«Σας καλωσορίζω με τη σειρά μου στη σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη. Οι εξελίξεις στο Κυπριακό θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον και την προοπτική της χώρας και του λαού μας. Τη ζωή των παιδιών και των εγγονιών μας. Κανένας από εμάς δεν μπορεί και δεν δικαιούται να μένει αδιάφορος ενόψει τόσο κρίσιμων και καθοριστικών εξελίξεων. Πόσο μάλλον το ΑΚΕΛ, που είναι πατριωτική και υπεύθυνη δύναμη. Για μας ο αδιαπραγμάτευτος και διαχρονικός μας στόχος ήταν και παραμένει η απελευθέρωση και η επανένωση της πατρίδας και του λαού μας στο σύνολο του. Ο μόνος προσφερόμενος τρόπος για να πετύχουμε αυτό το στόχο είναι η επιμονή μας στο συμφωνημένο πλαίσιο για ένα κράτος, με μία και μόνη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια. Η επιμονή μας σε λύση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται σε σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Κράτος ενωμένο που θα αποτελεί συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κράτος απαλλαγμένο από την κατοχή, τα εγγυητικά και παρεμβατικά δικαιώματα και τους ξένους και ντόπιους στρατούς.
Κανείς από εμάς δεν αμφιβάλλει ότι η κύρια ευθύνη για την συνέχιση της ντε φάκτο διχοτόμησης βαραίνει την Τουρκία. Όμως, η πραγματικότητα είναι ότι κατά καιρούς έγιναν λανθασμένοι χειρισμοί από ελληνοκυπριακής πλευράς, με πρόσφατα παραδείγματα το Μοντ Πελεράν και το Κρανς Μοντανά.
Είναι γεγονός ότι για 44 χρόνια δεν καταφέραμε να λύσουμε το Κυπριακό στην προαναφερθείσα συμφωνημένη βάση. Ορισμένοι προβάλουν αυτό το επιχείρημα για να επιχειρηματολογήσουν ότι ο στόχος για λύση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας είναι ανέφικτος. Ότι πρέπει να επιδιώξουμε λύση ενιαίου κράτους.
Αν ο στόχος της ομοσπονδιακής λύσης είναι ανέφικτος, πώς μπορεί να είναι εφικτός ένας πολύ πιο φιλόδοξος άρα και εξαιρετικά δύσκολος στόχος όπως η λύση ενιαίου κράτους; Ιδιαίτερα μέσα στα σημερινά δεδομένα αποδεικνύεται περίτρανα ότι το πραγματικό μας δίλημμα δεν είναι μεταξύ ομοσπονδίας και ενιαίου κράτους αλλά μεταξύ ομοσπονδίας και διχοτόμησης. Τώρα που η ιδέα για εγκατάλειψη της ομοσπονδίας φαίνεται να συζητείται ακόμα και σε ψηλά δώματα, η εναλλακτική επιλογή που συζητείται δεν είναι ασφαλώς το ενιαίο κράτος αλλά μια μορφή διχοτόμησης. Όσοι, λοιπόν, καλόπιστα πίστευαν ότι η απόρριψη της ομοσπονδιακής διευθέτησης μπορεί να οδηγήσει σε ενιαίο κράτος, είναι καιρός να προβληματιστούν και να κάνουν δεύτερες σκέψεις. Αν αντλούμε διδάγματα από το παρελθόν τότε εύκολα θα καταλήξουμε σ’ αυτό το συμπέρασμα. Φτάνει να στρέψουμε το μυαλό μας πίσω στα γεγονότα που προηγήθηκαν του δίδυμου εγκλήματος το 1974 και την κατάληξη του.
Συνεπώς, η απόρριψη της ομοσπονδιακής λύσης νομοτελειακά οδηγεί στη διχοτόμηση. Υπάρχουν δύο τρόποι για να οδηγηθούμε σε αυτή. Ο ένας είναι αυτή να τεθεί στις διαπραγματεύσεις με στόχο να συμφωνηθεί. Ο άλλος είναι να αφήνεται ο χρόνος να παρέρχεται χωρίς ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με αποτέλεσμα να διολισθαίνουμε σε αυτή.
