Επέρριψε ευθυνες στα τρία κόμματα ΑΚΕΛ, ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ καθώς τα μέλη της Επιτροπείας, όπως είπε, εκλέγονταν με το πλειοψηφικό σύστημα

Σε δύο μεγάλα προβλήματα του Συνεργατισμού την περίοδο πριν από το 2013, τις υπερεξουσίες του διοικητή συνεργατικής ανάπτυξης και το σύστημα εκλογής των μελών των επιτροπειών που ήταν το πλειοψηφικό, αναφέρθηκε ο πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης και πρώην βουλευτής της ΕΔΕΚ Δώρος Θεοδώρου, ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τον Συνεργατισμό.

Ταυτόχρονα, ο κ. Θεοδώρου είπε ότι ο συνεργατισμός δεν κατέρρευσε, αλλά «τον διέλυσαν κάποιοι για να σκεπάσουν αμαρτίες τους, άλλοι δε για να επωφεληθούν με διάφορους τρόπους από τα επακόλουθα που υπήρξαν με τη διάλυση του Συνεργατισμού», κάνοντας παράλληλα λόγο «για συμπαιγνία».

Επιπλέον, ο κ. Θεοδώρου, ο οποίος βρέθηκε ενώπιον της Επιτροπής ύστερα από δικό του αίτημα να καταθέσει, παραδίδοντας μεγάλο όγκο εγγράφων από την περίοδο κατά την οποία διετέλεσε βουλευτής μέχρι και το 1981, και στη συνέχεια από το 1991 μέχρι το 2003, χαρακτήρισε την συνεργατική συνομοσπονδία ως εκφραστή της Γιάλτας.

«Υπήρξε μία Γιάλτα στην παγκόσμια ιστορία, είχαμε και στην Κύπρο Γιάλτα. Είναι η Γιάλτα με την οποία καταχωρίστηκαν τα τιμάρια των διαφόρων. Στον συνεργατισμό, στον αθλητισμό, στο ποδόσφαιρο, στα μπακάλικα, στους καφενέδες», είπε ο κ. Θεοδώρου απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου  της Ερευνητικής Γεώργιου  Αρέστη σε σχέση με το ρόλο της συνεργατικής συνομοσπονδίας.

«Και η συνεργατική συνομοσπονδία ήταν η έκφραση αυτή της Γιάλτας», ανέφερε, ενώ σε σχέση με ποιος έλεγχε αυτή την συνομοσπονδία είπε «όσοι ήταν πλεγμένοι στον Συνεργατισμό» και βασικά τα τρία κόμματα ΑΚΕΛ, ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ καθώς τα μέλη της Επιτροπείας, όπως είπε, εκλέγονταν με το πλειοψηφικό σύστημα.

«Το πλειοψηφικό σύστημα στερεί ένα βασικό  εργαλείο για την εύρυθμη λειτουργία και για την χρηστή διοίκηση, τον πολιτικό έλεγχο», πρόσθεσε.

Στο σημείο αυτό ο κ. Αρέστη είπε ότι με βάση σημείωμα της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (Μάιο ή Ιούνιο του 2014), η μέθοδος Γιάλτας συνέχιζε να αποτελεί μέθοδο διορισμού και των μελών της επιτροπείας της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας το 2014, ο κ. Θεοδώρου είπε ότι «δεν έχουν αλλάξει πολλά πράγματα» την περίοδο μετά το 2013, προσθέτοντας ότι μία διαφοροποίηση έγινε όπως είναι η καρατόμηση των εξουσιών του Διοικητή της συνεργατικής ανάπτυξης, οι οποίες μεταφέρθηκαν στον Έφορο, προσθέτοντας ότι αυτές τις εξουσίες «τις μετέφεραν αυτούσιες στις επιτροπείες, δηλαδή στους εαυτούς τους».

