Έντονη διπλωματική κινητικότητα παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες για την εμφύλια πολεμική σύρραξη που κρέμεται από μια κλωστή στη Λιβύη, καθώς πληθαίνουν οι πιέσεις προς τα αντιμαχόμενα μέρη για κατάπαυση του πυρός.

Η Γαλλία μετά την σε υψηλών τόνων αντιπαράθεση με την Τουρκία φαίνεται πως επιδιώκει προσέγγιση με τη Ρωσία προκειμένου να «φρενάρει» τις επεκτατικές βλέψεις της Άγκυρας, η οποία απαντά με… εμβάθυνση των σχέσεων με το καθεστώς του Φαγιέζ Αλ Σάρατζ.

Άμεση εκεχειρία και… συνεργασία από Μακρόν – Πούτιν

Εμανουέλ Μακρόν και Βλαντιμίρ Πούτιν πραγματοποίησαν την Παρασκευή τηλεδιάσκεψη κατά τη διάρκεια της οποίας κυριάρχησε το θέμα της Λιβύης.

Ο γάλλος πρόεδρος «είναι βέβαιος ότι μπορούμε να προχωρήσουμε» με τη Ρωσία σε έναν ορισμένο αριθμό θεμάτων, όπως η κρίση στη Λιβύη, έγινε γνωστό από το περιβάλλον του στο τέλος της σχεδόν δίωρης συνάντησης.

«Ο πρόεδρος είναι βέβαιος ότι μπορούμε να προχωρήσουμε με τη Ρωσία σε έναν αριθμό θεμάτων» σύμφωνα με την πηγή αυτή, που επικαλέστηκε στη συνέχεια συγκεκριμένα τη Λιβύη όπου, όπως ανέφερε, η Γαλλία και η Ρωσία μοιράζονται «κοινό συμφέρον που είναι η σταθεροποίηση της Λιβύης και η επανένωση των θεσμών της».

Ο Μακρόν εξέφρασε «όλες τις ανησυχίες που του προκαλεί η ενίσχυση της τουρκικής παρουσίας» υπέρ της μιας πλευράς των εμπολέμων, της κυβέρνησης του Φαγιέζ αλ-Σάρατζ (GNA), που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, «και επίσης αναφέρθηκε στις ξένες παρεμβάσεις στο Χάφταρ και τη δύναμη Βάγκνερ, μια ομάδα ρώσων μισθοφόρων, προσκείμενων στον ρώσο πρόεδρο, σύμφωνα με πηγή του περιβάλλοντος του προέδρου.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν απάντησε ότι «θα εργαστούμε μαζί για την εκεχειρία στη βάση της παρούσας στρατιωτικής κατάστασης» σύμφωνα με το περιβάλλον του γάλλου προέδρου, ενώ οι δυνάμεις της GNA είχαν πρόσφατα σημαντικές νίκες σε βάρος αυτών του στρατάρχη Χαφτάρ. Οι δύο άνδρες κάλεσαν σε εκεχειρία στη Λιβύη και επιστροφή στο διάλογο, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε το Κρεμλίνο μετά τη συνομιλία των δύο ηγετών.

Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η Ρωσία δεν θα επιτρέψει την προέλαση των υποστηριζόμενων από την Τουρκία δυνάμεων του Σάρατζ προς την ανατολική Λιβύη, όπου έχει επενδύσει τόσα πολλά. Ηδη, τα ρωσικά Μιγκ και Σουχόι που μεταφέρθηκαν στη βάση της Αλ Τζούφρα, νότια της Σύρτης, για να ενισχύσουν τον Χαφτάρ, σταμάτησαν με αεροπορικούς βομβαρδισμούς την προέλαση των κυβερνητικών δυνάμεων σε απόσταση ασφαλείας από τη Σύρτη.

Την ίδια στιγμή, η Τουρκία «ανάγκασε» τη Γαλλία να αλλάξει τη συμπεριφορά της και να είναι ακόμα πιο επικριτική και επιθετική κατά της Άγκυρας. Θεωρώντας ότι η Τουρκία είναι κυρίαρχος του παιχνιδιού σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο και πιστεύοντας ότι στη Λιβύη έχει τον απόλυτο έλεγχο, προχώρησε σε κινήσεις κατά της Γαλλίας, οι οποίες θεωρήθηκαν επιθετικές, με το Παρίσι να απαιτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να συζητήσει θέμα Τουρκίας και να παρεμβαίνει στο ΝΑΤΟ.

