Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα θέσει στο ερχόμενο Άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το θέμα των τουρκικών προκλήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ, μετά και την επιχειρούμενη τουρκική γεώτρηση στα ανοιχτά της Πάφου.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η Λευκωσία επικεντρώνει τις προσπάθειές της για αντιμετώπιση των τουρκικών ενεργειών εντός του πεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο σχεδιασμός για μια τέτοια εξέλιξη έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό, ενώ στόχος είναι να δημιουργηθεί κόστος για την Άγκυρα.
Συνέχεια αναμένεται να δοθεί στο Άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο Σίμπιου της Ρουμανίας, στις 9 Μαΐου, όπου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης θα συζητήσει διεξοδικά το θέμα με τους Ευρωπαίους εταίρους.
Εξάλλου, η τουρκική κίνηση δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία και η Λευκωσία είχε κάνει την κατάλληλη προεργασία για να αντιμετωπίσει μια τέτοια εξέλιξη, όπως φανερώνουν και τα γρήγορα αντανακλαστικά της ΕΕ, που εξέδωσε το Σάββατο άμεσα ανακοίνωση, εκφράζοντας πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Άμεση ήταν και η αντίδραση άλλων κρατών, όπως της Ελλάδας, της Ρωσίας και της Αιγύπτου.
Οι αρμόδιες αρχές είναι ενήμερες από τη στιγμή που το τουρκικό πλοίο-γεωτρύπανο «Πορθητής» ξεκίνησε την πορεία του με κατεύθυνση τη θαλάσσια περιοχή, δυτικά της Πάφου, τα μεσάνυχτα της Πέμπτης. Παράλληλα, η Λευκωσία τηρεί ανοιχτά κανάλια επικοινωνίας με τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, χώρες της ΕΕ αλλά και γειτονικά κράτη. Ο Υπουργός Εξωτερικών βρίσκεται σε συνεννόηση με ομολόγους του, ενώ την Τρίτη μεταβαίνει στο Παρίσι για επαφές.
Το Υπουργείο Εξωτερικών είναι σε πλήρη κινητοποίηση ενώ έχει λάβει μια σειρά από μέτρα σε νομικό, διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, πολλά από τα οποία έχουν ήδη ενεργοποιηθεί ήδη από τα τέλη του 2017.
Οι ίδιες διπλωματικές πηγές καταγράφουν επίσης την ικανοποίηση της Λευκωσίας για την πρόσφατη συζήτηση του θέματος στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου οι κυπριακές θέσεις αντιμετωπίστηκαν με κατανόηση και εκφράστηκε ανησυχία για τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις των τουρκικών ενεργειών στις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Μετά την έκδοση σχετικής παράτυπης τουρκικής navtex για τη διενέργεια γεωτρήσεων μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου, ο «Πορθητής» συνοδευόμενος από τρία υποστηρικτικά πλοία, έχει σταθεροποιηθεί σε σημείο που βρίσκεται περί τα 40 ναυτικά μίλια ανατολικά του Ακάμα και 83 ναυτικά μίλια από τις τουρκικές ακτές. Η περιοχή εμπίπτει εντός της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ενέργειες σε όλα τα επίπεδα, αναφέρει το ΥΠΕΞ
Η κυπριακή κυβέρνηση καταδικάζει την επιχειρούμενη εκ μέρους της Τουρκίας γεώτρηση εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης /υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας με σκοπό την ανεύρεση υδρογονανθράκων, επισημαίνοντας πως “έχουν ήδη τροχοδρομηθεί ενέργειες σε νομικό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες και ειδικότερα μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.
Ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών αναφέρει πως “η προκλητική ενέργεια της Τουρκίας συνιστά σοβαρότατη, κατά το Διεθνές και Ενωσιακό Δίκαιο, παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ταυτόχρονα, αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας σε σχέση με το κυπριακό, αλλά και εξηγεί γιατί η Άγκυρα απέρριψε την πρόταση για άτυπη συνάντηση σε σχήμα Κρανς Μοντανά για συζήτηση του Κυπριακού. Ήταν ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο που το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τόνισε πρόσφατα την ανάγκη να αποφευχθούν ενέργειες που επηρεάζουν αρνητικά την προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών”.
