Κατά της λύσης Δ.Δ.Ο. καταφερθηκε ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ στην ομιλία του προς την Κ.Ε. του κόμματος η οποία συνήλθε για να αποφασίσει  την αλλαγή πλεύσης του κιν’ηματος για τη μορφή λύσης του Κυπριακού.Στην ομιλία του ανεφερε:

« Η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία σε συνδυασμό με το περιεχόμενο της επιδιωκόμενης λύσης, τα τελευταία 25 χρόνια έχει αποτελέσει αντικείμενο έντονων αντιπαραθέσεων ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα, εάν και κατά πόσο αυτή αποτελεί στρατηγική επιδίωξη της λύσης ή όχι. Ακόμα εάν η απόρριψή-της συνεπάγεται και απόρριψη της λύσης και κατ΄ επέκταση την εδραίωση της διχοτόμησης.
Είναι πια πολύ καλά γνωστός ο στρατηγικός στόχος της Τουρκίας αναφορικά με την Κύπρο. Όπως επιβεβαιώνεται
– Στις εκθέσεις και τα απομνημονεύματα του Νιχάτ Ερίμ
– Στα απομνημονεύματα του Ισμαήλ Τάνσου
– Στην έκθεση του Γκάλο Πλάζα εκπροσώπου του ΟΗΕ, του 1965
– Στα πρακτικά της συνάντησης των υπουργών εξωτερικών Ελλάδας –Τουρκίας το Δεκέμβριο του 1966 στο Παρίσι
– Στα πρακτικά της συνάντησης του Έβρου του Σεπτ. του 1967
– Στο βιβλίο του Τούρκου πρωθυπουργού Νταβούτογλου
– Στις κατά καιρούς προτάσεις που κατέθεσε στο τραπέζι των συνομιλιών η τουρκική πλευρά με αποκορύφωμα αυτές του Ιανουαρίου του 2010
Ο στόχος της Τουρκίας είναι αρχικά ο πλήρης πολιτικοστρατιωτικός έλεγχος δια μέσου συνομοσπονδιακής μορφής λύσης και στη συνέχεια η πλήρης προσάρτηση της Κύπρου στην Τουρκική επικράτεια. Ο στόχος αυτός έχει καταστεί ορατά εφικτός μετά τα ολέθρια λάθη που οδήγησαν στην εισβολή του 1974, στερείται όμως πολιτικής και συνταγματικής νομιμότητας, η οποία επιχειρείται να αποκτηθεί μέσω των συνομιλιών και των παραχωρήσεων της πλευράς-μας.
Η Ε/κυπριακή πλευρά για πρώτη φορά αποδέχθηκε τον όρο της ΔΔΟ στις λεγόμενες ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου του Ιουνίου του 1989, με διαφωνία της ΕΔΕΚ και έκτοτε έγινε λάβαρο αγώνα για κάποιες πολιτικές δυνάμεις και πολιτικούς παράγοντες.
Όμως, η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία επίσημα εμφανίζεται για πρώτη φορά ως θέση της Τουρκίας στην έκθεση που είχε ετοιμάσει το 1965 ο τότε εκπρόσωπος του Γ.Γ. του ΟΗΕ Γκάλο Πλάζα. Οι τουρκικές θέσεις συνοψίζονταν στα εξής:
– Γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων, υπό ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης
– Καταναγκαστική ανταλλαγή πληθυσμών ώστε η κάθε κοινότητα να κατέχει χωριστό τμήμα
– Η γραμμή διχοτόμησης να αρχίζει βορειοδυτικά από το χωριό Γιαλιά, να διασχίζει το κέντρο της Λευκωσίας και της Αμμοχώστου. Η βορείως της γραμμής περιοχή να διοικείται από την τουρκοκυπριακή κοινότητα, θα περιλαμβάνει 1084 τετραγωνικά μίλια ή 38% της συνολικής έκτασης της Κύπρου
– Καθεμιά των δύο χωριστών κοινοτικών περιοχών να απολαμβάνει αυτοκυβέρνησης σε όλα τα θέματα, εκτός των ομοσπονδιακών υποθέσεων
– Εις την τουρκοκυπριακή ζώνη ο αριθμός των Ελληνοκυπρίων να είναι μικρότερος του 10% του συνολικού πληθυσμού-της

Όπως ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί όλες οι παραπάνω πρόνοιες αποτελούσαν μέρος του σχεδίου Ανάν, καθώς και βάση των πρόσφατων συζητήσεων στο πλαίσιο του διακοινοτικού διαλόγου.

