Ουδέποτε στο παρελθόν ετέθη επί της τράπεζας των διαπραγματεύσεων θέμα τερματισμού των εγγυήσεων εκτός από την αποχώρηση, βεβαίως, των τουρκικών στρατευμάτων που ήταν πάντοτε η πάγια θέση όλων των Κυβερνήσεων .Αυτό ανέφερε μετξύ άλλων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατα την χθεσινοβρδινή διακαναλική του συνέντευξη προκειμένου να ενημερώση το λαό σχετικά με την πρόταση που υπέβαλε στον κατοχικό ηγέτη.

Ο Πρόεδρος κάλεσε την Τουρκία και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, εάν πράγματι επιθυμούν, όπως ισχυρίζονται, τη λύση του κυπριακού προβλήματος, να επανεξετάσουν με νηφαλιότητα την πρόταση που υπέβαλε, η οποία όπως είπε θεωρεί πως μπορεί να δώσει απάντηση στα όσα προβλήματα αντιμετωπίζουμε στο διάλογο.

Την ίδια ώρα,έκανε  έκκληση προς τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου πως οι προκλήσεις, οι απειλές και τα προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, είναι πέραν και πάνω από σκοπιμότητες που υπαγορεύονται από προσωπικές ή άλλες επιδιώξεις.»

Οι απαντήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Νίκος Αναστασιάδης, στη συνέντευξη Τύπου για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, μετά την εναρκτήρια δήλωση στην οποίαν προέβη αναφορικά με την πρόταση που υπέβαλε στο τραπέζι των συνομιλιών, απάντησε σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων ως ακολούθως:

Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε τις δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου και αν αυτές είναι οι θέσεις της Τουρκίας, τότε πώς θα πάμε σε μια νέα διάσκεψη για να συζητηθούν ασφάλεια και εγγυήσεις, και δεύτερον, αν είναι ρίσκο η πρότασή σας νοουμένου ότι μέχρι τώρα η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς ήταν ότι πρέπει να κλείσει η εσωτερική πτυχή και μετά να πάμε σε διάσκεψη στη Γενεύη.

Απάντηση: Ουδέποτε υπήρξε θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς ότι πρέπει πρώτα να κλείσουν τα εσωτερικά και εν συνεχεία να πάμε. Εκείνος (κ. Ακιντζί) στη διασταυρούμενη διαπραγμάτευση η οποία έγινε επί των τεσσάρων κεφαλαίων, αρνείτο πεισματικά να συζητήσει το εδαφικό διότι θα υπήρχαν διαρροές ως ισχυρίζετο και θα προκαλείτο αναταραχή μέσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, ενώ την ίδια ώρα προέβαλλε τον ισχυρισμό, και είναι ορθός, ότι οι εγγυήσεις δεν ήτο θέμα τάχα που αφορούσε τις δύο κοινότητες, αλλά και τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Συνεπώς, αυτό που θέλω να πω και για τα όσα ο κ. Τσαβούσοβλου προβάλλει, θεωρώ πως τα όσα με θετική ρητορική προέβαλλαν για τον όσο χρόνο διαρκούν οι συνομιλίες, τα τελευταία τουλάχιστον δύο χρόνια, δεν φαίνονται να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Η αναφορά μου στη διάσκεψη προκειμένου να προετοιμαστεί ή να συνεχίσει η διάσκεψη που θα γινόταν αρχές του Μάρτη, με φέρνει σε κάποιες δηλώσεις ή σε ένα άρθρο του κ. Τσαβούσογλου στις 19 Μαρτίου 2017 στην Washington Post, στην οποίαν προέβαλλε προαπαιτούμενα για να πάμε να συζητήσουμε τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων. Το ένα ήταν η αποδοχή των τεσσάρων ελευθεριών και το άλλο ήταν η κατάληξη στην αποτελεσματική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων. Συνεπώς, για αυτό και η πρότασή μου έχει σημασία.