“Η Κυπριακή Δημοκρατία έχοντας επίγνωση των προθέσεων της Τουρκίας, προέβηκε και προβαίνει σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες για αντιμετώπιση της κατάστασης, ως Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Εθνών και ως κράτος που διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου”, σημειώνει το Υπουργείο Εξωτερικών.
Προσθέτει πως “ήταν σε αυτό το πλαίσιο που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα Συμπεράσματα του Μαρτίου 2018, είχε καλέσει την Τουρκία `να σταματήσει τις παράνομες ενέργειες και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου να ερευνά και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο`, υπενθυμίζοντας παράλληλα `την υποχρέωση της Τουρκίας να σέβεται το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εξομαλύνει τις σχέσεις με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας`».
Περαιτέρω, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ – Τουρκίας το Μάρτιο 2019, η ΕΕ και τα 28 Κράτη μέλη κάλεσαν την Τουρκία να «αποφεύγει τις όποιες παράνομες ενέργειες στις οποίες η ΕΕ θα αντιδράσει κατάλληλα, σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο», σημειώνεται.
“Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, έχουν ήδη τροχοδρομηθεί ενέργειες σε νομικό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες και ειδικότερα μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, καταλήγει η ανακοίνωση.
Η Φ.Μογκερίνι προειδοποιεί με αντίδραση της Ε.Ε.
Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Φ.Μογκερίνι καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να απόσχει από οποιαδήποτε τέτοια παράνομη δράση στη ΑΟΖ, προειδοποιώντας με αντίδραση της Ένωσης “σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο”, σύμφωνα με γραπτή δήλωση που εξέδωσε νωρίτερα σήμερα, σχετικά με την πρόθεση της Τουρκίας να ξεκινήσει γεωτρήσεις στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου.
Συγκεκριμένα η Ύπατη Εκπρόσωπος αναφέρει στη δήλωσή της ότι: “εκφράζουμε σοβαρή ανησυχία για την εξαγγελθείσα πρόθεση της Τουρκίας να πραγματοποιήσει δραστηριότητες γεώτρησης στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου”.
Η Ύπατη Εκπρόσωπος υπενθυμίζει ότι “το Μάρτιο του 2018, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο” και ξεκαθαρίζει ότι “σε αυτό το πλαίσιο, καλούμε επειγόντως την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη και να απόσχει από οποιαδήποτε τέτοια παράνομη δράση στην οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο”.
Το Ελληνικό ΥΠΕΞ
Με μια αιχμηρή ανακοίνωση, κατά της απόφασης της Τουρκίας, να προχωρήσει σε παράνομη γεώτρηση εντός της κυπριακής ΑΟΖ, απάντησε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
Εναντίον της απόφασης της Τουρκίας να προχωρήσει σε παράνομη γεώτρηση εντός της κυπριακής ΑΟΖ τάχθηκε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Καταδικάζουμε την απόφαση της Τουρκίας να προβεί σε παράνομη γεώτρηση στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Καλούμε την Τουρκία να σταματήσει άμεσα τις παράνομες δραστηριότητές της, να σεβαστεί τα αναφαίρετα δικαιώματα της κυρίαρχης Κυπριακής Δημοκρατίας που ασκεί προς όφελος του συνόλου του Κυπριακού λαού και να αποστεί από περαιτέρω ενέργειες που υπονομεύουν τη σταθερότητα στην περιοχή, καθώς και την επανέναρξη συνομιλιών για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού», τονίζεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ.
Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία, εξέδωσε χθες, navtex για γεώτρηση ανοιχτά της Κύπρου, η οποία αναμένεται να διαρκέσει τέσσερις μήνες, έως τις 3 Σεπτεμβρίου.