Εμβάθυνση σχέσεων με Λιβύη θέλει η Τουρκία

Την ίδια στιγμή, σε δηλώσεις του ο τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, υποστήριξε πως αυτή τη στιγμή στόχος είναι να υλοποιήσει τις συμφωνίες της με τη Λιβύη.

«Αυτό που κοιτάζουμε τώρα στη Λιβύη είναι πώς μπορούμε να προχωρήσουμε και να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας. Αλλά το κατεξοχήν ζήτημα και στόχος τώρα στη Λιβύη είναι –αναμφίβολα- να εγκαθιδρυθεί μια μόνιμη ειρήνη και να επέλθει ηρεμία» επεσήμανε ο τούρκος υπουργός Ενέργειας, ενώ όσον αφορά τη συνεργασία Άγκυρας-Τρίπολης για την ανασύσταση του κράτους της Λιβύης, ο Φατίχ Ντονμέζ αναφέρθηκε στη σχεδιαζόμενη συμβολή των τουρκικών εταιρειών στην εξόρυξη των πετρελαίων της χώρας, προκειμένου να τα καρπωθεί ο λαός της κι όχι η Τουρκία, όπως τόνισε.

«Εμείς εκεί σχεδιάζουμε να συνεργαστούμε μαζί με την εθνική πετρελαϊκή εταιρεία της Λιβύης. Εξάλλου και στο παρελθόν είχε γίνει κάτι αντίστοιχο. Αλλά στο μεταξύ, μπορεί να υπάρξουν κι άλλες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρίες με τις οποίες μπορούμε να κινηθούμε από κοινού. Αλλά αυτό ο καιρός θα το δείξει. Και να πούμε αυτό: Το πετρέλαιο και οι φυσικοί πόροι της περιοχής είναι για τη ευημερία και την ανάπτυξη του Λιβυκού λαού. Δεν είμαστε αποικιοκράτες. Δεν πηγαίνουμε εκεί έχοντας ιμπεριαλιστικά κίνητρα» δήλωσε εμφαντικά.

Η Τουρκία προκαλεί την Αίγυπτο

Στο μεταξύ ,τον κώδωνα του κινδύνου για μια πιθανή σύρραξη μεταξύ της Αιγύπτου και της Τουρκίας κρούει η πρεσβεία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στην Ουάσιγκτον με αφορμή τις τελευταίες κινήσεις της Άγκυρας στη Λιβύη.

Σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που εστάλη στο πολιτικό προσωπικό του Κογκρέσου από το «δεξί χέρι» του πρέσβη για θέματα λόμπι, την Χαγκίρ Ελαγουάντ, τονίζεται ότι είναι ορατός ο κίνδυνος μιας άμεσης στρατιωτικής αντιπαράθεσης, εάν δεν ελεγχθούν οι ενέργειες της Τουρκίας στη Λιβύη.

Σύμφωνα με την ανάλυση των Εμιράτων, η Τουρκία επιδιώκει σκόπιμα να παρασύρει την Αίγυπτο σε μια εμπλοκή στη Λιβύη και ως εκ τούτου η δημόσια προειδοποίηση που έστειλε ο αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.

Όπως μάλιστα αποκαλύπτει η Χαγκίρ Ελαγουάντ, τα Εμιράτα υπολογίζουν ότι η Τουρκία έχει εισαγάγει 15.200 τρομοκράτες και εξτρεμιστές από τη Συρία στη Λιβύη.

«Εδώ και αρκετούς μήνες κάναμε ό,τι μπορούμε για να εμποδίσουμε την Αίγυπτο να εισέλθει στο σκηνικό της Λιβύης. Η Τουρκία συνέχισε να πιέζει και να προκαλεί κοντά στη Σύρτη και έχει αναπτύξει πολεμικά πλοία στα ανοικτά των ακτών.

