Λεπτομέρεια από το έργο του Πολ Γκογκέν «Πότε θα παντρευτείς;», που φιλοτεχνήθηκε το 1892 στην Ταϊτή και πουλήθηκε έναντι 300 εκατ. δολαρίων από τον πρώην επικεφαλής του οίκου δημοπρασιών Σόθμπι’ς, Rudolf Staechelin σε άγνωστο αγοραστή, που οι πληροφορίες αναφέρουν πως είναι από το Κατάρ

Το χρηματιστήριο της τέχνης δεν γνωρίζει από οικονομική κρίση. Στο Κατάρ υπάρχουν άνθρωποι που δίνουν εκατομμύρια για να αποκτήσουν ένα έργο τέχνης. Ενας πίνακας του Πολ Γκογκέν πωλήθηκε έναντι 300 εκατομμυρίων δολαρίων, σπάζοντας κάθε ρεκόρ και κατακτώντας τον τίτλο του πιο ακριβοπληρωμένου έργου τέχνης όλων των εποχών.

Πρόκειται για ένα έργο του διάσημου Γάλλου ζωγράφου που φιλοτεχνήθηκε το 1892 στην Ταϊτή, έχει τίτλο «Nafea Faa Ipoipo» («When will you marry?», στα ελληνικά «Πότε θα παντρευτείς;») και απεικονίζει δύο ντόπιες γυναίκες με παραδοσιακή ενδυμασία.

Ιδιοκτήτης του έργου ήταν ο Ελβετός συλλέκτης και πρώην επικεφαλής του οίκου δημοπρασιών Σόθμπι’ς Rudolf Staechelin. Η πώληση έγινε ιδιωτικά, γεγονός που επιβεβαίωσε και ο 62χρονος συλλέκτης, ο οποίος ωστόσο αρνήθηκε να αποκαλύψει την ταυτότητα του αγοραστή και την ακριβή τιμή πώλησης. Παρ’ όλα αυτά διασταυρωμένες πληροφορίες μιλούν με σιγουριά για το ποσό των 300 εκατ. δολαρίων και αναφέρουν πως ο αγοραστής είναι από το Κατάρ.

«Οι χαρτοπαίκτες» του Σεζάν πουλήθηκαν το 2011 έναντι 250 εκ. $

Απαντώντας στην ερώτηση γιατί αποφάσισε τώρα να πουλήσει το έργο, ο Ελβετός συλλέκτης απάντησε με νόημα: «Κυρίως επειδή είχαμε μία καλή προσφορά. Η αγορά τέχνης σήμερα κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα και ποιος ξέρει πώς θα είναι τα πράγματα σε δέκα χρόνια;». Ο συγκεκριμένος πίνακας του Γκογκέν είναι ένα από 26 έργα τέχνης ιμπρεσιονιστών και μετά – ιμπρεσιονιστών καλλιτεχνών που κληρονόμησε ο Staechelin από τον παππού του, ο οποίος διατηρούσε φιλικές σχέσεις με κορυφαίους ζωγράφους κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πόλεμο. Τα έργα αυτά είχαν δανειστεί, για 60 χρόνια, στο Μουσείο Kunstmuseum in Basel της Ελβετίας, όπου θα συνεχίσει να εκτίθεται ο φρεσκοπουλημένος πίνακας του Γκογκέν μέχρι τα τέλη του μήνα, για να ταξιδέψει αμέσως μετά σε μουσεία της Μαδρίτης και της Ουάσιγκτον.

Τα δύο ταξίδια

Ο Γκογκέν φιλοτέχνησε το έργο κατά την πρώτη από τις συνολικά δύο επισκέψεις του στην Ταϊτή, σε ηλικία 43 ετών. Το ταξίδι αυτό φάνταζε για εκείνον τότε ως μία διέξοδος σε μία δύσκολη περίοδο, καθώς είχε απομακρυνθεί εντελώς από τη σύζυγό του. Η βιογράφος του, Nancy Mowll Mathews, είχε πει χαρακτηριστικά για εκείνη την περίοδο: «Ζωγράφιζε τις ντόπιες σαν να ζούσαν μόνον για να τραγουδούν και να κάνουν έρωτα. Αλλά, φυσικά, γνώριζε την αλήθεια, που ήταν πως επρόκειτο για ένα μέτριο νησί με μία διεθνή δυτικότροπη κοινωνία».

Παρ’ όλα αυτά ο Γκογκέν συνέχιζε να αναζητά τον αιώνιο έρωτα στην Ταϊτή και να τον εκφράζει μέσα από τις «πρωταγωνίστριες» των έργων του. Επέστρεψε εκεί, δύο χρόνια αργότερα, η απογοήτευσή του, όμως, ήταν μεγάλη, καθώς δεν βρήκε ποτέ τον ερωτικό παράδεισο που ονειρευόταν. Εφυγε λοιπόν πικραμένος, σε ηλικία 54 ετών, από υπερβολική δόση μορφίνης.

ΤΟ ΚΑΤΑΡ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟ «ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ» ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Με την ιστορική αυτή πώληση ξεκινά μία νέα εποχή για την αγορά έργων τέχνης, στην οποία οι πωλητές προσπερνούν πλέον τους οίκους δημοπρασιών και κινούνται αυτόνομα. Παράλληλα επιβεβαιώνεται, για ακόμη μία φορά, πως το Κατάρ συνεχίζει να επενδύει στην τέχνη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η βασιλική οικογένεια του Κατάρ έχει δαπανήσει τεράστια ποσά τα τελευταία χρόνια για την αγορά έργων τέχνης. Θυμίζουμε πως το 2011 το έργο «Οι Χαρτοπαίχτες» του Σεζάν πωλήθηκε στη βασιλική οικογένεια του Κατάρ από τον Ελληνα εφοπλιστή Γιώργο Εμπειρίκο έναντι 250 εκατ. δολαρίων, που ήταν και το προηγούμενο ρεκόρ πώλησης έργου τέχνης.

Η «χρυσή» λίστα

Στον κατάλογο με τα πιο ακριβοπληρωμένα έργα διεθνώς συναντάμε επίσης τα «Three studies of Lucian Froyd» του Φράνσις Μπέικον που πωλήθηκε το 2013 στην τιμή των 142 εκ. δολ., «White Center» του Μαρκ Ρόθκο που πωλήθηκε το 2007 για 70 εκατ. δολάρια και «Lullaby Spring» του Ντάμιεν Χέρστ, που αγοράστηκε, επίσης από τον εμίρη του Κατάρ, έναντι 19,2 εκατ. δολαρίων.