Σημαντικό βήμα στην προώθηση ενός στρατηγικής σημασίας έργου που θα προσφέρει εναλλακτικές πηγές ενέργειας στην Ε.Ε., παρακάμπτοντας απρόβλεπτους πολιτικούς παράγοντες, όπως η Τουρκία του Ερντογάν, ενισχύοντας συγχρόνως τη θέση και της Ελλάδας ως ουσιαστικού ενεργειακού κόμβου που συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης είναι συνάντηση που πραγματοποιείται σήμερα στο Ισραήλ μεταξύ των υπουργών ενέργειας της Ελλάδας, του Ισραήλ, της Κύπρου, του υπουργού ανάπτυξης της Ιταλίας και του αρμοδίου Επίτροπου της Ε.Ε., με αντικείμενο τον αγωγό φυσικού αερίου East Med.
Οι κ. Στάινιτς, Σταθάκης, Λακκοτρύπης και ο Ιταλός υπουργός, Κάρλο Καλεντα, καθώς και ο επίτροπος Μιγκουέλ Αρίας Κανέτες συζητούν τα επόμενα βήματα για την προώθηση του σημαντικού έργου του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου μήκους 1.300 χιλιομέτρων, που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας. Ένα έργο που έχει να αντιμετωπίσει σοβαρές τεχνολογικές προκλήσεις λόγω του μήκους και του μεγάλου βάθους στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και της οικονομικής βιωσιμότητας, καθώς το φυσικό αέριο που θα φθάνει μέσω του αγωγού θα είναι πιο ακριβό από αυτό που προσφέρει η Ρωσία, αλλά αποτελεί τη μοναδική ρεαλιστική εναλλακτική πρόταση για εξασφάλιση της στρατηγικής σημασίας διαφοροποίηση ενεργειακών πηγών και μείωση της εξάρτησης από την Μόσχα.
Δεν είναι τυχαίο ότι το ενδιαφέρον και της Ιταλίας (λόγω της εμπλοκής και του ιταλικού πετρελαϊκού κολοσσού ΕΝΙ) και της Ε.Ε., έχει αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες, μετά μάλιστα και την άρση των αντιρρήσεων που έθεταν οι Βρυξέλλες για την κατασκευή και του δευτέρου αγωγού στη Βαλτική, που θα μεταφέρει απευθείας ρωσικό φυσικό αέριο στη Γερμανία (Nord Stream 2). Στα θετικά είναι ότι το κόστος κατασκευής του αγωγού, σύμφωνα με τις νέες μελέτες, περιορίζεται σημαντικά και φθάνει τα 5,7 δισ. δολάρια, ποσό που δεν είναι απαγορευτικό για την κατασκευή του ακόμη και με τις σημερινές χαμηλές τιμές πετρελαίου. Η δε προκαταρκτική τεχνική μελέτη (pre-feed study) για τον EastMed, την οποία διενήργησε η κοινοπραξία IGI Poseidon με χρηματοδότηση από τον κανονισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF), έχει καταδείξει ότι ο προτεινόμενος αγωγός είναι τεχνικά εφικτός και εμπορικά βιώσιμος.
Αν και υπάρχουν ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που πιέζουν, ώστε να μην επιλεγεί η εξαγωγή του φυσικού αερίου αποκλειστικά μέσω του East Med, αλλά ένα μέρος της παραγωγής του ισραηλινού κοιτάσματος Λεβιάθαν να εξαχθεί μέσω Τουρκίας, η μη προβλεψιμότητα του τούρκου προέδρου και η αβεβαιότητα που προκαλεί σχετικά με το μελλοντικό καθεστώς της Τουρκίας, υποχρεώνουν στην επίσπευση των διαδικασιών για τη δρομολόγηση του αγωγού προς την Ελλάδα.