Τι σημαίνει, όμως, διχοτόμηση; Σημαίνει, μήπως, ότι τα πράγματα θα παραμείνουν ως έχουν σήμερα και η ζωή θα συνεχίζεται κανονικά; Είναι επικίνδυνη αφέλεια να το πιστέψουμε αυτό. Οι ίδιοι οι Τουρκοκύπριοι, με τους οποίους το ΑΚΕΛ συζητά σε διαρκή βάση, θεωρούν ότι αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση πραγμάτων η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα αφομοιωθεί πλήρως από την Τουρκία και θα εξαφανιστεί ως οντότητα.
Διχοτόμηση σημαίνει εκχώρηση σχεδόν του 40% των εδαφών και 60% της ακτογραμμής, συνεπώς και ανάλογου ποσοστού της ΑΟΖ, της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Τουρκία. Σημαίνει χερσαία σύνορα με την Τουρκία μήκους 180 χιλιομέτρων. Σημαίνει παραμονή όλων των εποίκων και ανεξέλεγκτο περαιτέρω εποικισμό. Σημαίνει μόνιμη παραμονή κατοχικών στρατευμάτων. Να μην πάρουμε πίσω ούτε σπιθαμή εδάφους, ούτε μια περιουσία. Σημαίνει, σε τελευταία ανάλυση, να επικρέμεται για πάντα πάνω από τα κεφάλια μας η δαμόκλεια σπάθη της πλήρους κατάληψης της Κύπρου από την Τουρκία.
Μετά το ναυάγιο του Κρανς Μοντανά ο Γ.Γ. του ΟΗΕ αναφέρθηκε σε περίοδο περισυλλογής. Το αδιέξοδο δυστυχώς παρατείνεται μέχρι σήμερα. Τι ζήτησε ο κ. Γκουτιέρες για να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις; Ζήτησε το αυτονόητο, δηλαδή συνομιλίες που να έχουν νόημα καθώς και την αναγκαία πολιτική βούληση για να φθάσουμε σε συμφωνία. Δεν έμεινε σε αυτή τη γενική διαπίστωση. Επί της ουσίας ζήτησε συνέχιση της διαπραγματευτικής διαδικασίας από το σημείο που είχε μείνει στο Κρανς Μοντανά, δηλαδή με διαφύλαξη των μέχρι τότε συγκλίσεων, του πλαισίου Γκουτιέρες και του μηχανισμού εφαρμογής της λύσης.
Επί της διαδικασίας ζήτησε διασταυρούμενη διαπραγμάτευση έξι βασικών θεμάτων τα οποία και καθόρισε, σε δύο τραπέζια. Στο ένα τραπέζι να συζητηθούν οι διεθνείς πτυχές, με συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παρατηρητή. Στο δε άλλο τραπέζι, συζήτηση των εσωτερικών πτυχών μεταξύ των δύο κοινοτήτων όπως γινόταν πάντα. Αν επιτευχθεί σύγκλιση στα έξι αυτά θέματα, τότε θα έχουμε στρατηγική συναντίληψη – και όχι ενδιάμεση συμφωνία όπως ορισμένοι λανθασμένα διατείνονται. Αυτή θα διευκολύνει τα μέγιστα τη μετέπειτα συζήτηση των υπόλοιπων εκκρεμούντων θεμάτων.
