Του Νίκου Κατσουρίδη
«Εδώ επιτρέψτε μου να ανοίξω μία παρένθεση που αφορά την νοτιανατολική Μεσόγειο. Αγαπητέ Νίκο Χριστοδουλίδη, θα γνωρίζεις πάντα ότι η Ελλάδα στέκεται δίπλα στο πλευρό του κυπριακού λαού για τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του κυπριακού προβλήματος, της κυπριακής τραγωδίας. Και όσο πιο ισχυρός είναι ο ελληνισμός στην Ευρώπη, τόσο πιο ισχυρή είναι η Κύπρος στην Ευρώπη. Διότι Ελλάδα και Κύπρος είναι ένα».
Αυτό ήταν το μήνυμα του Έλληνα Πρωθυπουργού προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Νίκου Χριστοδουλίδη στην Αθήνα, όπου παρευρέθηκε στο ειδικό επετειακό συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. Μια πάρα πολύ ισχυρή και κατηγορηματική στήριξη της Κύπρου και του αγώνα του κυπριακού λαού. Μια δήλωση την οποία δεν μπορεί κάποιος να μην χαιρετήσει.
Μια δήλωση μήνυμα προς τον κυπριακό λαό μέσον του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια δήλωση η οποία ΔΕΝ επιδέχεται ερμηνειών. Η ερμηνεία της είναι μονόδρομος. Και όταν διατυπώνεται στο Επετειακό Συνέδριο ενός Κόμματος από τον ηγέτη του και ηγέτη της χώρας ΔΕΝ μπορεί ουδείς να την αποσύρει.
Διότι όταν μιλά για δίκαιη λύση, σίγουρα δεν μπορεί να χωρέσει μια λύση που να διαιρεί την κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα του κυπριακού κράτους. Ούτε μπορεί να σημαίνει επιβολή των παράλογων αξιώσεων Τουρκίας και Τατάρ. Βιώσιμη λύση, δεν μπορεί να είναι με προστάτες, εγγυητές και επικυρίαρχους.
Επιπρόσθετα όταν ο Έλληνας Πρωθυπουργός δηλώνει δημόσια, απευθυνόμενος στον Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και μέσον του στο σύνολο των κυπρίων ότι η «Ελλάδα και Κύπρος είναι ένα» αυτό δεν σημαίνει βέβαια ένα κράτος. Σημαίνει όμως, για να έχει νόημα και περιεχόμενο η ισχυρή αυτή θέση, εξ ανάγκης συγκεκριμένα πράγματα.
Πρώτο και κυριότερο, ότι οποιαδήποτε επίθεση κατά της Κύπρου, θα θεωρηθεί ως επίθεση ενάντια στην Ελλάδα.
Δεύτερον, ότι η Ελλάδα θα υπερασπιστεί τα δίκαια της Κύπρου όταν χρειαστεί όπως θα υπερασπιστεί και τα δικά της.
Τρίτον, πως η πλήρης και ουσιαστική ομαλοποίηση των σχέσεων με την Τουρκία, περιλαμβάνει και το κυπριακό. Περιλαμβάνει δηλαδή μια θετική στάση της Τουρκίας στο πρόβλημα, η οποία μεταφράζεται σε συμβολή της Άγκυρας, έτσι ώστε να επιλυθεί το κυπριακό εντός παραμέτρων του ΟΗΕ.
Τέταρτο, ότι η βελτίωση των ευρωτουρκικών σχέσεων συναρτάται από διάφορα θέματα φυσικά, αλλά για την Ελλάδα κυρίως από δύο. Τα ελλαδο-τουρκικά και την πορεία του κυπριακού.
Πέμπτο, ότι οι δύο χώρες θα συντονίζονται συνεχώς και σταθερά για το μέγιστο δυνατό αμοιβαίο όφελος.
Η δήλωση αυτή απαντά πρωτίστως σε ορισμένους αθηναϊκούς κύκλους, οι οποίοι προσπαθούν επίμονα να καλλιεργήσουν την ιδέα, ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει μπροστά αφήνοντας πίσω της το «βαρίδι» που λέγεται Κύπρος. Την ίδια ώρα απαντά και σε ορισμένους στην Κύπρο που καλλιεργούν την ιδέα ότι η Κύπρος δημιουργεί προβλήματα στην Ελλάδα και ότι η Αθήνα είναι θυμωμένη με τις πολιτικές της κυπριακής ηγεσίας.
Και επειδή ίσως θα εγερθούν στην Ελλάδα και στην Κύπρο, ορισμένα ερωτήματα του τύπου, «αυτά λέγονται επικοινωνιακά», «είναι προεκλογική περίοδος» ή του τύπου «ποιος ξέρει αν τα εννοεί» ή «μας τα είπαν και άλλοι στο παρελθόν» κλπ, ας το συζητήσουμε.
