Του Νίκου Κατσουρίδη
Ο πρώτος γύρος των εκλογών στην Τουρκία δεν ανέδειξε απλά και μόνο νικητή τον Ερτογάν. Ανέδειξε και ορισμένα άλλα θέματα, ας τα ονομάσω παράγωγα της ουσίας: Το πρώτο που θέλω να σχολιάσω αφορά τον ρόλο των διεθνών και ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης τα οποία στη συνέχεια επηρεάζουν αποφασιστικά και τα Εθνικά ΜΜΕ. Επί του προκειμένου όλος ο δυτικός κόσμος προετοιμάστηκε ψυχολογικά και νοητικά για την πτώση του Ερντογάν και τη νίκη της ενωμένης αντιπολίτευσης. Η γραμμή των κυρίαρχων δυτικών ΜΜΕ έφθασε και στην Κύπρο και στην Ελλάδα και επηρέασε αναλόγως. Αυτά τα μέσα όχι μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις, αποδεδειγμένα, κατασκευάζουν σκόπιμα ειδήσεις, αλλά και λειτουργούν ευσεβοποθικά. Μετατρέπουν δηλαδή την επιθυμία τους σε ευσεβή πόθο και έστω άθελα τους παραπλανούν με τις ανάλογες συνέπειες. Διότι όσοι τους πιστέψουν μένουν μετά εκτεθειμένοι στο δικό τους εθνικό κοινό. Επίσης πολλές φορές ο υπερβάλλον ζήλος τους ενάντια σε κάποιους ηγέτες ή ορισμένες αποφάσεις ηγετών φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα. Η περίπτωση Ερντογάν είναι πολύ χαρακτηριστική. Οι συνεχείς επιθέσεις κατά του Ερντογάν συσπείρωσαν τους οπαδούς του. Παρόμοια είναι η συμπεριφορά αυτών των μέσων και σε άλλες χώρες και τα αποτελέσματα αρκετές φορές είναι παρόμοια. Ας αναλογιστεί ο καθένας παρόμοιες περιπτώσεις και στην μικρή μας Κύπρο. Ακόμα και σε Προεδρικές εκλογές. Το δεύτερο που απορρέει και θέλω να σχολιάσω είναι την λανθασμένη προσέγγιση πολιτικών, αναλυτών και δημοσιογράφων, οι οποίοι κρίνουν τα τεκταινόμενα σε άλλες χώρες έχοντας κατά νου τα αξιολογικά κριτήρια του εθνικού τους κοινού. ΄Η τα αξιολογικά κριτήρια του μέσου Ευρωπαίου πολίτη ή και του μέσου ψηφοφόρου χώρων της Δύσης. ‘Οπου «Δύση» βέβαια βλέπε Ευρωπαϊκή ΄Ένωση, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, ίσως και η Ιαπωνία. Κι΄ όμως λόγω πολύ διαφορετικών οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών, θρησκευτικών και ιστορικών δεδομένων, τεράστια είναι η διαφορά των εν λόγω κριτηρίων από κοινωνίες όπως η Τουρκική π.χ. ΄Η τουλάχιστον με το μεγαλύτερο μέρος αυτής της κοινωνίας. Για παράδειγμα στη Δύση θεωρούσαν θετικές τις δηλώσεις Κιλιντσάρογλου περί στροφής της εξωτερικής του πολιτικής προς τα δυτικά, στην Τουρκία προφανώς και δεν απέδωσε. Το αντίθετο μάλιστα. Και διερωτούμαι, γιατί είχε διαφύγει της προσοχής τους ότι ένα μήνα περίπου πριν τις Προεδρικές εκλογές στην Τουρκία, έρευνα σοβαρής εταιρείας, της οποίας μάλιστα ο ιδιοκτήτης ήταν ενάντια στον Ερντογάν, έδειξε ότι το 90% των πολιτών θεωρούσε τις ΗΠΑ τον βασικό αντίπαλο της Τουρκίας. Και απορείς πως είναι δυνατόν να χαράσσονται πολιτικές αγνοώντας τις θέσεις, τις αντιλήψεις και τα θέλω της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών σε μια χώρα.