Ας πάψει, λοιπόν, το προεδρικό να μας ρωτά δίκην χαλασμένου δίσκου τι προτείνουμε. Επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά: Απλά, καθαρά και ξάστερα προτείναμε αποδοχή όσων ζήτησε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ δίχως ουρές, υποσημειώσεις και προϋποθέσεις. Δεν το στηρίζουμε αυτό μόνο επειδή το ζήτησε ο κ. Γκουτιέρες. Η πρόταση του Γ.Γ. του ΟΗΕ δεν είναι καθόλου τυχαία. Συνιστά τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο για συνέχιση της διαδικασίας. Εξηγώ τι εννοώ. Όλα ανεξαιρέτως τα κεφάλαια του Κυπριακού βρίσκονται πλέον σε προχωρημένο στάδιο σύγκλισης. Αυτό διαπιστώνει στην έκθεση που είχε υποβάλει μετά το ναυάγιο του Κρανς Μοντανά, τον Σεπτέμβριο του 2017 ο Γ.Γ. του ΟΗΕ. Στην πραγματικότητα είχαν απομείνει μερικές μόνο διαφορές σε κάθε κεφάλαιο. Διαφορές που επέβαλλαν τη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Αυτό επιτρέπει πλέον τη διασταυρούμενη διαπραγμάτευση. Η διασταυρούμενη και ταυτόχρονη διαπραγμάτευση δεν επιτρέπει τις κατά καιρούς προτάξεις, τι πρέπει να συζητηθεί πρώτα και τι μετά. Τέλος, η διαπραγμάτευση των έξι βασικών θεμάτων εξουδετερώνει τον κίνδυνο να χανόμαστε στις λεπτομέρειες και να χάνουμε χρόνο άσκοπα, όπως συχνά συνέβαινε.
Τα πιο πάνω εξηγούν γιατί ο Γ.Γ. του ΟΗΕ επέμενε στην πρόταση του. Δεν το έκανε από καπρίτσιο αλλά για πολύ ουσιαστικούς λόγους. Τους ίδιους ακριβώς λόγους για τους οποίους το ΑΚΕΛ είχε υποβάλει στον κ. Αναστασιάδη παρόμοια πρόταση από τη διάσκεψη της Γενεύης αλλά δυστυχώς δεν εισακούστηκε.
Μας θωρακίζει το πλαίσιο Γκουτιέρες ή πρέπει να ανησυχούμε για τις πρόνοιες του; Ο ίδιος ο κ. Αναστασιάδης είπε στην τελευταία του δημοσιογραφική διάσκεψη ότι θα ήταν παράφρων αν το απέρριπτε. Το πλαίσιο καταργεί τις εγγυήσεις και τα όποια επεμβατικά δικαιώματα από την πρώτη μέρα. Προνοεί δραστική μείωση των κατοχικών στρατευμάτων επίσης από την πρώτη μέρα καθώς και για ταχεία αποχώρηση των υπόλοιπων. Προβλέπει για μηχανισμό εφαρμογής της λύσης, από τον οποίο αποκλείει τις εγγυήτριες δυνάμεις και τις περιορίζει μόνο σε συμβουλευτικό ρόλο. Αφήνει ανοιχτό για περαιτέρω συζήτηση μόνο το ζήτημα των αγημάτων της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ (950 και 650 στρατιώτες αντίστοιχα), με την Τουρκία να ζητά ρήτρα επανεξέτασης σε 15 χρόνια και τη δική μας πλευρά – ρήτρα τερματισμού της παρουσίας τους σε πολύ λιγότερα χρόνια. Τα πιο πάνω συνιστούν σημαντική βελτίωση ακόμα και της Ζυρίχης: Το μεγάλο αγκάθι, η Συνθήκη Εγγύησης, τερματίζεται ενώ ακόμα και στη χειρότερη για μάς περίπτωση η Συνθήκη Συμμαχίας μετατρέπεται από αορίστου σε ορισμένου χρόνου.
Όσον αφορά στο εδαφικό, το πλαίσιο Γκουτιέρες ζητά επιστροφή της Μόρφου. Αυτό σημαίνει ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει όχι μόνο να επαναφέρει το χάρτη που απέσυρε, αλλά να προσθέσει σε αυτό και τη Μόρφου.
Για το θέμα της ισότιμης μεταχείρισης Ελλήνων και Τούρκων πολιτών το πλαίσιο απλώς αναφέρεται σε ισότιμη μεταχείριση, κάτι που μας αφήνει περιθώρια διαπραγμάτευσης, με σημαντικό μας όπλο τη σύγκλιση Χριστόφια – Ταλάτ για 4:1.