Συγκεκριμένα, ο κ. Θεοδώρου είπε ότι τα μεγάλα προβλήματα του Συνεργατισμού άρχισαν με τις υπερεξουσίες που δόθηκαν στον τότε διοικητή της συνεργατικής ανάπτυξης Ανδρέα Αζίνα, που οδήγησαν τον Συνεργατισμό σε μια σοβαρότατη κρίση.

Ανέφερε επίσης ότι το σύστημα εκλογής των  μελών των επιτροπειών ήταν το πλειοψηφικό το οποίο οδηγεί σε μονοκομματικές ή μονοχρωματικές καταστάσεις καθώς όποιο κόμμα πλειοψηφεί εκλέγει όλα τα μέλη της Επιτροπείας.

Αυτό στερεί και τον Συνεργατισμό και οποιονδήποτε οργανισμό εφαρμόζει αυτό το σύστημα από τον λεγόμενο πολιτικό και δημοκρατικό έλεγχο, πρόσθεσε.

Σε παρατήρηση του Προέδρου της Επιτροπής Γεώργιου Αρέστη ότι ύστερα από έρευνα ο κ. Αζίνας δικάστηκε και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης το 1982, ο κ. Θεοδώρου είπε ότι «μετά από αυτό το τραγικό γεγονός η βουλή προβληματίστηκε» τι έπρεπε να κάνει για τον Συνεργατισμό και αποφάσισαν να εξετάσουν τη νομοθεσία του Συνεργατισμού και το ονόμασαν αυτό εκδημοκρατικοποίηση και εκσυγχρονισμό.

Ανέφερε ότι η ΕΔΕΚ επέμενε στην εισαγωγή της απλής αναλογικής η οποία είχε εισαχθεί στις βουλευτικές εκλογές του 1981 και στις τοπικές εκλογές.

Ο κ. Θεοδώρου είπε ότι στη συνέχεια υπήρξε πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ και ταυτόχρονα νομοσχέδιο από την Κυβέρνηση για μεταφορά όλων σχεδόν των υπερεξουσιών του τότε διοικητή στις επιτροπείες του Συνεργατισμού καθιστώντας τις επιτροπείες όργανα με υπερεξουσίες και άνευ ελέγχου.

«Σήκωσαν τις εξουσίες από τον Έφορο και τις πήραν στις επιτροπείες», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι το μείζον τότε ήταν η αντιμετώπιση των αυθαιρεσιών του Διοικητή Συνεργατικής Ανάπτυξης και «συμβιβαστήκαμε γιατί έπρεπε να αντιμετωπιστεί το μείζον».

Στην συνέχεια αναφέρθηκε σε πρόταση νόμου που κατέθεσε το 1993 ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Αυγερινός Παπαρές και όχι η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος που ζητούσε την αντικατάσταση του πλειοψηφικού συστήματος με το σύστημα απλής αναλογικής για εκλογή των μελών των επιτροπειών των ΣΠΙ και πρόσθεσε ότι η πρόταση δεν συζητήθηκε.

Είπε ακόμη ότι το 1997 η ΕΔΕΚ επανάφερε την πρόταση και συζητήθηκε το 2000 στην Ολομέλεια όπου το ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ τάχθηκαν εναντίον και υπέρ ΔΗΣΥ, ΕΔΥ και ΕΔΕΚ με αποτέλεσμα να υπάρξει ισοψηφία και με βάση το κανονισμό της βουλής να απορριφθεί η πρόταση.

Σε παρατήρηση ότι η Επιτροπή άκουσε επανειλημμένα ότι ο Συνεργατισμός ήταν κομματικοποιημένος και ερωτηθείς ποιο κόμμα έλεγχε ποιο ΣΠΙ, ο κ. Θεοδώρου είπε ότι δεν μπορεί να κάνει διερεύνηση επί του θέματος, προσθέτοντας ότι η τεκμηρίωση θα γίνει αν εξετάσουμε ποιοι ήταν εκείνη την περίοδο στις επιτροπείες ή στις επιτροπείες των ΣΠΕ των σκανδάλων

Αν δείτε τις πλειοψηφίες των κομμάτων στις διάφορες περιοχές  θα γνωρίζεται ποιοι έλεγχαν τα ΣΠΙ, πρόσθεσε.

