Επιστροφή στις ψυχροπολεμικές ρίζες του
Η Ρωσία κατηγορεί το ΝΑΤΟ ότι εφαρμόζει «σενάρια» κληρονομημένα από τον Ψυχρό Πόλεμο, αφού η Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Ατλαντικής Συμμαχίας κάλεσε τους συμμάχους να είναι έτοιμοι να απαντήσουν στην «εν δυνάμει απειλή» που προέρχεται από τη Μόσχα.
«Η Συμμαχία περνάει σε σενάρια ασφαλείας που ανήκουν στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου […] και μας καλεί ουσιαστικά να επιστρέψουμε στο παρελθόν» δήλωσε ο ρώσος πρεσβευτής στο ΝΑΤΟ Αλεξάντρ Γκρούτσκο, σε συνέντευξή του στην επίσημη εφημερίδα Ροσιίσκαγια Γκαζέτα.
«Δεν έχουμε ξεμπερδέψει μ’ αυτή την τάση για επιδείνωση των σχέσεών μας» προσέθεσε υπογραμμίζοντας πως «η Συμμαχία συνεχίζει την πολιτική ‘περιχαράκωσης’ της Ρωσίας παρά το γεγονός ότι κάνει παράλληλα εκκλήσεις για πολιτικό διάλογο».
Ο όρος «περιχαράκωση», κληρονομημένος από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, αναφέρεται στην πολιτική που ασκούσε η Ουάσινγκτον για να αντιταχθεί στη σοβιετική επιρροή.
Τη Δευτέρα ο Αμερικανός Μάικλ Τέρνερ, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ, προειδοποίησε για μια «πραγματική και σοβαρή» πρόκληση προερχόμενη από τη Ρωσία.
Το ΝΑΤΟ «δεν έχει άλλη επιλογή παρά να εξετάσει ως εν δυνάμει απειλή το ενδεχόμενο μιας επιθετικής δράσης της Ρωσίας εναντίον ενός μέλους της Συμμαχίας και να υιοθετήσει κατάλληλες και αναλογικές απαντήσεις» αναφέρουν στη δήλωση που υιοθέτησαν ομόφωνα οι 250 κοινοβουλευτικοί των 28 μελών της Συμμαχίας που συνεδρίασαν στα Τίρανα.
Σύμφωνα με τον Γκρούτσκο, «το ΝΑΤΟ αισθάνεται άβολα απουσία ενός μεγάλου αντιπάλου, η εικόνα του οποίου χρησιμοποιείται για να επιστρέψει η Συμμαχία στο διεθνές πολιτικό προσκήνιο» και για να πείσει την Ευρώπη ότι το ΝΑΤΟ είναι ο μοναδικός οργανισμός ικανός να διασφαλίσει την ασφάλειά της.
«Είναι μια εσκεμμένη πολιτική που έχει στόχο να αποδείξει ‘τη σημασία’ του ΝΑΤΟ […] και να κάνει τους Ευρωπαίους να δαπανούν για την άμυνά τους και να αγοράζουν αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό» τόνισε.
Το ΝΑΤΟ επιστρέφει πλέον στις ψυχροπολεμικές… ρίζες του, μετακινώντας ξανά στρατεύματα και μοντέρνα οπλικά συστήματα κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία και ανεβάζοντας κατακόρυφα το θερμόμετρο στις ήδη ταραγμένες, λόγω Ουκρανίας, σχέσεις της Δύσης με το Κρεμλίνο.
Βάσει του νέου δόγματος «ανάσχεσης και διαλόγου», η Ρωσία αντιμετωπίζεται ξανά από το ΝΑΤΟ σαν μια απρόβλεπτη και επιθετική δύναμη, που πρέπει να «περικυκλωθεί» από δυτικές δυνάμεις, ώστε να μην μπορεί να αποτελέσει απειλή για τα ανήσυχα κράτη της Βαλτικής και της ανατολικής Ευρώπης, τα (ιστορικά δικαιολογημένα) αντιρωσικά συναισθήματα των οποίων έχουν νομοτελειακά οξυνθεί μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και τον ουκρανικό εμφύλιο.
Η Μόσχα είναι έξαλλη: όπως έχει δηλώσει στο παρελθόν ο ίδιος ο Πούτιν, η Ρωσία είχε συναινέσει σιωπηρά στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, υπό τον όρο της μη τοποθέτησης στρατευμάτων κοντά στα σύνορά της.
Τώρα όχι μόνον παραβιάζεται αυτή η «συμφωνία κυρίων», με τη δημιουργία επίλεκτων ΝΑΤΟϊκών μονάδων ταχείας επέμβασης στα ρωσικά σύνορα, αλλά προχωρεί κανονικά και η κατασκευή της αμερικανικής αντιπυραυλικής ασπίδας, που προφανώς ανατρέπει τη στρατηγική «ισορροπία τρόμου» μεταξύ των δύο αντίπαλων υπερδυνάμεων.
Ταυτόχρονα, η Συμμαχία ολοκληρώνει την επέκτασή της στα Βαλκάνια, μια περιοχή που η Ρωσία θεωρεί ιστορικά και πολιτισμικά κομμάτι της δικής της σφαίρας επιρροής, ενθυλακώνοντας (μετά την Κροατία και τη Σλοβενία) το Μαυροβούνιο, ως 29ο μέλος της.
Αντίθετα, «στον πάγο» μπήκε για την ώρα το αντίστοιχο αίτημα ένταξης της Γεωργίας –όπου ωστόσο, ως… παρηγοριά, πραγματοποιήθηκαν πριν μερικές μέρες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις Γεωργιανών και Αμερικανών στρατιωτικών.
Φυσικά αρκετά κράτη-μέλη, ιδίως αυτά που έχουν ισχυρές οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία, δεν βλέπουν με καλό μάτι την επιστροφή του Ψυχρού Πολέμου: όπως παραδέχτηκε ο Γενς Στόλτενμπεργκ, κάποια κράτη-μέλη ζήτησαν να συγκληθεί πριν από τη σύνοδο της Βαρσοβίας το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ρωσίας, το οποίο είχε «παγώσει» εδώ και δύο χρόνια λόγω της ουκρανικής κρίσης, αλλά τελικά συγκλήθηκε τον Απρίλιο, χωρίς πρακτικά αποτελέσματα.
Αρκετοί εταίροι φέρεται να ανησυχούν για πιθανά αντίποινα της Ρωσίας, αλλά και για το ενδεχόμενο ενός «θερμού» μεθοριακού επεισοδίου με απρόβλεπτες προεκτάσεις, και βέβαια για τις οικονομικές συνέπειες μιας νέας κούρσας εξοπλισμών.