Για το θέμα της αποτελεσματικής συμμετοχής το πλαίσιο μας καλύπτει αφού για όργανα χαμηλής πολιτικής (τα βασικά ήταν συμφωνημένα – τώρα ο κ. Αναστασιάδης φαίνεται να θέλει να τα επανανοίξει κι αυτά) αναφέρεται σε θετική τουρκοκυπριακή ψήφο, με μηχανισμό επίλυσης αδιεξόδων, μόνο σε θέματα που αφορούν ζωτικά συμφέροντα των δύο κοινοτήτων. Εξασφαλίζεται δηλαδή ήδη αυτό που τάχα θέλει να εξασφαλίσει ο κ. Αναστασιάδης με την αποκεντρωμένη Ομοσπονδία.
Στο περιουσιακό ο Γ.Γ. προτείνει δύο διαφορετικά καθεστώτα, κάτι που ήταν επιδίωξη της ελληνοκυπριακής πλευράς. Στις περιοχές που θα επιστραφούν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση θα δοθεί προτεραιότητα στους εκτοπισμένους ιδιοκτήτες. Στις δε υπόλοιπες περιοχές θα δοθεί προτεραιότητα στους χρήστες. Αυτό το τελευταίο προφανώς έχει σχέση με την απόφαση Δημόπουλος του ΕΔΑΔ η οποία όντως δίνει δυστυχώς προτεραιότητα στους χρήστες. Ασφαλώς είναι κάτι που δεν μας ικανοποιεί αλλά τουλάχιστον το πλαίσιο ρητώς παρέχει δυνατότητα περαιτέρω διαπραγμάτευσης. Επιπλέον, θα πρέπει να αξιοποιηθεί και η σύγκλιση σύμφωνα με την οποία ακόμη και στις περιοχές που δεν θα επιστραφούν θα δοθεί προτεραιότητα σε όσους ιδιοκτήτες έχουν συναισθηματικό δεσμό με την περιουσία τους.
Ασφαλώς κανένα πλαίσιο του ΟΗΕ δεν μπορεί να ικανοποιεί 100% τις δικές μας θέσεις. Η εκτίμηση πρέπει να είναι συνολική. Η ζυγαριά βαραίνει εμφανώς προς τα θετικά στοιχεία, έχοντας υπόψη ότι καταργείται η Συνθήκη Εγγύησης και τα επεμβατικά δικαιώματα, αποχωρούν με αξιόπιστο μηχανισμό εφαρμογής τα κατοχικά στρατεύματα, επιστρέφεται η Μόρφου και ικανοποιείται η ελληνοκυπριακή θέση για τη μια θετική ψήφο. Συνεπώς, το πλαίσιο Γκουτιέρες μας θωρακίζει ενόψει μιας τελικής διαπραγμάτευσης.
Αν προχωρούσαμε με το πλαίσιο, δύο ήταν τα πιθανά ενδεχόμενα: Είτε η Τουρκία να συνεργαστεί με αποτέλεσμα να υπάρξει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της λύσης, είτε να επιμένει σε απαράδεχτες θέσεις και να εκτεθεί στα μάτια του Γ.Γ. και της διεθνούς κοινότητας.
Είναι γι΄αυτό που όταν ο κ. Ακιντζί τον περασμένο Απρίλιο ζήτησε επανάληψη των διαπραγματεύσεων από εκεί που έμειναν, στη βάση του πλαισίου Γκουτιέρες, είχαμε υποδείξει ότι το ίδιο όφειλε να πράξει και ο κ. Αναστασιάδης. Αντί τούτου, ο Πρόεδρος συνέχισε να θέτει όρους και προϋποθέσεις.