Σχολιάζοντας τις τουρκικές προτάσεις στην έκθεσή-του ο Γκάλο Πλάζα διατύπωσε τις παρακάτω απόψεις:

– Η αναφορά σε ομοσπονδία με γεωγραφικό διαχωρισμό υπεραπλοποιεί το θέμα
– Ο διαχωρισμός των κοινοτήτων είναι απολύτως απαράδεκτος
– Η υποχρεωτική μετακίνηση πληθυσμών είναι αντίθετη προς όλες τις πεφωτισμένες αρχές της εποχής-μας συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που καθορίζονται στην Παγκόσμια Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
– Συνεπάγεται οικονομική και κοινωνική εξάρθρωση
– Η κατάσταση αυτή θα αποτελεί διαρκή αν όχι μόνιμη αιτία αντιπαράθεσης
– Η διαιρετική γραμμή των δύο περιοχών θα δημιουργήσει αναπόφευκτα πολλές διοικητικές δυσχέρειες
– Ως ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης δεν με έπεισε ότι αναπόφευκτα δεν θα οδηγήσει σε διχοτόμηση και τη δημιουργία εχθρικών συνόρων
– Εάν ο σκοπός του διακανονισμού είναι η διατήρηση παρά η καταστροφή του κράτους και η ειρηνική ανάπτυξη του λαού, διερωτώμαι κατά πόσο η φυσική διαίρεση του λαού δεν είναι μέτρο προς λανθασμένη κατεύθυνση
– Δεν πιστεύω όπως ισχυρίζεται η Τ/Κυπριακή ηγεσία ότι οι Ε/Κύπριοι και οι Τ/Κύπριοι δεν μπορούν και πάλι να ζήσουν ειρηνικά

Καταλήγοντας στην έκθεσή-του ο Γκάλο Πλάζα προτείνει και τα εξής:

– Ο διακανονισμός πρέπει να περιλαμβάνει ως κεφαλαιώδους σημασίας την τήρηση του καταστατικού χάρτη ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες για όλους τους κατοίκους άνευ διάκρισης φυλής, φύλου, γλώσσας ή θρησκείας
– Οι κατοχυρώσεις για την Τ/Κυπριακή κοινότητα είναι δικαιολογημένες και πρέπει να παρασχεθούν. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι η Τ/Κυπριακή κοινότητα εξασφάλισε δικαιώματα από τις συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου πολύ περισσότερα από όσα δικαιούται
– Επί του προκειμένου βλέπω μια ευκαιρία στα Η.Ε. να διαδραματίσουν πολύτιμο ρόλο, να ενεργήσουν ως εγγυητής των όρων του διακανονισμού

Τέλος σημείωσε ότι τις κοινότητες τις θεωρεί ως δύο εθνικές ομάδες και δεν προσδίδει σε αυτές νομική ή πολιτική υπόσταση.

Στις συνομιλίες του Έβρου τον Αυγ. και Σεπτ. του 1967 η τουρκική αντιπροσωπεία επανέλαβε την πρότασή-της για τη μεταβολή της Κύπρου σε ομοσπονδία με γεωγραφική βάση. Να αποτελείται από δύο επαρχίες, την Ελληνική και την Τουρκική. Η καθεμιά να έχει εσωτερική αυτονομία, νομοθετική, διοικητική και δικαστική εξουσία. Μάλιστα ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ντεμιρέλ είχε τονίσει ότι η Ζυρίχη καθόρισε ομοσπονδία στη βάση των πολιτών, τώρα πρέπει να εγκατασταθεί ομοσπονδία στη βάση των κοινοτήτων.
