Λανθασμένη και παράνομη χαρακτήρισε ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης  τη διάθεση του 25% των μετοχών από το κράτος , επικαλούμενος την προκαταρτική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, βάσει της οποίας αφήνεται ανοικτό το ενδεχόμενο παραβίασης της αρχής της ισότητας.

Μιλώντας στη σημερινή έκτακτη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου η οποία συζητά τις τελευταίες εξελίξεις στο Συνεργατισμό διερωτήθηκε πώς θα προσελκυστεί θεσμικός επενδυτής όταν το κράτος – με την παραχώρηση δωρεάν μετοχών – απαξιώνει το 25% του μετοχικού κεφαλαίου, χαρίζοντας €150 εκατ. ή το 25% της αξίας του Συνεργατισμού, η οποία με βάση την τελευταία αποτίμηση υποχώρησε στα €600 εκατ.

Υποστήριξε δε πως η απόφαση της Κυβέρνησης παραβιάζει τις δεσμεύσεις της Δημοκρατίας έναντι της Κομισιόν σχετικά με την πώληση της συμμετοχής του κράτους.

«Μια τέτοια πώληση θα πρέπει υλοποιηθεί μέσω μια ανοικτής διαδικασίας με τις μετοχές να πωλούνται στην ψηλότερη δυνατή τιμή», είπε και πρόσθεσε: «Με αυτό τον τρόπο (το κράτος) απαξίωσε τη μετοχή με σκοπό να την ξεπουλήσει».

Ο κ. Μιχαηλίδης διατύπωσε έντονες επικρίσεις και προς τη Διεύθυνση της ΣΚΤ αναφορικά με την εσωτερική αξία της τράπεζας που μειώθηκε στα €600 εκατ., χάνοντας €350 σε οκτώ μήνες, όπως είπε, αλλά και για την αναθεώρηση βασικών δεικτών απόδοσης έτσι ώστε να φαίνεται ότι επιτυγχάνονται.

«Θα ανέμενε κανείς από αυτή τη Διοίκηση που αμείβεται με παχυλούς μισθούς και σκανδαλώδη επιδόματα ότι θα παρέμενε σεμνή. Η Επιμελητεία, το καθήκον για επιμέλεια, των ΔΣ και διευθυντών προς τους μετόχους είναι να διατηρήσουν και να ενισχύσουν την αξία του οργανισμού», είπε.

Για τη δημιουργία κοινοπραξίας με την ισπανική Αλταμίρα για τη διαχείριση Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, ο κ. Μιχαηλίδης χαρακτήρισε το θέμα αυτό ως εξαιρετικά σημαντικό, αφού, όπως είπε, αφορά το 50% των ισολογισμού της ΣΚΤ, και πρόσθεσε ότι η Υπηρεσία θα τοποθετηθεί μετά που θα εξετάσει το μνημόνιο συναντίληψης που υπέγραψε η ΣΚΤ με την ισπανική εταιρεία.

Δεν έχουμε υποχρέωση να πωλήσουμε το μερίδιο

Παίρνοντας το λόγο, ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε  πως το κράτος δεν έχει ούτε υποχρέωση ούτε πρόθεση και ούτε σχεδιασμό να πωλήσει μετοχές. Σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη, η μόνη υποχρέωση που έχει το κράτος είναι να μειώσει τα έξι δισεκατομμύρια μετοχών της ΣΚΤ τις οποίες απέκτησε το κράτος ως αντίτιμο της κρατικής ενίσχυσης.

«Με λίγα λόγια, έχουμε υποχρέωση από το 2018 μέχρι το 2020, η ΣΚΤ συνεχώς να εκδίδει καινούργιο κεφάλαιο με τρόπο που να ενισχύει την κεφαλαιουχική της θέση, αλλά και ταυτόχρονα το ποσοστό της συμμετοχής του κράτους να μειώνεται», είπε.