Παραμονές της υποβολής της έκθεσης του Γ.Γ. προς το Συμβούλιο Ασφαλείας ο κ. Αναστασιάδης έθεσε το ζήτημα της αποκεντρωμένης ομοσπονδίας. Πρόκειται για ξαναζεσταμένο φαγητό αφού το ίδιο έπραξε στο Εθνικό Συμβούλιο από το 2010. Του ζητήθηκε τότε από τον τέως Πρόεδρο Δ. Χριστόφια να διευκρινίσει ποιες ακριβώς αρμοδιότητες ήθελε να μεταφερθούν στις συνιστώσες πολιτείες αλλά ουδέποτε το διευκρίνισε. Τώρα, μετά από δύο συνεδρίες του Εθνικού Συμβουλίου, δημόσιο διάλογο και Διάγγελμα του ιδίου, συνεχίζει να μην αποσαφηνίζει τι εννοεί. Αυτό το ζήτημα δεν περιλαμβάνεται στο πλαίσιο του Γ.Γ. του ΟΗΕ για τον απλούστατο λόγο ότι είναι λυμένο, αφού οι ομοσπονδιακές αρμοδιότητες ουσιαστικά έχουν συμφωνηθεί. Από τη μια, λοιπόν, ο κ. Αναστασιάδης δηλώνει ετοιμότητα συνέχισης των συνομιλιών από το σημείο που αυτές είχαν μείνει στο Κρανς Μοντανά και από την άλλη επανανοίγει ένα συμφωνημένο θέμα.
Το θέμα δεν είναι αυτή καθ΄ εαυτή η αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Στο σύγχρονο κόσμο υπάρχουν τόσο αποκεντρωμένες όσο και συγκεντρωτικές ομοσπονδίες. Αυτά εξαρτώνται από τους λόγους και τρόπους ίδρυσης μιας ομοσπονδίας. Μήπως, όμως, η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα και το κατάλοιπο εξουσίας να ανήκει στις συνιστώσες πολιτείες είναι συγκεντρωτική ομοσπονδία; Ποιο σκοπό εξυπηρετεί το ξήλωμα μιας υφιστάμενης σύγκλισης την ώρα που καταβάλλεται προσπάθεια επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας; Γιατί, άραγε, ο Πρόεδρος επιμένει πεισματικά να μη μοιράζεται μαζί μας τις όποιες σκέψεις του; Οφείλει να το πράξει διότι υπάρχουν αρμοδιότητες που αν μεταφερθούν στις συνιστώσες πολιτείες τότε δεν θα μιλάμε για ομοσπονδία αλλά για συνομοσπονδία ή, το λιγότερο, για έντονα συνομοσπονδιακά στοιχεία (π.χ. άμυνα και αμυντική πολιτική, ενιαία οικονομία, ΑΟΖ, μετανάστευση). Γιατί ο Πρόεδρος δεν άφησε το θέμα για να το συζητήσει στις διαπραγματεύσεις αφού αυτό προνοεί το πλαίσιο Γκουτιέρες, με πιθανότητα μάλιστα να μπορέσει να το ανταλλάξει με κάτι άλλο; Εξάλλου ακόμη και να κατέληγε σ’ αυτό τα 6 κεφάλαια του πλαισίου Γκουτιέρες θα παρέμεναν ανοιχτά.
Η ουσία είναι ότι ο Πρόεδρος ανοίγει ένα συμφωνημένο θέμα χωρίς καν να διευκρινίζει ή να ξέρει τι ακριβώς εννοεί. Φυσιολογικά θα μπορούσε να διερωτηθεί κάποιος, ποια είναι η σκοπιμότητα αυτής της κίνησης; Μήπως προσπαθεί να αποφύγει τη διαπραγματευτική διαδικασία; Μήπως θέλει να οδηγήσει αλλού τα πράγματα αναφορικά με το στόχο της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας; Δεν μας διαφεύγει ότι πολλοί διατείνονται ότι ο κ. Αναστασιάδης τους εκμυστηρεύτηκε ότι επιδιώκει μια άλλη λύση. Λύση που θα έχει συνομοσπονδιακά στοιχεία και στοιχεία δύο κρατών.