Για αυτό και θα έπρεπε, ενωμένοι όλοι μας, αυτό να αξιούσαμε. Εξάλλου, πάντοτε προβάλλαμε ότι, χωρίς τον τερματισμό της κατοχής, των συνθηκών ασφάλειας κ.λπ., δεν θα ήταν δυνατόν να υπάρχει πραγματική ειρήνη, τουλάχιστον από την ημέρα που ανέλαβα και εντεύθεν, όσον αφορά τα θέματα της ασφάλειας.

Επομένως, λέω ότι εκεί θα δοκιμαστούμε, έφτασε η ώρα της αλήθειας, να βάλουμε τον δάκτυλο επί των τύπων των ήλων και αυτό θα έπρεπε να ήταν κοινή απαίτηση όλων των πολιτικών δυνάμεων.

Ερώτηση: Διαπιστώνεται μια διάσταση απόψεων με το ΑΚΕΛ σε ό,τι αφορά τη συνέχιση του διαλόγου, διαδικαστικού χαρακτήρα όπως το ονομάζει ο κ. Κυπριανού, ο οποίος θυμήθηκε το πρωί ότι η πρόταση που υποβάλατε, ήταν μια πρόταση που στο παρελθόν απορρίπτατε. Πώς το σχολιάζετε; Δεύτερον, τίθεται θέμα αποχώρησης των μελών της διαπραγματευτική ομάδας που προέρχονται από το ΑΚΕΛ;

Απάντηση: Αυτό δεν είμαι εγώ που θα το απαντήσω, το τελευταίο τουλάχιστον, είναι θέμα του ΑΚΕΛ. Αυτό το οποίο γνωρίζω είναι ένα: εκείνος ο οποίος ήγειρε τα θέματα ασφάλειας, δεν είναι άλλος από τον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ηγέτη της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Ουδέποτε στο παρελθόν ετέθη επί της τράπεζας των διαπραγματεύσεων θέμα τερματισμού των εγγυήσεων εκτός από την αποχώρηση, βεβαίως, των τουρκικών στρατευμάτων που ήταν πάντοτε η πάγια θέση όλων των Κυβερνήσεων – πρέπει να είμαι έντιμος απέναντι σε όλους.

Αλλά το θέμα του τερματισμού των εγγυήσεων για πρώτη φορά τέθηκε, για πρώτη φορά η Τουρκία εσύρθη ή παρουσιάσθηκε ή παρευρέθη σε διάσκεψη για να συζητήσει το θέμα. Και αν δείτε το ανακοινωθέν της 12^ης Ιανουαρίου 2017, μετά από το τέλος – έστω και της ανεπιτυχούς προσπάθειας – θα δείτε ότι αναγνωρίζεται ότι η ασφάλεια της μίας κοινότητας δεν θα πρέπει να είναι εις βάρος της ασφάλειας της άλλης. Βεβαίως, με όσα δηλώνει σήμερα ο κ. Τσαβούσογλου αυτοαναιρείται.

Ερώτηση: Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ έκανε λόγο για διαφοροποίηση της πρότασής σας προκειμένου να γίνει αποδεκτή και από την άλλη πλευρά και άφησε να νοηθεί ότι θα μπορούσε η πρόταση να μην προνοεί συμφωνία και κατάληξη στο θέμα των εγγυήσεων, για να προχωρήσουμε στα άλλα ζητήματα. Πώς το σχολιάζετε αυτό; Αν πάμε σε αδιέξοδο ποιες είναι οι σκέψεις σας για μετά;

Απάντηση: Σέβομαι τις απόψεις όλων των πολιτικών αρχηγών και πολύ περισσότερο, βεβαίως, του φίλτατού μου Αβέρωφ Νεοφύτου. Όμως, ο στόχος της πρότασής μου σε ένα αποσκοπεί: όχι στην επανάληψη εις ένα από τα αυτά. Δηλαδή, να πάμε, να πραγματοποιηθεί μια πρόοδος – μια σχετική πρόοδος – χωρίς να αποκλείεται εν πάση περιπτώσει, εάν και εφόσον καταλήξουμε εις τα ουσιώδη θέματα, να παρατηρηθεί μια πρόοδος ή να ετοιμαστεί μια ημερήσια διάταξη που να μας επιτρέπει, εννοώ το θέμα της συζήτησης των διαφόρων θεμάτων, ώστε να έχουμε αποτελέσματα. Έφθασε η ώρα που πρέπει να μιλούμε για αποτελέσματα και όχι για μια απλή πρόοδο.