Ο Αρχ. Μακάριος στα 4 σημεία του 1977 είχε αποδεχθεί τη Δικοινοτική, Διπεριφερειακή Ομοσπονδία, ως οδυνηρή και έσχατη υποχώρηση, με την ερμηνεία ότι οι δύο περιφέρειες θα έχουν διοικητική και όχι κρατική εξουσία και οι βασικές ελευθερίες θα είναι πλήρως κατοχυρωμένες.
Για πρώτη φορά επίσημα η έννοια της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ) υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ στις ιδέες Γκουεγιάρ τον Ιούλιο του 1989, στις οποίες αναφερόταν ότι:
« Η συμφωνία που θα εγκριθεί και από τις δύο κοινότητες σε ξεχωριστά δημοψηφίσματα, θα εγκαθιδρύσει μια ομοσπονδιακή δημοκρατία, δικοινοτική ως προς τη συνταγματική πτυχή και διζωνική ως προς την εδαφική πτυχή.
Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία θα αποτελείται από δύο πολιτικά ισότιμα ομόσπονδα κράτη».
Η παραπάνω πρόνοια υιοθετήθηκε στο ψήφισμα 649 του Σ.Α. στις 12.3.1990. Στην ουσία η τουρκική επιδίωξη έγινε και επίσημα αποδεκτή, δυστυχώς με την συγκατάθεση της κυβέρνησης της Κ.Δ.. Ο συνδυασμός μάλιστα του γεωγραφικού διαχωρισμού με την πολιτική ισότητα οδηγεί στην πλήρη εξίσωση της μειοψηφίας με την πλειοψηφία, είτε στο επίπεδο της κοινότητας, είτε πολύ χειρότερα στο επίπεδο του συνιστούντος κράτους, όπως προσδιορίσθηκε στις Ιδέες Γκουεγιάρ και επιβεβαιώθηκε στο σχέδιο Ανάν.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη διαφορά ανάμεσα στην πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων με την πολιτική ισότητα των πολιτών. Το δεύτερο είναι επιθυμητό και θα πρέπει να αγωνισθούμε να το διασφαλίσουμε γιατί κατοχυρώνεται από το χάρτη δικαιωμάτων του πολίτη, αλλά και από το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Για την εφαρμογή της πολιτικής ισότητας ανάμεσα στις δύο κοινότητες σε περίπτωση επίλυσης του κυπριακού, θα πρέπει να παραβιασθούν σημαντικά πολιτικά και ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών, όπως η εγκατάσταση, το δικαίωμα περιουσίας, εργασίας, ιδιοκτησίας, άσκησης του εκλογικού δικαιώματος. Στοιχεία ασύμβατα με την έννοια της ομοσπονδίας και εν πολλοίς συμβατά με την έννοια της συνομοσπονδίας.
Ο τ. Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας Μιχ. Τριανταφυλλίδης σε ομιλία-του είχε αναφέρει σχετικά με το θέμα αυτό και τα ακόλουθα:
«Η Τ/Κυπριακή θέση περί διζωνικότητας όπως τη βλέπουμε μέσα από δηλώσεις και διεκδικήσεις σαφώς προϋποθέτει περαιτέρω διαχωρισμό, πέραν του γεωγραφικού. Πρέπει να επιδιώξουμε οποιαδήποτε συμφωνία να προβλέψει επί ορθής βάσης σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την απόλαυση των τριών βασικών ελευθεριών σε όλο το χώρο της επικράτειας κατά πάντα χρόνο, απ΄ όλους τους πολίτες, χωρίς διακρίσεις. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί, σημαίνει εγκατάλειψη της έννοιας της ομοσπονδίας, εμπλεκόμαστε σε έννοιες που έχουν σχέση μόνο με συνομοσπονδία, και, ο μη γένοιτο, μπορεί να καταλήξουμε και στο διαμελισμό».
Από το 1977 και μετά η πλευρά-μας στην προσπάθειά-της να δώσει προοπτική στο διακοινοτικό διάλογο, με την φρούδα ελπίδα ότι εάν προέβαινε σε παραχωρήσεις προς τους Τ/Κυπρίους (ουσιαστικά οι παραχωρήσεις έγιναν προς την Τουρκία) θα υπήρχε η δυνατότητα διάρρηξης του αδιεξόδου και εξεύρεσης λύσης, προχώρησε σε παραχωρήσεις τις οποίες η Τουρκία προσπαθεί να μετατρέψει σε πολιτικό κεκτημένο.
