κ. Νίκο Χριστοδουλίδη και Ερσίν Τατάρ.  Κατ΄ αρχάς να ερμηνεύσω τις τοποθετήσεις των πολιτικών Κομμάτων κατά την άποψη μου.  Τα πολιτικά Κόμματα, καθόλου τυχαία, στηρίζουν την προσπάθεια του Προέδρου, υποδεικνύοντας την ίδια στιγμή, τι, κατά την άποψη τους, πρέπει να κάνει και μάλιστα με πολύ συγκεκριμένο τρόπο.  Αυτή η στάση τους επιτρέπει να προχωρήσουν την επόμενη της συνάντησης και σε ανάλογη κριτική.  Δηλαδή αν η αρνητικότατη στάση του κ. Τατάρ διατηρηθεί και αν ο Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών ανεχθεί τον κ. Τατάρ και δεν υπερασπισθεί τις αποφάσεις του ΟΗΕ, θα φορτώσουν τις ευθύνες στον Πρόεδρο, επειδή δεν ακολούθησε, τις υποδείξεις τους.

Τουλάχιστον ορισμένα από αυτά, έχοντας κατά νου κυρίως τις επικείμενες εκλογές.  Βουλευτικές και Προεδρικές.  «Ξεχνούν» βέβαια ότι στόχος αυτής της συνάντησης, δεν είναι δυστυχώς, η ουσία του Κυπριακού.  Στόχος είναι ο κ. Τατάρ και η Τουρκία να συμφωνήσουν, σε επανέναρξη των συνομιλιών, εντός παραμέτρων του ΟΗΕ.  Άρα η φαιά ουσία και ενέργεια όλων, σε αυτό το σημείο πρέπει να επικεντρωθεί και όχι πάλιν σε μια ενδοελληνοκυπριακή εξοντωτική επίρριψη ευθυνών.  Θεωρώ ότι καθόλου τυχαία η αναφορά του Προέδρου σε «κόκκινες γραμμές» της ε/κ  πλευράς που είναι αδιαπραγμάτευτες.  Προφανώς δεν υπονοεί τις «κόκκινες γραμμές» της ε/κ πλευράς επί της ουσίας του κυπριακού.  Επί του περιεχομένου της λύσης.  Υπονοεί, στο δικό μου μυαλό τη σταθερή και ανυποχώρητη θέση της ε/κ πλευράς ότι δεν συζητούμε τις διχοτομικές αξιώσεις Τατάρ, τις οποίες μάλιστα, θέτει και ως προϋποθέσεις για επανέναρξη των συνομιλιών.

Τι μπορεί να αναμένεται, με βάση τα προαναφερθέντα δεδομένα, από  την άτυπη τριμερή;  Εκτιμώ ότι η προσπάθεια θα είναι να διατηρηθεί η διαδικασία, μέχρι να διεξαχθούν οι αμερικανικές εκλογές και να εγκατασταθεί ο νέος Πρόεδρος των Η.Π.Α.  Αν παρ΄ ελπίδα ο Τατάρ και η Τουρκία, αποκλείσουν  τη συνέχιση της διαδικασίας, που φρονώ ότι δεν τους συμφέρει, τότε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ και η διεθνής κοινότητα οφείλουν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να δράσουν αναλόγως.  Όπως έκαναν στο παρελθόν δύο συνάδελφοι του κ. Γκουντέρες.  Η δε ε/κ πλευρά θα πρέπει να προβληματισθεί πάρα πολύ σοβαρά και συλλογικά για τα επόμενα βήματα.  Μακριά από εκλογικές και άλλες σκοπιμότητες γιατί η Κύπρος κινδυνεύει.

Υ.Γ.  Η σκληρή κριτική που άσκησε ο νομικός Κρίς Τριανταφυλλίδης στον ευρωβουλευτή κ. Φειδία Παναγιώτου προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις.  Ορισμένες ακραίες έως πολύ ακραίες.  Αυτό που εγώ έχω να παρατηρήσω είναι το εξής.  Από το βράδυ της εκλογής του κ. Παναγιώτου, είχα κάνει ένα και μοναδικό σχόλιο.  Ότι από εκείνο το βράδυ και ο ίδιος, από αντισυστημικός, όπως ήταν η όλη προεκλογική παρουσία του, έγινε κομμάτι του συστήματος.  Σε αυτά τα πλαίσια, θεωρώ ότι η μεταστροφή του στο  κυπριακό, που υπήρξε και η αφορμή της σκληρής επίθεσης από τον κ. Τριανταφυλλίδη, αποδεικνύει, την ορθότητα της εκτίμησης μου.  Τι εννοώ;  Πρώτον  ότι έκανε στροφή 180 μοιρών στο κεφαλαιώδες για τον Κυπριακό Λαό θέμα, όπως κατά καιρούς έχουν κάνει και άλλοι δρώντες του πολιτικού συστήματος.  Δεύτερον,  απέδειξε, με δική του παραδοχή, ότι δεν γνωρίζει πολλά πράγματα και τώρα, που τα πληροφορήθηκε άλλαξε θέση.  Συνεπώς οι ψηφοφόροι που τον ψήφισαν βρίσκονται τώρα ενώπιον μιας άλλης πραγματικότητα από αυτήν που ψήφισαν, στο κυρίαρχο θέμα επιβίωσης, το κυπριακό.  Άρα η πρότερη γνώση αποδεικνύεται αναγκαία.  Δεν μπορεί στην πολιτική, τα βασικά να τρέχει να τα ενημερωθεί κάποιος εκ των υστέρων.

Αυτή η μεταστροφή ανέδειξε και το ακόλουθο.  Τον υπερασπίζονται τώρα, λόγω αυτής της στροφής του στο κυπριακό και μάλιστα με πάθος, όσοι τον επέκριναν και σχεδόν ύβριζαν καθημερινά, τόσον προεκλογικά, όπως και μετεκλογικά, μέχρι προσφάτως.