Του Νίκου Κατσουρίδη*
Αναμφίβολα το σαρδάμ του Προέδρου κατά τις δηλώσεις του μετά τη συνέλευση της Ένωσης Δήμων, ότι «θα είμαι Πρόεδρος ως την 1 Μαρτίου του 28» δεν ήταν ηθελημένο. Επιτείνει όμως το συγκεχυμένο κλίμα εν όψη Προεδρικών εκλογών του 2023. Εκλογών οι οποίες είναι όσον ποτέ σύνθετες και περίπλοκες. Εκείνο το οποίο είναι σίγουρο είναι ότι ο προεκλογικός αγώνας για την Προεδρία του 2023 άρχισε τουλάχιστον την επομένη των βουλευτικών εκλογών. Και λέω τουλάχιστον γιατί υπάρχουν δηλώσεις ηγετικών στελεχών κομμάτων, που μιλούν για τις Προεδρικές του 2023 την επομένη των προηγούμενων Προεδρικών εκλογών. Είμαι της άποψης ότι τόσον η πρώιμη προεδρολογία όσον και η ίδια η προεκλογική εκστρατεία που ήδη από μηνών διεξάγεται είναι αρνητικό φαινόμενο για τον τόπο. Αρνητικό για την λειτουργία των θεσμών αλλά και των ιδίων των κομμάτων. Αυτές οι βιαστικές κινήσεις έχουν δημιουργήσει συνθήκες μιας πρωτοφανέρωτης προεκλογικής περιόδου. Τόσον υπο την έννοια ότι διεξάγεται μια δημόσια εσωκομματική εκστρατεία στον ΔΗ.ΣΥ στην οποία μετέχουν τα ηγετικά στελέχη του αλλά και πλείστοι των υπουργών μελών του κόμματος, όσον και υπο την έννοια ότι η κοινωνία ασχολείται κυρίως με αυτό το γεγονός. Δηλαδή, το ποιος θα είναι τελικά ο υποψήφιος του ΔΗ.ΣΥ, αν θα κατέλθει τελικά ως υποψήφιος της αντιπολίτευσης άλλο στέλεχος του ΔΗ.ΣΥ. και όχι ως θα έπρεπε, ποιες είναι οι θέσεις των διαφόρων δυνητικών υποψηφίων για τις προεδρικές. Μάλιστα αρκετοί και πάλιν στο χώρο του ΔΗ.ΣΥ ασχολούνται και προβληματίζονται κατά πόσον όντως ο Πρόεδρος έχει αποφασίσει οριστικά και αμετάκλητα ότι δεν θα είναι υποψήφιος για το 2023. Αληθινά ιδιόμορφη κατάσταση.
Την ίδια στιγμή αρκετοί συμπολίτες μας εκδήλωσαν άμεσο ή έμμεσο ενδιαφέρον να είναι υποψήφιοι για τις εκλογές του 2023, όσοι ποτέ στο παρελθόν. Αν τελικά έχουμε και φαίνεται ότι θα έχουμε περισσότερους υποψηφίους από όσους τα κόμματα θα στηρίξουν, θα προκύψουν όσον ποτέ προηγουμένως φυγόκεντρες τάσεις ανάμεσα στους ψηφοφόρους των κομμάτων. Αυτές οι τάσεις θα προστεθούν στο φαινόμενο της αποχής και της άρνησης σοβαρής μερίδας των ψηφοφόρων να ακολουθούν τις κομματικές αποφάσεις. Τελικό αποτέλεσμα, να αποδυναμωθεί σε ισχυρό βαθμό το κομματικό καλάθι ψήφων και να αλλοιωθεί σε βαθμό απρόβλεπτο το ισοζύγιο δυνάμεων μεταξύ κομμάτων και υποψηφίων. Εκτιμώ ότι αυτή τη φορά η συμμαχία δύο κομμάτων, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν δεν θα εκλέξει Πρόεδρο από τον α΄ γύρο και στο β΄ γύρο θα χρειαστεί η προσθήκη ακόμα ενός τουλάχιστον κόμματος σε μια από τις ενδεχόμενες συνεργασίες για ανάδειξη του νικητή.
