Του Bruno GUIGUE

Ορκίζεται στις 20 Ιανουαρίου 2021 ως 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ ο ¨δημοκράτης” Τζο Μπάιντεν, διαδεχόμενος τον “ακροδεξιό” Ντόναλντ Τραμπ, μέσα σε χαρές και πανηγύρια, όπου η αμερικανική “δημοκρατία” δεν θα φεισθεί κανενός μέσου προκειμένου να προβάλει και να επιβάλει το θέαμά της. Το άρθρο του Γάλλου φιλόσοφου και πολιτικού αναλυτή Bruno Guigue που ακολουθεί, γραμμένο με λογοτεχνικό οίστρο και στοχαστική διάθεση, διαρρηγνύει τους “δημοκρατικούς” φερετζέδες του αμερικανικού ιμπεριαλιστικού ιμπέριουμ στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και ανιχνεύει τις θεοκρατικές καταβολές της ιδεολογίας και πρακτικής του. Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2020 στον γαλλόφωνο ιστότοπο Le Grand Soir.

– Α.Ν.

“Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να διοικήσουν τον κόσμο” – Τζο Μπάιντεν

Μόλις ένας πολιτικός εγκατασταθεί στο Λευκό Οίκο, δεν μπορεί να κρατηθεί: πρέπει οπωσδήποτε να βαλθεί να κυβερνήσει τις υποθέσεις του κόσμου, να μπεί στο καλούπι του πλανητικού προορισμού του θεόσταλτου έθνους.

Στο λόγο που εκφέρουν οι Ηνωμένες Πολιτείες για τον εαυτό τους από την εποχή της ίδρυσής τους, ένα πράγμα είναι αδιαμφισβήτητο: ότι είναι ένα εξαίρετο έθνος(*). Μπους ή Ομπάμα, Τραμπ ή Μπάιντεν, αδιάφορο. Κρυμμένο βαθειά στο συλλογικό υποσυνείδητο, το ταυτοτικό αυτό αξίωμα διαπερνά την ιστορία. Σαν ένας μάρτυρας, τον οποίο αποφεύγουμε στα μουλωχτά, από έναν πρόεδρο στον άλλο, το αξίωμα παραμένει άθικτο, άμωμο όπως οι λίθινες πλάκες του Μωσαϊκού Νόμου. Επειδή ακριβώς είναι στοιχείο δομικό και όχι συγκυριακό. Η μοναδικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών συνίσταται στο ότι πιστεύουν ακράδαντα πως είναι εσαεί θεματοφύλακες ενός πλανητικού Ιμπέριουμ, στο ότι αυτοπροβάλλονται και αυτοεπιβάλλονται πέραν των θαλασσών και των ωκεανών στο όνομα μιας κάποιας εκπολιτιστικής αποστολής η οποία δηλώνει προπάντων τη μεγάλη και ανώτερη ιδέα που έχουν για τον εαυτό τους.

Τίποτα δεν είναι λιγότερο λαϊκό, και πιο εχθρικό προς την καλώς εννοούμενη λαϊκότητα, από την ιδεολογία που διέπει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το εξαίρετο έθνος κρύβει την όρεξή του για ισχύ μέσα στις πτυχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως εάν αυτές οι αφηρημένες οντότητες αναπαριστούν θεότητες τις οποίες το εξαίρετο έθνος έχει ως αποστολή να υπηρετεί εξοντώνοντας τους κακούς. Και μια και αποτελεί την ενσάρκωση του Καλού, μήπως δεν βρίσκεται στη διάθεσή του ο κόσμος όλος, παθητικό αντικείμενο των σωτήριων ορμών του; Διανομέας μιας έμφυτης δικαιοσύνης κομμένης και ραμμένης στα μέτρα του, το έθνος με το “Φανερωμένο πεπρωμένο” δεν θέτει κανένα όριο στην αγαθοεργή του αύρα, επειδή εκεί βλέπει τη νόμιμη συνέπεια της ηθικής του ανωτερότητας. Η εγγύτητά του με το Καλό καθαγιάζει την επίγεια ισχύ του, προκειμένου να καταδιώκει και να τιμωρεί αμείλικτα τις δυνάμεις του κακού και να τις θυσιάζει για την κάθαρση των εγκλημάτων τους.

