Για φαινόμενα ευνοιοκρατίας και νεποτισμού στο συνεργατισμό έκανε σήμερα λόγο ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Συνεργατικής Συνομοσπονδίας και Πρόεδρος της Συνεργατικής Κεντρικής Εταιρείας Συμμετοχών Λτδ Ανδρέας Μουσκάλλης, καταθέτοντας ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για την κατάρρευση του Συνεργατικού Πιστωτικού Συστήματος.
Ο κ. Μουσκάλλης ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι μετά το 2013 «εμείς οι παλιοί συνεργατιστές είχαμε την προσδοκία και την ψευδαίσθηση ότι κάτι θα κερδίζαμε από την κρατικοποίηση», εκφράζοντας τη θέση ότι ο Συνεργατισμός θα έπρεπε να είχε δοθεί πίσω στους νόμιμους ιδιοκτήτες του, δηλαδή στο λαό. «Αυτή ήταν η κυρίαρχη και διαχρονική απαίτηση μας», πρόσθεσε.
Ο κ. Μουσκάλλης χαρακτήρισε ως λάθος την “τραπεζικοποίηση” και “κεντρικοποίηση” του συνεργατισμού, το μοντέλο του οποίου, όπως είπε, διέθετε «φοβερά πλεονεκτήματα», κάνοντας λόγο για «εύκολες, γρήγορες ευέλικτες διαδικασίες».
Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι χρειαζόταν περισσότερος έλεγχος και εποπτεία, σημειώνοντας ότι έγιναν σοβαρά λάθη. «Δεν εκσυγχρονιστήκαμε γρήγορα, έπρεπε να εκσυγχρονιστούμε», είπε.
Ο κ. Μουσκάλλης είπε ότι υπήρχαν φαινόμενα ευνοιοκρατίας και νεποτισμού στο συνεργατισμό «και εγώ είμαι εχθρός του νεποτισμού, είμαι υπέρ της διαφάνειας», λέγοντας ότι όλα αυτά «αλλοίωσαν την πειθαρχία των ΣΠΙ».
Ανέφερε ότι «αφήσαμε επιτήδειους να εκμεταλλευτούν το συνεργατισμό», προσθέτοντας ότι «όπου υπήρχαν καλές και αδιάφθορες επιτροπείες δεν είχαμε προβλήματα» χαρακτηρίζοντας τις επιτροπείες ως «αχίλλειο πτέρνα» λόγω των πολλών εξουσιών που είχαν.
Παραδέχθηκε επίσης ότι «χάσαμε τον προσανατολισμό μας και δυστυχώς το αντιληφθήκαμε πολύ αργά» κάνοντας λόγο για έπαρση και υπερβολή στο Συνεργατισμό.  «Έπρεπε ο Συνεργατισμός να παραμείνει σε λογικά όρια ανάλογα με τις δυνατότητες του. Θεωρώ ναι, ήταν λάθος η ενασχόληση μας με μεγάλους οργανισμούς», ανέφερε.
Είπε επίσης ότι «φανήκαμε κατώτεροι τον περιστάσεων και δεν προνοήσαμε για να εκσυγχρονιστούμε» κάτι που χαρακτήρισε ως ένα «μεγάλο λάθος».
Παραδέχτηκε ακόμη ότι ο Συνεργατισμός επηρεαζόταν από τα κόμματα, αποδίδοντας το στο γεγονός ότι η Κύπρος είναι μια μικρή χώρα.
Είπε επίσης ότι βλέπει άρθρα που τον πληγώνουν και πως ο Συνεργατισμός «ήταν πάνω και από την ίδια την οικογένεια μου».
Ερωτηθείς για την επιλογή και το διορισμό του κ. Χατζηγιάννη στη θέση του ΓΔ της ΣΚΤ και ότι η παρέμβαση του ήταν καθοριστική, είπε ότι άκουσε να λέγεται στην Επιτροπή ότι περίπου ότι αυτός διόρισε τον κ. Χατζηγιάννη, κάνοντας λόγο για παραπληροφόρηση.
Είπε ότι ο ίδιος δεν είναι ούτε φίλος ούτε συγγενής με τον κ. Χατζηγιάννη και πως μετά από έρευνα διαφάνηκε ότι διέθετε τη προσωπικότητα και τις ικανότητες να αντεπεξέλθει των δυσκολιών και του φόρτου εργασίας που υπήρχε.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε ότι δεν έγινε έλεγχος των ΣΠΙ  «αλλά μια άτακτη κεντρικοποίηση που βασάνιζε τους πελάτες και τα μέλη του προσωπικού στη βάση μιας ατέρμονης γραφειοκρατίας και καθυστερήσεων»
Επανέλαβε ότι ήταν λάθος η αλλαγή του μοντέλου του Συνεργατισμού και η τραπεζικοποίηση του, σημειώνοντας ότι «πήγαμε από το ένα άκρο, στο άλλο άκρο» με αποτέλεσμα να μην μπορεί να λειτουργήσει ο συνεργατισμός. Έκαμε, επίσης, λόγο για απρόσωπη και άχρωμη κεντρική εξουσία μετά την κρατικοποίηση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί η προσωπική επαφή με τους πελάτες.
«Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Συνεργατισμού έπρεπε να τα διατηρούσαμε ως κόρη οφθαλμού», είπε και πρόσθεσε ότι θα ήταν προδότης αν έφευγε από το Συνεργατισμό και άφηνε τα μέλη του απροστάτευτα. «Είχα την αίσθηση ότι μπορούσαμε να τον σώσουμε», είπε, λέγοντας ότι δόθηκε τεράστια σημασία στα ΜΕΔ. «Έπρεπε να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για  τα ΜΕΔ, είπε, σημειώνοντας ότι αυτό έγινε πρόσφατα αλλά «δυστυχώς ο Συνεργατισμός πέθανε».