Μια μεγάλη πρόκληση που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι χώρες της περιοχής είναι η προστασία των υπεράκτιων εγκαταστάσεων, των γεωτρήσεων και των πλατφόρμων άντλησης του φυσικού αερίου, με δεδομένο ότι υπάρχουν ασύμμετρες απειλές και οι τρομοκρατικές οργανώσεις έχουν αποκτήσει πρόσβαση και σε εξελιγμένα οπλικά συστήματα.
Το Ισραηλινό Ναυτικό σχεδιάζει να εγκαταστήσει στις 4 νέες κορβέτες που έχουν παραγγελθεί και ναυπηγούνται ήδη στη Γερμανία το αντιπυραυλικό σύστημα Iron Dome, το οποίο με ιδιαίτερη επιτυχία τα τελευταία τέσσερα χρόνια εξουδετερώνει τις πυραυλικές επιθέσεις με μικρά και μη εξελιγμένα πυραυλικά συστήματα, κυρίως από τη Γάζα. Κάθε συστοιχία Iron Dome είναι εξοπλισμένη με 20 ανασχετικούς πυραύλους Tamir. Τα ισραηλινά πολεμικά σκάφη θα εξοπλισθούν επίσης, με το αντιπυραυλικό σύστημα Barak 8 που προορίζεται για ανάσχεση πιο εξελιγμένων πυραυλικών συστημάτων, όπως οι ρωσικοί Yakhont.
Πάντως το ενεργειακό ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην ανατολική Μεσόγειο. Η αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών για Ζητήματα Ενεργειακής Διπλωματίας, Ρόμπιν Ντάνιγκαν θα παραβρεθεί εκ μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης στην υπογραφή των συμβολαίων μεταξύ της κυπριακής κυβέρνησης και της ExxonMobil, στις 5 Απριλίου( αύριο) , μια κίνηση που δεν είναι απλά συμβολικού χαρακτήρα, δείχνοντας την αποφασιστικότητα της Ουάσιγκτον να στηρίξει το εγχείρημα του πετρελαϊκού κολοσσού να μπει στο ενεργειακό παιγνίδι της Μεσογείου. Δεν είναι τυχαίο ότι η κίνηση αυτή των Αμερικανών εκδηλώνεται την στιγμή που η μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρία, η ρωσική ROSNEFT, στην οποία πλέον συμμετέχει, με ποσοστό 20% το κονσόρτσιουμ της Glencore και της Qatar Investment Authority, επιχειρεί να βάλει «πόδι» στη Μεσόγειο, στη Λιβύη, στην Αίγυπτο που έχει ήδη εξαγοράσει μερίδιο στο κοίτασμα Zohr αλλά και στο Ιρακινό Κουρδιστάν, απ’ όπου μόλις τις προηγούμενες ημέρες παρέλαβε το πρώτο φορτίο αργού, στο τουρκικό λιμάνι Σεϋχάν, που καταλήγει ο αγωγός από το ιρακινό Κουρδιστάν.
Στην Κοινή Διακήρυξη αναφέρονται τα εξής:
-Τα Μέρη στηρίζουν τη μετατροπή της Ανατολικής Μεσογείου σε εναλλακτικό διάδρομο φυσικού αερίου προς την Ευρώπη,
-Το έργο του αγωγού EastMed, ενώ συμπληρώνει άλλες επιλογές εξαγωγών υπό αξιολόγηση, αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την εξαγωγή προς την Ευρώπη μέρους των υφιστάμενων αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου,
-Τα Μέρη θα υποστηρίξουν της δραστηριότητες ανάπτυξης του αγωγού EastMed και προς αυτήν την κατεύθυνση θα στηρίξουν την αίτηση της κοινοπραξίας IGI Poseidon για εξασφάλιση ευρωπαϊκής χρηματοδότησης από τον κανονισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη»,
-Τα Μέρη θα ενισχύσουν, επίσης, τη μεταξύ τους συνεργασία, δημιουργώντας μια τετραμερή ομάδα εργασίας με σκοπό την παρακολούθηση και τη στήριξη του έργου του αγωγού EastMed και την εξέταση όρων για την απαραίτητη Διακυβερνητική Συμφωνία για επίσπευση της κατασκευής του έργου, και
-Τα Μέρη υιοθετούν την έκθεση της ομάδας εργασίας των τεσσάρων χωρών, ημερομηνίας 30 Μαρτίου 2017, αναφορικά με τον αγωγό EastMed, η οποία κατατέθηκε στον Επίτροπο Canete.