Οι παραχωρήσεις αυτές ουσιαστικά θέτουν υπό αμφισβήτηση την κρατική υπόσταση της Κ.Δ. και διευκολύνουν την Τουρκία να προωθεί συνομοσπονδιακή μορφή λύσης. Οι παραχωρήσεις αυτές είναι:
– Η πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων που έγινε αποδεκτή το 1989
– Τα ξεχωριστά δημοψηφίσματα το2004 όπου πέραν από την έμμεση νομιμοποίηση των εποίκων ενισχύει τη θέση της Τουρκίας για την ύπαρξη στην Κύπρο δύο λαών που έχουν το ξεχωριστό δικαίωμα για αυτοδιάθεση
– Η σύσταση συνεταιριστικού κράτους από τις δύο κοινότητες που περιλαμβάνεται στο κοινό ανακοινωθέν της 23ης Μαΐου 2008, και τέλος
– Η προέλευση της κυριαρχίας ότι πηγάζει εξ΄ ίσου από τους Ε/Κυπρίους και τους Τ/Κύπριους καθώς και το κατάλοιπο εξουσίας να παραμένει στις περιφέρειες που περιλαμβάνονται στο κοινόν ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014
Εάν μέχρι και το 2004 θα μπορούσε να συντηρηθούν ελπίδες ότι η ΔΔΟ θα αποτελούσε δημοκρατική, λειτουργική και βιώσιμη λύση, με την κατάθεση του σχεδίου Ανάν αυτές θα έπρεπε να είχαν τερματισθεί. Η ΔΔΟ προσέλαβε περιεχόμενο το οποίο
– Είναι ρατσιστικό
– Προάγει τον εθνοτικό και συνάμα τον κοινοτικό διαχωρισμό
– Είναι αντιδημοκρατικό γιατί εξισώνει τη μειοψηφία με την πλειοψηφία
– Καταστρατηγεί τα πολιτικά και ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών
– Στερεί στους πολίτες του δικαιώματος του εκλέγεσθαι στον τόπο διαμονής-τους
– Εισάγει περιορισμούς στην εγκατάσταση και την απόκτηση περιουσίας
– Μετατρέπει τους κύπριους πολίτες σε πολίτες β΄ κατηγορίας στην Ε.Ε.
– Νομιμοποιεί και ενισχύει άμεσα τον εποικισμό και κατ΄ επέκταση την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα
– Καθιερώνει ένα πολυκηδευόμενο και όχι ανεξάρτητο κράτος
– Χαρακτηρίζεται από πολυπλοκότητα όσον αφορά τη λήψη των αποφάσεων και την διεθνή εκπροσώπηση με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αδιέξοδα και δυσεπίλυτα προβλήματα
Σε εκτενές έγγραφο το οποίο ετοίμασε για λογαριασμό του Αλεξάντερ Ντάουνερ ο συνεργάτης-του Στήβεν Μπεργκ αναφέρεται ότι:
– Οι δύο πλευρές ποτέ δεν έχουν συμφωνήσει επί του θέματος της διζωνικότητας άσχετα με τους όρους των κ.κ. Κουεγιάρ και Γκάλι και την υιοθέτηση των όρων αυτών στα προσχέδια από τις Ιδέες Γκάλι μέχρι το σχέδιο Αναν
– Η Ε/Κυπριακή πλευρά έχει αποδεχθεί έναν όρο «χωρίς περιεχόμενο»
– Οι υποχωρήσεις-της βαθμηδόν οδήγησαν σε μια ομιχλώδη μεν αλλά με κάποιες προδιαγραφές μορφή διζωνικότητας (πλειοψηφία πληθυσμού και ιδιοκτησίας)
– Είναι σαφές ότι υπάρχει μια συνεχής διολίσθηση από τις θέσεις της Ε/Κυπριακής πλευράς και βαθμηδόν μέσα από τις υποχωρήσεις-της δημιουργούνται νέα «κεκτημένα» και «παράγωγα δίκαια» προς όφελος της Τ/κυπριακής
– Η τουρκική στάση δεν διαφοροποιείται
– Ακόμη και σήμερα, οι διαφορετικές ερμηνείες προκαλούν σύγχυση και περιπλοκές
– Είναι σαφές από εκθέσεις του Γ. Γραμματέα αλλά και από ψηφίσματα ότι εκεί που παρουσιάζεται ο ορισμός της διζωνικότητας, παραπέμπει σε περιορισμούς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Γίνεται λοιπόν κατανοητό ότι η ονομασία Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία είναι αδόκιμος. Πέραν των αντιφάσεων που περιλαμβάνει δεν περιγράφεται στο Συνταγματικό Δίκαιο ως μορφή πολιτεύματος, γι΄ αυτό και μπορεί να ερμηνεύεται κατά το δοκούν.
