Οι εκλογές στην Ελλάδα και αντιπολίτευση-Τα μετάλλια

Του Νίκου Κατσουρίδη

Οι πρόσφατες βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, ο πρώτος γύρος ας πούμε του πολιτικού «πρωταθλήματος», ανέδειξε ένα καθαρό πρώτο νικητή Νέα Δημοκρατία (χρυσό μετάλλιο) και δύο μικρότερους νικητές, ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ (αργυρό μετάλλιο) και ΚΚΕ (χάλκινο μετάλλιο).  Ανέδειξε και ένα καθαρό ηττημένο τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ηγέτη του.

Η βεβαιότητα για τη νίκη της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ αποδείχτηκε οικοδόμημα στην άμμο.  Και το φυσιολογικό ερώτημα που προκύπτει είναι ένα και απλό.  Γιατί;  Γιατί αυτή η μεγάλη πτώση;  Γιατί κόντρα και στις δημοσκοπήσεις, το κόμμα αυτό κατέγραψε «οδυνηρή ήττα»  όπως την αποκάλεσε ο Αλέξης Τσίπρας:  Θα παραθέσω κάποιους κατά την άποψη μου λόγους:

  1. Δεν αντιλήφθηκε ότι σε πολύ μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων είχε εμπεδωθεί η άποψη ότι μετατράπηκε σε ένα ακόμα συστημικό Κόμμα.  Ως εκ τούτου δεν προσάρμοσε τη ρητορική και τις στοχεύσεις του. Αυτό οδήγησε σε απώλειες αριστερών ψηφοφόρων, τους οποίους είχε κερδίσει στο παρελθόν  από την παραδοσιακή αριστερά και το ΠΑΣΟΚ, και που τον είχαν αναδείξει σε πρώτο Κόμμα.  Οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ υπήρξαν άλλωστε η βασική δεξαμενή της θεαματικής τότε ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ.   Απώλεσε επίσης εξαιτίας της ως άνω αντίληψης και δικούς του σταθερούς αριστερούς ψηφοφόρους.
  2. Δεν κατόρθωσε να πείσει ότι είχε προτάσεις προοπτικής, δεν είχε προτάσεις που να εμπνέουν σιγουριά και σταθερότητα. Δεν κατόρθωσε να περάσει το μήνυμα ότι αυτά που υποσχόταν μπορούσε να τα πραγματοποιήσει.  Δεν έπεισε ότι μπορούσε να υλοποιήσει όσα δήλωνε με επιτυχία.
  3. Τα πιο πάνω υπήρξαν οι κύριοι λόγοι, όχι οι μόνοι, που δεν κατόρθωσε να αφομοιώσει τους ψηφοφόρους άλλων πολιτικών δυνάμεων, κυρίως τους αριστερογενείς, οι οποίοι τον ψήφισαν προηγουμένως και τον είχαν οδηγήσει στην κυβέρνηση.
  4. Η προγενέστερη περίοδος της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ο χειρισμός του δημοψηφίσματος για τα μνημόνια και ορισμένοι άλλοι χειρισμοί  της τότε διακυβέρνησης του, δεν δημιούργησαν την απαραίτητη θετική βιωματική εμπειρία στους ψηφοφόρους.
  5. Η προεκλογική εκστρατεία του εν λόγω Κόμματος υπήρξε άκρως αρνητική και ισοπεδωτική.  Σε μια στιγμή που η δειλή έστω ελπίδα για πρόοδο και κατά την οποία τα κρίσιμα ζητήματα για τη χώρα βρίσκονταν στο μεταίχμιο,  δεν ενέπνευσε την απαραίτητη σταθερότητα και υπευθυνότητα.
  6. Αρνήθηκε με ένα κατηγορηματικό τρόπο να δει και να αναγνωρίσει έστω και κάποια θετικά της παρούσας διακυβέρνησης  και εστίασε μόνο στα αρνητικά.  Η αλήθεια όμως είναι ότι, ενώ υπήρξαν σημαντικά αρνητικά φαινόμενα, υπήρξαν και ορισμένα βήματα βελτίωσης για ορισμένα στρώματα της κοινωνίας.  Η άρνηση αναγνώρισης αυτού του γεγονότος, μείωσε κατά τη γνώμη μου, την αξιοπιστία του στα μάτια των πολιτών.  Η μεγέθυνση και ενίοτε υπερμεγένθυση  των αρνητικών της διακυβέρνησης δημιούργησε αμφιβολίες για την ικανότητα της ηγεσίας του να διαβάζει την πραγματικότητα.
  7. Η πράξη και το αποτέλεσμα απέδειξαν όντως αδυναμία ανάγνωσης της πραγματικότητας.  Των πραγματικών θέλω των πολιτών και την εικόνα της χώρας στα μάτια της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων.  Αυτό που η ηγεσία του θεώρησε και καλλιέργησε στα στελέχη και τα μέλη του ως την εικόνα της Ελλάδας, θεώρησε ότι ήταν και η αντίστοιχη εικόνα στα μάτια της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων.  Οι πολίτες με την ψήφο τους απέδειξαν ότι δεν είχαν την ίδια εικόνα για την Ελλάδα και κυρίως για τις προοπτικές της.
  8. Ο τρόπος που χειρίστηκε τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης με κύριο άξονα τον ίδιο δεν έπειθε.  Το αντίθετο.  Αυτό δημιούργησε αμφιβολίες για το τι ήθελε, για το πώς θα το πετύχαινε και κυρίως εάν και ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ πίστευε ότι θα το πετύχαινε.  Άρα  παρέπεμπε τους πολίτες στη σκέψη ότι αν τώρα προεκλογικά υπάρχει αβεβαιότητα στο ίδιο το Κόμμα για το  πως θα σχηματίσει κυβέρνηση και με ποιους θα συνεργαστεί, ποια  σταθερότητα θα μπορούσε να εμπνεύσει για τη μελλοντική διακυβέρνηση του.
  9. Στην πιο πάνω εικόνα συνέβαλαν και αντιφατικές έως και ανατρεπτικές δηλώσεις στελεχών του, όπως του κ. Κατρούγκαλου, περι αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών κοινωνικών ομάδων.
  10. Στα μάτια αρκετών αριστερών ψηφοφόρων, και δικών του πρωτογενών ψηφοφόρων, είχε καταστεί από ένα Κίνημα με πολύ δημοκρατικές και ελεύθερες, έως «αναρχικές» διαδικασίες και τρόπο λειτουργίας, σε ένα αρχηγικό Κόμμα.  Ταυτίστηκε το Κόμμα με το  πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα.  Τόσο πολύ που ακούεις τα ίδια τα στελέχη του να λένε δημόσια ότι, «μετά τον Τσίπρα το χάος»!
  11. Δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει την συντριπτική υπεροχή του αντιπάλου στα ΜΜΕ όπου όντως κυριαρχεί η δεξιά και κεντροδεξιά.
  12. Επιπρόσθετα δημιουργήθηκαν αυταπάτες από τη δυναμική παρουσία των υποστηρικτών του στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.  Αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό το γεγονός ότι η μεγάλη μάζα των πολιτών δεν πιστεύει στα όσα γράφονται στα ΜΚΔ.