Σ΄ αυτές τις εκλογές είναι αυξημένης δυσκολίας και οι δυνατότητες επίτευξης συνεργασίας της αντιπολίτευσης. Μιας αντιπολίτευσης που στους κόλπους της υπάρχουν δυνάμεις με άκρως αντίθετες θέσεις σε βασικά ζητήματα όπως το Κυπριακό, η οικονομία, οι διεθνείς σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, το ΓΕΣΥ και άλλα. Για πρώτη φορά οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης βρίσκονται ενώπιον ενός τριλήμματος. Να επιλέξουν υποψήφιο με πρώτιστο κριτήριο τις θέσεις και το πρόγραμμα, ή με πρώτο κριτήριο την εκλεξιμότητα ή τέλος τη συνοχή του κόμματος και τη συσπείρωση των ψηφοφόρων του. Αλλά και στην περίπτωση που βασικό κριτήριο είναι οι θέσεις, θα υπάρξει συνομολόγηση κοινού προγράμματος με τον υποψήφιο ή θα καταρτίσει ο υποψήφιος το πρόγραμμα του το οποίο ενδεχόμενα να εμβολιασθεί από το Κόμμα ή τα Κόμματα που θα τον στηρίξουν; Και αν ακόμα συμφωνηθεί κατ΄ αρχήν συνεργασία κομμάτων, και αν γίνει κατορθωτό και η κοινή στήριξη προγράμματος, προκύπτει η δυσκολία εξεύρεσης κοινής εμπιστοσύνης υποψηφίου. Αυτή η επιλογή, του προσώπου δηλαδή, αποκτά καθοριστική, κυρίαρχη σημασία στην περίπτωση που το κύριο κριτήριο είναι η εκλεξιμότητα. Τότε το πρόσωπο είναι ο ακρογωνιαίος λίθος. Διότι π.χ. πρέπει να εμπνέει και εκείνους τους ψηφοφόρους που υποστηρίζουν λύση του κυπριακού στα πλαίσια ΔΔΟ και εκείνους που την απορρίπτουν αλλά και οι μεν και οι δε είναι ψηφοφόροι των κομμάτων που ενδεχόμενα θα συνεργαστούν.
Αναφερόμενος στο θέμα της ΔΔΟ να σημειώσω ακόμα μια πρωτοτυπία αυτών των εκλογών. Για πρώτη φορά υπάρχει υποψήφιος ο οποίος με καθαρό και ξάστερο τρόπο απορρίπτει την ΔΔΟ. Ο κ. Γιώργος Κολοκασίδης. Αυτό το γεγονός από μόνο του προσδίδει και ένα χαρακτήρα δημοψηφίσματος, έστω για το κυπριακό και μόνο, στις εκλογές για ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας. Θα προκαλέσει η συγκεκριμένη υποψηφιότητα ένα δίλημμα σε ψηφοφόρους κομμάτων οι οποίοι στηρίζουν ένα κόμμα για διάφορους λόγους αλλά διαφωνούν στο κυπριακό. Ταυτόχρονα σοβαρό πρόβλημα δημιουργεί η συγκεκριμένη υποψηφιότητα και σε όποιο κόμμα απορρίπτει τη ΔΔΟ. Γιατί με δεδομένη αυτήν την υποψηφιότητα θα μπορούσε ένα κόμμα που απορρίπτει τη ΔΔΟ να στηρίξει σε συνεργασία με άλλο ή άλλα κόμματα, υποψήφιο που την υιοθετεί;
Οι προβληματισμοί και τα προβλήματα ενόψει των προσεχών προεδρικών εκλογών πολλοί και πολλά ενώ την ίδια ώρα μένουν άλυτα σοβαρότατα θέματα όπως π.χ. της τοπικής αυτοδιοίκησης και το κυπριακό βαλτώνει επικίνδυνα.
