Σε συμφωνία κατέληξαν στις 11 το βράδυ οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης για το οικονομικό πακέτο που θα χρησιμοποιηθεί για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της επιδημίας του κορωνοϊού, έπειτα από έντονες διεργασίες το Eurogroup.
Η μεγάλη μάχη για το ευρωομόλογο, οδήγησε τελικά σε μια συμφωνία για ένα νέο χρηματοδοτικό «εργαλείο», για το οποίο μιλά το ανακοινωθέν του Eurοgroup. Αφού δεν ήρθε το ευρωομόλογο του 1 τρισ. ευρώ , το πακέτο μέτρων από ESM, Κομισιόν και ΕΤΕΠ παρέμεινε στα 540 δισ. ευρώ.
Το μισό τρισ. ευρώ είναι το μεγαλύτερο ποσό που συμφωνήθηκε ποτέ στα χρονικά να δαπανήσει η ΕΕ. Το ποσό δεν εντυπωσιάζει για τα μεγέθη της Ευρωζώνης (ειδικά αν μπορούσε και έπρεπε να συγκριθεί με τα 2,3 τρισ. που ρίχνουν στη μάχη οι ΗΠΑ). Είναι όμως σχεδόν «έτοιμα λεφτά» και μόνο «για αρχή». Αλλά μαζί με την ενίσχυση της ΕΚΤ, η ένεση ξεπερνά τα 1 τρισ. ευρώ.
Το «πακέτο» θα αφορά μόνο κεφάλαια για «υγειονομικές ανάγκες, τις ανάγκες περίθαλψης και πρόληψης, άμεσα ή έμμεσα, λόγω του νέου ιού», αλλά όχι ενισχύσεις των οικονομιών!
Σύμφωνα με το ανεπίσημο κείμενο οι υπουργοί Οικονομικών κατέληξαν σε μια συμβιβαστική λύση: Αμεση χρηματοδότηση 500 δισ. ευρώ στα κράτη μέλη – η οποία μαζί με τις παρεμβάσεις κρατών και ΕΚΤ θα φτάνει στα 3 τρισ. περίπου – και πρόσβαση στην πιστωτική γραμμή του ESM για όσο διαρκεί η κρίση του κορωνοϊού. Μετά, όπως αναφέρει το κείμενο, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να παραμείνουν αφοσιωμένες στην ενδυνάμωση των οικονομιών τους.
Οπως διευκρίνισε πάντως ο Ολλανδός ΥΠΟΙΚ η βοήθεια από τον ESM για υγειονομικούς σκοπούς θα είναι άνευ όρων, αλλά η βοήθεια για την οικονομία θα είναι υπό όρους κάτι που βρίσκει «και λογικό και δίκαιο».
Ουσιαστικά έγινε αυτό που ήθελαν οι Γερμανία, Αυστρία, Ολλανδία, Φινλανδία καθώς απορρίφθηκαν τα κορωνο-ομόλογα, που πρότειναν Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία και άλλες χώρες.
Ο υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας Ρομπέρτο Γκουαλτιέρι υποστήριξε ότι «με την εν λόγω συμφωνία, έχει τεθεί η βάση για ένα ταμείο ανάκαμψης που θα επιτρέπει την έκδοση κοινού χρέους», καλώντας τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ να λάβουν τις τελικές αποφάσεις.
Τα ακριβώς αντίθετα δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο: «Θα στείλω επιστολή στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων για να τους ενημερώσω σχετικά με το ποια κράτη-μέλη ζητούν ευρωομόλογο και ποια όχι, αλλά δεν θα γίνεται καμία ρητή αναφορά στην αμοιβαιοποίηση του χρέους», δηλαδή την «έκδοση κοινού χρέους» για την οποία μίλησε ο Ιταλός ΥΠΟΙΚ!
Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας Βόπκε Χούκστρα υποστήριξε ότι «το Eurogroup κατέληξε σε μια λογική συμφωνία, υπογραμμίζοντας ότι θα εξακολουθήσουν να υφίστανται όροι για τον δανεισμό από τον ESM».
Ο Ελληνας ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε συγκρατημένος για το αποτέλεσμα λέγοντας ότι είναι «μερικώς ικανοποιημένος» για το ότι επιτεύχθηκε συμφωνία, παρά για το περιεχόμενό της, το οποίο δεν αγγίζει την πραγματική οικονομία.