Ερώτηση: Πώς προχωράτε παρακάτω αν υπάρχει αδιέξοδο, αν η άλλη πλευρά δεν δεχθεί;

Απάντηση: Δεν είναι η πρώτη φορά που παρουσιάστηκε αδιέξοδο στο κυπριακό πρόβλημα. Θα γίνουν οι δέουσες παραστάσεις προς κάθε κατεύθυνση, έτσι ώστε να υπάρξει μια νέα πρωτοβουλία, μια νέα κινητικότητα πάνω σε βάσεις, οι οποίες θα δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να έχουμε αποτέλεσμα. Δεν είναι δυνατόν απλώς για να μην έχω αδιέξοδο, να αποδεχθώ οτιδήποτε το οποίο εις στο τέλος δεν θα οδηγήσει πουθενά, θα είναι απλώς και πάλι ή, ενδεχομένως, η εμμονή να πάμε τον Ιούνιο σε μια διάσκεψη χωρίς να είμαστε προετοιμασμένοι, χωρίς ακόμα να υπάρξει συνεννόηση με τις εγγυήτριες δυνάμεις, να καταλήξουμε σε αδιέξοδο στο πάρε – δώσε όπως κάποιοι μου εισηγούνται, για να αποδοθούν οι ευθύνες στον Αναστασιάδη ότι λόγω εκλογών ήταν αδιάλλακτος. Έτσι αποφεύγονται και οι ευθύνες σε περίπτωση που η Τουρκία, πραγματοποιώντας τους ενεργειακούς μας σχεδιασμούς, προβεί σε τέτοιες ενέργειες που να υποχρεώσει την ελληνοκυπριακή πλευρά να απόσχει από τον διάλογο ή να αναλάβει τις ευθύνες λόγω παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου. Θα πρέπει να παρακολουθούμε τις τακτικές κινήσεις που γίνονται χάριν τακτικισμού κι εκείνες τις εισηγήσεις που υποβάλλονται χάριν της προόδου.

Ερώτηση: Να ξεκαθαρίσουμε δύο πράγματα: επιδέχεται ή όχι την οποιαδήποτε αλλαγή η δική σας πρόταση, ώστε να βοηθηθεί και το έργο του Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ο οποίος έρχεται την Τέταρτη για να ξεκινήσει αυτό το πήγαινε – έλα, ώστε να ετοιμάσει μία μεσολαβητική φόρμουλα; Το δεύτερο, το Plan B’ της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι απλώς και μόνο να αποσείσουμε τις οποιεσδήποτε ευθύνες ή θα έχει και στρατηγική, ώστε να επανέλθουν οι διαπραγματεύσεις και να μη χάσουμε αυτό το μομέντουμ;

Απάντηση: Όσον αφορά στο πρώτο, έχω την εντύπωση ότι η πρότασή μου, όπως έχει υποβληθεί, αποσκοπεί επαναλαμβάνω εις το να δημιουργηθούν συνθήκες όχι απλώς προόδου, αλλά ακόμη και επίλυσης του κυπριακού προβλήματος. Πέραν τούτου, δεν επιθυμώ να προβώ σε δηλώσεις. Ευρίσκεται εν ενεργεία η προσπάθεια του ΓΓ [του ΟΗΕ], θέλω να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί, θεωρώ και επαναλαμβάνω ότι εάν γίνει αποδεκτή όπως υποβλήθηκε η πρόταση, ενδεχομένως να έχουμε αποτελέσματα πολύ προ του οποιουδήποτε υπολογισμού.

Το δεύτερο, όσον αφορά το θέμα του τί πράττουμε, δεν είναι μόνο οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν, είναι και την ίδια ώρα η βεβαιότητα ότι η βάση του διαλόγου, πέραν από την πρόοδο τη σημαντική που έχει σημειωθεί, θα οδηγεί σε επίλυση των διαφορών. Και θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι από την ώρα που αποφεύγουμε τη συζήτηση ουσιαστικών θεμάτων, όπως είναι οι εγγυήσεις, η ασφάλεια κ.λ.π, την ίδια ώρα δίδουμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε έναν διάλογο με επανάληψη των θέσεων της κάθε μίας πλευράς.

