Ήταν μόλις το περασμένο καλοκαίρι όταν ανθρωπολόγοι στη Βραζιλία ανακοίνωσαν ότι είχαν έρθει σε επαφή με μια άγνωστη ως τότε φυλή του Αμαζονίου. Οι ιθαγενείς, όμως, κινδύνεψαν από ασθένειες του έξω κόσμου -οι δορυφορικές εικόνες θα ήταν ασφαλέστερος τρόπος για τη μελέτη αυτών των απομονωμένων φυλών.
Αμερικανοί ερευνητές αναφέρουν τώρα ότι παρακολούθησαν δημογραφικές αλλαγές σε απομονωμένες φυλές της ζούγκλας αναλύοντας δεδομένα της DigitalGlobe, μιας εταιρείας δορυφορικών υπηρεσιών γνωστής από τους χάρτες του Google Earth.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές στην ανοιχτή βρετανική επιθεώρηση Royal Society Open Science, πληροφορίες για τη θέση και τον πληθυσμό πέντε απομονωμένων χωριών στα σύνορα της Βραζιλίας με το Περού αντλήθηκαν σε πρώτη φάση από την κυβέρνηση της Βραζιλίας και άλλες πηγές.
Όπως εξηγεί ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science, η ερευνητική ομάδα εξέτασε στη συνέχεια εικόνες των δορυφόρων WorldView και GeoEye, με ανάλυση 50 εκατοστών ανά εικονοστοιχείο (pixel) οι οποίες είχαν ληφθεί τα έτη 2006, 2012 και 2013.
Τα χωριά ξεχώριζαν εύκολα από τους καταυλισμούς των υλοτόμων και των εμπόρων ναρκωτικών (DigitalGlobe)
Τα απομονωμένα χωριά ήταν ευδιάκριτα και μάλιστα ξεχώριζαν εύκολα από τους καταυλισμούς των λαθροϋλοτόμων και των εμπόρων ναρκωτικών που λυμαίνονται μεγάλες περιοχές του δάσους.
Τα χωριά περιβάλλονταν για παράδειγμα από καλλιεργήσιμες εκτάσεις, οι οποίες έδειχναν σημεία γρήγορων δημογραφικών μεταβολών.
Σε διάστημα μόλις 14 μηνών, οι κάτοικοι ενός χωριού που είναι γνωστό ως «Θέση Η» αποψίλωσαν 160 στρέμματα ζούγκλας για να αυξήσουν την έκταση των χωραφιών τους σε περίπου 280 στρέμματα.
Η απότομη ανάπτυξη του χωριού, υποθέτουν οι ερευνητές, δεν αποκλείεται να σημαίνει ότι η Θέση Η υποδέχεται ιθαγενείς που εγκατέλειψαν τις παραδοσιακές εστίες τους λόγω πιέσεων. Ίσως δεν είναι σύμπτωση το γεγονός ότι η επέκταση των χωραφιών συνέβη την ίδια περίοδο που οι υλοτόμοι και επίδοξοι αγρότες άρχισαν να καταφθάνουν από τον έξω κόσμο μέσω ενός δρόμου που απέχει 30 χιλιόμετρα από το χωριό.
Η επαφή με τον έξω κόσμο πιστεύεται ότι έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση δεκάδες απομονωμένες φυλές στον Αμαζόνιο.
Αυτό θα μπορούσε να είχε συμβεί και με την άγνωστη ως τότε φυλή που ήρθε εσκεμμένα σε επαφή με τον πολιτισμό νωρίτερα φέτος. Ανθρωπολόγοι και άλλοι ερευνητές ταξίδεψαν στην περιοχή και πέρασαν τρεις εβδομάδες εξετάζοντας τους νεοφερμένους και προσπαθώντας να επικοινωνήσουν μαζί τους.
Ένα μήνα αργότερα, όμως, ανακοινώθηκε ότι ορισμένα μέλη της φυλής είχαν προσβληθεί από γρίπη, μια πρωτόγνωρη γι αυτούς ασθένεια που θα μπορούσε να τους αποδεκατίσει.
Σύμφωνα με τη Funai, κυβερνητική υπηρεσία της Βραζιλίας αρμόδια για θέματα ιθαγενών, το αχανές δάσους του Αμαζονίου στη Βραζιλία φιλοξενεί σήμερα τουλάχιστον 70 απομονωμένες φυλές.
Χιλιάδες ακόμα φυλές εξαφανίστηκαν από την άφιξη των Ευρωπαίων κατακτητών μέχρι σήμερα.
Ίσως οι δορυφόροι βοηθήσουν τώρα στη μελέτη αυτών των μοναδικών φυλών χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο.