«Θέση μας είναι ότι μπορούν να δοθούν στον κόσμο, στους συμπολίτες μας για να διασφαλιστεί τουλάχιστον ότι θα υπάρχει και μια αρκετά διευρυμένη εγχώρια ιδιοκτησιακή βάση, κάτι το οποίο μας ενδιαφέρει. Αυτό δεν έρχεται σε σύγκρουση των εποπτικών αρχών για έκδοση κεφαλαίου ούτε με τους όρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», πρόσθεσε.

Ο κ. Γεωργιάδης είπε πως η Κυβέρνηση λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη την επιστολή του Γενικού Εισαγγελέα, η οποία δημιουργεί κάποια ζητήματα, δημιουργεί καθυστέρηση στο αρχικό χρονοδιάγραμμα της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου.

Συμπλήρωσε πως ίδιος θεωρεί πως «τα ζητήματα που έθεσε ο Γενικός Εισαγγελέας μπορούν να ρυθμιστούν, πιθανώς να έλθουμε και ενώπιον σας, αλλά η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ισχύει».

Απάντησε με έντονο τρόπο στον Έφορο Κρατικών Ενισχύσεων, Θεοφάνη Θεοφάνους, λέγοντας πως έχει εξασφαλιστεί η έγκριση από την Κομισιόν. «Αν ενοχλείται ο Έφορος, πρόβλημά του. Αν νομίζει ότι υπάρχει σύγκρουση με τους όρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ας ρωτήσει την Επιτροπή. Ασφαλώς υπάρχει γραπτή έγκριση», είπε.

Νωρίτερα, ο κ. Θεοφάνους εξέφρασε έντονη δυσαρέσκεια για παραγνώριση του θεσμού από το Υπουργείο και στην περίπτωση του Συνεργατισμού και στην περίπτωση της αποκρατικοποίησης της Cyta και στην περίπτωση της εμπορικοποίησης των λιμένων.

«Αυτή η τακτική ακολουθείται συνέχεια από το Υπουργείο. Είναι ασέβεια προς το θεσμό. Ή θέλουν να υπάρχει θεσμός ή δεν θέλουν. Εγώ δεν μπήκα για να είμαι καραγκιόζης, είμαι αξιωματούχος του κράτους και απαιτώ να υπάρχει σεβασμός», είπε χαρακτηριστικά.

Να μην κλείσουμε την ΣΚΤ

Εκ μέρους της ΚΤΚ, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Εποπτείας Γιάγκος Δημητρίου προειδοποίησε πως αν η ΣΚΤ δεν αφεθεί να εφαρμόσει τις αποφάσεις, ειδικότερα για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, «ενδεχομένως να φτάσουμε στο σημείο να μην υπάρχει αντικείμενο ούτε για τον Έφορο (Κρατικών Ενισχύσεων) ούτε για τον Γενικό Ελεγκτή».

Είπε πως η Διοικητής της ΚΤΚ Χρυστάλλα Γιωρκάτζη είχε στις 7 Ιουνίου αποστείλει επιστολή στον Υπουργό Οικονομικών, εκφράζοντας τις εποπτικές ανησυχίες και επιφυλάξεις σχετικά με τη συγκεκριμένη απόφαση. Όπως είπε, δόθηκαν επεξηγήσεις, και σε συνάντηση με τον Χάρη Γεωργιάδη διευκρινίστηκε πως η παραχώρηση μετοχών μετακινείται χρονικά μετά την προσέλκυση επενδυτή.

Για την πλατφόρμα με την Αλταμίρα, ο κ. Δημητρίου είπε πως η ΚΤΚ επικροτεί κάθε κίνηση που οδηγεί στη μείωση των ΜΕΔ, προσθέτοντας πως, αν προκύπτουν θέματα που αφορούν ζητήματα εταιρικής διακυβέρνησης, θα εξεταστούν από την εποπτική αρχή.

Ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος Παύλος Ιωάννου στη δική του τοποθέτηση είπε πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Συνεργατισμός προέρχονται από το παρελθόν.