Δεν δέχομαι να συζητήσω ή να απομονώσω τα θέματα των τεσσάρων κεφαλαίων και εν συνεχεία, τάχα, να συζητήσω το θέμα της ασφάλειας γιατί αναμένω από τη διεθνή κοινότητα ότι θα ασκήσει πίεση πάνω στην Τουρκία. Μέχρι σήμερα δεν έχω αντιληφθεί μέσα από τις πιέσεις να υπάρχει συνέπεια λόγων και έργων, πολύ περισσότερο εάν στο τέλος αποδυναμωθούμε διαπραγματευτικά μέσα από υποχωρήσεις βασικών θεμάτων, έτσι ώστε να μην υπάρχει λόγος πλέον η Τουρκία να συζητεί οτιδήποτε που αφορά το θέμα των εγγυήσεων ή της αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων.

Ερώτηση: Ένα πολύ μικρό ερώτημα: εάν η πρότασή σας τελικά γίνει αποδεκτή, βρεθεί φόρμουλα για να μεταβούμε στη Γενεύη, ακόμη και αν συμπίπτει με την έναρξη γεώτρησης από την ENI/TOTAL, διαβεβαιώνετε ότι αυτό θα γίνει κανονικά, ακόμη και αν θα είναι σε εξέλιξη η Διάσκεψη για την Κύπρο; Και το δεύτερο, με τα όσα λέτε, να ερμηνεύσουμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πάμε πίσω στο φόρματ συναντήσεων που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα; Δηλαδή, συναντήσεις με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη και συζήτηση των εσωτερικών πτυχών του Κυπριακού; Και αν δεν προχωρήσει ο διάλογος πώς διασφαλίζετε όλη αυτήν την πρόοδο που εσείς είπατε ότι έχει αποδώσει πάρα πολλά και έχει βελτιώσει και πολλά σημεία από το Σύνταγμα του 1960, σύμφωνα με τις δικές σας τοποθετήσεις. Πώς δεν θα χαθεί αυτή η πρόοδος;

Απάντηση: Πρώτον, ουδέποτε απέκλεισα τον διάλογο. Αλίμονο. Δεν είμαι εγώ εκείνος ο οποίος είπε ότι: ή έτσι ή τερματίζεται ο διάλογος. Δηλαδή, είτε γίνεται το δικό μου είτε τερματίζεται. Αλλά είπα πως από την ώρα που δέχθηκα πρόταση για νέα διάσκεψη στη Γενεύη, η οποία δεν θα οδηγούσε πουθενά, υπέβαλα μία πρόταση η οποία είναι απολύτως συνεπής με τα όσα έχουμε συμφωνήσει και η οποία θα δώσει άμεσα αποτελέσματα.

Όσον αφορά στον πρώτο ερώτημά σας σχετικά με τους ενεργειακούς σχεδιασμούς: θέλω να επαναλάβω ότι τα θέματα ενάσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν είναι υπό διαπραγμάτευση. Εκείνο που θέλω να πω και το είπα πολλές φορές [είναι ότι] ο φυσικός πλούτος ανήκει εις όλον τον λαό – Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Η κατανομή των πόρων θα γίνει όταν και εφόσον εξευρεθεί λύση. Εξάλλου, να είμαστε και ρεαλιστές. Ένα είναι οι έρευνες και άλλο είναι η εκμετάλλευση. Και το έχω κατ’ επανάληψη πει προς συνομιλητές μου. Έτσι νομίζω θα έπρεπε και οι ίδιοι οι Τουρκοκύπριοι να ενδιαφέρονται να υπάρξουν οι έρευνες, για να έχουμε αποτελέσματα, να έχουμε όλοι κίνητρο: και οι ίδιοι και η Τουρκία, προκειμένου να εξεύρουμε λύση του Κυπριακού που θα ωφελήσει όλους μας.