Το ΠΑΣΟΚ υπήρξε ο δεύτερος νικητής του πρώτου γύρου   των ελληνικών εκλογών.  Προφανώς η επιθυμία εκείνης της μερίδας των οπαδών της ιδέας για τερματισμό της διακυβέρνησης Μητσοτάκη – Ν.Δ., σε συνδυασμό με την αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να πείσει, έστρεψε επαρκή αριθμό ψηφοφόρων προς το ΠΑΣΟΚ.  Επαρκή έτσι ώστε να αυξήσει τις δυνάμεις του κατά 40% από την προηγούμενη φορά.  Επαρκή αριθμό, ώστε να του επιτρέπει να διεκδικεί το αργυρό μετάλλιο εν όψει β΄ γύρου.  Επαρκή έτσι ώστε να μην επιτρέπει να μειωθεί η αντιπαράθεση του με το αντίπαλο δέος κατά τον β΄ γύρο των εκλογών.  Δηλαδή με τον ΣΥΡΙΖΑ.   Επίσης καθιστά το ΠΑΣΟΚ εφ΄ εξής ελκυστικό πόλο για παραδοσιακούς ψηφοφόρους του χώρου.

ΤΟ Κ.Κ.Ε υπήρξε ο τρίτος νικητής των εκλογών.  Αύξησε τις δυνάμεις του γύρω στο 37% από τις προηγούμενες εκλογές.  Αυτό σταθεροποιεί την πολιτική του παρουσία και διευρύνει τις προοπτικές του.  Εδώ έκδηλα μέτρησε η σταθερότητα των θέσεων και η συνέπεια των διακηρύξεων και στόχων.  Είτε συμφωνεί κάποιος μαζί του, είτε όχι.  Φαίνεται ότι στο πρόσωπο του Κ.Κ.Ε  σημαντική μερίδα που αρνείται το σύστημα εντόπισε ένα συνεπή πολέμιο του.  Ταυτόχρονα κατόρθωσε να διευρύνει τις δυνάμεις που συνεργάζονται μαζί του και κατά προέκταση το ακροατήριο του.  Επίσης θεωρώ ότι θεμελίωσε μια θετική δυναμική.

Για την Ν.Δ. θα επανέλθω μια και ο χώρος δεν το επιτρέπει. Το αποτέλεσμα των εκλογών του α΄  γύρου δημιουργεί προϋποθέσεις αυτοδυναμίας, αν και υπάρχει και ο κίνδυνος ο κόσμος να φοβηθεί μια απόλυτη κυριαρχία της Ν.Δ.  αν τα ποσοστά της, επαναληφθούν και στις 25 Ιουνίου.

Μένει επίσης ανοικτή η θετική ή όχι προοπτική των τριών Κομμάτων που πλησίασαν το όριο εισδοχής.