Επίσης, ο κ. Θεοδώρου διερωτήθηκε αν είναι τυχαία ή σύμπτωση το μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ, γνωστός κομματικός άνθρωπος, ο Ανδρέας Μουσκάλης να επιλέξει τον ίδιο άνθρωπο με τον Υπουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη, τον Νικόλα Χατζηγιάννη, και να ταχθεί υπέρ του να συμπεριληφθεί στον κατάλογο υποψηφίων για Γενικός Διευθυντής.

Αντίθεση Γιωρκάτζη για ελεγκτικούς οίκους της επιλογής των ΣΥΤΙΕΚ

Επιπλέον, ο κ. Θεοδώρου παρέπεμψε την Ερευνητική Επιτροπή σε πρακτικά της Βουλής τα οποία παρέδωσε στην Ερευνητική λέγοντας ότι εκεί «θα βρείτε άποψη και της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη» όταν ήταν Γενικός Ελεγκτής αλλά και πρόεδρος της λεγόμενης επιτροπής ελέγχου του συνεργατισμού, η οποία θεσπίστηκε  το 1983.

Αναφέροντας ότι η προσπάθεια τότε ήταν να εισαχθούν στη διαδικασία ελέγχου του Συνεργατισμού πέρα της επιτροπής αυτής και ελεγκτικοί οίκοι της επιλογής των ΣΥΤΙΕΚ, ο κ. Θεοδώρου είπε ότι η κ. Γιωρκάτζη είχε στείλει σημειώματα στη βουλή που αντιτίθετο σε αυτό, λέγοντας ότι τουλάχιστον αν θα γίνει κάτι τέτοιο πρέπει να είναι με την επιλογή και την έγκριση του Γενικού Ελεγκτή γιατί ένας που ελέγχει το δημόσιο είναι εντελώς διαφορετικός από ένα που ελέγχει ιδιώτη.

Υπάρχει εδώ, ανέφερε, καθαρή η διαφωνία της κ. Γιωρκάτζη ως προέδρου της επιτροπής ελέγχου των συνεργατικών εταιρειών.

Ανέφερε επίσης ότι τα μέλη της επιτροπής ελέγχου διορίζονταν από τον Υπουργό Εμπορίου από κατάλογο που ετοίμαζε η συνεργατική συνομοσπονδία, δηλαδή πάλι από το χώρο των συνεργατιστών.

Managing Director Blackrock

Εξάλλου, καταθέτοντας στην Ερευνητική Επιτροπή μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Managing Director της Blackrock Πασχάλης Μπουχώρης, ο οποίος ανέλαβε εργασία στην Blackrock από το Μάιο του 2015, είπε ότι η Blackrock είχε την πρώτη επαφή με την Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα (ΣΚΤ) όταν ξεκίνησε το έργο της τον Ιουνίου του 2014 και αφορούσε την υποστήριξη της τράπεζας σε σχέση με τα stress test.

Ερωτηθείς με ποιους πραγματοποιούσαν επαφές στην τράπεζα και ποιοι έδιναν εντολές, ο κ. Μπουχώρης είπε ότι οι άμεσες επαφές ήταν με την Μονάδα του ρίσκου και με την τότε διοίκηση της τράπεζας.

«Κάναμε συνολικά πέντε έργα με την ΣΚΤ από το 2014 μέχρι σήμερα και τα τρία από αυτά ήταν στον τομέα των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) με άμεσο πελάτη τον Βαρνάβα Κουρουνά», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς για τις αμοιβές της BlackRock για τα πέντε έργα, ο κ. Μπουχώρης είπε ότι συνολικά για τα πέντε έργα που έχουμε κάνει για την ΣΚΤ η BlackRock έλαβε €3,8 εκατομμύρια.