«Χαιρετίζουμε την ψύχραιμη και νηφάλια στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας, που επιβεβαιώνει τον ρόλο της ως πυλώνα σταθερότητας και αξιόπιστου εταίρου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Ελλάδα υπενθυμίζει το περιεχόμενο των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου 2018 και τις μετέπειτα σχετικές τοποθετήσεις της ΕΕ και παραμένει σε διαρκή επικοινωνία και συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς και με τους κοινοτικούς της εταίρους και συμμάχους, για τις επόμενες ενδεδειγμένες ενέργειες», καταλήγει η ανακοίνωση.
Ανησυχία εκφράζει η Μόσχα και ζητά να αποφευχθεί η ένταση
Βαθιά ανησυχία εκφράζει το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας για την κλιμάκωση στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ απευθύνει έκκληση για αποφυγή ενεργειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένταση και επιπρόσθετα εμπόδια στην πορεία για διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος.
«Το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών ανησυχεί βαθύτατα για τις πληροφορίες σχετικά με την κλιμάκωση της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι κάθε οικονομική δραστηριότητα θα πρέπει να ανταποκρίνεται στους κανόνες του διεθνούς δικαίου» αναφέρεται σε ανακοίνωση σχετικά με την τουρκική γεώτρηση στην ΑΟΖ της Κύπρου.
«Απευθύνουμε έκκληση να μην αναλαμβάνονται δράσεις οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένταση και να δημιουργήσουν επιπρόσθετα εμπόδια στην πορεία για τη διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος» καταλήγει η ανακοίνωση.
Αυστήρη γλώσσα και από Αίγυπτο
Σε ιδιαίτερα αυστηρή γλώσσα, το Υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου εξέδωσε αργά το απόγευμα ανακοίνωση με την οποία καλεί την Τουρκία να σταματήσει τις όποιες ενέργειές της για γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Μάλιστα, το Κάιρο χαρακτηρίζει την πράξη αυτή της Άγκυρας, ως μία «προκλητική ενέργεια της Τουρκίας», που «αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Όπως γράφουν και τα τοπικά δημοσιεύματα που αναμεταδίδουν την επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών, «η Αίγυπτος παρακολουθεί με ανησυχία τις συνεχιζόμενες εξελίξεις σε ό, τι είχε ανακοινωθεί σχετικά με τις προθέσεις της Τουρκίας να προχωρήσει στην εξόρυξη αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου, στη δυτική θαλάσσια περιοχή της».
Επίσης, επισημαίνεται ότι το Υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου «κάλεσε την Άγκυρα να σεβαστεί τα δικαιώματα του νησιού και να αποφύγει παράνομες δραστηριότητες».
Και η επίσημη δήλωση συνεχίζει για την προειδοποίηση του Αιγυπτιακού Υπουργείου Εξωτερικών, σχετικά με «οποιεσδήποτε μονομερείς ενέργειες που επηρεάζουν την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, τονίζοντας την αναγκαιότητα σεβασμού των κανόνων και των διατάξεων του διεθνούς δικαίου».
Προκαλεί το τουρκικό ΥΠΕΞ
Το τουρκικό ΥΠΕΞ,απέρριψε τις δηλώσεις Μογκερίνι και κάλεσε «τους πρωταγωνιστές εκτός ανατολικής Μεσογείου να σταματήσουν να στηρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία ».
Παράλληλα αναφέρει ότι η Άγκυρα δεν δέχεται συμβουλές για το θέμα των υδρογονανθράκων από αυτούς που δεν έχουν κάνει βήμα για την επίλυση του Κυπριακού.
