Διαβιβάστηκε στα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων η έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών για τα δύο νομοσχέδια επί των οποίων, θα ψηφίσει η Ολομέλεια της Βουλής, σε έκτακτη συνεδρία που ξεκίνησε στις 17.00 υπό ειδικές συνθήκες, λόγω των μέτρων ασφάλειας και υγείας.

Από τα μεγαλύτερα κόμματα, υπέρ των δύο νομοσχεδίων τάχθηκε ο ΔΗΣΥ, ενώ ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια.

Στην ‘Εκθεση αναφέρεται ότι η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, έχει επιφέρει στα υπό αναφορά νομοσχέδια αριθμό τροποποιήσεων, σύμφωνα με προτάσεις που κατατέθηκαν κατά τη συζήτηση από Βουλευτές μέλη της.

Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών, που συζήτησε τα δύο νομοσχέδια σε δύο συνεδριάσεις μέσω τηλεδιάσκεψης, το ένα νομοσχέδιο αφορά την παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων συνολικού ποσού ύψους μέχρι δύο δισεκατομμυρίων ευρώ (€2.000.000.000) σε Αδειοδοτημένα Πιστωτικά Ιδρύματα (ΑΠΙ), τα οποία έχουν συσταθεί στη Δημοκρατία και κατέχουν άδεια λειτουργίας από εποπτικές αρχές άλλων κρατών μελών για τα οποία η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ενεργεί ως αρχή κράτους μέλους υποδοχής εξαιρουμένων των υποκαταστημάτων ιδρυμάτων τρίτων χωρών.

Το δεύτερο νομοσχέδιο αφορά την αναστολή της αποπληρωμής δόσεων περιλαμβανομένων και των τόκων για πιστωτικές διευκολύνσεις προς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς και για καθορισμένες κατηγορίες δανειοληπτών, την αναστολή λήψης οποιωνδήποτε μέτρων από τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς ως αποτέλεσμα της εφαρμογής του πιο πάνω προτεινόμενου μέτρου, την αναστολή της υποχρέωσης χρηματοοικονομικών οργανισμών να ετοιμάσουν, υποβάλουν και ανακοινώσουν τις οικονομικές τους καταστάσεις, και την αναστολή όλων των υποχρεώσεων των χρηματοοικονομικών οργανισμών πέραν της υποχρέωσης ετοιμασίας, υποβολής και ανακοίνωσης οικονομικών καταστάσεων.

Υπέρ της ψήφισης του πρώτου νομοσχεδίου σε νόμο, υιοθετώντας τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του, τάσσονται τα μέλη της επιτροπής που είναι Βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού. Εναντίον της ψήφισης αυτού σε νόμο τάσσεται ο Βουλευτής μέλος της Επιτροπής του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ, καθώς και το μέλος της Επιτροπής Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών. Επιφυλάσσονται να τοποθετούν κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην ολομέλεια του σώματος, τα μέλη της επιτροπής Βουλευτές της Κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, ο Πρόεδρος της επιτροπής και το μέλος της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, το μέλος της Βουλευτής της Συμμαχίας Πολιτών, το μέλος της Βουλευτής της Αλληλεγγύης και το μέλος της Βουλευτής των Ανεξαρτήτων.

Όσον αφορά το δεύτερο νομοσχέδιο, υπέρ της ψήφισης αυτού σε νόμο, υιοθετώντας τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του, τάσσονται τα μέλη της Επιτροπής Βουλευτές της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού και εναντίον της ψήφισης αυτού σε νόμο τάσσονται, το μέλος της Επιτροπής Βουλευτής του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ, το μέλος της Επιτροπής Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, το μέλος της Επιτροπής Βουλευτής της Συμμαχίας Πολιτών, το μέλος της Επιτροπής Βουλευτής των Ανεξαρτήτων.

Επιφυλάσσονται να τοποθετούν κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια του σώματος, τα μέλη της επιτροπής Βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, ο Πρόεδρος και το μέλος της Επιτροπής, Βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος και το μέλος της Επιτροπής Βουλευτής της Αλληλεγγύης.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι στις συνεδρίες της 27 και 28ης Μαρτίου 2020 συμμετείχαν ο Υπουργός Οικονομικών και ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών και ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Στην έκθεση της Επιτροπής αναφέρεται ότι  οι νομοθεσίες κρίνονται αναγκαίες από την εκτελεστική εξουσία στο πλαίσιο της λήψης μέτρων έκτακτης ανάγκης συνεπεία της ενσκήψασας πανδημίας COVID-19, η οποία πλήττει και τη Δημοκρατία.

