Οι Ευρωπαίοι πίεζαν το κράτος μέσω του Συνεργατισμού
Επειδή η Συνεργατική ήταν μια κρατική τράπεζα, ήταν και ένας τρόπος για τους επόπτες να πιέζουν το κράτος για ευρύτερα θέματα, όπως το θέμα της νομοθεσίας των εκποιήσεων, ανέφερε ο πρώην Γενικός Διευθυντής της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας Νικόλας Χατζηγιάννης, κατά τη δεύτερη μέρα κατάθεσής του ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τα αίτια κατάρρευσης του Συνεργατισμού.
Ο κ. Χατζηγιάννης ανέφερε ότι υπήρχε ΄αλλεργία` στην κρατική ιδιότητα της τράπεζας και η ίδια η Επιτροπή Ανταγωνισμού ανέφερε το θέμα των πολιτικών παρεμβάσεων. Η λύση, όπως είπε, θα ήταν η επίτευξη στόχων για Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ) και η όσο πιο γρήγορη ιδιωτικοποίηση για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Όπως είπε, πάντα υπήρχε αυτή η καχυποψία λόγω της κρατικής οντότητας και επειδή η τράπεζα ήταν κρατική ήταν ο τρόπος να ασκηθούν πιέσεις στο κράτος για ευρύτερα θέματα όπως το θέμα των εκποιήσεων, μέσω Συνεργατισμού.
Ο κ. Χατζηγιάννης ανέφερε επίσης ότι η θέση της τράπεζας είναι ότι οι υπολογισμοί του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ) μετά τον επιτόπιο έλεγχο του 2018 ήταν λάθος, αφού οι θέσεις τους ήταν υποκειμενικές.
Ο κ. Χατζηγιάννης ερωτήθηκε επίσης από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Γεώργιο Αρέστη, γιατί σε ερωτηματολόγιο αξιολόγησης της καταλληλότητάς του μέλους πιστωτικού ιδρύματος στην απάντηση κατά πόσο αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας για θέματα που σχετίζονται με την παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών απάντησε αρνητικά, δεδομένων των δύο πειθαρχικών διαδικασιών που υπήρχαν εναντίον του όταν εργαζόταν στην πρώην Λαϊκή και την Τράπεζα Κύπρου.
Ο κ. Χατζηγιάννης είπε ότι απάντησε αρνητικά επειδή δεν θεωρεί ότι όταν εργαζόταν στην Λαϊκή και στην Τράπεζα Κύπρου παρείχε ο ίδιος χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, αλλά ότι ο οργανισμός στον οποίο εργαζόταν παρείχε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
«Είναι θέμα ερμηνείας», όπως είπε, απατώντας σε επίμονες υποδείξεις του κ. Αρέστη ότι το να εργάζεται σε τράπεζα είναι παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Κάποιος που προσδοκούσε, είπε ο κ. Αρέστη, να είναι πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής μιας υπό κρίση τράπεζας θα έπρεπε να μπορούσε να αντιληφθεί τι σημαίνει ο όρος χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και να μην χρειαστεί να καταφύγουμε σε φιλολογική ερμηνεία του όρου.
Ο κ. Χατζηγιάννης είπε ότι δεν θεωρεί ότι αν κάποιος ερευνηθεί για κάτι και δεν έχει αποδειχθεί κάτι καταδικαστικό εναντίον του, αυτό είναι μεμπτό. Είπε επίσης ότι δεν θυμάται σύγκληση Επιτροπής για την πρώτη περίπτωση.
Με υποκειμενικά κριτήρια η αλλαγή παραμέτρων
Ο κ. Χατζηγιάννης ανέφερε ότι τον Ιούνιο του 2017 η ΣΚΤ με βάση τις οικονομικές καταστάσεις θεωρούνταν επαρκώς κεφαλαιοποιημένη, με μεγάλη ρευστότητα, δείκτη κάλυψης και ΜΕΔ €7,6 δισ. Τους επόμενες 9 μήνες, είπε, «άλλαξε το γήπεδο» και οι παράμετροι υπολογισμού των προβλέψεων παρά τη σημαντική μείωση στα ΜΕΔ κάτω των €6,5 δισ.