Νωρίτερα ο κ. Σεντένο είχε συνομιλίες με τους υπουργούς της Ολλανδίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας με αποτέλεσμα να έχουν καταλήξει σε μια καταρχήν συμφωνία.
Η Ιταλία και η Ισπανία αποδέχτηκαν το συμβιβασμό βάσει του οποίου δεν θα υπάρχουν πρόσθετες υποχρεώσεις για τις χώρες που θα προσφύγουν στον ESM, ενώ στο κοινό ανακοινωθέν και τις προτάσεις τους προς του αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων οι 19 υπουργοί θα συμπεριλάβουν τη χρήση «καινοτόμων εργαλείων» για την μετά – πανδημική, έναν όρο τον οποίον απέρριπτε η Ολλανδία, καθώς θεωρούσε ότι μπορεί να μεταφραστεί στο μέλλον σε κοινά ευρω – ομόλογα.
Σύμφωνα με την καταρχήν συμφωνία, την οποία θα πρέπει να αποδεχθούν και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, ο μοναδικός όρος για την προσφυγή μια χώρας στα κεφάλαια του ESM θα είναι η δέσμευσή της ότι τα χρήματα θα τα χρησιμοποιήσει για τις υγειονομικές ανάγκες, τις ανάγκες περίθαλψης και πρόληψης, άμεσα ή έμμεσα, λόγω του νέου ιού.
Δηλαδή δεν έχει ευθεία αναφορά σε «Μνημόνιο», κάτι που δεν δέχονταν Ιταλία και Ισπανία για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά αυτό λίγο ενδιαφέρει τους πολίτες που ανέμεναν κεφάλαια για να «ανακινηθούν» οι πληγωμένες οικονομίες τους.
Δηλώσεις Σεντένο
“Αυτή η απάντηση περιέχει τολμηρές και φιλόδοξες προτάσεις που θα ήταν αδιανόητες μόλις πριν από λίγες εβδομάδες. Μπορούμε όλοι να θυμηθούμε την απάντηση στην οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, όταν η Ευρώπη έκανε πολύ λίγα, πολύ αργά. Αυτή τη φορά, είναι διαφορετική”, ξεκαθάρισε ο Μάριο Σεντένο, Πρόεδρος του Eurogroup.
“Έχουμε ήδη δει μια ταχεία, μαζική, συντονισμένη ώθηση από τις νομισματικές, δημοσιονομικές αρχές και από τις ρυθμιστικές αρχές. Σχεδόν 3% του ΑΕΠ δημοσιονομικών μέτρων, αυξημένη ευελιξία, πρόσθετα συστήματα ρευστότητας ύψους 16% του ΑΕΠ. Κάθε φορά που συναντιόμαστε, οι αριθμοί ανεβαίνουν. Εάν συνδυάσουμε αυτούς τους αριθμούς, θα πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε σε τρισεκατομμύρια ευρώ”, ανέφερε.
“Απαντήσαμε το αίτημα των πολιτών μας για μια Ευρώπη που προστατεύει” – σε 16,5 ώρες και πολλές περισσότερες ώρες προετοιμασίας σημείωσε ο Πρόεδρος του Eurogroup.
“Δώσαμε Ευρωπαϊκή λύση σε χρόνο ρεκόρ”, ανέφερε καταγράφοντας τη συμφωνία για 3 δίχτυα προστασίας για εργαζόμενους, επιχειρήσεις, και κράτη.
“”Δημιουργήσαμε 13 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από την τελευταία κρίση – αυτό χρειάστηκε πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς. Πολλές έχουν καταστραφεί σε λίγες μόνο εβδομάδες. Χρειαζόμαστε ένα πρόσθετο επίπεδο προστασίας της ΕΕ για να διασφαλίσουμε ότι δεν θα χαθούν πολλές άλλες στο μέλλον. Επί του παρόντος, στηριζόμαστε αποκλειστικά στα δίχτυα ασφαλείας που υπάρχουν σε κάθε κράτος μέλος. Αυτά έχουν πολλές μορφές – προγράμματα στήριξης της εργασίας με μειωμένο ωράριο, επιδόματα ανεργίας και πολλά άλλα προγράμματα. Αλλά αυτά τα δίχτυα ασφαλείας αντιμετωπίζουν άνευ προηγουμένου πίεση σε ορισμένα μέρη της Ένωσης μας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χαιρετίσαμε τη δημιουργία ενός προσωρινού ευρωπαϊκού μέσου στήριξης των εθνικών δικτύων ασφαλείας σε αυτή την κρίση – αυτό που η Κομισιόν έχει ονομάσει `SURE`. Αυτό θα συγκεντρώσει τη συλλογική χρηματοοικονομική μας δύναμη σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να διοχετεύσουμε μέχρι 100 δισ. Ευρώ στα εθνικά συστήματα που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες πιέσεις. Τούτο θα προωθηθεί και θα τελειοποιηθεί στη νομοθετική διαδικασία”.