Σήμερα έχουμε μπροστά μας το απτό αποτέλεσμα όλων αυτών των αλλοπρόσαλλων χειρισμών. Τα πράγματα έγιναν πολύ πιο σύνθετα και πιο απαιτητικά. Πρέπει πλέον να συμφωνηθούν όροι αναφοράς για να επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία. Ενώ είχαμε μπροστά μας ένα ξεκάθαρο πλαίσιο τόσο από πλευράς περιεχομένου όσο και από πλευράς διαδικασίας, τώρα ψαχνόμαστε στους όρους αναφοράς. Γιατί αυτή η νέα ορολογία;
Από το Κρανς Μοντανά μεσολάβησαν πολλά: Απόσυρση των προτάσεων Αναστασιάδη, συνακόλουθη απόσυρση του τουρκοκυπριακού χάρτη, διαφωνίες κατά πόσον το πλαίσιο Γκουτιέρες είναι αυτό της 30ης Ιουνίου (όπως θεωρεί ο Γ.Γ. και η τουρκοκυπριακή πλευρά ) ή της 4ης Ιουλίου, πρόθεση του Προέδρου για απόσυρση της σύγκλισης για μια τουρκοκυπριακή ψήφο στο Υπουργικό πλην των θεμάτων ζωτικής σημασίας, στα οποία μάλιστα δεν περιλαμβάνει το φυσικό αέριο και βέβαια η πρόταση για αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Από τη στιγμή που η τουρκοκυπριακή πλευρά, παρά τις επιφυλάξεις που εξέφρασε τη συζητά, ήταν φυσικό ο Γ.Γ. να μην την απορρίψει αλλά να ζητά από κοινού τρόπους να την εντάξει στους όρους αναφοράς. Τονίζει όμως το πόσο επείγον είναι το θέμα. Είναι όλα αυτά που μάλλον πρέπει να ξεκαθαρίσουν με τους όρους αναφοράς καθώς και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Σίγουρα, όμως, ο Γ.Γ. θέλει να πειστεί ότι η διαδικασία θα έχει νόημα, διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην συγκατανεύσει σε επανέναρξή της.
Μέχρι σήμερα ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ζητούσε να συνεχιστούν οι συνομιλίες από εκεί που έμειναν και με βάση το πλαίσιο του. Τώρα με τους όρους αναφοράς ζητείται κάτι περισσότερο. Να συμφωνήσουμε ότι έχουμε την ίδια αντίληψη για τις συγκλίσεις που έχουν συμφωνηθεί. Την ίδια ερμηνεία για τα σημεία του πλαισίου του Γενικού Γραμματέα. Την ίδια αντίληψη για τις όποιες νέες ιδέες. Πέραν τούτου πρέπει να συμφωνήσουμε ότι έχουμε τον ίδιο τελικό στόχο καθώς και ότι συμφωνούμε για το πώς θα φτάσουμε ως εκεί.
Συνεπώς οι εξελίξεις είναι πλέον κάτι περισσότερο από κρίσιμες. Αν δεν εργαστούμε με μεθοδικότητα, συνέπεια, ειλικρίνεια και προσήλωση στη συμφωνημένη λύση χωρίς υποσημειώσεις και αστερίσκους που να την ανατρέπουν υπάρχει ο κίνδυνος να μην καταλήξουμε ούτε στους όρους αναφοράς. Κάτι τέτοιο θα εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για τη χώρα μας, ιδιαίτερα αν επιρριφθούν ευθύνες για το ναυάγιο και σε εμάς.
Το ζητούμενο πλέον είναι να αξιοποιηθεί το περιθώριο των λίγων εβδομάδων που έχουμε για να συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς. Συνειδητοποιεί ο κ. Αναστασιάδης ότι αν αυτό δεν γίνει κατορθωτό, υπάρχει κίνδυνος επίρριψης ευθυνών και στη δική μας πλευρά; Ότι η οριστική διχοτόμηση θα είναι πιο κοντά από ποτέ;
Το ΑΚΕΛ ως πατριωτική δύναμη δεν πρόκειται να συμβιβαστεί ποτέ με τη διχοτόμηση, που ήταν το όραμα και ο πάγιος στόχος του Ραούφ Ντενκτάς. Το ΑΚΕΛ θα εξακολουθήσει να αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις για απελευθέρωση και επανένωση, που η μόνη εφικτή λύση για να επιτευχθεί είναι η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία. Λύση βασισμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, στις αρχές επί των οποίων εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όσοι τυχόν στρέφονται προς άλλους προσανατολισμούς θα πρέπει να μετρήσουν κατά πόσο μπορούν να τους περάσουν χωρίς εμάς.»