Στην προεκλογική του εκστρατεία, ο Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε να ξεμπερδεύει με “δικτάτορες όπως ο Κάστρο (!!!) και ο Πούτιν”. Διεκδικώντας την εκλογή του στην προεδρία, δήλωσε ότι “οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να διοικήσουν τον κόσμο”. Μόλις ένας πολιτικός εγκατασταθεί στο Λευκό Οίκο, δεν μπορεί να κρατηθεί: πρέπει να βαλθεί να κυβερνήσει τις υποθέσεις του κόσμου, να μπεί στο καλούπι του πλανητικού προορισμού του θεόσταλτου έθνους. Η Ουάσιγκτον κατηγόρησε πολύ πρόσφατα το Πεκίνο ότι επιδιώκει να “γίνει κυρίαρχος του κόσμου”, αλλά πρέπει να είναι κανείς ηθελημένα θεότυφλος για να μη βλέπει σε τούτη την κατηγορία μια κακόβουλη αντιστροφή.

Γιατί η πίστη περί θεϊκής εκλογής (ο εκλεκτός λαός του Θεού), η ταύτιση των ΗΠΑ με τον Νέον Ισραήλ και ο ανεξιχνίαστος μύθος του “Φανερωμένου πεπρωμένου”, επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους την απίστευτη αξίωση της ολιγαρχίας που κυβερνά τις Ηνωμένες Πολιτείες να υποτάξει τον πλανήτη. Θεωρώντας τον εαυτό τους ως το Άλας της Γης, οι πουριτανοί είχαν ήδη δώσει το σύνθημα της κατάκτησης των “παρθένων γαιών”, δηλαδή της σφαγής σε μεγάλη κλίμακα των Ερυθροδέρμων της Βόρειας Αμερικής, ως νέων Χαναναίων και Αμαληκιτών. Άρα, λοιπόν, κάθε τι που προέρχεται από τον εκλεκτό λαό του Θεού ανήκει στο στρατόπεδο του Καλού. Η επιτυχής κατάκτηση του Νέου Κόσμου, που σε πολύ λίγο χρόνο εκκενώθηκε από τους ιθαγενείς κατοίκους του, έπεισε τους Αμερικανούς ότι ανήκαν στον εκλεκτό λαό του Θεού. Η κατάκτηση αυτή τους μετέδωσε την πεποίθηση ότι η ισχύς τους ήταν η θεϊκή επιβράβευση για τις εγγενείς ποιότητες τους ως λαού.

Πρόκειται για μιαν αυτο-ανακήρυξη ενσάρκωσης του Καλού η οποία συνεισέφερε, χρόνια μετά, στην αξιοπιστία της ιδέας ότι η ιστορία έφτανε στο τέλος της με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο θρίαμβος των Ηνωμένων Πολιτειών πραγμάτωνε κατ’ αυτόν τον τρόπο την πιο ολοκληρωμένη μορφή της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Μέσα σε μια μεγαλειώδη αποθέωση, υλοποιούσε το ύψιστο ιδανικό της οικονομίας της αγοράς. Με το θρίαμβο της φιλελεύθερης δημοκρατίας, η οικουμενική Πολιτεία διαφαίνεται επιτέλους στον ορίζοντα. Αυτόν το δημοκρατικό παράδεισο, που διαμοιράζει τις αγαθοεργίες του σε ολόκληρο τον πλανήτη, ποιος άλλος εκτός από την Αμερική θα μπορούσε να τον ενσαρκώσει; Τα κατορθώματά της υλοποιούν το θεϊκό σχέδιο, και η Πρόνοια οδηγεί στον θρίαμβο του Καλού υπό το έκθαμβο βλέμμα των ευγνωμονούντων λαών. Ως “φως των εθνών”, η Αμερική τα οδηγεί σταθερά προς τη Γη της Επαγγελίας ενός κόσμου συμφιλιωμένου με τον εαυτό του.

