Απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τα εμβόλια και τον εμβολιασμό κατά της νόσου COVID-19, δίδει την Τρίτη το Υπουργείο Υγείας, το ο οποίο διαβεβαιώνει εκ νέου πως πρόθεση της Κυβέρνησης είναι η πλήρης εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού, εφόσον πρόκειται για σοβαρό ζήτημα Δημόσιας Υγείας.

Σε ανακοίνωσή του, το αρμόδιο Υπουργείο υπενθυμίζει πως το εμβόλιο θα χορηγείται δωρεάν σε όσους πολίτες το επιθυμούν.

Στο ερώτημα πώς θα προμηθευτεί η Κύπρος τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού, το Υπουργείο Υγείας αναφέρει πως η διαδικασία εξασφάλισης των εμβολίων γίνεται μέσω κεντρικής διαδικασίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι κοινή για όλα τα κράτη μέλη, ενώ προσθέτει πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συνάψει συμφωνία με έξι φαρμακευτικές εταιρείες που βρίσκονται τώρα στη διαδικασία ανάπτυξης εμβολίων ή βρίσκονται στο τελικό στάδιο αδειοδότησης και κυκλοφορίας του εμβολίου.

Σε σχέση με το τι μας εξασφαλίζει η κεντρική διαδικασία που έγινε από την ΕΕ, το αρμόδιο Υπουργείο απαντά ότι «αρχικά, μέσω της κεντρικής διαδικασίας, εξασφαλίζουμε την ποσότητα που χρειαζόμαστε για να καλύψουμε τον πληθυσμό μας, ταυτόχρονα με όλες τις χώρες της Ένωσης, και ανεξάρτητα από το μέγεθος της αγοράς μας, ενώ προμηθευόμαστε τα εμβόλια στο ίδιο κόστος με όλα τα υπόλοιπα κράτη», προσθέτοντας ότι «ως αγορά με μικρή διαπραγματευτική ισχύ, η Κύπρος υστερεί ως προς την προσβασιμότητα σε καινοτόμα φάρμακα –όπως είναι και το εμβόλιο κατά της νόσου COVID-19-, αλλά και ως προς τον χρόνο που προμηθεύεται τα φαρμακευτικά αυτά προϊόντα».

«Συνεπώς», σημειώνει, «η κοινή αυτή δράση διασφαλίζει την έγκαιρη προμήθεια των εμβολίων σε σαφώς χαμηλότερο οικονομικό κόστος από ό,τι αν το κάθε κράτος έκανε ενέργειες μεμονωμένα. Είναι επίσης πολύ σημαντικό, διότι μας δίνει τη δυνατότητα να γνωρίζουμε ποια θα είναι η ροή των εμβολίων. Το πότε θα παραλαμβάνονται οι διάφορες ποσότητες δηλαδή, γεγονός που θα συμβάλει στον προγραμματισμό για τους εμβολιασμούς».

Αναφορικά στη φύλαξη των εμβολίων, αναφέρει πως έχουν υπογραφεί συμφωνίες με έξι εταιρείες, που χρησιμοποιούν διαφορετικές τεχνολογίες.

Όπως εξηγεί «στην κάθε συμφωνία καθορίζεται και ο τρόπο συντήρησης και φύλαξης των εμβολίων», για να συμπληρώσει ότι «έχουν γίνει από πλευράς Υπουργείου Υγείας οι απαραίτητες ενέργειες για τη διασφάλιση της ψυχρής αλυσίδας, με την αγορά ειδικών ψυγείων όπου χρειάζεται, κιβώτιων μεταφοράς, αλλά και συστήματος παρακολούθησης της ψυχρής αλυσίδας».

Συνεχίζει λέγοντας ότι «η φύλαξή τους θα είναι κεντρική και θα μεταφέρονται στα Φαρμακεία του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, όπου στη συνέχεια θα διοχετεύονται στα 38 Κέντρα Εμβολιασμού που υπάρχουν παγκύπρια, αλλά και σε άλλους χώρους όπου πιθανόν να γίνουν εμβολιασμοί».