Στη συνέχεια είπε ήρθαν οι εποπτικές αρχές και ζήτησαν €816 δισ. προβλέψεις με βάση τον επιτόπιο έλεγχο. Ανέφερε ακόμα ότι ο Γιάγκος Δημητρίου από την ΚΤΚ τους είπε εκ των προτέρων ότι αναμένεται να καταλήξουν σε προβλέψεις €800 δισ. οι Ευρωπαίοι επόπτες και διερωτήθηκε πώς ήξεραν από πριν πού θα κατέληγαν.
Όπως είπε, δεν παραβιάστηκαν συγκεκριμένες οικονομικές παράμετροι, πέρασε και τα στρες τεστ η ΣΚΤ και ήρθαν και άλλαξαν τις παραμέτρους, μηδενίζοντας τις αξίες των εξασφαλίσεων για πρώτη κατοικία. Διερωτήθηκε γιατί οι επόπτες δεν ζήτησαν από την Κυπριακή Δημοκρατία να αλλάξει το πλαίσιο των πλειστηριασμών, αναφέροντας τους ότι διαφορετικά θα επιβληθεί χαράτσι στο Συνεργατισμό. Η θέση της τράπεζας είπε, είναι ότι οι υπολογισμοί του ΕΕΜ είναι λάθος επειδή είναι υποκειμενικοί.
Με τις κινήσεις του ΕΕΜ χάναμε την αξιοπιστία μας ενώπιον επενδυτών
Όσον αφορά τις διεργασίες για έξοδο του κράτους από το Συνεργατισμό ο κ. Χατζηγιάννης είπε ότι στο τέλος του Νοεμβρίου 2017 ο Συνεργατισμός είχε ετοιμαστεί, μέσω της Citi να προσελκύσει ενδιαφέρον από επενδυτές. Ανέφερε ότι έγιναν παρουσιάσεις στο Λονδίνο και οι επενδυτές είδαν κάποια θετικά παρά το ύψος των ΜΕΔ. Το έργο αυτό διακόπηκε, είπε, εν γνώσει του ΕΕΜ μόλις αποφασίστηκε ο επιτόπιος έλεγχος. Η Citi, τότε, όπως ανέφερε ο πρώην ΓΔ της ΣΚΤ, τους είπε ότι ενόψει αυτής της αβεβαιότητας δεν μπορούσαν να συνεχίσουν με τους επενδυτές. Εκεί η τράπεζα, ανέφερε, βρέθηκε να διακόπτει το έργο της, να χάνει την αξιοπιστία της, χωρίς δυνατότητα για έξοδο του κράτους.
Επίσης, πρόσθεσε, δεν μπόρεσε να προχωρήσει από τη Citi το έργο για άντληση €100 εκ δευτεροβάθμιου κεφαλαίου, που ο οίκος πίστευε ότι ήταν εφικτό.
Ανέφερε ότι η Citi μιλούσε με τους επόπτες για το θέμα της ιδιωτικής τοποθέτησης και ακολούθως διακόπηκε. Διερωτήθηκε τί είδους έξοδο του κράτους ήθελαν τελικά οι επόπτες.
Ανέφερε ακόμα ότι η ΣΚΤ ήταν υπεύθυνη για την ετοιμασία του πλαισίου για να γίνει η έξοδος και όχι για τον τρόπο διάθεσης των μετοχών, κάτι που αφορούσε τον μέτοχο, δηλαδή την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ο ίδιος όπως είπε, δεν μπορούσε να αντιληφθεί πως, όπως προβλέπετο στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2015, θα μπορούσε να ενταχθεί στο Χρηματιστήριο ένας όμιλος με 18 θυγατρικές για αυτό η τράπεζα από μόνη της, τον Δεκέμβριο του 2016 προχώρησε στη νομική συγχώνευση.
Όπως είπε, ο ίδιος έβλεπε και θετικά και αρνητικά στη δωρεάν παραχώρηση μετοχών από το κράτος αλλά δεν είχε μια ολοκληρωμένη άποψη, όμως δεν συζητήθηκε το θέμα για να πάρει θέση η Επιτροπεία.
