Ο «σκύλος του Παβλόφ» και τα οδοφράγματα της κατοχής

 

cache_728x3000_Analog_medium_624087_108882_11122018Του Κώστα Μαυρίδη*

Ο Παβλόφ (Βραβείο Νόμπελ 1904) χρησιμοποίησε τον σκύλο του για το εξής πείραμα. Πριν του δώσει τροφή, ηχούσε πρώτα ένα κουδούνι. Μέσω συνεχούς εκπαίδευσης και συνήθειας, ο σκύλος έπαθε εξαρτημένη συμπεριφορά. Το  κουδούνισμα έγινε το ερέθισμα (αίτιο) που άνοιγε την όρεξη (αποτέλεσμα) του σκύλου, ανατρέποντας την φυσιολογική σειρά των πραγμάτων, όπου κανονικά, η πείνα προκαλεί την αναζήτηση τροφής. Η διαπίστωση υπήρξε εντυπωσιακή. Μέσω «εκπαίδευσης διαρκείας» μπορεί να αλλοιωθεί η αντίληψη ώστε τα πειραματόζωα να υιοθετήσουν στρεβλωμένη άποψη της πραγματικότητας, συγχύζοντας το αίτιο με το αποτέλεσμα μιας κατάστασης.

Το πιο πάνω φαινόμενο συνέβη στο οδόφραγμα της Λήδρας πρόσφατα. Πριν και μετά το 2003,  όταν ο κατοχικός στρατός επέτρεψε την ελεγχόμενη πάντοτε διακίνηση μέσω οδοφραγμάτων, για δεκαετίες καλλιεργήθηκε στην Κύπρο μια «εκπαίδευση διαρκείας» χρηματοδοτούμενη από το εξωτερικό:  σεμινάρια, προγράμματα, ανέλιξη  κι άλλες ανταμοιβές στο πλαίσιο εύηχων όρων («επίλυση συγκρούσεων», «ιστορικός διάλογος», «ειρήνη και επανένωση», «ενσυναίσθηση» κ.ά), όλα με στόχο «την ειρηνική  συμβίωση των δύο κοινοτήτων», με αποδοχή της κατοχής. Η πολιτική κατήχηση διαρκείας είχε «απόφοιτους», αρκετούς σήμερα στις ηγεσίες των κομμάτων ΔΗΣΥ- ΑΚΕΛ. Η κατήχηση είχε και παράγωγα με μελέτες, αναλύσεις, δημοσκοπήσεις, ιστοσελίδες, … μέχρι το «Γλωσσάρι» αποδοχής της κατοχής και των εποίκων, για το οποίο πρωτοστάτησαν θεσμοί (!) της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Παρά την μεθόδευση, η απήχηση της στρεβλωμένης αυτής ιδεοληψίας έχει περιορισμένη απήχηση στα λαϊκά στρώματα. Έτσι, πρωταγωνιστικό ρόλο ανέλαβαν περιθωριακές και  ακραίες ομάδες με τόσο στρεβλωμένη αντίληψη της  πραγματικότητας, που θεωρούν το θύμα (την Κυπριακή Δημοκρατία) ως «τον εχθρό της ειρήνης και επανένωσης». Οι τραμπουκισμοί και η βιαιοπραγία στην οδό Λήδρας εναντίον των οργάνων της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι αποτέλεσμα εξαρτημένης συμπεριφοράς. Οι εξαγριωμένοι ενεργούν κατά του αδύνατου θύματος, αλλά συμπεριφέρονται υπάκουα και δουλικά στα όργανα του θύτη μέσω του κατοχικού καθεστώτος. Ταυτοχρόνως, αποστρέφονται όρους που ακόμη και τα Ευρωπαϊκά  Δικαστήρια υιοθέτησαν π.χ. δεν μιλάνε για «κατοχή», ούτε για «υποτελή διοίκηση στην Τουρκία». Μάλιστα, όποιος διαφωνεί μαζί τους είναι «φασίστας» και «εθνικιστής»!

Πάντως, αποτελεί τεράστιο ατόπημα η επιμονή της ηγεσίας του ΑΚΕΛ να παρέχει πολιτική υπόσταση σε τέτοιες περιθωριακές και ακραίες αντιδράσεις, οι οποίες έχουν απορριφθεί από την κυπριακή κοινωνία. Σε αντίθεση, ο ηγετικός περίγυρος Αβ. Νεοφύτου-ΔΗΣΥ επέλεξε «έξυπνα» την σιωπή.

Τα πιο πάνω συμβαίνουν, καθώς η Τουρκία επιχειρεί, με την χρήση ανθρώπων ως όπλο, άλλο ένα αδίσταχτο έγκλημα στον Έβρο, στα νησιά του Αιγαίου και με προεκτάσεις στην Κύπρο. Και η Ελλάδα μόνη με το λαό της αντιστέκεται.

*Κώστας Μαυρίδης- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) – Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για τη Μεσόγειο

costas.mavrides@europarl.europa.eu