Το θέμα της δολοφονίας της δημοσιογράφου στη Βουλγαρία έχει ζητηθεί να συγκληθεί επειγόντως η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ προφορικές και γραπτές ερωτήσεις έχουν ήδη καταθέσει ευρωβουλευτές.

Η άτυχη γυναίκα εντοπίστηκε νεκρή το βράδυ του Σαββάτου στην πόλη Ρούσε όπου ζούσε. Το πτώμα της Βικτόρια Μαρίνοβα, 30 ετών, διοικητικής υπεύθυνης και παρουσιάστριας του τηλεοπτικού δικτύου TVN Ruse, ανακαλύφθηκε σε πάρκο της πόλης, ανακοίνωσε ο τοπικός εισαγγελέας Γκεόργκι Γκεοργκίεφ. Η γυναίκα είχε χτυπηθεί στο κεφάλι και είχε στραγγαλισθεί, αφού προηγουμένως βιάσθηκε, σύμφωνα με το βουλγαρικό Υπουργείο Εσωτερικών. Η έρευνα εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα και επεκτείνεται τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική ζωή της δημοσιογράφου.

Πώς ήρθε στο φως της δημοσιότητας η υπόθεση GPGate

H υπόθεση GPGate, η οποία έγινε γνωστή επειδή την ερευνούσε μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων στη Βουλγαρία που αποκάλυψε ότι εταιρείες συμβούλων εμπλέκονται σε μεγάλη διαφθορά με κονδύλια της Ε.Ε. και δημόσιες συμβάσεις, αποτελεί ίσως την πιο σοβαρή «πίστα» για τη δολοφονία της Βικτόρια Μαρίνοβα.

Πρόκειται για μια υπόθεση διαφθοράς που προσέλαβε τεράστιες διαστάσεις, καθώς η δημοσιογραφική έρευνα έφερε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ήταν αναμεμειγμένοι γνωστοί επαγγελματίες εργολάβοι, εταιρείες κατασκευών και πολιτικοί.

Το GPGate ήρθε στο φως και από την 30χρονη Βικτόρια Μαρίνοβα, καθώς στο τηλεοπτικό δίκτυο TVN Ruse στις 30 Σεπτεμβρίου μεταδόθηκε συζήτηση με δύο γνωστούς ερευνητές της υπόθεσης. Τον Ντίμιταρ Στογιάνοφ και τον Ρουμάνο Ατίλα Μπίρο. Πρόκειται για δύο δημοσιογράφους που είχαν συλληφθεί για την έρευνά τους έχοντας προκαλέσει μάλιστα διεθνή αντίδραση. Στο Τwitter πολλοί δημοσιογράφοι κι άλλες προσωπικότητες που εμπλέκονται στον αγώνα κατά της διαφθοράς αναμεταδίδουν την είδηση της δολοφονίας της δημοσιογράφου συνδέοντάς την ευθέως με την έρευνα για την κατάχρηση των κοινοτικών κονδυλίων.

Η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι δύο χώρες οι οποίες δεν έχουν γίνει μέλη του «χώρου Σένγκεν» λόγω της μεγάλης διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση. Η Βουλγαρία βρίσκεται, άλλωστε, στην πιο υψηλή θέση μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές φορές έχει απασχολήσει τις Υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης.

Ο Αλεξάντερ Λεβί, ανταποκριτής στη Σόφια για το courrier International, σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τονίζει ότι η διαφθορά στη χώρα βρίσκεται κάθετα σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής. «Από τον επικεφαλής των τελωνειακών υπηρεσιών έως τον αστυνομικό διοικητή μιας πόλης έχουν σκάσει σκάνδαλα διαφθοράς και εκεί βρισκόταν πάντα η άρνηση της ένταξης στο Σένγκεν από την Ε.Ε.» αναφέρει. Όπως υποστηρίζει, κακοδιαχείριση κοινοτικών κονδυλίων έχει διαπιστωθεί σε πάρα πολλές υποθέσεις. Οι αποκαλύψεις όμως που ακούστηκαν τώρα στην εκπομπή της Βικτόρια Μαρίνοβα ξεπέρασαν τα όρια, προσθέτει.