Ανέφερε ότι για το πρώτο έργο η αμοιβή ήταν €600-700.000, για το ΑΡΙΑΔΝΗ €1,5 εκατομμύριο, για το ΑΡΙΑΔΝΗ 2 γύρω στα €500.000, για το σχέδιο COMPASS που αφορά μεταξύ άλλων και η αξιολόγηση της Αλταμιρα ήταν €760.00 και ένα τελευταίο έργο για το stress test €350.000.

Αναφέρθηκε στην προκήρυξη προσφοράς το 2015 στο έργο ΑΡΙΑΔΝΗ που είχε ως αντικείμενο τα ΜΕΔ και πρόσθεσε ότι είχε ορισμένες θεματικές που ήταν η πρώτη θεματική η πολύ λεπτομερής ανάλυση του χαρτοφυλακίου ΜΕΔ της τράπεζας με περίμετρο €7,5 δισεκατομμυρίων, από τα περίπου €12,5 δισ. εκείνη την εποχή.

Έγινε μια κατάτμηση του χαρτοφυλακίου με διάφορα χαρακτηριστικά δανείου (μέγεθος, τύπος δανείου, εξασφαλίσει, τύπος οφειλέτη, συνεργασία οφειλέτη, στάδιο διεκδίκησης απαίτησης), πρόσθεσε.

Ο κ. Μπουχώρης είπε ότι το δεύτερο ήταν οι λεγόμενες στρατηγικές που είναι να τυποποιήσεις και να επεκτείνεις με το τι κάνεις με ένα δανειολήπτη που έχει ΜΕΔ και το τρίτο ήταν η ανάπτυξη λογιστικού εργαλείου για την εκτίμηση των ζημιών που προέκυπταν από συγκεκριμένες λύσεις και σε κάθε συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο.

Ανέφερε ότι το ΑΡΙΑΔΝΗ ξεκίνησε το Αύγουστο του 2015 και ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2016 και το Σεπτέμβριο του 2016 είχαμε το ΑΡΙΑΔΝΗ 2 που αφορούσε μεταξύ άλλων την ανάπτυξη ενός σύνθετου υπολογιστικού μοντέλου και τις προβλέψεις απομείωσης των ΜΕΔ τα επόμενα χρόνια.

Ερωτηθείς αν έκαναν εισήγηση για χρήση πλατφόρμας διαχείρισης ΜΕΔ, ο κ. Μπουχώρης είπε ότι δεν είχαμε συγκεκριμένη εισήγηση και δεν μελετήσαμε συγκεκριμένες εταιρείες ή πλατφόρμες.

Αλταμίρα

Ανέφερε ότι η ΣΚΤ ενημέρωσε την BlackRock τέλη Οκτωβρίου ότι είχε συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με την Αλταμίρα και μας είπαν το Νοέμβριο ότι είχαν υπογράψει ένα μνημόνιο συναντίληψης και «ζητήθηκε η συνδρομή μας στην υποστήριξη της τράπεζας για την αξιολόγηση αυτού του ενδεχομένου συνεργασίας».

Πρόσθεσε ότι η BlackRock υπέβαλε πρόταση, κέρδισε το έργο «και ξεκινήσαμε το Νοέμβριο του 2016 το συγκεκριμένο έργο».

Είπε ακόμη ότι στις 22 Νοεμβρίου του 2016 με την έναρξη του έργου της BlackRock, «λάβαμε γιατί το ζητήσαμε» το μνημόνιο συναντίληψης (MoU) που υπέγραψε η ΣΚΤ με την Αλταμίρα.

Ερωτηθείς αν αναφερόταν στην αξιολόγηση που τους ανατέθηκε ήταν μόνο για αξιολόγηση της Αλταμίρας ή θα μπορούσαν να αξιολογήσουν και άλλες εταιρείες με ανάλογες υπηρεσίες, ο κ. Μπουχώρης είπε ότι δεν δόθηκε εντολή για διαδικασία εξεύρεσης υποψήφιων αλλά ήταν μόνο για αξιολόγηση της Αλταμίρα.