Οι λεπτομέρειες της τριμερούς συμφωνίας για την ασφάλεια μεταξύ της Αυστραλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ, η οποία σήμανε την ακύρωση της σύμβασης που είχαν υπογράψει το Παρίσι και η Καμπέρα για την προμήθεια υποβρυχίων αξίας 31 δισεκατομμυρίων ευρώ, συζητήθηκαν και συμφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G7 τον Ιούνιο στην Κορνουάλη, γράφει σήμερα η εφημερίδα The Telegraph.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, παρών στη σύνοδο, κρατήθηκε στο σκοτάδι ως προς την προετοιμασία της συμφωνίας.
Ο βρετανός τότε υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ (πλέον υπουργός Δικαιοσύνης) είχε προειδοποιηθεί πως η συμφωνία θα επηρέαζε αρνητικά τις σχέσεις με την Κίνα και τη Γαλλία. Οι λεπτομέρειές της λεγόμενης AUKUS συζητήθηκαν πάντως λεπτομερώς κατά τη διάρκεια της συνόδου της G7. Όλα τα έγγραφα γι’ αυτήν είχαν διαβάθμιση «άκρως απόρρητο», σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Τέλεγκραφ.
Η εφημερίδα The Guardian έγραψε χθες Σάββατο πως οι συνομιλίες για το ζήτημα διεξάγονταν επί μήνες με απόλυτη μυστικότητα και πρόσθεσε πως κατά τη διάρκεια της G7 στην Κορνουάλη δεν έγινε η παραμικρή νύξη στον κ. Μακρόν πως η κυβέρνηση της Αυστραλίας ετοιμαζόταν να ακυρώσει τη διμερή σύμβαση για την προμήθεια των υποβρυχίων, προκειμένου να αγοραστούν αντ’ αυτών αμερικανικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια.
Πλήγμα για τον Μακρόν
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, από την πλευρά του, είχε επιβεβαιώσει την «πλήρη δέσμευση» της Γαλλίας στην τήρηση του δικού της μέρους της σύμβασης με την Αυστραλία για την κατασκευή των υποβρυχίων, αξίας περίπου 31 δισ. ευρώ.
Η ακύρωση της σύμβασης αποτελεί πλήγμα για τον Μακρόν, που είχε επενδύσει πολλά στη συγκεκριμένη συμφωνία και τώρα πλήττεται η εικόνα του στο γαλλικό ακροατήριο, ειδικά σε αυτό που τάσσεται με την γαλλική αντιπολίτευση.
«Εμπλέκει» και το ΝΑΤΟ η Γαλλία
Η Γαλλία θεωρεί ότι βρίσκεται σε «κρίση» με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, αφού η Καμπέρα ακύρωσε τη σύμβαση για την προμήθεια γαλλικών υποβρυχίων, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό κανάλι France 2 το βράδυ του Σαββάτου.
Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας έκανε λόγο για «σοβαρή κρίση» που προκλήθηκε από τον τορπιλισμό αυτής της συμφωνίας, καταγγέλλοντας «τα ψέματα (…) τη διπλοπροσωπία (…) μια σοβαρή διάρρηξη εμπιστοσύνης» και την «περιφρόνηση» εκ μέρους των συμμάχων της Γαλλίας.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ο Γάλλος ΥΠΕΞ έκρινε ότι «αυτό που συνέβη» θα έχει επιπτώσεις στον καθορισμό της νέας στρατηγικής αντίληψης του ΝΑΤΟ, χωρίς πάντως να φτάσει στο σημείο να μιλήσει για αποχώρηση της Γαλλίας από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.
Όταν ρωτήθηκε για την ανάκληση των Γάλλων πρεσβευτών από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα, ο Λε Ντριάν δικαιολόγησε την απόφαση, λέγοντας ότι «υπάρχει μια σοβαρή κρίση μεταξύ μας».
«Το γεγονός ότι, για πρώτη φορά στην ιστορία των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Γαλλία, ανακαλούμε για διαβουλεύσεις τον πρεσβευτή μας, είναι μια σοβαρή πολιτική πράξη που δείχνει την ένταση της σημερινής κρίσης μεταξύ των δύο χωρών μας και επίσης με την Αυστραλία», είπε.