Στο μεταξύ:
Στο Προεδρικό Μέγαρο πέφτουν αύριο οι υπογραφές των συμβολαίων για την ανάθεση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης των τεμαχίων 10 με τις ExxonMobil-Qatar Petroleum, αλλά και την επομένη για το τεμάχιο 8 με την ΕΝΙ και το τεμάχιο 6 με την κοινοπραξία ΕΝΙ-ΤΟΤΑL.
Οι αναβαθμισμένες και με πολλά πολιτικά μηνύματα τελετές υπογραφών, ξεκινούν αύριο και οι παρουσίες επισήμων και εκπροσώπων των κολοσσών είναι πρωτοφανείς σε παγκόσμιο επίπεδο για τέτοιες τελετές. Συγκεκριμένα, πέραν της υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ που φτάνει στην Κύπρο ακριβώς για να βρίσκεται στην τελετή υπογραφής του συμβολαίου για το «10» μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και της κοινοπραξίας ExxonMobil-Qatar Petroleum, οι χώρες από τις οποίες προέρχονται οι κολοσσοί – ΗΠΑ και Κατάρ, θα εκπροσωπηθούν και διά των Πρέσβεων των δύο χωρών στην Κύπρο.
Στο Προεδρικό Μέγαρο και η τελετή υπογραφής των συμβολαίων της Πέμπτης, επίσης στην παρουσία των Πρέσβεων Ιταλίας και Γαλλίας, με κύριο χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Φ», την παρουσία στην τελετή του επικεφαλής του τομέα έρευνας και εκμετάλλευσης της ENI Λούκα Μπερτέλι. Ο Μπερτέλι, πέραν από το ότι έχει τον κύριο λόγο στις αποφάσεις για τις γεωτρήσεις, είναι και το στέλεχος του Ιταλικού κολοσσού που πρωτοστάτησε στην αλλαγή στόχων και πήρε το βάρος της απόφασης για τη γεώτρηση που με βάση εντελώς διαφορετικές από τις μέχρι τότε συμβατικές γεωλογικές ερμηνείες, έδωσε το κοίτασμα «Ζορ».
Η ΕΝΙ, που θα κατέχει τα δικαιώματα των τεμαχίων 2, 3, 8 και 9, θα πραγματοποιήσει δύο γεωτρήσεις σε στόχους που δεν έχουν ακόμα καθοριστεί οριστικά, με το πρόγραμμά της να δείχνει ότι οι γεωτρήσεις αυτές θα ολοκληρωθούν πριν το πρώτο τρίμηνο του ερχόμενου έτους. Ο Ιταλός ειδικός, όπως και στενοί του συνεργάτες, σε πρόσφατα συνέδρια ειδικών γεωλόγων, έχουν υποδείξει ότι υπάρχουν μεταξύ άλλων τουλάχιστον δύο πολύ σημαντικοί στόχοι γύρω από τον Ερατοσθένη, που θα ενταχθούν στις περιοχές της ΕΝΙ με τις συμφωνίες της Πέμπτης, τα οποία παρουσιάζουν εκπληκτικές ομοιότητες με τις συνθήκες του «Ζορ», αν και δεν έχουν σύμφωνα με τις πληροφορίες το μέγεθός του.
Προηγουμένως, δηλαδή πριν το τέλος Ιουνίου, με διαχειριστή τη Γαλλική ΤΟΤΑL θα πραγματοποιηθεί με την ενεργό συμμετοχή και γνώση της ΕΝΙ για την περιοχή και η γεώτρηση στο τεμάχιο «11».