Με τους Αμερικανούς όμως βγάζει μάτι ο τρόπος με τον οποίο η αθώα συνείδησή τους συμβαδίζει με την προϊούσα κατάρρευσή τους. Το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν είναι τεράστιο, ωστόσο 20% του πληθυσμού φυτοζωεί μέσα στη φτώχεια. Η βία βασιλεύει, και οι Αμερικανοί τρόφιμοι των φυλακών αντιπροσωπεύουν το 25% των φυλακισμένων όλου του πλανήτη. Πέραν του 30% του πληθυσμού μαστίζεται από την αρρώστια της παχυσαρκίας ενώ η υγειονομική κρίση κάνει θραύσεις. Το προσδόκιμο ζωής είναι χαμηλότερο από εκείνο των Κουβανών. Αυτές οι περιπέτειες όμως είναι μηδαμινές μπροστά στο ουσιώδες, και η πραγματικότητα έχει την ευχαρίστηση να παραμένει διακριτική. Ηθικά ακέραιη, μια Αμερική φαντασιακή αυτοπαρουσιάζεται τότε ως ένα ολοκληρωμένο σύστημα, εξαφανίζοντας κάθε ίχνος αντίθεσης και προσβλέποντας στο μέλλον με εμπιστοσύνη. Είναι όντως παράξενο, αλλά και όταν ακόμη αναφέρονται στις καταστροφές για τις οποίες είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι, οι ηγέτες αυτής της χώρας έχουν πάντα το χαμόγελο στα χείλη.

Αληθεύει πως το εξαίρετο έθνος ασκεί τα αγαθοεργά του έργα ό,τι κι αν γίνει. Επειδή η Αμερική προώρισται με θεϊκή εντολή να γίνει η αυτοκρατορία των έσχατων καιρών, το μέλλον της και το παρόν της εμπεριέχονται ήδη στην καταγωγή της. Επιφορτισμένη με μια πλανητική αποστολή, καλωσορίζει το “πεπρωμένο που της φανερώθηκε” με μια κίνηση σωτήρια η οποία δεν λογαριάζει ούτε το χώρο ούτε το χρόνο. Είναι γι’ αυτό το λόγο που μια ηθοπλαστική αφήγηση δεν παύει να εκθειάζει την εξυπνάδα και την ικανότητά της. Ξαναγράφοντας την ιστορία της για να την μετατρέψει σε μιαν Άγια ιστορία, η Αμερική χτυπά το διεθνές δίκαιο με το όπλο του θεϊκού δικαίου. Ο αμερικανικός εθνικισμός δεν είναι ένας συνηθισμένος εθνικισμός: προδίδει την αλαζονεία μιας δύναμης που διακηρύσσει την ταύτισή της με την τάξη που θέλησε και εγκατέστησε ο Δημιουργός. Με τους Ιδρυτές Πατέρες των ΗΠΑ να εγκαταλείπουν την Ευρώπη προκειμένου να ιδρύσουν μια κοινωνία ενάρετη με ηρωικές νίκες εναντίον των δυνάμεων του κακού, η αμερικανική ιστορία είναι κάτι περισσότερο από ιστορία: είναι η Δευτέρα Παρουσία του Καλού.

Ο ακαταμάχητος θρίαμβος της Αμερικής δεν είναι, συνεπώς, τίποτα λιγότερο από την ως εκ θαύματος επαναδημιουργία του χαμένου παραδείσου. Αλλά, και προκειμένου να φέρει σε πέρας την αποστολή της, η αγαθοεργή δύναμη συναλλάσσεται επίσης και με την κόλαση. Οι δυνάμεις του κακού, οι ατίθασοι, οι εξεγερμένοι εναντίον της αυτοκρατορικής τάξης που θέλησε ο Θεός, όλοι τούτοι πρέπει να περάσουν δια πυρός και σιδήρου, να γευτούν τη σιδερένια αγωγή των βομβαρδισμών και να δοκιμάσουν την αρρενωπή διδασκαλία των βασανιστηρίων made in CIA. Ο πόλεμος που διεξάγεται στο όνομα του Καλού καθοδηγείται από μιαν αρχή η οποία ποτέ δεν παραβιάζεται: είναι ένα προϊόν προς εξαγωγή. Εξάγουμε τη βία σε άλλες χώρες όπως ακριβώς εξάγουμε τα εμπορεύματα. Αυτός ο πόλεμος της Δύσης-Σωτήρα, η οποία είναι υποτελής στην Ουάσιγκτον, είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα, όπως έλεγε ο Κλάουζεβιτς(**). Αλλά αν χτυπά άμαχους πληθυσμούς ή Κράτη, αυτός ο πόλεμος που διεξάγεται εναντίον της “βαρβαρότητας” και της “δικτατορίας” είναι, προπάντων, ένας πόλεμος ηθικός, παστρικός, χειρουργικός.