Σχετικά με το πότε αναμένονται οι πρώτες ποσότητες εμβολίων στην Κύπρο, το Υπουργείο Υγείας αναφέρει ότι «είναι σημαντικό να επαναλάβουμε ότι η Κύπρος θα παραλάβει την πρώτη παρτίδα εμβολίων και ακολούθως όλες τις ποσότητες που έχει παραγγείλει, ταυτόχρονα με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ».

Εξάλλου, σημειώνει ότι αναμένεται στις αρχές Ιανουαρίου η πρώτη παρτίδα του εμβολίου της Pfizer-Biontech, ενώ εντός του 1ου τριμήνου του 2021, θα παραληφθεί και δεύτερη παρτίδα από την ίδια εταιρεία.

Όπως εκτιμά  οι πρώτες ποσότητες από τα εμβόλια της Moderna και της AstraZeneca θα παραληφθούν, επίσης, το 1ο τρίμηνο του 2021.

Στο μεταξύ αναφέρει ότι «το χρονοδιάγραμμα στο πλάνο που έχει καταρτιστεί εξαρτάται από τις τελικές ημερομηνίες που θα ανακοινώνονται στη βάση των αξιολογήσεων της κάθε αίτησης», υπογραμμίζοντας ότι «υπάρχουν τα αντανακλαστικά για να προσαρμόζονται οι ημερομηνίες, ώστε να ανταποκριθούμε ανάλογα».

Στο ερώτημα ποια είναι τα βασικά βήματα για τον εμβολιασμό, αναφέρει πως ο εμβολιασμός θα γίνεται στα Κέντρα Εμβολιασμού παγκύπρια από επαγγελματίες υγείας (Επισκέπτες/Επισκέπτριες Υγείας) που έχουν καταρτιστεί επαρκώς για να χορηγούν το εμβόλιο στους πολίτες που το επιθυμούν, ενώ υπάρχει η δυνατότητα να λειτουργούν ταυτόχρονα μέχρι και 100 διαφορετικά συνεργεία.

Συνεχίζει αναφέροντας ότι ο εμβολιασμός θα γίνεται με ονομαστικό ραντεβού, το οποίο θα μπορεί να προγραμματιστεί από το ίδιο το άτομο ή εκπρόσωπό του μέσω του Λογισμικού Προγράμματος Εμβολιασμού, ενώ το άτομο θα λαμβάνει γραπτό μήνυμα στο κινητό του με τις λεπτομέρειες για το ραντεβού του, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα για αποστολή υπενθύμισης.

Σημειώνεται ότι ο εμβολιασμός θα γίνεται στο Κέντρο Εμβολιασμού που έχει δηλωθεί από τον κάθε πολίτη και θα χορηγείται αποδεικτικό χορήγησης της 1ης δόσης είτε ηλεκτρονικά είτε σε έντυπη μορφή (κάρτα εμβολιασμού).

Ταυτόχρονα, με τη χορήγηση της 1ης δόσης, θα διευθετείται ραντεβού για τη χορήγηση της 2ης δόσης.

Στην ερώτηση αν τα άτομα που θα λαμβάνουν το εμβόλιο, θα πρέπει να παραμένουν σε περιορισμό μέχρι τη χορήγηση και της 2ης δόσης, το Υπουργείο Υγείας απαντά αρνητικά, λέγοντας ότι  ένας πολίτης που θα λάβει την 1η δόση του εμβολίου, δεν χρειάζεται να παραμείνει σε περιορισμό μέχρι τη 2η δόση, αλλά ακολουθείται η συνήθης πρακτική, όπως συμβαίνει με οποιοδήποτε άλλο εμβόλιο.

Σε σχέση με τον αν ο εμβολιασμός για τον κορωνοϊό θα επαναλαμβάνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή θα γίνει μόνο για μια φορά, αναφέρει ότι «στην παρούσα φάση, δεν είμαστε σε θέση να το γνωρίζουμε», προσθέτοντας ότι «οι πρώτοι εθελοντές που πήραν το εμβόλιο, το πήραν στις αρχές του καλοκαιριού, άρα θα είναι κάτι που θα το γνωρίζουμε όταν συμπληρωθεί ο ένας χρόνος από τη χορήγηση του εμβολίου στους εθελοντές».

«Εκείνο που γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή, είναι ότι τα εμβόλια προστατεύουν από την σοβαρή νόσο άρα στοχεύουμε στη μείωση των νοσηλειών και των θανάτων», σημειώνει.