«Πιστεύω ότι πολλά από τα προβλήματα που συζητούμε σήμερα προέρχονται από αυτή τη σύγχυση. Παρασύρουμε τον κόσμο και δημιουργούμε πρόβλημα στον μελλοντικό επενδυτή που μπορεί να συμμετάσχει. Πρέπει να τραβήξουμε μια διαχωριστική γραμμή. Εκείνοι που ήταν Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα στο παρελθόν, συμπεριφέρονταν σαν μια υπέρ-τράπεζα (ultra bank)», συμπλήρωσε.

Τόσο ο Πρόεδρος της Επιτροπείας της ΣΚΤ Τάκης Ταουσιάνης όσο και ο Γενικός Διευθυντής Νικόλας Χατζηγιάννης εξήγησαν γιατί μειώθηκε η εσωτερική αξία του Συνεργατισμού και αναφέρθηκαν στις προκλήσεις.

«Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι αυτός ο οργανισμός είναι ένα συνονθύλευμα οργανισμών (ΣΠΙ) που μια μέρα αποφασίστηκε να την βαφτίσουν τράπεζα. Είναι αδύνατο από τη μια μέρα στην άλλη να φτιάξουμε μια τέλεια τράπεζα. Έχουν γίνει τεράστια βήματα. Βεβαίως μπορούσαν να γίνουν και άλλα. Αλλά δεν μπορεί ξαφνικά να λέμε ότι αυτός ο οργανισμός δεν αξίζει, δεν λειτουργεί», είπε ο κ. Ταουσιάνης.

Ο κ. Χατζηγιάννης εξήγησε από την πλευρά του γιατί μειώνονται τα εισοδήματα της ΣΚΤ, αλλά και βασικοί δείκτες όπως το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο.

Παρατήρησε ότι υπάρχει ευρύτερα μεγάλη συρρίκνωση εισοδημάτων για τις τράπεζες.

«Δουλεύουμε με τα δύο τρίτα των εισοδημάτων μας σε σύγκριση με το 2013. Τα εισοδήματά μας έχουν μειωθεί τουλάχιστον κατά ένα τρίτο. Καταφέραμε να τα διατηρήσουμε σταθερά από το 2014 και μετά», είπε, προσθέτοντας πως το επιτοκιακό περιθώριο έχει μειωθεί λόγω των αναδιαρθρώσεων.

Κινητές μονάδες για εξυπηρέτηση των κοινοτήτων

Αναφορικά με τη μείωση των υποκαταστημάτων, ο κ. Χατζηγιάννης είπε πως η ΣΚΤ προχώρησε στη μείωση των υποκαταστημάτων, ξεπερνώντας τις δεσμεύσεις του σχεδίου αναδιάρθρωσης, διότι δεν μπορούσε να διατηρεί καταστήματα με ένα άτομο. Υπενθύμισε την εξαγγελία για εφαρμογή δρομολογίων για εξυπηρέτηση των αναγκών των συνταξιούχων ή τη δημιουργία κινητής τραπεζικής μονάδας, κάτι που εφαρμόστηκε στη Βρετανία και στην Ισπανία.

Αρνητικά ήταν τα πρώτα σχόλια των κομμάτων ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη σχέση μεταξύ της Κυβέρνησης και των ανεξάρτητων αξιωματούχων, καθώς και για το μέλλον του Συνεργατισμού.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Κουλίας είπε ότι «το κράτος έχει μετατραπεί σε Άγιο Βασίλειο και διανέμει περιουσιακά στοιχεία κατά το δοκούν. Αυτό δεν μπορεί να γίνει και δεν το επιτρέπει η κείμενη νομοθεσία και το Σύνταγμα».

Εξέφρασε τη στήριξη του στους ανεξάρτητους αξιωματούχους του κράτους και μίλησε για απαξιωτική συμπεριφορά εκ μέρους του ΥΠΟΙΚ.