Ερωτηθείς για τις ενστάσεις που υπήρχαν για δωρεάν παραχώρηση μετοχών από τον Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, την ΚΤΚ, τον ΕΕΜ, τον Γενικό Ελεγκτή, και τον Γενικό Εισαγγελέα, είπε ότι ο ΕΕΜ εξέφρασε την ανησυχία του σε συνάντηση που είχαν στις 27-5-2017 στην Φρανκφούρτη ο ίδιος, ο κ. Ταουσιάνης και ο κ. Διονυσίου.
Η συγκεκριμένη ιδέα, συμπλήρωσε εγκαταλείφθηκε ένα μήνα μετά και η ΣΚΤ προχώρησε σε προκήρυξη διαγωνισμού για επενδυτική τράπεζα με στόχο την εξεύρεση επενδυτών.
Ερωτηθείς για τις ανησυχίες που εξέφραζαν οι επόπτες για πολιτικές παρεμβάσεις στην ΣΚΤ, ανέφερε ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί είχαν αυτή την ανησυχία για τη σύνδεση του Συνεργατισμού με το κράτος και για το γεγονός ότι η ΣΚΤ ήταν αντικείμενο πολιτικών παρεμβάσεων, γιατί η ΣΚΤ, όπως είπε τύγχανε και δημοσίων πολιτικών αντιπαραθέσεων. Κάτι τέτοιο είπε, μπορούσε να λυθεί μόνο με ιδιωτικοποίηση και για κάτι τέτοιο η ΣΚΤ ήταν έτοιμη από το πρώτο εξάμηνο του 2017.
Ερωτηθείς για την κριτική που ασκούσαν οι επόπτες σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης είπε ότι από τη στιγμή που η τράπεζα δομείτο από το μηδέν σίγουρα θα είχε πρόβλημα εταιρικής διακυβέρνησης. Όπως είπε οι Ευρωπαίοι επόπτες είχαν πάντα αλλεργία στην κρατική ιδιότητα της τράπεζας και καχυποψία λόγω αυτού του γεγονότος, ενώ επειδή η τράπεζα ήταν κρατική ήταν και ένας τρόπος να ασκηθούν πιέσεις προς το κράτος σε ευρύτερα θέματα όπως αυτό των εκποιήσεων.
Είπε επίσης ότι στο θέμα της εταιρικής διακυβέρνησης υπήρχε βελτιωτική εικόνα και όπου γίνονταν υποδείξεις λαμβάνονταν βελτιωτικά βήματα, ενώ το 2017 πέτυχε και τους ιδιαίτερα επιθετικούς στόχους που είχαν μπει από την ΚΤΚ για μείωση των ΜΕΔ.
Ανέφερε παράλληλα ότι παρ’ όλες τις βελτιώσεις η χαμηλή βαθμολογία που υπήρχε από τον ΕΕΜ σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, που ήταν 4, δεν είχε αλλάξει κάτι που κατά τη γνώμη του μπορούσε να αλλάξει μόνο με την ιδιωτικοποίηση.
Η Altamira θα ενίσχυε την αξιοπιστία της Κύπρου όσον αφορά τις ευρωπαϊκές αρχές
——————————————————————————-
Ερωτηθείς για το θέμα της ανάθεσης στην Altamira της διαχείρισης των ΜΕΔ, και κατά πόσο αυτό ήταν συμφέρον για την ΣΚΤ, εξέφρασε την άποψη ότι αν η εταιρεία έλυνε το πρόβλημα με μείωση κατά €5 δις των ΜΕΔ, το να λάβουν 70-80 εκ συνολική αμοιβή, δεν ήταν μεγάλο κόστος και θα στοίχιζε όσο η πρόσληψη ενός συμβούλου.
Η Altamira, είπε, ήταν μια πολύ αξιόπιστη εταιρεία δούλευε για τους επόπτες στις περιοχές της και πληρούσε τα κριτήρια.