Η ανάλυσή μας είναι ότι αυτό γίνεται σκόπιμα με σκοπό να δελεάσει την Αίγυπτο να εισέλθει (στη Λιβύη), κάτι που αυτή τη στιγμή η Αίγυπτος το εξετάζει σοβαρά. Εάν συμβεί αυτό, πολλές χώρες της περιοχής θα συνταχθούν με την Αίγυπτο είτε σε στρατιωτικό είτε σε πολιτικό επίπεδο είτε και στα δύο. Αν κάποιος πιστεύει ότι η Λιβύη είναι τώρα χαοτική, αυτή (η εξέλιξη) θα την κάνει 100 φορές χειρότερη. Εάν δεν ελεγχθούν οι ενέργειες της Τουρκίας στη Λιβύη, τα πράγματα θα μπορούσαν εύκολα να οδηγηθούν από το κακό στο χειρότερο», τονίζει η Χαγκίρ Ελαγουάντ.

Τέλος, στο μήνυμα επισημαίνεται ότι τα Εμιράτα έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Αίγυπτος είναι αποφασισμένη να αποτρέψει μια χώρα που στηρίζεται από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα να αποκτήσει επιρροή στα σύνορα της, καθώς κάτι τέτοιο εκλαμβάνεται από το Κάιρο ως υπαρξιακή απειλή. Μάλιστα η Χαγκίρ Ελαγουάντ υποστήριξε ότι η αντίδραση της Αιγύπτου είναι αντίστοιχη με αυτή που θα είχαν οι ΗΠΑ, εάν η Κίνα προσπαθούσε να εντάξει τον Καναδά υπό τη σφαίρα επιρροής της ή η Ρωσία να ελέγξει το Μεξικό.

Εξάλλου , δυνάμεις ασφαλείας στο Σουδάν συνέλαβαν 122 σουδανούς «μισθοφόρους» που ταξίδευαν με προορισμό τη  Λιβύη για να πολεμήσουν, ανέφερε χθες Κυριακή το σουδανικό πρακτορείο ειδήσεων Suna.

Η Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης (ΚΕΣ), αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ με έδρα την πρωτεύουσα Τρίπολη, κατηγορεί σουδανικές πλευρές ότι στέλνουν μισθοφόρους για να πολεμήσουν στο πλευρό του αντιπάλου της, του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ. Κατηγορία που αρνούνται οι σουδανικές αρχές.

Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2019, πολλές ένοπλες ομάδες από το Σουδάν και το Τσαντ, γειτονικές χώρες της Λιβύης, συμμετείχαν το 2019 σε μάχες στη Λιβύη, στο πλευρό των δυνάμεων του Χάφταρ, αλλά και της ΚΕΣ.

Εκπρόσωπος του παραστρατιωτικού σώματος τω Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), μιλώντας στο Suna, τόνισε πως «δύναμη ασφαλείας κατάφερε να συλλάβει 122 μαχητές, συμπεριλαμβανομένων οκτώ παιδιών, που ταξίδευαν στη Λιβύη ως μισθοφόροι».

Το πρακτορείο δημοσίευσε βίντεο στον ιστότοπό του, στο οποίο φαίνονται δεκάδες νέοι να κάθονται στο έδαφος, περιτριγυρισμένοι από ένοπλα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας πάνω σε στρατιωτικά οχήματα.

Τόπος αιματηρού πολέμου

Το βίντεο γυρίστηκε, σύμφωνα με το Suna, στην πόλη αλ Τζενέιρα, πρωτεύουσα του Δυτικού Νταρφούρ, που βρίσκεται στα σύνορα με το Τσαντ και τη Λιβύη.

Η περιοχή Νταρφούρ του δυτικού Σουδάν αποτέλεσε τόπο αιματηρού πολέμου μεταξύ ανταρτών και κυβερνητικών δυνάμεων του στρατηγού Ομάρ αλ Μπασίρ τη δεκαετία του 2000.

Ομάδες ανταρτών στο Νταρφούρ προσπαθούν να καταλήξουν σε συμφωνία με τις μεταβατικές αρχές στο Σουδάν, οι οποίες ήρθαν στην εξουσία μετά την ανατροπή του Μπασίρ τον Απρίλιο του 2019 μετά από κίνημα διαμαρτυρίας.

Το Νταρφούρ παραμένει σκηνή θανατηφόρας βίας, ιδιαίτερα μεταξύ αντίπαλων φυλών.