Του Κυριάκου Κυριάκου
«Το σπίτι μου είναι το κάστρο μου», λέει μια λαϊκή ρήση και μια άλλη συμπληρώνει πως «αν ο ήλιος μπαίνει μες στο σπίτι, μπαίνει λίγο και μες στην ψυχή σου». Πώς όμως μια ηλιακτίδα θα μπορούσε να ζεστάνει μια ανθρώπινη ψυχή, όταν δεν υπάρχει γι’ αυτήν ένα παράθυρο να περάσει και να φθάσει κοντά της; Πως μπορεί να ζει κάποιος χωρίς κεραμίδι πάνω από το κεφάλι του, χωρίς να διαθέτει κλειδί για να ξεκλειδώνει μια πόρτα, όπου θα βρίσκει ένα στρώμα για να κοιμάται, ένα τραπέζι να τρώει και μια βρύση να πλένεται; Είναι δυνατόν να υπάρχουν άστεγοι συνάνθρωποί μας, εδώ σε τούτο το νησί που να κοιμούνται σε παγκάκια και να κυκλοφορούν τις νύχτες σαν φαντάσματα, την ίδια ώρα που κοκορευόμαστε, πως τάχα λύσαμε το στεγαστικό μας πρόβλημα και ότι δήθεν έχουμε ψηλούς δείκτες ευημερίας; Είναι αυτή η κοινωνία που ονειρευτήκαμε να κτίσουμε για τον κόσμο της Κύπρου, όταν περνούσαμε το κατώφλι της Ευρώπης;
Τα λαϊκά παντοπωλεία ήταν και παραμένουν το πρώτο σημάδι της φτωχοποίησης μιας όχι ευκαταφρόνητης μερίδας του πληθυσμού μας. Τώρα περάσαμε σε ένα αθλιότερο στάδιο! Ανοίξαμε μια βαθύτερη πληγή, αυτή των αστέγων. Των ανθρώπων που δεν μπορούν να επιτρέψουν στον εαυτό τους την «πολυτέλεια» να έχουν ένα δικό τους σπίτι, έστω και με ενοίκιο. Το φαινόμενο δεν είναι δυστυχώς μεμονωμένο. Έχει προσλάβει σοβαρές διαστάσεις και απειλεί να γίνει ακόμη πιο μαζικό στις πυκνοκατοικημένες κυρίως πόλεις με πρώτη τη Λεμεσό και ακολούθως τη Λευκωσία. Εκεί τα ενοίκια έχουν ανεξέλεγκτα εκτοξευτεί στα ύψη και σε συνδυασμό με τα χαμηλά ημερομίσθια και τις εξευτελιστικές απολαβές πολλών εργαζομένων έχουν γίνει για πολλούς απρόσιτα. Και θα παραμένουν απρόσιτα και θα πληθαίνουν οι άστεγοι. Γιατί ούτε στοχευμένη μέριμνα υπάρχει για να στηριχθούν όλοι αυτοί οι συμπολίτες μας που μέσα από το σύστημα περιθωριοποιούνται και βιώνουν την απόλυτη φτώχεια, ούτε πολιτική βούληση, πέραν από λαϊκισμούς για να αλλάξουν τα πράματα προς το καλύτερο.
Για ένα λαό που κατά το ένα τρίτο του (200,000) βίωσε το βίαιο ξεριζωμό και την προσφυγιά σε μαζική κλίμακα κατά την εισβολή του 1974, που πέρασε χρόνια από τη ζωή του μέσα στους βοριάδες και τις αντιξοότητες των αντισκήνων, καταφέρνοντας να επιβιώσει και να σταθεί στα πόδια του, είναι επαίσχυντη οπισθοδρόμηση η επιστροφή του σε ένα νέο ξεσπίτωμα. Η ύπαρξη αστέγων ισοδυναμεί με αθλιότητα που ντροπιάζει την κοινωνία μας! Η αδυναμία του κράτους να βοηθήσει ουσιαστικά του συμπολίτες μας που στερούνται ενός θεμελιώδους αγαθού- της στέγης- στιγματίζει με μαύρο τη διαχρονική ανικανότητα και της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων! Απέτυχαν παταγωδώς να πάρουν την κοινωνία μπροστά και να διαμορφώσουν προϋποθέσεις σταθερής ανάπτυξης και ευημερίας για όλους. Μέσα από ένα διεφθαρμένο σύστημα διακυβέρνησης ευνόησαν δυστυχώς τους πλούσιους να γίνουν πλουσιότεροι και τους χαμηλοεισοδηματίες να φτωχύνουν ακόμη πιο πολύ, να γίνουν απόκληροι της κοινωνίας, στερούμενοι βασικών ανθρωπίνων αγαθών!