Οι λεπτομέρειες της διαφθοράς

Σύμφωνα με άλλους δημοσιογραφικούς κύκλους, στις αποκαλύψεις του GPGate εμφανίζονται τα αποδεικτικά στοιχεία της μεγάλης κλίμακας και εκτεταμένης διαφθοράς στα έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτά προκύπτουν από τα μυστικά βιβλία λογιστικής κατάστασης ενός δικτύου συμβούλων επιχειρήσεων που συνδέονται με μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες. Το Bivol, το site των ερευνητών δημοσιογράφων που είχε καλέσει στην εκπομπή της η Βικτόρια Μαρίνοβα, έχει στη διάθεσή του έγγραφα για δεκάδες έργα, συνολικού ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων. Αυτά περιλαμβάνουν τα αρχεία λογιστικής διαχείρισης, όπου υπάρχουν ενδείξεις για επιλεγμένες δωροδοκίες μεταξύ άλλων προσώπων και πολιτικών.

Οι αποκαλύψεις περιλαμβάνουν έργα στο πλαίσιο του Προγράμματος Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΠΠΑ), των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και του Προγράμματος Ενεργειακής Απόδοσης. Οι σύμβουλοι επωφελούνται άμεσα από τα λεγόμενα «soft projects», που αφορούν στην εξωτερική τεχνική βοήθεια στο πλαίσιο επιχειρησιακών προγραμμάτων, τη διαχείριση έργων και υποβολή εκθέσεων, την παροχή συμβουλών, τη λεγόμενη ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, την έρευνα και εκτίμηση των επιπτώσεων, τη δημοσιότητα που συμφωνείται να δοθεί με δημοσιεύσεις στον Τύπο κ.λπ. Κατά κανόνα, πρόκειται για ποσά που κυμαίνονται από αρκετές δεκάδες έως αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.

Ακολουθούν τα «hard projects» που αφορούν στην κατασκευή κτηρίων, δρόμων, αγωγών ύδρευσης, χώρων υγειονομικής ταφής, ανακαίνισης κτηρίων κ.λπ. Εδώ τα ποσά αφορούν σε εκατομμύρια και δεκάδες εκατ. ευρώ. Το ίδιο δίκτυο συμβουλευτικών εταιρειών ασχολείται επίσης με συμβάσεις δημόσιων προμηθειών για μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, χειρίζεται τεκμηρίωση και προκαθορίζει τα αποτελέσματα μέσω των «ανθρώπων» τους στις επιτροπές αξιολόγησης.

Αρκετά ολοκληρωμένα έργα που σχετίζονται με την εταιρεία «GP Group» αποκαλύπτουν πώς πραγματοποιείται η κλοπή από τα έργα. Υπάρχουν παράλληλοι λογαριασμοί, γίνονται λιγότερες εργασίες από το προγραμματισμένο, χρησιμοποιούνται λιγότερα υλικά, αλλά όλα υπερτιμολογούνται στον φορέα πληρωμής (κάποιο από τα ταμεία της Ε.Ε.) σύμφωνα με την εντολή και οι εταιρείες λαμβάνουν το πλήρες ποσό.

Η αποκαλύψεις για διαφθορά …σκοτώνουν
Η Βικτόρια Μαρίνοβα είναι το τρίτο κατά σειρά θύμα στον χώρο της ερευνητικής δημοσιογραφίας για τη διαφθορά σε χώρα της Ε.Ε. σε διάστημα ενός έτους, υπογραμμίζουν οι «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα». Τον περασμένο Οκτώβριο δολοφονήθηκε η Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία στη Μάλτα και τον Φεβρουάριο ο Σλοβάκος δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ.

Η 53χρονη δημοσιογράφος και μπλόγκερ κατά της διαφθοράς Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία εντόπισε τις παράνομες και προσοδοφόρες μεταφορές και τα φορολογικά οφέλη για τις ξένες εταιρείες σε ένα νησί που φιλοξενεί περίπου 70.000 εταιρείες offshore και τις έδρες των μεγαλύτερων τυχερών παιχνιδιών. Με ζητήματα διαφθοράς και οικονομικών σκανδάλων είχε ασχοληθεί και ο Σλοβάκος Γιαν Κούτσιακ