Και για όσους πίστευαν ότι το Παρίσι αντιμετωπίζει πιο… χαλαρά το Λονδίνο, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών έδωσε μία απρόσμενη όσο και χαρακτηριστική απάντηση:
«Η ανάκληση του πρεσβευτή από το Λονδίνο κρίθηκε άσκοπη, γνωρίζουμε τον μόνιμο καιροσκοπισμό» των Βρετανών, ειρωνεύτηκε ο Λε Ντριάν, χαρακτηρίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο ως «ρεζέρβα» της τριμερούς πρωτοβουλίας!
Τόνισε, πάντως, πως ο Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει συζητήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζο Μπάιντεν, για το θέμα των υποβρυχίων.
Τι απαντά η Αυστραλία
Η Αυστραλία ήταν «ειλικρινής, ανοικτή και έντιμη» με τη Γαλλία για τις ανησυχίες σε σχέση με τη συμφωνία για τα γαλλικά υποβρύχια, ανέφερε το Σάββατο ο Αυστραλός υπουργός Άμυνας, καθώς η συμφωνία με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία συνεχίζει να τροφοδοτεί τη διεθνή διπλωματική κρίση.
Η Αυστραλία εγκατέλειψε τη συμφωνία του 2016 με τον γαλλικό όμιλο Naval για την προμήθεια στόλου συμβατικών υποβρυχίων, ανακοινώνοντας την Πέμπτη το σχέδιό της να κατασκευάσει τουλάχιστον οκτώ πυρηνοκίνητα υποβρύχια με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία στο πλαίσιο της τριμερούς συνεργασίας για την ασφάλεια, τη λεγόμενη AUKUS. Η κίνηση εξόργισε τη Γαλλία, σύμμαχο των ΗΠΑ και της Βρετανίας στο ΝΑΤΟ, και την οδήγησε να ανακαλέσει τους πρεσβευτές της από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα, ενώ ενόχλησε την Κίνα, τη μεγάλη δύναμη στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού Ωκεανού.
Η συμφωνία οδήγησε την Ουάσινγκτον σε άνευ προηγουμένου διπλωματική κρίση με το Παρίσι, που σύμφωνα με αναλυτές θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά διαρκείας στη συμμαχία των ΗΠΑ με τη Γαλλία και την Ευρώπη, θέτοντας επίσης εν αμφιβόλω το ενωμένο μέτωπο που προσπαθεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση του Μπάιντεν απέναντι στην Κίνα. Το Παρίσι χαρακτήρισε την ακύρωση της συμφωνίας πισώπλατη μαχαιριά, με τον υπουργό Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν να δηλώνει ότι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία εισήλθαν σε «κρίση».
Μολαταύτα, ο υπουργός Άμυνας Πίτερ Ντάτον δήλωσε ότι η Αυστραλία εξέφραζε τις ανησυχίες της στη Γαλλία αναφορικά με την παραγγελία – αποτιμήθηκε στα 40 δισεκ. δολάρια το 2016, θεωρήθηκε ότι θα κόστιζε πολύ περισσότερα σήμερα – επί περίπου 2 χρόνια.
«Οι ισχυρισμοί ότι οι ανησυχίες δεν είχαν διατυπωθεί από την αυστραλιανή κυβέρνηση, απλά αψηφούν, ειλικρινά, ό,τι είναι δημόσια καταγεγραμμένο και σίγουρα ό,τι λέγαμε δημοσίως για μεγάλο διάστημα», δήλωσε ο Ντάτον στο Sky News.
Ο πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον δήλωσε την Παρασκευή ότι είχε εκφράσει «πολύ σημαντικές ανησυχίες» για τη συμφωνία στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν τον Ιούνιο και είχε ξεκαθαρίσει ότι η Αυστραλία «θα χρειαστεί να λάβει μια απόφαση με βάση το εθνικό μας συμφέρον». Ο υπουργός Οικονομικών Σάιμον Μπέρμιγχαμ δήλωσε ότι η Αυστραλία είχε ενημερώσει τη Γαλλία για τη συμφωνία αλλά σε νέες του δηλώσεις αναγνώρισε ότι οι διαπραγματεύσεις ήταν μυστικές, δεδομένου του πόσο ευαίσθητο ήταν το ζήτημα. Ο Ντάτον και ο Μπέρμιγχαμ αρνήθηκαν να αποκαλύψουν το κόστος της νέας συμφωνίας, πάντως ο Ντάτον παραδέχθηκε ότι «δεν πρόκειται να είναι ένα φθηνό πρόγραμμα» εξοπλισμών.