Είπε επίσης ότι ο ίδιος είναι θιασώτης της πειθαρχίας και της νοικοκυροσύνης και πως οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έπρεπε να κάμουν λίγη υπομονή, επιρρίπτοντας και στους ίδιους ευθύνη για την κατάληξη του Συνεργατισμού.  «Πρέπει επιτελούς να γίνουμε λίγο παραπάνω απαιτητικοί και όχι να δεχόμαστε ό,τι μας σερβίρεται», είπε, σημειώνοντας ότι θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε το Συνεργατισμό για ακόμη ένα με δύο χρόνια εκφράζοντας την άποψη ότι θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν τα ΜΕΔ.
Είπε επίσης ότι ψήφισε αρνητικά στην πώληση του Συνεργατισμού στην Ελληνική γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν η «ταφόπλακα του Συνεργατισμού» επαναλαμβάνοντας ότι στόχος μας ήταν να επιστραφεί ο Συνεργατισμός στα μέλη του.
Ο κ. Μουσκάλλης είπε επίσης ότι ο Συνεργατισμός δεχόταν καθημερινά μπούλινγκ, κατά την έκφραση του,  και πως κάθε σαββατοκύριακο γινόταν λόγος για κούρεμα στο Συνεργατισμό.  «Εμείς λέγαμε ότι είναι ασφαλής ο Συνεργατισμός», είπε.
Είπε ακόμη ότι τα χέρια όλων των τραπεζών ήταν δεμένα πισθάγκωνα όσον αφορά τις αναδιαρθρώσεις δανείων, ενώ ενθαρρύνονταν οι κακοπληρωτές.
Στη δική του κατάθεση ενώπιον της Επιτροπής, ο πρώην Διευθυντής  της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών Σάββας Πρωτόπαπας ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «όταν δοκιμάσαμε να κάμουμε σωστούς λογαριασμούς σύμφωνα με τα λογιστικά πρότυπα στάληκε αντιπροσωπεία από το γραφείο του Eφόρου για να με παρακαλέσει να μην αλλάξω τα συστήματα διότι θα καταστρέψουμε το Συνεργατισμό».
«Εγώ τους είπα ότι με τον τρόπο αυτό θα έμπαινε μια τάξη και επικράτησε η άποψη μας και ετοιμάσαμε τους λογαριασμούς με το νέο σύστημα», πρόσθεσε.
Είπε επίσης ότι «όταν στείλαμε την πρώτη έκθεση για τον οικονομικό και διαχειριστικό έλεγχο και ζητούσαμε τις απόψεις των εταιρειών πάνω σε αυτά που γράφαμε για να δούμε πώς θα βελτιωνόταν η κατάσταση, υπήρξε αντίδραση» λέγοντας μας, συνέχισε, ότι αυτά τα πράγματα δεν έπρεπε να ακούγονται στη Γενική Συνέλευση των Εταιρειών.
«Εμείς επιμέναμε ότι η έκθεση θα έπρεπε να διαβάζεται οπότε το γραφείο του Εφόρου ζήτησε από τη Νομική Υπηρεσία και πήρε μια γνωμάτευση ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν έχει δικαίωμα επαφής με τις εταιρείες, πέραν του ελέγχου», είπε.
Στο τέλος του χρόνου, συνέχισε ο μάρτυρας, «υποβάλαμε στον Υπουργό Εμπορίου ετήσια έκθεση για τα πεπραγμένα της Υπηρεσίας και εκεί παραθέταμε όλα αυτά τα οποία βρίσκαμε για τις εταιρείες, σε περίληψη».
Ο κ. Πρωτόπαπας έκανε λόγο για παρατυπίες και ατασθαλίες στο Συνεργατισμό, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι τα μέλη έπαιρναν δάνεια τα οποία δεν εξοφλούσαν ενώ ο καθένας διόριζε τους συγγενείς και τους φίλους του.
«Είχαμε επικεντρώσει τις παρατηρήσεις μας στη ρευστότητα, στις υπερβάσεις των δανείων, στις καθυστερήσεις στην εξόφληση των δανείων, στα θέματα εσωτερικού ελέγχου και στις παραχωρήσεις δανείων χωρίς έγκριση», ανέφερε, ενώ ερωτηθείς σχετικά είπε ότι ότι η Υπηρεσία του είχε εντοπίσει τέτοιες περιπτώσεις παγκύπρια ενώ έφερε ως παραδείγματα δύο περιπτώσεις, η μία στο Παραλίμνι και η άλλη στον Αγρό.
Η νοοτροπία που επικρατούσε ήταν να λαμβάνονται δάνεια τα οποία στη συνέχεια δεν εξοφλούνταν, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι οι πατατοπαρωγοί στα Κοκκινοχώρια  έπαιρναν κάθε χρόνο δάνειο τα οποία δεν αποπλήρωναν. «Όταν τους είπαμε εμείς ότι θα πρέπει να εξοφλούν τα δάνεια τους, μας έλεγαν ότι θα τα πλήρωνε η κυβέρνηση και πως δεν είχαν χρήματα οι ίδιοι», ανέφερε ο μάρτυρας, σημειώνοντας ότι ενώ έλεγαν ότι δεν έχουν χρήματα οδηγούσαν μερσεντές αυτοκίνητα.