Στην ανακοίνωσή του το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι απορρίπτει τη σημερινή δήλωση της Φεντερίκα Μοργκερίνι σχετικά με τις δραστηριότητες έρευνας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Οι δραστηριότητες υδρογονανθράκων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο βασίζονται στα νόμιμα δικαιώματά της που πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο. Όπως έχουμε πολλές φορές τονίσει και προηγουμένως, θα προστατεύσουμε τόσο τα δικαιώματα και συμφέροντά μας στη δική μας υφαλοκρηπίδα ως χώρα που έχει τη μεγαλύτερη ακτή, τόσο και τα δικαιώματα της ‘τδβκ’. Σε αυτό το πλαίσιο η χώρα μας μέχρι σήμερα δεν δίστασε να κάνει τα απαραίτητα βήματα και δεν θα διστάσει ούτε από δω και τώρα», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει επίσης ότι «είναι η Κυπριακή Δημοκρατία η οποία δεν διστάζει να με ανευθυνότητα να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια και σταθερότητα της ανατολικής Μεσογείου, που αγνοεί τα βασικά δικαιώματα των Τ/Κ επί των φυσικών πηγών οι οποίοι είναι συνιδιοκτήτες του νησιού της Κύπρου, που απορρίπτει όλες τις προτάσεις συνεργασίας και που παρά τις προειδοποιήσεις μας δεν εγκαταλείπει τις μονομερείς δραστηριότητες».
«Μία λογική προσέγγιση που θα απέτρεπε την μεγαλύτερη αστάθεια στην περιοχή θα ήταν όλοι οι πρωταγωνιστές εκτός ανατολικής Μεσογείου που θα απέτρεπε την περαιτέρω αστάθεια στην περιοχή να αποδεκτούν το γεγονός ότι η Τουρκία και η ‘τδβκ’ δεν μπορούν να αποκλειστούν από την ενεργειακή εξίσωση στην ανατολική Μεσόγειο και να σταματήσουν να παρέχουν άνευ όρων υποστήριξη στην ε/κ διοίκηση. Επιπλέον, όσοι δεν έχουν κάνει βήμα για την επίλυση αυτού του ζητήματος εδώ και χρόνια δεν έχουν το δικαίωμα σήμερα να μας δίνουν συμβουλές», αναφέρει το τουρκικό ΥΠΕΞ.
Δηλώσεις Προέδρου
Νωρίτερα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε καταγγείλει ότι με όσα πράττει η Τουρκία με την αποστολή του πλοίου-γεωτρύπανου «Πορθητής» στην ΑΟΖ τη Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν διευκολύνει την επανέναρξη του διαλόγου.
Προσερχόμενος στο Συνεδριακό Κέντρο, όπου διεξάγετο το Παγκύπριο Συνέδριο του ΔΗΣΥ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ρωτήθηκε για την παρουσία του «Πορθητή» και είπε ότι «οι παράνομες ενεργείες της Τουρκίας έρχονται αμέσως μετά την απόφαση ή την εισήγηση του Συμβουλίου Ασφαλείας ότι θα πρέπει να αποφεύγονται οι οποιεσδήποτε ενέργειες». Και είναι σαφέστατη η αναφορά προς ποία κατεύθυνση κλίνει, έτσι ώστε να διευκολυνθεί αυτό το οποίο όλοι επιδιώκουμε, την επανέναρξη του διαλόγου, συμπλήρωσε.
«Δεν θεωρώ ότι με τα όσα πράττει η Τουρκία μπορεί να υποβοηθηθεί αυτός ο διάλογος. Και είναι καιρός να το καταλάβουμε όλοι, ότι δυστυχώς υπάρχουν τα κωλύματα που ευλόγως δεν οδηγούν στην επανέναρξη του διαλόγου παρά τη δική μας πολιτική βούληση» είπε.
Ανέφερε ακόμη ότι η Κυβέρνηση έχει μελετήσει επισταμένως το ζήτημα, έγιναν και γίνονται ενέργειες, ενώ παρέπεμψε σε περαιτέρω ενημέρωση από τον Υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος, όπως είπε, έχει τον συντονισμό της όλης δράσης.