Προστίθεται ότι μεταξύ των μέτρων που είναι αναγκαίο να ληφθούν περιλαμβάνονται οικονομικής φύσεως μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και αυτοτελώς εργαζομένων και άλλα μέτρα που αφορούν στην ανακούφιση οφειλετών.

Προστίθεται πως με το πρώτο νομοσχέδιο σκοπείται η παραχώρηση των κυβερνητικών εγγυήσεων για παραχώρηση νέων δανείων σε επιχειρήσεις και σε αυτοτελώς εργαζομένους που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της ενσκήψασας πανδημίας COVID-19 και επιδότηση μέρους του επιτοκίου εξυπηρετούμενων υφιστάμενων δανείων φυσικών προσώπων, αυτοτελώς εργαζομένων και επιχειρήσεων.

Στην έκθεση της Επιτροπής σημειώνεται ότι, οι παραχωρούμενες κυβερνητικές εγγυήσεις αποσκοπούν στην αύξηση της ρευστότητας στην οικονομία κατά ποσό ίσο με το ως άνω αναφερόμενο (2 δις) και δε θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή υφιστάμενων πιστωτικών διευκολύνσεων, είτε εξυπηρετούμενων είτε μη εξυπηρετούμενων ή κατά την αναδιάρθρωση υφιστάμενων πιστωτικών διευκολύνσεων οποιουδήποτε πιστωτικού ιδρύματος με εξαίρεση, τα τοκοχρεολύσια υφιστάμενων δανείων τα οποία είναι μέρος του υφιστάμενου προγράμματος αποπληρωμής.

Σημειώνεται περαιτέρω ότι, σύμφωνα με τον προτεινόμενο νόμο, ποσό ύψους μέχρι ενός δισεκατομμυρίου επτακοσίων πενήντα εκατομμυρίων ευρώ (€1.750.000.000.000) θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για την έκδοση νέων δανείων προς επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζομένους.  Αναφέρεται ακολούθως ότι  ποσό ύψους διακόσιων πενήντα εκατομμυρίων ευρώ (€250.000.000) θα παραχωρηθεί για την επιδότηση μέρους του επιτοκίου εξυπηρετούμενων δανείων φυσικών προσώπων, αυτοτελώς εργαζομένων και επιχειρήσεων στη βάση κριτηρίων που θα καθορισθούν με διάταγμα του Υπουργού Οικονομικών.

Η Επιτροπή Οικονομικών αναφέρει επίσης στην έκθεση της ότι οι προνοούμενες κυβερνητικές εγγυήσεις θα παραχωρούνται για περίοδο όχι μικρότερη των τριών μηνών και όχι μεγαλύτερη των έξι ετών και δικαιούχοι των παραχωρούμενων δανείων θα είναι επιχειρήσεις, καθώς και αυτοτελώς εργαζόμενοι που δεν παρουσίαζαν προβλήματα και δεν αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσκολίες κατά την 31η Δεκεμβρίου 2019 και δεν είχαν κατά την κριθείσα ημερομηνία καθυστερήσεις στην καταβολή οποιασδήποτε δόσης υφιστάμενου δανείου πάνω από τριάντα (30) ημέρες από την ημερομηνία που προνοείται από υφιστάμενες συμβατικές τους υποχρεώσεις αλλά αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της σχετικής πανδημίας.

Σχετικά το δεύτερο νομοσχέδιο, η Επιτροπή Οικονομικών αναφέρει στην έκθεση της ότι έχει σκοπό την ανάθεση εξουσιών στο Υπουργικό Συμβούλιο, ώστε να αποφασίζει για τη λήψη προσωρινών έκτακτων μέτρων από χρηματοοικονομικούς οργανισμούς και αρμόδιες εποπτικές αρχές με τη σύμφωνη γνώμη της Κεντρικής Τράπεζας.