Παροξυσμική μορφή της σχέσης Βορρά-Νότου, αιματηρή μεταφορά της άνισης ανάπτυξης, χτυπά εκτός και ποτέ εντός του “πολιτισμένου” κόσμου. Αναπαράγοντας τη διαδικότητα του κόσμου, προσεταιρίζεται πειθήνια την πλανητική ρωγμή. Πόλεμος των πλουσίων εναντίον των φτωχών, ο πόλεμος αυτός μοιάζει με τα κομπολόγια από βόμβες που έπεφταν πάνω στους Κορεάτες, τους Βιετναμέζους, τους Καμποτιανούς, τους Λαοτινούς, τους Ιρακινούς, τους Παλαιστίνιους, τους Σύριους, τους Λύβιους, τους Αφγανούς, τους Υεμενίτες. Σύμβολό του είναι το βομβαρδιστικό Β 52, η βόμβα ναπάλμ, το μαχητικό F-15, ο πύραυλος tomahawk, το drone Predador, όλος αυτός ο σοφιστικέ μηχανισμός του θανάτου που χορηγείται από μακριά, χωρίς κίνδυνο και παρεπόμενα για τους εκτελεστές της τιμωρίας που κατεβαίνει από τους ουρανούς. Υπάρχει επίσης ο πόλεμος δι’ αντιπροσώπων (guerre par procuration – proxy war), τα εμπάργκο, ο αποκλεισμός, ο οικονομικός πόλεμος, η ύπουλη αποσταθεροποίηση, οι παράνομες ενέργειες, τα σχεδιασμένα από τη CIA πραξικοπήματα, η χρησιμοποίηση της τρομοκρατίας, οι λεγόμενοι Μαχητές της Ελευθερίας του διεθνούς τζιχαντισμού και του χρηματοδοτούμενου τακφίρ, όλοι ετούτοι οι πόλεμοι που διεξάγει ο “ελεύθερος κόσμος” του οποίου λιχουδιές είναι οι δημοκρατίες, υπό την καθοδήγηση μιας αυτοκρατορίας που θεωρεί τον εαυτό της εκδικήτρια δύναμη. Η Αμερική είναι η Μάστιγα του Καλού.

Απόδοση: Α. Νεοφυτίδης  

Σημειώσεις του μεταφραστή

* Ως Εξαιρετισμός (Exceptionalism) ορίζεται η αντίληψη σύμφωνα με την οποία μία χώρα, μία κοινωνία, ένας θεσμός, ένα κίνημα ή χρονική περίοδος είναι κατά κάποιον τρόπο «εξαιρετική» (δηλαδή ασυνήθιστη ή έκτακτη, εκτός σειράς, ιδιάζουσα) και τοιουτοτρόπως δεν χρειάζεται να συνάδει προς τους ισχύοντες κανόνες ή τις γενικές αρχές. Κατά συνέπεια ίσταται πέραν και ιδίως υπεράνω αυτών. Αναφορικά με αυτό που επικράτησε να ονομάζεται “αμερικανικός εξαιρετισμός” ή το “εξαίρετον έθνος” έχουν γραφτεί άπειρα άρθρα, κυρίως από προοδευτικούς επικριτές της εξωτερκής πολιτικής των ΗΠΑ, τα οποία βρίσκονται διάσπαρτα στο διαδίκτυο, αλλά και σε μελέτες που κυκλοφόρησαν ως βιβλία.

** Καρλ Φίλιππ Γκότλιμπ φον Κλάουζεβιτς (Carl Philipp Gottlieb von Clausewitz, 1780-1831). Πρώσος στρατιωτικός και συγγραφέας περί της θεωρίας και πρακτικής του πολέμου.