Αναφορές για τη νομική εκπροσώπηση της Ryanair 

Ενώ ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατέβαλε κάθε προσπάθεια για να διαφυλάξει το κύρος του θεσμού που εκπροσωπεί, το δικηγορικό γραφείο «Νίκος Χρ. Αναστασιάδης και συνεταίροι» φαίνεται να προέβη σε ενέργειες που συγκρούονταν με αρχές ηθικής δεοντολογίας, καταγγέλλεται στην Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναφορικά με τη διαδικασία εξεύρεσης στρατηγικού επενδυτή για τις Κυπριακές Αερογραμμές Συγκεκριμένα, επι σημαίνεται ότι η ενέργεια του δικηγορικού γραφείου «Νίκος Χρ. Αναστασιάδης και συνεταίροι» να αναλάβει τη νομική εκπροσώπηση της Ryanair  δημιουργούσε θέμα ηθικής δεοντολογίας.

Το γραφείο δεν ενήργησε ορθά, αναφέρει ο Γενικός Ελεγκτής, προσθέτοντας ότι καθόλου ορθά δεν ενήργησε επίσης όταν στη συνάντηση της 31ης Οκτωβρίου 2014 με την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, έκρινε σκόπιμο να διαθέσει στο δικηγορικό γραφείο του κ. Σωτήρη Πίττα δύο δικηγόρους του γραφείου «Νίκος Χρ. Αναστασιάδης και συνεταίροι», οι οποίοι απέφυγαν να αποκαλύψουν τον πραγματικό εργοδότη τους.

Στην έκθεση σημειώνεται ότι παρά το λανθασμένο τρόπο με τον οποίο ενήργησε το δικηγορικό γραφείο «Νίκος Αναστασιάδης και συνεταίροι», εντούτοις ούτε και για το γραφείο αυτό δεν υπάρχουν οποιαδήποτε στοιχεία ότι παρενέβη καθ’ οιονδήποτε τρόπο προς οποιοδήποτε Υπουργό ή δημόσιο λειτουργό για να επηρεάσει τη διαδικασία.

Όσον αφορά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, στην Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή φαίνεται ότι οι όροι του διαγωνισμού για εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή ήταν αρκετά ευρείς και συνεπώς δεν μπορεί να λεχθεί ότι φωτογραφικά οδηγούσαν σε συγκεκριμένη ή συγκεκριμένες εταιρείες.

Ωστόσο, προσθέτει ότι θα μπορούσε να λεχθεί, πως θα ήταν ορθότερο, και ίσως νομικά ασφαλέστερο, να ακολουθηθούν δύο ξεχωριστές, έστω και παράλληλες, διαδικασίες, η μεν πρώτη που θα αφορούσε την αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή  για το μετοχικό κεφάλαιο που ανήκει στο Κράτος (η διαδικασία αυτή θα έπρεπε να γίνει από την Κυβέρνηση), και η δεύτερη για τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας (η διαδικασία αυτή θα έπρεπε να γίνει από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας).

Στην Έκθεση αναφέρεται ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε φαίνεται να ήταν ορθά δομημένη και βασισμένη στις υποδείξεις έμπειρων νομικών συμβούλων. “Δεν προκύπτουν στοιχεία μεροληπτικής αντιμετώπισης συγκεκριμένων ιδιωτικών εταιρειών, ούτε και φαίνεται να υπήρξε υιοθέτηση επιλογών (όπως είναι η πώληση περιουσιακών στοιχείων για την οποία έχει ασκηθεί κριτική) που ήταν αντίθετες ή επιζήμιες προς το στόχο της εξεύρεσης λύσης που θα διασφάλιζε τη συνέχιση της λειτουργίας της εταιρείας ή κάποιου νέου σχήματος, με νόμιμο τρόπο”.

Αυτό που προκύπτει, αναφέρει ο Γενικός Ελεγκτής, είναι πως η επιλογή της επιβίωσης των Κυπριακών Αερογραμμών (ως του ίδιου νομικού προσώπου) ήταν νομικά ανέφικτη και πως τελικά η μόνη νόμιμη επιλογή ήταν το Σχέδιο Β (στη λογική της διάσωσης της Ολυμπιακής Αεροπορίας) που θα επέτρεπε τη δημιουργία μιας νέας εταιρείας, ως διαφορετικής νομικής οντότητας, αλλά με το ίδιο όνομα και σήμα (λογότυπο).

Εξάλλου επισημαίνεται ότι δεν τέθηκε ενώπιον της Ελεγκτικής Υπηρεσίας η παραμικρή ένδειξη ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης παρενέβη προς οποιονδήποτε για να δημιουργήσει καταστάσεις που θα ευνοούσαν την Ryanair ή άλλη εταιρεία.

Ψέγεται και η KPMG

Όσον αφορά το πιθανό ασυμβίβαστο μεταξύ του ρόλου της KPMG Κύπρου, ως συμβούλου των Κυπριακών Αερογραμμών και κατ’ επέκταση συμβούλου της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης στην παρούσα διαδικασία, και του ρόλου της KPMG Ιρλανδίας που είναι οι ελεγκτές της Εταιρείας Ryanair, στην Έκθεση σημειώνεται ότι αυτό πράγματι δημιουργεί μια κατάσταση κινδύνου ανεξαρτησίας που συχνά συναντάται σε τέτοιες περιπτώσεις.

Ο Γενικός Ελεγκτής επισημαίνει πως το ενδιαφέρον στην παρούσα διαδικασία, είναι πως η Ryanair στη μη δεσμευτική πρόταση της ημερομηνίας 3 Σεπτεμβρίου 2014 ανέφερε ως οικονομικούς της συμβούλους τις KPMG Κύπρου και Ιρλανδίας, ενώ η ίδια η KPMG Κύπρου αναφέρει στην έκθεση αξιολόγησης της ημερομηνίας 6/10/2014, ότι δεν τους είχε γίνει καμία προσέγγιση για παροχή οποιωνδήποτε υπηρεσιών για το σκοπό αυτό.  Θα ήταν πράγματι μεμπτό, αν η KPMG Κύπρου αποδεχόταν να ενεργεί ως οικονομικός σύμβουλος ενός προσφοροδότη, στη διαδικασία που η ίδια διαχειριζόταν. Η δε εκ μέρους της σαφής διάψευση του γεγονότος αυτού δείχνει ότι μεγάλες εταιρείες, όπως η Ryanair, ενδεχομένως να θεωρούν την Κύπρο ως μια χώρα στην οποία οι θεσμοί δεν λειτουργούν σωστά. Τούτο, συνεχίζει ο Ελεγκτής, μπορεί να μην είναι άσχετο από την απόφαση της εταιρείας να διορίσει αρχικά ως νομικό σύμβουλο ένα δικηγορικό γραφείο το οποίο φέρει το όνομα του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Για τον Μάκη Κωνσταντινίδη

Για το θέμα του Μάκη Κωνσταντινίδη, όσον αφορά την απόφαση του να καταβάλει στη διαχειρίστρια εταιρεία των αερολιμένων μέρος του ποσού που αφορά την προμήθεια καυσίμων, αναφέρεται πως αυτό δεν αφορά τη παρούσα Έκθεση, ενώ προστίθεται πως το συγκεκριμένο γεγονός εξετάστηκε επισταμένα στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου στις 9 Δεκεμβρίου 2014.

Επίσης δεν αφορά την παρούσα Έκθεση το γεγονός ότι επιτράπηκε στον κ. Κωνσταντινίδη, από την αρμόδια Επιτροπή, μετά την αφυπηρέτηση του το 2011 από τη θέση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, να εργοδοτηθεί στην εταιρεία Woolworth (Cyprus) Properties Plc παρά την περί του  αντιθέτου σαφή εισήγηση του (τότε αναπληρωτή) Γενικού Διευθυντή του ίδιου Υπουργείου.

Για τον Υτπουργό Συγκοινωνιών

Όσον αφορά τα θέματα που έχουν εγερθεί σχετικά με τον Υπουργό Συγκοινωνιών και Έργων, δεν έχουν τεθεί ενώπιον της Ελεγκτικής Υπηρεσίας οποιαδήποτε στοιχεία που να δεικνύουν οργανική σχέση του ή άλλο δεσμό με την Τράπεζα Πειραιώς.

Τέλος, όσον αφορά την καταγγελία αναφορικά με το ρόλο του Ιάκωβου Ιακώβου, προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Hermes Airports Ltd, ως προς τη διαδικασία με την οποία η εταιρεία αυτή απαίτησε και έλαβε από τις Κυπριακές Αερογραμμές ποσό που η δεύτερη όφειλε στην πρώτη σχετικά με την παροχή καυσίμων στα αεροσκάφη της (fuel throughput fee), και ως προς τη συσχέτιση του θέματος αυτού με πιθανή εμπλοκή του κ. Ιακώβου στις υποθέσεις χρηματισμού και διαφθοράς που εξετάζονται σχετικά με το ΣΑΠΑ, στην Έκθεση αναφέρεται ότι το θέμα δεν θα μπορούσε να τύχει χειρισμού στα πλαίσια της παρούσας Έκθεσης.