Διευκρινίζει ότι τα έκτακτα μέτρα αναστολής της αποπληρωμής δόσεων, θα λαμβάνονται με γνώμονα τη διασφάλιση της σταθερότητας και της εύρυθμης λειτουργίας του χρηματοοικονομικού συστήματος, της στήριξης δανειοληπτών που καλύπτονται από τις πρόνοιες του υπό ψήφιση νόμου, την προαγωγή της δημόσιας ωφέλειας και την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.

Σημειώνεται περαιτέρω ότι ο Υπουργός Οικονομικών απέστειλε στον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων σχετική με το δεύτερο υπό αναφορά νομοσχέδιο επιστολή, ημερομηνίας 28ης Μαρτίου 2020 στην οποία δηλώνει ότι δεν τίθεται οποιοδήποτε θέμα διαφοροποίησης των προνοιών του υπό αναφορά νομοσχεδίου, δεδομένου ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις ευρίσκονται εντός των πλαισίων που προβλέπονται στην Ανακοίνωση που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) στις 26 Μαρτίου 2020 και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 19 Μαρτίου 2020, ενώ παράλληλα βρίσκεται σε συμφωνία με άλλες σχετικές Κατευθυντήριες Γραμμές της ΕΤΑ και ότι η σύνταξή του βασίστηκε στον μέγιστο δυνατό βαθμό ευελιξίας που αφήνεται στη Δημοκρατία βάσει του πιο πάνω πλαισίου και κατευθυντήριων γραμμών.

Τοποθετήσεις που έγιναν από διάφορες πλευρές, όπως ο καθορισμός μηδενικών ή μειωμένων επιτοκίων, η διαγραφή ή ο μη υπολογισμός τόκων, ο εκ των προτέρων καθορισμός του τρόπου αποπληρωμής, καθώς και η συμπερίληψη στις πρόνοιες του υπό αναφορά νομοσχεδίου των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αντιβαίνει στις υπό αναφορά κατευθυντήριες γραμμές και δε βρίσκει σύμφωνο το Υπουργείο Οικονομικών, αναφέρεται στην έκθεση της Επιτροπής, που παραθέτει τη θέση του Υπουργείου Οικονομικών ότι τέτοιες πρόνοιες θα διασαλεύσουν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα εφόσον το πεδίο που καλύπτουν τα προτεινόμενα έκτακτα μέτρα κάλυψης είναι ιδιαίτερα ευρύ.

Επιπροσθέτως, στην ίδια επιστολή τονίζεται ότι με το υπό αναφορά δεύτερο νομοσχέδιο σκοπείται η αναστολή των δόσεων όλων των συνεπών δανειοληπτών, εφόσον αυτοί εκδηλώσουν ενδιαφέρον και απευθυνθούν προς τον αντίστοιχο χρηματοοικονομικό οργανισμό, χωρίς ο εν λόγω οργανισμός να έχει δικαίωμα να μην αποδεχτεί το εν λόγω ενδιαφέρον και να κάνει αποδεκτή την αίτηση, νοουμένου ότι για την αναστολή των δόσεων του δανειολήπτη αυτός πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται από τον υπό ψήφιση νόμο, αναφέρει η Επιτροπή Οικονομικών.

Στην έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών γίνεται αναφορά και στη σχετική επιστολή προς τον Πρόεδρο της Βουλής που απέστειλε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας στην οποία τοποθετείται κατά πανομοιότυπο με τον Υπουργό Οικονομικών. Επιπρόσθετα, ο Διοικητής διευκρινίζει ότι η ημερομηνία αναφοράς για σκοπούς προσδιορισμού των δανειοληπτών που θα εμπίπτουν στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων (29 Φεβρουαρίου 2020), έχει καθορισθεί ώστε να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα αναστολής θα είναι εντός του πλαισίου που καθορίζει η ΕΑΤ και ότι θα περιλαμβάνονται δάνεια που συνήφθηκαν εντός του 2020.