Το τρίτο το οποίο επίσης προκύπτει ως ένα συμπέρασμα αυτών των εκλογών είναι η αδυναμία ενός επιχειρήματος, το οποίο υποτίθεται θα έγερνε την πλάστιγγα υπέρ της αντιπολίτευσης. Το επιχείρημα δηλαδή ότι ο Ερντογάν είναι εθνικιστής, είναι εχθρός των Κούρδων, σύμμαχος του Μπαχτσελί κ.ο.κ. Μα την ίδια ώρα στη συμμαχία της αντιπολίτευσης συμμετείχε η Ακσενέρ. Από την άλλη η ιστορία των Κεμαλιστών βρίθει από σφαγές ενάντια στους Κούρδους. Εξού και τα ποσοστά του Ερντογάν ανάμεσα στους Κούρδους διόλου ευκαταφρόνητα. Δεν μπορεί να χρησιμοποιείται λοιπόν σε μια προεκλογική εκστρατεία ένα συγκεκριμένο επιχείρημα σε βάρος του αντιπάλου όταν άνετα μπορεί να σου το αντιστρέψει.
Το τέταρτο στοιχείο που θεωρώ ότι αναδεικνύεται είναι ο ρόλος της προσωπικότητας. Η όλη παρουσία, το λεκτικό, η ρητορική και οι κινήσεις του Ερντογάν σαφώς ενέπνεαν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, σιγουριά και δυναμισμό από ότι ο βασικός του αντίπαλος. Οι επικοινωνιακοί χειρισμοί του Ερντογάν σε διάφορες στιγμές της προεκλογικής εκστρατείας π.χ το ότι τραγουδούσε στις συγκεντρώσεις, άγγιζαν τον μέσο παραδοσιακό, συντηρητικό Τούρκο ψηφοφόρο. Άσχετο αν στην Ευρώπη και αλλού μπορεί να τα θεωρούσαν μη σόβαρα έως τριτοκοσμικά, ενίοτε και γελοία. Επίσης ως παράδειγμα το γεγονός ότι προχώρησε στις εκλογές άμεσα, μετά τους σεισμούς, ενώ πολλοί τον συμβούλευαν να αναμένει να παρέλθει η οργή. Ορθά είχε αντιληφθεί ότι η αναμονή θα τον έβλαπτε. Διότι δεν είχε τα οικονομικά μέσα να υλοποιήσει τις υποσχέσεις προς τους σεισμόπληκτους, οπόταν θα τους έχανε μαζικά αν περίμενε και αποδεικνυόταν στην πράξη αυτή η αδυναμία. Τι επέλεξε; Άμεσες εκλογές, έτσι ώστε να μην μπορεί να φανεί αυτή η αδυναμία. Αυτό του επέτρεψε να πωλήσει ελπίδα στους πληγέντες. Και οι άνθρωποι όσες αμφιβολίες και να έχουμε, επιλέγουμε κατά κανόνα να κρατηθούμε από την ελπίδα. Εξ΄ αυτού και τα αποτελέσματα των εκλογών στις συγκεκριμένες περιοχές.
Θα μπορούσα να σημειώσω και άλλα παράγωγα θέματα πέραν της ουσίας όπως ανεδείχθησαν από τον α΄ γύρο των τουρκικών εκλογών. Δυστυχώς ο χώρος δεν προσφέρεται. Θα επανέλθω όμως επί της ουσίας των τουρκικών εκλογών σε επόμενο άρθρο, όταν θα ολοκληρωθεί και ο β΄ γύρος των εκλογών στην Τουρκία όπου εκτός θαύματος θα επανεκλεγεί ο Ταγίπ Ερντογάν.