Η Ομοσπονδία είναι πολίτευμα όπου ανεξάρτητα από τον γεωγραφικά διοικητικό διαχωρισμό και τις εξουσίες που παραχωρούνται στις πολιτείες, δεν υπάρχει εθνοτικός ή θρησκευτικός διαχωρισμός. Τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα είναι πλήρως κατοχυρωμένα στον τόπο διαμονής καθώς και οι βασικές ελευθερίες. Η πολιτική ισότητα είναι διασφαλισμένη στο επίπεδο των πολιτών και όχι των πολιτειών.
Η Διζωνικότητα προνοεί σύνορα. Επιπρόσθετα η Δικοινοτικότητα εμπερικλείει εγγυημένες πλειοψηφίες λαού και περιουσίας, περιορισμό των πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και των βασικών ελευθεριών
Συμπέρασμα: Η Ομοσπονδία δεν μπορεί να συνυπάρξει με τη Διζωνικότητα και πολύ περισσότερο όταν αυτή είναι Δικοινοτική.
Για όλους τους παραπάνω λόγους η ΕΔΕΚ δεν μπορεί να αποδεχθεί τη ΔΔΟ ούτε ως ονοματολογία, ούτε ως περιεχόμενο της λύσης του κυπριακού.
Γενικές παρατηρήσεις:
Από το σύνολο των αναφορών που σχετίζονται με τις μέχρι συζητήσεις ειδικά στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης προκύπτει το αβίαστο συμπέρασμα ότι η τουρκική πλευρά επιλέγει την υιοθέτηση ενός ιδιότυπου συνταγματικού μορφώματος το οποίο να υιοθετεί τη διαρχία και είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε δυσλειτουργία και σε παράλυση του κράτους
– Η αποδοχή του όρου «συνιστών» ουσιαστικά οδηγεί σε συνομοσπονδία γιατί αυτό προϋποθέτει ότι προϋπάρχουν και δημιουργούν ένα νέο κρατικό μόρφωμα μέσα από την παραχώρηση αρμοδιοτήτων-τους στην κεντρική κυβέρνηση. Για να μη συμβεί αυτό και το νέο συνταγματικό μόρφωμα να αποτελεί ουσιαστικά μετεξέλιξη της Κυπριακής θα πρέπει να είναι συνισταμένα
– Η παραχώρηση του κατάλοιπου εξουσίας στις ομόσπονδες μονάδες και όχι στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση ενισχύει από το ενδεχόμενο
– Η πρόνοια ότι για λήψη απόφασης στο Υπουργικό Συμβούλιο θα χρειάζεται η θετική ψήφος ενός ή δύο Υπουργών από το σύνολο των Υπουργών που προέρχονται από τις δύο Κοινότητες είναι σίγουρο ότι θα οδηγεί σε συνταγματικά αδιέξοδα.
– Η απαίτηση της τουρκικής πλευράς για την ύπαρξη δύο κέντρων ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας, ουσιαστικά διαιρεί το FIR παρά την παραδοχή ότι θα είναι ένα.
– Η παραχώρηση των τεσσάρων ελευθεριών της Ε.Ε. στους Τούρκους υπηκόους θα νομιμοποιήσει τον εποικισμό, θα ενισχύσει την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα και συνιστά θανάσιμο κίνδυνο για τον Κυπριακό Ελληνισμό.