«Το κράτος είχε αποκούμπι τον Συνεργατισμό και το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Αντί να τον επιστρέψουν, μετήλθαν διάφορες διαδικασίες και μεθόδους για να τον μετοχοποιήσουν αντί να τον επιστρέψουν εκεί που ανήκει», είπε.

Εκ μέρους του ΔΗΣΥ, ο Ονούφριος Κουλλά χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντικό ότι υπάρχουν ανεξάρτητοι αξιωματούχοι που διαφωνούν με την Κυβέρνηση, προσθέτοντας πως το ανησυχητικό θα ήταν να συμφωνούσαν με την Κυβέρνηση.

Ζήτησε αυτοσυγκράτηση από όλους «και να είμαστε πολύ προσεκτικοί για το τι μηνύματα στέλνουμε για μια τράπεζα όπως είναι σήμερα ο Συνεργατισμός».

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου υπενθύμισε πως, όταν ο Συνεργατισμός ανακεφαλαιοποιήθηκε το 2014, η δέσμευση της Κυβέρνησης ήταν πως θα επιστραφεί στους ιδιοκτήτες του.

«Η πορεία που πήρε ο Συνεργατισμός, προφανώς με αποφάσεις της Κυβέρνησης, είναι σε μια κατεύθυνση που κάθε άλλο είναι προς αυτή την οποία συμφωνήθηκε το 2014 στη Βουλή. Ο Συνεργατισμός το 2018 μπαίνει στο ΧΑΚ και θα αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Άρα είναι μεγάλο ερωτηματικό αν θα διατηρηθεί και ο τοπικός χαρακτήρας του Συνεργατισμού», είπε.

Τέλος, ο εγγράψας το θέμα, Πρόεδρος των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης, μίλησε για σοβαρό πρόβλημα στις διαδικασίες που ακολουθούνται στον Συνεργατισμό», αλλά και για συστηματική και προκλητική παραγνώριση των ανεξάρτητων θεσμών.

Είπε πως όλα τα ζητήματα που αφορούν τον Συνεργατισμό και δη η μετοχοποίηση και το θέμα της Αλταμίρα θα βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Επιτροπής, αφού «το τι θα συμβεί στον Συνεργατισμό αφορά όχι μόνο τους δανειολήπτες και τους καταθέτες, τους εγγυητές, αλλά αφορά τον κυπριακό λαό, γιατί ο κυπριακός λαός έχει επενδύσει στον Συνεργατισμό».

Δηλωσεις ΥΠΟΙΚ
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου, ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε πως η έκδοση νέου κεφαλαίου από την ΣΚΤ για προσέλκυση θεσμικού επενδυτή προηγείται, αλλά «δεν αναιρεί, δεν υποκαθιστά και δεν θα καθυστερήσει την απόφαση της Κυβέρνησης» για παραχώρηση του μετοχικού κεφαλαίου που η ίδια απέκτησε έναντι της κρατικής στήριξης.

«Αυτό πράγματι έχει διευκρινιστεί και είναι ένα άλλο σημείο που επιβεβαιώνει πως δεν υπάρχει καμιά σύγκρουση της παραχώρησης είτε με τις απαιτήσεις των εποπτικών αρχών είτε με τις απαιτήσεις και τους όρους που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», πρόσθεσε ο κ. Γεωργιάδης, σημειώνοντας μάλιστα πως η διαδικασία της αύξησης κεφαλαίου εκ μέρους της ΣΚΤ έχει ήδη ξεκινήσει.

Με βάση τις δεσμεύσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Κομισιόν, βάσει των οποίων δόθηκε η κρατική ενίσχυση στον Συνεργατισμό, η ΣΚΤ θα πρέπει να εκδίδει 25% του κεφαλαίου αρχής γενομένης από το 2018 μέχρι το 2020 οπότε η συμμετοχή του κράτους θα πρέπει να περιοριστεί κάτω του 25%.