Ερώτημα 1: Μπορεί η Ελλάδα να ξεχάσει την Κύπρο και να προχωρήσει «μπροστά»; Κατ΄ αρχάς τι σημαίνει «μπροστά». Μπροστά μπορεί να είναι το απάνεμο λιμάνι, αλλά μπορεί να είναι και ο γκρεμός. Αρα εξαρτάται ποιος είναι ο στόχος. Αν ο πρώτιστος στόχος για κάθε κράτος είναι η εθνική του ασφάλεια, αυτή δεν διασφαλίζεται για την Ελλάδα, αφήνοντας στο περιθώριο την Κύπρο. Γιατί από τη στιγμή που θα αισθανθεί η Τουρκία ότι η Ελλάδα είτε δεν θέλει, είτε δεν μπορεί να σταθεί στο πλευρά της Κύπρου, δεν θα σταματήσει στην Κύπρο. Θα πάρουν και άλλα σειρά. Αυτό το κατανοούν πιστεύω όλοι.
Ερώτημα 2: Είναι επικοινωνιακής ή προεκλογικής υφής η δήλωση; Οι εκλογές τελειώνουν τον Ιούνιο και τον ίδιο περίπου μήνα θα διαφανεί και η προοπτική της προσπάθειας της κας. Ολγκίν. Αρα πολύ σύντομα θα γίνουν γνωστές οι θέσεις όλων των άμεσα εμπλεκομένων στο κυπριακό. Δηλαδή πρώτο απ΄ όλα η θέση της κατοχικής δύναμης και κατ’ ευφημισμό εγγυήτριας Τουρκίας. Δεύτερον η θέση του μεγάλου σιέφ του κυπριακού. Της Βρετανίας. Τρίτον των δυο κοινοτήτων. Τέταρτο της Κυπριακής Δημοκρατίας για ότι αφορά τη διεθνή πτυχή του κυπριακού. Πέμπτον της Ελλάδας ως εγγυήτριας δύναμης αλλά και ως πολλά άλλα. Και τέλος των διεθνών πρωταγωνιστών, περιλαμβανομένων Ο.Η.Ε και Ε.Ε. Αρα γιατί να γίνει μια δήλωση για εντυπώσεις μόνο δύο μηνών αν άλλη είναι η πραγματική πολιτική.
Στο σημείο αυτό να υπογραμμίσω ότι τελικός κριτής είναι ο λαός. Ο κυπριακός αλλά και ο ελληνικός. Και η ιστορία έχει αποδείξει ότι αν η έγνοια οποιουδήποτε είναι οι εντυπώσεις και οι εκλογές, στο τέλος πληρώνει τον λογαριασμό πολύ ακριβά. Ο κόσμος, η περιοχή μας, οι χώρες μας, βρίσκονται σε ένα τέτοιο σημείο που και τα μικρότερα λάθη, παραλείψεις έστω, κοστίζουν πλέον όχι μόνο ποσοτικά αλλά και ποιοτικά.
Είναι βέβαια γεγονός ότι στις δύο ομιλίες του στο Συνέδριο του Κόμματος του, ο Έλληνας Πρωθυπουργός απέφυγε τις όποιες συγκεκριμένες αναφορές στο κυπριακό αλλά και άλλα θέματα εθνικής προτεραιότητας για την Ελλάδα. Οι λόγοι προφανείς. Διεξάγεται ελληνοτουρκικός διάλογος. Το βασικό, αυτό που μετρά είναι το τι θέτει η Ελλάδα στο τραπέζι του διαλόγου τόσον για τα ελλαδοτουρκικά, όσον και το κυπριακό. Το κλειδί βρίσκεται στο πως αξιοποιείται από την Ελλάδα η σχέση με τις ΗΠΑ, που βρίσκεται στο ζενίθ. Δίνει και παίρνει ή μόνο δίνει. Και αυτό θα φανεί σύντομα. Οι διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις πιέζουν ασφυκτικά όλους.
Η λύση αρχών στα ελλαδοτουρκικά και η λύση αρχών στο κυπριακό είναι ο μόνος δρόμος που διασφαλίζει το ειρηνικό και ασφαλές μέλλον Ελλάδας και Κύπρου. Είναι ο μόνος δρόμος που οδηγεί στην ειρήνη τόσον στο Αιγαίο όσον και στην Ανατολική Μεσόγειο. Δύσκολος δρόμος, γιατί αυτοί από τους οποίους αναμένουμε στήριξη για λύσεις στη βάση των δικών τους αποφάσεων, δεν είναι αντικειμενικοί.