Ερωτηθείς κατά πόσο αντί της ανάθεσης στην εταιρία, θα μπορούσε να ενισχυθεί η εσωτερική μονάδα διαχείρισης ΜΕΔ, είπε ότι δεν ήταν δυνατό να προσληφθούν ακόμα 50 άτομα γιατί κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τις δεσμεύσεις και θα δημιουργούσε προστριβές εσωτερικά αλλά και γιατί δεν υπήρχαν τόσα άτομα με τέτοια εξειδίκευση στην αγορά.
Η διαφορά, ανέφερε, ήταν ότι η Altamira θα αναλάμβανε τη διαχείριση με σκοπό να πετύχει συγκεκριμένα ορόσημα κάτι που θα έπειθε πιθανόν και τον επόπτη, αφού ως Κύπρος «είχαμε θέμα αξιοπιστίας όσον αφορά τις ευρωπαϊκές αρχές». Πρόσθεσε ότι «δεν θεωρούν αρκετά πράγματα αξιόπιστα όταν έχουν μπροστά τον κωδικό της Κύπρου».
Για τον ίδιο, όπως είπε, ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία να δούμε τι θα μπορούσε ένας μεγάλος οίκος να παρουσιάσει την άποψη του για την πορεία των ΜΕΔ της Κύπρου και να δουν πώς οι ίδιοι χειρίστηκαν τις πιέσεις από τους επόπτες.
Η τελική συμφωνία με την Altamira υπογράφτηκε τέλος Δεκεμβρίου 2017, ενώ άρχισε εργασίες αρχές του 2018. Ο κ. Χατζηγιάννης αντέκρουσε τις επικρίσεις που ακούστηκαν στην Επιτροπή ότι κρατούσε την Επιτροπεία απληροφόρητη για το θέμα.
Η πρώτη ενημέρωση, είπε έγινε 1-6-2016 η ώρα 9 το πρωί, στην Επιτροπή Στρατηγικής της Επιτροπείας με σκοπό να γίνει αξιολόγηση και την ίδια μέρα το απόγευμα υπογράφηκε το μη δεσμευτικό μνημόνιο συνεργασίας. Στις 30-6-2016, ανέφερε, τα πρακτικά της Επιτροπής Στρατηγικής εγκρίθηκαν από την Επιτροπεία. Πρόσθεσε ότι ο πρόεδρος της Επιτροπής Στρατηγικής ήταν ο Πρόεδρος της Επιτροπείας.
Η μονάδα παρακολούθησης του ΥΠΟΙΚ ενημερώθηκε, σχετικά στις 30-6-2016. Στις 23-9-2016, πρόσθεσε έγινε αναφορά πάλι στην Επιτροπή Στρατηγικής ότι θα παρακολουθούν την εξέλιξη του μνημονίου, ενώ στις 30-9-2016 έληξε αυτό το μη δεσμευτικό μνημόνιο συνεργασίας.
Η Επιτροπεία, είπε, αποφάσισε στις 14-11-2016 όπως αναθέσει στην Black Rock να αξιολογήσει τη συνεργασία με την Altamira. Είπε επίσης ότι πριν από την υποβολή της προσφοράς της Altamira στις 12-10-2016 στην Επιτροπή ΜΕΧ, η εταιρεία είχε κάνει μια εθιμοτυπική συνάντηση με τον τότε πρόεδρο του ΔΣ Τάκη Ταουσιάνη.
Είπε επίσης ότι λήφθηκε υπόψη και το fairness opinion από τη Citi για τη συνεργασία με την Altamira που θεωρούσε ότι θα υπήρχε €546 εκ οικονομικό όφελος.
Ανέφερε επίσης ότι δεν λήφθηκαν άλλες προσφορές επειδή θεωρούσε ότι υπήρχε πίεση χρόνου, ενώ είπε ότι δεν θεωρούσε εφικτή την πρόταση Ταουσιάνη για να βγει η τράπεζα σε προσφορές και να κάνει παράλληλη διαπραγμάτευση με την Altamira.
Ο κ. Χατζηγιάννης θα βρεθεί για τρίτη φορά, αύριο στις 9.30 το πρωί ενώπιον της Διερευνητικής Επιτροπής για τον Συνεργατισμό.