Η λεηλασία που διαπράχθηκε με το φούσκωμα, το ξεφούσκωμα και την κατάρρευση του Χρηματιστηρίου σε συνδυασμό με τα «γλέντια» στη Λαϊκή Τράπεζα και την Τράπεζα Κύπρου, το κούρεμα που ακολούθησε και το σκανδαλώδες ξεπούλημα του Συνεργατισμού, ως του βασικότερου στηρίγματος των ασθενέστερων στρωμάτων, είναι αιτίες που αδιαμφισβήτητα οδήγησαν στην σημερινή εξαθλίωση μιας μεγάλης μερίδας του πληθυσμού. Σημαντικό παράλληλα ρόλο για την καταστροφή του κοινωνικού ιστού χωρίς αμφιβολία έπαιξε και παίζει η αδίστακτη αποδόμηση όλων σχεδόν των εργατικών κατακτήσεων που άλλοτε διασφάλιζαν μια σταθερή επαγγελματική πορεία και ανέλιξη για κάθε εργαζόμενο. Ωφελήματα και κατακτήσεις όπως η ΑΤΑ, οι συλλογικές συμβάσεις, ο 13ος μισθός, οι αυξήσεις και προσαυξήσεις είναι πράγματα που πολλοί νεοεισερχόμενοι στην εργασία δεν έχουν ποτέ γνωρίσει ή απολαύσει! Πώς είναι δυνατόν ένας νέος άνθρωπος με μισθό 500 ή 700 ή 800 ευρώ να μπορεί να διαθέτει σπίτι ή διαμέρισμα, αν δεν έχει κάποιον δικό του να τον ενισχύσει οικονομικά, εφόσον τα ενοίκια έχουν εκτοξευτεί στα 500, 600, ή και 800 ευρώ; Θεωρεί κανείς εύκολο μέσα σε αυτές τις δραματικές και απάνθρωπες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί να μπορέσει ο σημερινός άστεγος να οργανώσει τη ζωή του και να ξεφύγει από το φάσμα της πείνας και της φτώχειας στο οποίο έχει εγκλωβιστεί;
Μπορεί οι οίκοι αξιολόγησης της κυπριακής οικονομίας να έρχονται και να αναβαθμίζουν την οικονομία με συν για να δίνουν το δικαίωμα στους ιθύνοντες του Υπουργείου Οικονομικών και την κυβέρνηση να κομπάζουν ότι είμαστε στο σωστό δρόμο κι ότι πάμε καλά. Μπορεί ο Υπουργός Οικονομικών να παινεύεται για το ρυθμό ανάπτυξης στο οικονομικό γίγνεσθαι. Κανείς όμως δε μπορεί να αμφισβητήσει ότι η κοινωνία μας πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο κι ότι το βιοτικό επίπεδο μιας σημαντικής μερίδας του πληθυσμού υποβαθμίζεται απότομα.
Η ύπαρξη αστέγων σε μια Κύπρο μοιρασμένη που πέρασε από τη βάρβαρη τουρκική εισβολή και βιώνει καθημερινά την κατοχή είναι ντροπή και όνειδος για όλους μας. Ας αφήσουν στην άκρη τις αερολογίες και τα λαϊκίστικα πυροτεχνήματα, οι πολιτειακοί αξιωματούχοι και κυρίως οι κυβερνώντες. Ας αντικρίσουν κατάματα την πραγματικότητα κι ας εκπονήσουν προγράμματα που στο επίκεντρο τους θα έχουν τον αδύναμο πολίτη προσφέροντάς του διεξόδους. Οι άστεγοι πρέπει να εκλείψουν! Αυτός πρέπει να είναι δείκτης ευημερίας!
