Εικόνα διάλυσης παρουσίασαν χθες οι τραπεζικές μετοχές, οι οποίες βρέθηκαν στο μάτι του «κυκλώνα» που έπληξε το Χρηματιστήριο Αθηνών.

Το —8,78% στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, το οποίο ενδοσυνεδριακά υπερέβη το —11%, έφερε στην επιφάνεια όλα τα λανθάνοντα προβλήματα των εγχώριων τραπεζικών ιδρυμάτων, τα οποία αναντίρρητα δεν διανύουν και την καλύτερη περίοδο.

Η προσοχή όλων στράφηκε στη μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία απώλεσε το 1/5 της αξίας της, σε διάστημα λίγων ωρών, κλείνοντας με απώλειες της τάξης του 21% και κατρακυλώντας στην τιμή των 1,30 ευρώ/μετοχή. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, μάλιστα, η πτώση άγγιξε ακόμη και το 30%.

Εκ του σύνεγγυς, η μετοχή της Eurobank διολίσθησε κατά 15%, ενώ η «βουτιά» στη μετοχή της Attica Bank ξεπέρασε το 13%. Ηπιότερης κλίμακας πιέσεις υπέστησαν η Alpha Bank και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, οι οποίοι υποχώρησαν κατά 3,30% και κατά 5,50%, αντίστοιχα.

Τα αίτια του… κακού

«Η σημερινή εικόνα ήταν αναμενόμενη» παραδέχεται, μιλώντας στο Sputnik, ο αναλυτής και καθηγητής Χρηματο-οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Νικόλαος Απέργης.

Ποιος είναι όμως, ο κύριος λόγος αυτού του τραπεζικού sell off; Κατά τον ίδιο, η κάμψη συνίσταται στην αβεβαιότητα που κυριαρχεί, ως προς την αδυναμία της Ελλάδας να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων, μέσω της έκδοσης νέου χρέους.

Δεν παραλείπει δε, να εστιάσει στην επικρατούσα αστάθεια σε επίπεδο τόσο οικονομίας, όσο και τραπεζικού συστήματος. Άλλωστε, όπως σπεύδει να προσθέσει, «οι επενδυτές ανησυχούν ότι λόγω της αδυναμίας άντλησης νέων κεφαλαίων, οι τράπεζες θα υποχρεωθούν σε κρατική στήριξη, μέσω του κεφαλαιακού αποθέματος του δημοσίου».

Το συγκεκριμένο απόθεμα ανέρχεται σε 30 δισεκατομμύρια ευρώ και προορίζεται αποκλειστικά για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, με στόχο την κάλυψη ενδεχόμενων μελλοντικών κεφαλαιακών αναγκών. Επί της ουσίας, εξηγεί ο κ. Απέργης, οι αναλυτές θεωρούν ότι οι τράπεζες θα κρατικοποιηθούν εν μέρει, δίνοντας στο δημόσιο τραπεζικές μετοχές ως αντάλλαγμα για την παροχή κρατικής βοήθειας.

«Αυτό αναμφίβολα θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές τις μετοχές των τραπεζών, ενώ θα συνεπάγεται και την περαιτέρω εξασθένιση του συνολικού ενεργητικού τους» επισημαίνει στη συνέχεια. «Για να προλάβουν τις εξελίξεις, όλοι έσπευσαν να ξεπουλήσουν» συμπληρώνει, χαρακτηριστικά.

Ο ρόλος των κόκκινων δανείων

Αξίζει να σημειωθεί ότι το τελευταίο διάστημα, μία σειρά ξένων επενδυτικών οίκων και χρηματοπιστωτικών αναλυτών έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία των ελληνικών τραπεζών, θεωρώντας αναγκαία την εκ νέου ανακεφαλαιοποίησή τους.

Ο λόγος έγκειται στην αδυναμία των ιδρυμάτων να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικότητα τον «βραχνά» των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, γνωστά και ως NPEs, τα οποία επιβαρύνουν σημαντικά τον ετήσιο ισολογισμό.

Διόλου τυχαία άλλωστε, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί η σημερινή παρέμβαση του διευθύνοντος συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς, Χρήστου Μεγάλου, ο οποίος μιλώντας στο Reuters, προανήγγειλε την έκδοση εταιρικού ομολόγου, με στόχο την άντληση κεφαλαίων.

Πρόκειται για μία κίνηση, η οποία αποσκοπούσε στην άμβλυνση των ανησυχιών των επενδυτών και στη διαβεβαίωση ότι δεν πρόκειται να υπάρξει χρήση του ειδικού αποθεματικού ταμείου, καθώς τα απαιτούμενα κεφάλαια θα αντληθούν από ιδιωτικά funds, διαφυλάσσοντας τον ιδιωτικό χαρακτήρα των τραπεζών.

Στο ίδιο πλαίσιο, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αναμένεται λίαν συντόμως να καταθέσουν στις ευρωπαϊκές αρχές ένα επικαιροποιημένο σχέδιο, στο οποίο θα ενυπάρχει ρητή δέσμευση για τη μείωση κατά 60% της έκθεσης σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) έως το τέλος του 2021.

Βάσει των προτεινόμενων σχεδίων, τα οποία φέρνει στη δημοσιότητα το πρακτορείο Bloomberg, οι τράπεζες δεσμεύονται να περιορίσουν το «βάρος» των NPLs στο 15%-21% του συνόλου των στοιχείων ενεργητικού (assets).

Σε χαμηλό σχεδόν δύο ετών το Χρηματιστήριο

Όπως ήταν φυσικό, το sell off στον τραπεζικό κλάδο δεν άφησε ανεπηρέαστο το Χρηματιστήριο Αθηνών, το οποίο έκλεισε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν δύο ετών. Ο Γενικός Δείκτης, συγκεκριμένα, διολίσθησε κατά 2,10% και διαμορφώθηκε στις 666,84 μονάδες, με τον δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης να καταγράφει κάμψη κατά 2,04% στις 1.759 μονάδες.

Πέραν των τραπεζών, πιέσεις παρατηρήθηκαν και στη μετοχή της ΔΕΗ, η οποία διολίσθησε κοντά στο 7%. Η μετοχή της ΕΥΔΑΠ, συγχρόνως, σημείωσε απώλειες κατά 1,50%, του ΑΔΜΗΕ κατά 1,36%, της Jumbo κατά 4,50% και των ΕΛΠΕ κατά 2,76%.

Την ίδια ώρα, πέραν των εγχώριων προβλημάτων, οι επενδυτές φοβούνται και τον κίνδυνο μετάδοσης της ιταλικής κρίσης στην πλέον ευάλωτη οικονομία της Ευρωζώνης, δηλαδή στην ελληνική, γεγονός το οποίο αντικατοπτρίστηκε και στην αύξηση των αποδόσεων των ελληνικών 10ετών ομολόγων στα επίπεδα του 4,3%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όγκος των συναλλαγών διαμορφώθηκε στο μη ευκαταφρόνητο ποσό των 101,32 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ από το σύνολο των μετοχών 35 ενισχύθηκαν, 67 υποχώρησαν, 21 παρέμειναν αμετάβλητες και 75 ήταν ανενεργές.