Ακολούθως ανακοίνωσε τη συμφωνία για τη χρηματοδότηση μέσω της ΕΤΕπ με 200 δισ. Ευρώ για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τα 240δισ.Ευρώ από τον ESM για τα ίδια τα Κ-Μ.
Οι Υπουργοί Συμφώνησαν ακόμη να δημιουργήσουν πακέτο στήριξης για τις δαπάνες υγείας μέχρι του ύψους του 2% του ΑΕΠ των Κ-Μ κοντά στα 240δισ.Ευρώ . “Αυτό αποτελεί σημαντική διασφάλιση για όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ , θα είναι διαθέσιμο σε όλα τα μέλη του ΕSM, με τυποποιημένους όρους, με βάση την εκ των προτέρων αξιολόγηση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων”, ανακοίνωσε ο Μ. Σεντένο. “Κάθε χώρα της ζώνης του ευρώ που ζητεί αυτή τη στήριξη εξακολουθεί να υπόκειται στα πλαίσια οικονομικού και δημοσιονομικού συντονισμού και επιτήρησης της ΕΕ”, σημείωσε. “Η μόνη απαίτηση πρόσβασης στην πιστωτική γραμμή είναι ότι η χώρα να χρησιμοποιήσει αυτά τα κεφάλαια για να στηρίξει την εγχώρια χρηματοδότηση των άμεσων και έμμεσων δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, θεραπείας και πρόληψης γύρω από τον COVID 19”, διευκρίνισε.
Τέλος όταν η κρίση υγείας τελειώσει, οι 27 θα εξετάσουν τη δημιουργία ενός ταμείου για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης, μετά από καθοδήγηση των ηγετών, σε συνδυασμό με το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο.
Όπως δήλωσε ο Μ. Σεντένο: “ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ θα αποτελέσει βασικό στοιχείο αυτής της στρατηγικής. Αλλά σήμερα συμφωνήσαμε επίσης να εργαστούμε για ένα Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα χρηματοδοτήσει τις ευρωπαϊκές επενδύσεις που θα χρειαστεί για να οικοδομήσουμε μια καλύτερη, πιο πράσινη, πιο ανθεκτική και πιο ψηφιακή οικονομία”.
“Όπως και με τα τρία δίχτυα ασφαλείας, το εν λόγω ταμείο θα συγκέντρωνε την οικονομική μας δύναμη για να επιταχύνει τις επενδύσεις που χρειαζόμαστε. Το εν λόγω ταμείο θα είναι προσωρινό, στοχοθετημένο και ανάλογο με το έκτακτο κόστος της τρέχουσας κρίσης και θα βοηθήσει στην εξάπλωσή του κόστους στην πάροδο του χρόνου μέσω κατάλληλης χρηματοδότησης. Υπό την καθοδήγηση των ηγετών, οι συζητήσεις σχετικά με νομικές, πρακτικές και οικονομικές πτυχές θα προετοιμάσουν το έδαφος για τη λήψη απόφασης”, ανακοίνωσε.
“Ορισμένα κράτη μέλη εξέφρασαν την άποψη ότι αυτό πρέπει να επιτευχθεί μέσω της έκδοσης κοινού χρέους, άλλα κράτη μέλη δήλωσαν ότι πρέπει να βρεθούν εναλλακτικοί τρόποι”, κατέγραψε.
“Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω. Σήμερα συμφωνήσαμε τρία δίχτυα ασφαλείας και ένα σχέδιο για την αποκατάσταση, ώστε να διασφαλίσουμε ότι θα αναπτυχθούμε μαζί και ότι δεν θα αναπτυχθούμε ξεχωριστά όταν ο ιός θα είναι πίσω μας”.