– Το δικαίωμα στις ομοσπονδιακές μονάδες να συνομολογούν διεθνείς συμφωνίες είναι κατ’ εξοχήν χαρακτηριστικό αυτοτελών κρατικών οντοτήτων.
– Η αναγνώριση περιουσιακών – ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων στους λεγόμενους χρήστες των ελληνοκυπριακών περιουσιών, παραβιάζει το κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα και όλες τις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Συμβάσεις, δικαίωμα επί της ακίνητης ιδιοκτησίας.
– Η απόδοση της λεγόμενης εσωτερικής ιθαγένειας αποτελεί χαρακτηριστικό ξεχωριστών κρατικών οντοτήτων.
– Η πολυπλοκότητα της εκπροσώπησης στην Ε.Ε. θα οδηγήσει σε αδυναμία αξιόπιστης και φερέγγυας διατύπωσης των θέσεων του κράτους.
– Η απουσία πρόνοιας για διατήρηση ομοσπονδιακού, μικρού έστω αριθμητικά, τμήματος Ενόπλων Δυνάμεων θα οδηγήσει σε αδυναμία ουσιαστικής συμμετοχής της Κύπρου στον πυλώνα ασφάλειας και άμυνας της Ε.Ε.
– Η πρόνοια για παράλληλη λειτουργία Τουρκοκυπριακής Κεντρικής Τράπεζας πέραν της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας, συνιστά συνταγή οικονομικής διαίρεσης.
– Η απαίτηση της τουρκικής πλευράς για παρεκκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο και η κήρυξη της λύσης σε πρωτογενές δίκαιο, αποτελεί ευθεία απόπειρα παραβίασης του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, ιδιαίτερα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών.
Οι πιο πάνω παρατηρήσεις είναι ενδεικτικές και όχι εξαντλητικές.
Βασικές παράμετροι μιας νέας στρατηγικής:
Η ανάδειξη του Μ. Ακιντζί ως νέου ηγέτη των Τ/Κυπρίων δημιουργεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι υπάρχει η δυνατότητα καλύτερης συνεννόησης, με την προϋπόθεση ότι θα μπορέσει να απαλλαγεί από τον ασφυκτικό και απόλυτο έλεγχο της Αγκυρας. Η αποδέσμευση των προοδευτικών δυνάμεων των Τ/Κυπρίων μπορεί να γίνει μόνο με την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων. Αυτό πρέπει να αποτελεί βασική-μας επιδίωξη εάν πραγματικά επιθυμούμε να συμβιώσουμε με τους Τ/Κυπρίους σε μιά κοινή πατρίδα και να συνδιαμορφώσουμε ένα κοινό μέλλον.
Η ΔΔΟ με το περιεχόμενο που τείνει να προσλάβει με τις μέχρι σήμερα συζητήσεις αποτρέπει αυτό το ενδεχόμενο. Αντίθετα μονιμοποιεί το διαχωρισμό, περιορίζει τη συνεργασία και αναπτύσσει αποσχιστικές τάσεις.
