Του Νίκου Κατσουρίδη

Τη στιγμή που σύρονται αυτές οι γραμμές το κυρίαρχο θέμα της επικαιρότητας είναι η κρίση στην Παιδεία.  Εύχομαι αυτή η κρίση και η μεγάλη σύγκρουση Κυβέρνησης  – εκπαιδευτικών να οδηγήσει σε ένα ολόπλευρο διάλογο εφ΄ όλης της ύλης για την Παιδεία και τα παιδιά μας.  Γιατί μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος και μάλιστα ημικατεχόμενη έχει ανάγκη όχι απλά ένα καλό σύστημα Παιδείας αλλά ένα πραγματικά ποιοτικό σύστημα Παιδείας. Αν πρόκειται και αν μπορεί να διακριθούμε ως χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης σε κάτι, είναι στα θέματα Παιδείας – Πολιτισμού, Υγείας και Περιβάλλοντος.  Αυτές πρέπει να είναι οι προτεραιότητες μας.  Με επίκεντρο βέβαια τον άνθρωπο.  Επειδή υποτίθεται ότι όσα ανέκαθεν προωθεί η οργανωμένη κοινωνία των ανθρώπων στοχεύει να εξυπηρετήσει τον άνθρωπο, είναι εξοργιστικό να ακούεται ως κατηγορία κατά των εργαζομένων ότι μεγάλο μέρος του κόστους λειτουργίας ενός οργανισμού είναι το μισθολόγιο.  Γιατί να μην είναι αφού στόχος της ανάπτυξης είναι να εξυπηρετηθεί ο άνθρωπος και οι ανάγκες του.  Το ερώτημα που κάθε φορά πρέπει να απαντάται είναι κατά πόσον το προϊόν που παράγεται, το αποτέλεσμα της προσπάθειας που καταβάλλεται είναι αντίστοιχο της ανταμοιβής η οποία προσφέρεται.  Αν δηλαδή το υφιστάμενο μισθολόγιο αποδίδει τελικά ένα θετικό προϊόν, ένα αποτέλεσμα στον υλικό ή πνευματικό τομέα παραγωγής το οποίο αξίζει και συμβάλλει στην ανάπτυξη και τη βελτίωση του βιοτικού και πολιτιστικού επιπέδου μιας κοινωνίας.   Κατά τον ίδιο τρόπο, και τα ίδια κριτήρια θα πρέπει να αξιολογούνται συνεχώς και το φορολογικό σύστημα και πολλά άλλα εργαλεία τα οποία υπάρχουν για να βοηθούν την πρόοδο του ανθρώπου και της κοινωνίας και όχι να την εγκλωβίζουν.  Και να υπογραμμίσω με άλλα λόγια ότι τα κριτήρια με τα οποία θα πρέπει να αποφασίζει μια κοινωνία δεν μπορεί απλά και μόνο να είναι τα οικονομικά υπο την στενή έννοια τους.  Τη λογιστική.  Έστω και αν είναι θεμελιακής σημασίας.   Γιατί δεν συνιστά κάτι νέο, ούτε και σοφία να λεχθεί ότι αν η ανάπτυξη απλά οδηγεί σε μείωση του βιοτικού και πολιτισμικού επιπέδου των πολλών το αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό.  Θα οδηγήσει με τη σειρά του πρώτα απ΄ όλα σε οικονομική κρίση και ακολούθως κρίση σε όλα τα επίπεδα και όλους τους θεσμούς.  Κρίση πολιτική, θεσμική, πολιτισμική, κοινωνική, αξιών και αρχών κ.ο.κ. Με τη σειρά της η ολόπλευρη κοινωνικο-οικονομική κρίση θα γεννήσει ή και θα πολλαπλασιάσει φαινόμενα όπως η τρομοκρατία, οι αρρώστιες, το έγκλημα, ο περιορισμός των δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, καταστροφή του περιβάλλοντος κ.ο.κ.   Κατά συνέπεια στην προσπάθεια εξορθολογισμού δεν μπορεί μοναδικό κριτήριο να είναι το μισθολόγιο των πολλών.  Πρέπει να είναι και τα οικονομικά του Κράτους αλλά και εκείνων των οργανισμών που με την πάροδο του χρόνου έχουν καταστεί Κράτος εν Κράτει, όπως π.χ. οι Τράπεζες και τα Υπερεθνικά μονοπώλια κολοσσοί.  Πρέπει να είναι και τα κέρδη των επιχειρήσεων, το ύψος και ο τρόπος συγκομιδής τους και η αξιοποίηση τους.  Όποια κοινωνία περιορίσει τον έλεγχο της αποκλειστικά στις απολαβές των πολλών είναι καταδικασμένη να αποτύχει.  Και όχι απλά να αποτύχει αλλά και να πεθάνει από ασφυξία σε κάθε μορφή και επίπεδο.  Και κρίνοντας από τον τρόπο χειρισμού θεμελιακής σημασίας, για τον κάθε άνθρωπο και κοινωνία θεμάτων, όπως η Παιδεία και η Υγεία, η κυπριακή κοινωνία οδεύει με μαθηματική ακρίβεια σε ασφυξία.  Χαμένη σε μια δύσκολη καθημερινότητα με χίλια δύο προβλήματα τα οποία σχεδόν όλοι βιώνουμε και δεν χρειάζεται να τα παραθέσω, καταπιεσμένη 44 χρόνια τώρα από το άλυτο κυπριακό προσπαθεί να βρει το δρόμο της  μέσα στις συνθήκες απελπισίας που δημιούργησε η οικονομική κρίση και το κούρεμα. Την ίδια ώρα με την προσδοκία καλύτερων ημερών που δημιούργησε η εύρεση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ.  Μια ελπίδα όμως που ψαλιδίζεται από την τουρκική θρασύτητα με την ως τα τώρα ανοχή των γνωστών αγνώστων και από τα προβλήματα αξιοποίησης του αποθέματος Φυσικού Αερίου στην ΑΟΖ μας.