Για το ποιες ομάδες πληθυσμού μπορούν να λάβουν το εμβόλιο, σημειώνει ότι «το κάθε εμβόλιο θα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και κάποια δοκιμάζονται σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, ηλικιακού ή άλλων χαρακτηριστικών, ενώ κάποια άλλα μπορεί να συστήνονται για ένα πληθυσμό ή να μην συστήνονται.

Επισημαίνει ότι όσα εμβόλια εγκριθούν, θα εγκριθούν στη ίδια βάση των κριτηρίων αποτελεσματικότητας και ασφάλειας.

Σε ό,τι αφορά στην ιεράρχηση των ομάδων πληθυσμού, που θα έχουν προτεραιότητα στον εμβολιασμό, το Υπουργείο Υγείας αναφέρει ότι «σε συνεργασία με τη Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή για τον κορωνοϊό, αλλά και στη βάση των κλινικών μελετών που διενήργησε η κάθε εταιρεία, έχει γίνει ένας κατάλογος προτεραιροποίησης των ομάδων του πληθυσμού που θα κληθούν να λάβουν το εμβόλιο».

Η ιεράρχηση που ετοιμάστηκε είναι η ακόλουθη:

1. Διαμένοντες και προσωπικό οίκων ευγηρίας και ιδρυμάτων χρόνιων παθήσεων ενηλίκων, και
Επαγγελματίες υγείας: Εργαζόμενοι στα νοσηλευτήρια με ασθενείς COVID-19, και σε όλες τις ΜΕΘ, ΤΑΕΠ, Τμήματα Ασθενοφόρων (ανεξάρτητα από νοσηλεία COVID).
2. Άτομα > 80 ετών (προτεραιότητα σε ευπαθείς ομάδες).
3. Άτομα > 75 ετών (προτεραιότητα σε ευπαθείς ομάδες).
4. Άτομα >= 16 ετών υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση.
5. Άτομα που εργάζονται σε κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ακολουθούμενα από υπόλοιπους επαγγελματίες υγείας/προσωπικό, και
Διαμένοντες σε λοιπές κλειστές δομές, όπως φυλακές και κέντρα φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών.
6. Ηλικιακά ο υπόλοιπος πληθυσμός.

Σύμφωνα με το πλάνο που καταρτίστηκε ο βασικότερος στόχος, νοουμένου ότι θα τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα, είναι εντός του πρώτου μισού του 2021, να έχει ολοκληρωθεί η εμβολιαστική κάλυψη πέραν του 40% των πολιτών της Κύπρου, στους οποίους εμπίπτουν οι ηλικιωμένοι και τα άτομα που εργάζονται σε κλειστές δομές, καθώς και οι επαγγελματίες υγείας και τα άτομα με υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσηση.

«Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί η προφύλαξη των ατόμων αυτών από πιθανή επιμόλυνση από τον ιό, ενώ θα συμβάλει στην αποφόρτιση των νοσοκομείων από νοσηλείες και θανάτους ασθενών COVID-19 και, κατ’ επέκταση, θα προστατεύσει το Σύστημα Υγείας» καταλήγει το Υπουργείο Υγείας.

Για το πότε αναμένεται να εμβολιαστούν οι συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού, αναφέρει ότι από τους Οίκους ευγηρίας και τα Ιδρύματα χρόνιων παθήσεων ενηλίκων θα εμβολιαστούν 2.294 άτομα από το προσωπικό και 3.882 διαμένοντες και από 1.000 επαγγελματίες υγείας (ΜΕΘ, ΤΑΕΠ, Ασθενοφόρα, Θάλαμοι COVID-19),  τον Ιανουάριο του 2021.

Επίσης, ο εμβολιασμός 33.530 ατόμων άνω των 80 ετών αναμένεται αρχίσει τον Ιανουάριο 2021 και θα ολοκληρωθεί το 1ο τρίμηνο του 2021, ενώ το 1ο τρίμηνο του 2021 θα εμβολιαστούν και 27.667 άνω των 75.

Τέλος, για το 1ο και 2ο τρίμηνο του 2021 θ εμβολιαστούν όλα τα άτομα άνω των 16 ετών, που είναι υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση.