«Οι ΗΠΑ έχουν χαράξει μια δημοσιονομική πορεία η οποία δεν είναι βιώσιμη και ενδέχεται να έχει ως αποτέλεσμα τη χρεοκοπία»
Μεγάλη πιθανότητα για ένα «οικονομικό τσουνάμι» που θα σαρώσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον υπόλοιπο κόσμο προβλέπει ο γνωστός συγγραφέας και διακεκριμένος οικονομολόγος James Rickards, μετά την υποβάθμιση των ΗΠΑ από την Fitch.
Όπως επισημαίνει, «πιθανώς γνωρίζετε πως ο οίκος Fitch υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής από ΑΑΑ σε ΑΑ+. Αυτή, πράγματι, ήταν η πιο μεγάλη και πιο σημαντική είδηση την περασμένη εβδομάδα…».
Και προσθέτει «Είναι περισσότερο ένα μακροπρόθεσμο πρόβλημα.
Πέρα όμως από αυτό, αποτελεί ένδειξη πως οι ΗΠΑ έχουν χαράξει μια δημοσιονομική πορεία η οποία δεν είναι βιώσιμη και ενδέχεται να έχει ως αποτέλεσμα τη χρεοκοπία, τον υπερπληθωρισμό ή την ύφεση.
Παράλληλα, ένας άλλος σημαντικός οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, η Moody’s, εξέδωσε τις δικές του υποβαθμίσεις, που μπορεί να προμηνύουν μια πολύ πιο άμεση απειλή.
Τη Δευτέρα, ο Moody’s μείωσε τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας 10 μικρών και μεσαίων αμερικανικών τραπεζών ενώ έθεσε σε επιτήρηση για πιθανές υποβαθμίσεις έξι μεγάλες τράπεζες, μεταξύ των οποίων οι Bank of New York Mellon, U.S. Bancorp, State Street και Truist Financial.
Επίσης, ο Moody’s υποβάθμισε τις προοπτικές σε αρνητικές 11 μεγάλων τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων των Capital One, Citizens Financial και Fifth Third Bancorp.
Σύμφωνα με τον οίκο, «τα αποτελέσματα του δεύτερου τριμήνου πολλών τραπεζών έδειξαν αυξανόμενες πιέσεις σε ό,τι αφορά την παραγωγή κερδών, που θα μειώσουν την ικανότητα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να δημιουργούν εσωτερικό κεφάλαιο.
Και όλα αυτά με την ύφεση να είναι προ των πυλών, με τους οικονομολόγους να τη «βλέπουν» να έρχεται το 2024…
Την ίδια στιγμή, η ποιότητα ενεργητικού διαφθείρεται λόγω και των κινδύνων που εγκυμονούν τα χαρτοφυλάκια εμπορικών ακινήτων (CRE)».
Σύμφωνα με τον Rickards, «όλοι θυμόμαστε την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση του 2007–2008, η οποία φέρεται να προκλήθηκε από ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια (subprime).
Η πραγματική αιτία ήταν η υπερβολική νομισματική σύσφιξη από τον Ben Bernanke το 2006-07.
Με αυτό το υπόβαθρο, οι ειδικοί εξετάζουν και πάλι τα στεγαστικά δάνεια και τις διογκωμένες αξίες των κατοικιών ως πιθανή πηγή κρίσης.
Αλλά ψάχνουν σε λάθος μέρος.
Από το 2009, οι όροι για τα στεγαστικά δάνεια έχουν αυστηροποιηθεί σημαντικά.
Απαιτείται συνήθως προκαταβολή 20% ή περισσότερο.
Απαιτείται πλήρης τεκμηρίωση (φορολογικές δηλώσεις, W-2, επαληθεύσεις απασχόλησης, ασφάλιση τίτλων κ.λπ.) και συχνά απαιτούνται συνυπογράφοντες».
Ωστόσο, «αυτό δεν εγγυάται ότι δεν θα υπάρξει αθέτηση δανείων.
Σίγουρα θα υπάρξουν λιγότερες αθετήσεις και μεγαλύτερα μαξιλάρια ιδίων κεφαλαίων για την απορρόφηση τυχόν ζημιών.
Για προειδοποιητικά σημάδια αυτή τη φορά, οι επενδυτές θα κάνουν καλά να κοιτάξουν τα εμπορικά ακίνητα, όπως δείχνουν οι υποβαθμίσεις της Moody’s».
Σύμφωνα με τον Rickards, η αγορά CRE καταρρέει σε πολλά επίπεδα.
Πρώτον, οι αποτιμήσεις μειώνονται και οι κενές θέσεις αυξάνονται, εν μέρει ως απάντηση στη μεταπανδημική κατ’ οίκον εργασία και στη γενική φυγή από τις πόλεις λόγω της υψηλής εγκληματικότητας.
Το άλλο πρόβλημα είναι ότι η κατασκευή κτιρίων στις ΗΠΑ δεν χρηματοδοτείται με μακροπρόθεσμα στεγαστικά δάνεια, αλλά με βραχυπρόθεσμα οικοδομικά δάνεια. Αυτά τα βραχυπρόθεσμα δάνεια έχουν διάρκεια δύο ή τρία έτη.
Όταν τελειώσει το κτίριο, ο κύριος του έργου «παίρνει μια μακροπρόθεσμη υποθήκη και εξοφλεί πλήρως το δάνειο εν καιρώ».
Η δυσκολία προκύπτει όταν οι πιστωτικοί όροι χρεώνουν μεταξύ του χρόνου έναρξης του έργου και της ολοκλήρωσής του.
Αυτό ακριβώς συνέβη το 2021 κατά τη διάρκεια της μετα-πανδημικής έκρηξης και θα συμβεί το 2024, οπότε λήγουν πολλά από τα κατασκευαστικά δάνεια.
Εάν οι developers δεν λάβουν μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους, θα εξαφανιστούν.
Ως αποτέλεσμα, θα υπάρξουν διαδοχικές κρίσεις και συσσωρευμένες απώλειες.
Μια κατηγορία περιουσιακών στοιχείων παρουσιάζει μια έκπληξη πτώση.
Οι μοχλευμένοι επενδυτές πωλούν το περιουσιακό στοιχείο που βυθίζεται και σύντομα είναι ανεπιθύμητο από όλους.
Οι επενδυτές πωλούν καλά περιουσιακά στοιχεία για να συγκεντρώσουν μετρητά για να καλύψουν τα margin calls.
Αυτό σκορπίζει τον πανικό στις τράπεζες και τους traders, που αρχικά δεν είχαν σχέση με το αδύναμο περιουσιακό στοιχείο.
Σύντομα η μετάδοση εξαπλώνεται σε όλες τις τράπεζες και τα assets, καθώς όλοι θέλουν τα χρήματά τους πίσω μονομιάς.
Οι τράπεζες αρχίζουν να πτωχεύουν, ο πανικός εξαπλώνεται και τελικά οι κεντρικές τράπεζες παρεμβαίνουν για να διαχωρίσουν τους νικητές και τους ηττημένους και να ρευστοποιήσουν το σύστημα προς όφελος των νικητών.
Συνήθως, οι μικροεπενδυτές (και ορισμένες χρεοκοπημένες τράπεζες) πλήττονται περισσότερο, ενώ οι μεγάλες τράπεζες διασώζονται και παλεύουν για να επιβιώσουν.
Αυτό είναι το κοινό όλων των οικονομικών πανικών…