Και ενώ η κυπριακή κοινωνία ασφυκτιά  συνεπικουρούντος και του  βάρους και της πίεσης που σε πολλά οικονομικά και κοινωνικά φαινόμενα ασκούν οι Βρυξέλλες, το πολιτικό και θεσμικό σύστημα αδυνατεί να  διατυπώσει  προτάσεις εξόδου από τα αδιέξοδα και προοδευτικής πορείας.  Και όχι μόνο αυτό αλλά βρίσκονται όλοι αυτοί σε σύγκρουση διάρκειας με όλους, ενίοτε δε και με τον εαυτό τους.  Από τη σύγκρουση για τα θέματα Παιδείας ως τη σύγκρουση για την Κάρτα Φιλάθλου.  Από τη σύγκρουση για το Κυπριακό ως τη σύγκρουση για τη θέση των ζωών στη ζωή της κοινωνίας μας.  Οι τρείς άξονες της εξουσίας, Εκτελεστικός, Νομοθετικός, Δικαστικός, βρίσκονται πλέον σε μια διελκυστίνδα για θέματα πολλά.   Επιπρόσθετα το θεσμικό σύστημα έχει επιβαρυνθεί και περιπλεχθεί γιατί πέραν από τους θεσμούς που προέκυψαν από το αγγλογενές Σύνταγμα και σύστημα της Κυπριακής Δημοκρατίας προστέθηκαν και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί εθνικού επιπέδου και αξιωματούχοι.

Το χειρότερο απ΄ όλα όμως είναι ότι τελευταία παρατηρείται μια ισχυρογνωμοσύνη και ένας αμετακίνητος ετσιθελισμός από πολλές πλευρές.  Το σχοινί τεντώνεται στο έπακρο σε όλο και περισσότερες περιπτώσεις .  Μεγαλώνει συνεχώς ο κίνδυνος να κοπούν και να λυθούν τα σχοινιά, οι συνδετικοί δεσμοί θεσμών, κοινωνικών τάξεων και ομάδων και να διαρρηχθεί βάναυσα ο κοινωνικός ιστός. Σ΄ αυτή τη διαδικασία φαίνεται να ξεχνούμε ότι ο εχθρός καραδοκεί.  Ότι δίπλα μας ο κατακτητής αναμένει τα νέα λάθη μας όχι μόνο για να εδραιώσει τα «κεκτημένα» του 1974 αλλά και να τα επεκτείνει.  Ας μην εξανεμίσουμε από μόνοι μας οσα μας έχουν απομείνει αποθέματα οξυγόνου για να επιβιώσουμε στη γη μας και σαν άτομα και σαν κοινωνία και σαν Λαός.  Αντίθετα ας δώσουμε πρόσθετο οξυγόνο στον εαυτό μας αρχίζοντας με βήματα συνδιαλλαγής και συναίνεσης με κριτήριο την κοινή λογική και όχι τη δύναμη που ο καθένας θεωρεί ότι κατέχει αυτή τη στιγμή.  Το αντίθετο θα οδηγήσει σε ασφυξία.