Του Κυριάκου Κυριάκου
Είναι εύκολο να παίρνεις το μαχαίρι και να κόβεις θέσεις εργασίας. Πριν καλά καλά σχεδιαστεί το πώς θα αναμορφωθεί ένας ημικρατικός οργανισμός ή μια υπηρεσία κοινής ωφελείας και πριν ακόμη προσδιοριστεί επακριβώς το πως θα εφαρμοστούν οι τομές που είναι απαραίτητες για να γίνουν πιο ευέλικτοι και προσοδοφόροι, η σπάθη σημαδεύει τα κεφάλια των εργαζομένων. Όχι πως δεν υπάρχει υπεράριθμο προσωπικό, προς Θεού.
Όμως αυτή η μανία να ξεκινάμε πάντοτε από τις απολύσεις, ως να είναι η πανάκεια κατα πάσης νόσου. είναι και άδικη και αντιπαραγωγική. Και γίνεται ακόμη πιο άδικοη και τραγική όταν χωρίς να τεθούν μετρήσιμα κριτήρια και να καθοριστούν οι αναπροσαρμογές και τα νέα οργανογράμματα στη βάση της ριζικής αναδιοργάνωσης που υποτίθεται ότι επιχειρείται, παραχωρείται λευκή επιταγή στα μαγειρεία κάποιων διευθύνσεων για να κόβουν και να ράβουν. Τους δίνεται απόλυτη εξουσία να αποφασίζουν ποιοι φεύγουν και ποιοι μένουν, στηριζόμενοι στην υποκειμενική τους κρίση και όχι μόνο. Έννοιες όπως η επαγγελματική επάρκεια, τα προσόντα , η απόδοση, η αφοσίωση, η ευσυνειδησία, η παραγωγικότητα, το ήθος και άλλες αξίες που μπορεί να κρίνουν έναν καλό εργαζόμενο αποτελούν συχνά πολύ ψιλά γράμματα που εκπίπτουν της προσοχής αυτών που έχουν τον πρώτο λόγο στο ξεκαθάρισμα.
Στους ημικρατικούς οργανισμούς και σε εταιρείες δημόσιας ωφελείας η αξιοκρατία πάσχει. Είναι μάλιστα κοινό μυστικό πως στα ανώτατα δώματα που λαμβάνονται οι αποφάσεις οι κομματικές εξαρτήσεις και οι ημετεροκρατικές συμπάθειες πλεονάζουν. Και πρώτα απ όλα στα διοικητικά συμβούλια τα οποία είναι φερέφωνα των κομμάτων που τα διορίζουν. Δυστυχώς όσο κι αν προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα κριτήρια είναι αντικειμενικά κι ότι εφαρμόζονται αμερόληπτες και δίκαιες προσεγγίσεις στις αποφάσεις που λαμβάνουν για τον επικείμενο πλεονασμό, εκείνο που πρακτικά ισχύει είναι ότι γίνεται ξεκαθάρισμα με βάση τις κομματικές ταυτότητες του καθενός. Λίστες με ονόματα πηγαινοέρχονται. Αν έχεις μπάρμπα με επιρροή , ή κάποιο γνωστό ή φίλο με δυνατές διασυνδέσεις στα πιο ψηλά κομματικά επίπεδα, ιδίως με το κόμμα εξουσίας, τότε δεν έχεις να φοβάσαι τίποτα. Έστω κι αν η απόδοσή σου στη δουλειά είναι κάκιστη και η μόνη σου έγνοια είναι πως κάθε χρόνο θα εξαντλείς και την τελευταία μέρα με άδεια ….ασθενείας που δικαιούσαι.
Παρά τις κατραπακιές που πάθαμε μυαλό δεν βάλαμε. Παντού δεσπόζουν οι σκοπιμότητες και η διασφάλιση ιδιοτελών συμφερόντων, όσο κι αν αυτό ακούγεται απόλυτο. Προφανώς είναι ο πραγματικός λόγος που οι αναδιοργανώσεις δεν φέρνουν τα ποθητά αποτελέσματα και οι μεταρρυθμίσεις αποτυγχάνουν σε μακρόπνοο ορίζοντα. Γιατί μάθαμε να βάζουμε την άμαξα μπροστά από το άλογο. Αντί η έγνοια να είναι το πως θα υπηρετήσουμε το γνήσιο συμφέρον του οργανισμού που υπηρετούμε για να χαράξουμε προοπτικές προόδου, ακολουθούμε την πεπατημένη η οποία καταλήγει σε όρους που υπαγορεύει το κομματικό κατεστημένο.
Οι Κυπριακές Αεογραμμές είναι πάράδειγμα. Ενα πολύ κακό παράδειγμα, ως προς το όργιο της αναξιοκρατίας που επικράτησε και κατά τη διαδικασία επιλογής αυτών που θα έφευγαν και αυτών που θα έμεναν. Εκδιώχθηκαν ως πλεονάζοντες περισσότεροι από 500 υπαλλήλοι, όμως η Εταιρεία δεν μπόρεσε να μπει σε τροχιά ανάκαμψης. Κι αυτό γιατί πέραν των σκοπιμοτήτων στην αξιολόγηση του προσωπικού, οι μέθοδοι διοίκησης δεν στηρίχτηκαν και δεν στηρίζονται σε καθαρά τεχνοκρατικά και επιχειρηματικά κριτήρια, αλλά σε σπασμωδικές, ασυνάρτητες και αλληλοσυγκρουόμενες αποφάσεις που επιβάλλονται έξωθεν.
Σίγουρα πολλοί υπάλληλοι του ΡΙΚ θα χάσουν τον ύπνο τους μετά την εξαγγελία ότι επίκειται η απόλυση 100 υπαλλήλων. Και με το δίκαιο τους. Γιατί η λαίλαπα η οποία πλήττει τους αδύναμους κρίκους που δεν έχουν σταθερές κομματικές πλάτες για να τους προστατεύσουν, σύντομα θα κτυπήσει και εκεί!