Πρέπει να παραδεχθούμε ότι οι επαφές-μας με τους Τ/Κύπριους και με οργανώσεις-τους είναι περιορισμένες έως ανύπαρκτες. Επιβάλλεται να προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε αυτές τις σχέσεις. Αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν, όμως πάντα υπάρχουν και τα περιθώρια και οι πιθανότητες επιτυχίας. Η ΕΔΕΚ ήταν το πρώτο κόμμα που πρόβαλε την ανάγκη για κοινό αντικατοχικό αγώνα Ε/Κ και Τ/Κ. Πρέπει να προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε αυτή τη θέση
Η ΕΔΕΚ θα αγωνισθεί για τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη μετατροπή-της σε ένα κράτος με πραγματικό Δημοκρατικό πολίτευμα το οποίο να διασφαλίζει σε όλους τους νόμιμους κατοίκους-της τα πολιτικά και ανθρώπινα δικαιώματα σε ολόκληρη την επικράτεια κατά παντός χρόνου όπως αυτά καθορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο, το Ευρωπαϊκό κεκτημένο και την Ευρωπαϊκή Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα να αποκλείεται η δυνατότητα τρίτων χωρών να ασκούν κηδεμονία με οποιονδήποτε τρόπο άμεσο ή έμμεσο επί της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Με βάση τις συσσωρευμένες εμπειρίες από το διακοινοτικό διάλογο, αλλά και τις τουρκικές προκλήσεις και διεκδικήσεις απαιτείται ο επαναπροσδιορισμός της τακτικής-μας ή καλύτερα ο καθορισμός νέας στρατηγικής
Αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει τις παρακάτω βασικές παραμέτρους:
1. Ο διακοινοτικός διάλογος να αφορά την εσωτερική πτυχή του κυπριακού. Η Κυπριακή Δημοκρατία να απαιτήσει τη σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης με σωστή σύνθεση που θα συζητήσει τη διεθνή πτυχή, δηλ. την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, των εποίκων, την κατάργηση των αναχρονιστικών εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων
2. Καθορισμός ενιαίας Εθνικής πολιτικής για αντιμετώπιση του τουρκικού επεκτατισμού. Σύσταση και λειτουργία σε μόνιμη βάσιμη δεξαμενής σκέψης από εμπειρογνώμονες από την Ελλάδα και την Κύπρο για τη συμβολή στη διαμόρφωση αυτής της πολιτικής
3. Μονομερή τερματισμό της ευρωπαικής πορείας της Τουρκίας μέχρι να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε έναντι της Ε.Ε. το Σεπτέμβριο του 2005
4. Αίτημα προς την Ε.Ε. για λήψη πρακτικών μέτρων σε βάρος της Τουρκίας λόγω της μη συμμόρφωσής-της προς τις δεσμεύσεις που ανέλαβε, καθώς και για τη συνεχιζόμενη κατοχή ευρωπαικών εδαφών στην Κύπρο
5. Σωστή προετοιμασία για προσφυγή στο Σ.Α. του ΟΗΕ
6. Ετοιμασία περιγράμματος λύσης του κυπριακού στη βάση της ομόφωνης απόφασης του Ε.Σ. του Σεπτ. του 2009. Κατάθεση στον ΟΗΕ και την Ε.Ε. με παράλληλο αίτημα να τοποθετηθούν εάν και κατά πόσο οι αρχές αυτές βρίσκονται εντός ή εκτός των αποφάσεων του ΟΗΕ, του ευρωπαϊκού κεκτημένου και του Διεθνούς Δικαίου
7. Ίδρυση φορέα για την προστασία των ελληνοκυπριακών περιουσιών στις κατεχόμενες περιοχές και αποτροπή προσφυγής στη λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων των κατεχομένων. Νομική μελέτη για τη δυνατότητα κήρυξης παράνομων τόσο της επιτροπής αποζημιώσεων που λειτουργεί στα κατεχόμενα, όσο και των μέχρι σήμερα αγοραπωλησιών που έγιναν από την Τουρκία.
8. Αξιοποίηση των νέων γεωστρατηγικών δεδομένων που διαμορφώθηκαν με την ανακάλυψη των Υδρογονανθράκων και την περαιτέρω προώθηση της συνεργασίας με γειτονικές χώρες με στόχο τον αποκλεισμό της Τουρκίας από την Αν. Μεσόγειο
9. Άμεση υλοποίηση της συμφωνίας του Καίρου για οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου – Ελλάδας και Αιγύπτου
10.Εγκατάλειψη της μονόπλευρης εξωτερικής πολιτικής και ενίσχυση των σχέσεών-μας με παραδοσιακά συμμαχικές χώρες, όπως η Ρωσία.
Η υιοθέτηση αυτής της νέας εθνικής στρατηγικής μπορεί να μην είναι αρκετή από μόνη-της να δώσει την πολυπόθητη λύση του προβλήματός-μας, όμως είναι σίγουρο ότι θα αποτρέψει τη λύση που η Τουρκία επιδιώκει και η οποία δυστυχώς με τη μέχρι σήμερα πολιτική και τακτική που ακολουθήσαμε βρίσκεται πολύ κοντά στην υλοποίησή-της.»