Δήλωση Γ.Γ.ΑΚΕΛ

Στην αναφορ΄του ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ σημ’ιωσε:

1. Από την έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού στόχος μας ήταν να συνεργαστούμε με την Κυβέρνηση και τα άλλα πολιτικά κόμματα για να ξεπεραστεί όσο πιο ανώδυνα η κρίση, περιορίζοντας τις συνέπειες σε βάρος του κόσμου. Καταθέσαμε προτάσεις τόσο για τον περιορισμό της διασποράς της πανδημίας, όσο και για την αντιμετώπιση των συνεπειών σε βάρος της κοινωνίας και της οικονομίας.
2. Μετά από πολλές διαβουλεύσεις έγινε κατορθωτό να εγκριθεί πρώτη δέσμη μέτρων για τους εργαζόμενους, τους αυτοεργοδοτούμενους και τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες. Τα μέτρα που ψηφίστηκαν δεν μας ικανοποιούν πλήρως. Θεωρούμε ότι πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια έτσι ώστε να στηριχθούν ακόμα περισσότερο οι εργαζόμενοι, οι αυτοεργοδοτούμενοι και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ΑΚΕΛ θα εργαστεί προς αυτή την κατεύθυνση.
3. Συζητούμε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής τα δύο νομοσχέδια που αφορούν τις Τράπεζες. Το πρώτο αφορά την αναστολή των δόσεων και των τόκων και το δεύτερο την παραχώρηση κρατικών εγγυήσεων ύψους 2 δισεκατομμυρίων στις τράπεζες για την παραχώρηση δανείων και την επιδότηση των επιτοκίων.
4. Σε ότι αφορά το θέμα της αναστολής των δόσεων και των τόκων έγινε πάρα πολλή συζήτηση. Επιφέραμε αρκετές βελτιώσεις, ωστόσο εξακολουθεί να παραμένει ανοικτό ένα θέμα το οποίο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από εμάς. Με τις ρυθμίσεις που προτείνονται, οι τράπεζες όχι απλά και μόνο δεν θα συνεισφέρουν στο ξεπέρασμα της κρίσης, αλλά θα βγουν και κερδισμένες με τον επανατοκισμό των τόκων που δεν θα πληρωθούν κατά το διάστημα των 9 μηνών. Υπενθυμίζουμε ότι οι τράπεζες στηρίχτηκαν από το κράτος και την κοινωνία το 2013 για να επιβιώσουν. Το γεγονός ότι σήμερα μπροστά σε μια τέτοια κρίση δεν φαίνονται διατεθειμένες να συνεισφέρουν τίποτε, είναι απαράδεκτο.
5. Η θέση μας είναι ότι θα πρέπει ο τόκος για το διάστημα των 9 μηνών να είναι μηδενικός. Οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί απορρίπτουν αυτό το ενδεχόμενο. Εμείς απευθύνουμε έκκληση στις πολιτικές δυνάμεις να υιοθετήσουν την πρόταση μας ο τόκος που δεν θα πληρωθεί τους επόμενους 9 μήνες να μην επανατοκιστεί και να μεταφερθεί στο τέλος της αποπληρωμής του δανείου. Με αυτό τον τρόπο οι συνέπειες σε βάρος των δανειοληπτών θα είναι οι μικρότερες δυνατές. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να γίνει αποδεκτό από την Κοινοβουλευτική μας Ομάδα.
6. Σε ότι αφορά το δεύτερο νομοσχέδιο για τις κρατικές εγγυήσεις έγιναν πολλές συζητήσεις και επήλθαν πολλές βελτιώσεις. Εξακολουθεί να απέχει όμως πολύ από εκείνο το οποίο εμείς θα στηρίζαμε. Ζητούμε να δοθεί περισσότερος χρόνος για να μελετηθούν σε βάθος άλλες, καλύτερες, επιλογές. Πιο συγκεκριμένα εισηγούμαστε να μελετηθούν τα ακόλουθα:

•  Έκδοση δεκαετούς ομολόγου από την Κυβέρνηση για εσωτερικό δανεισμό. Τα χρήματα αυτά μπορούν να διοχετευτούν στην κοινωνία με διάφορους τρόπους. Είτε απευθείας από το κράτος με την προϋπόθεση ότι θα διασφαλιστεί η λειτουργία του Σχεδίου και αποτελεσματικός έλεγχος για εξασφάλιση της αποπληρωμής των δανείων, είτε σε συνεργασία με εμπορική τράπεζα ή τράπεζες στη βάση όμως κριτηρίων και όρων που θα ετοιμαστούν από την Κυβέρνηση και που θα τύχουν της έγκρισης της Βουλής.
•  Αξιοποίηση του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης De Minimis, το οποίο προνοεί παροχή ενίσχυσης για κάθε εταιρεία μέχρι 200,000 ευρώ ανα τριετία ή παροχή του ποσού εφάπαξ από τον πρώτο χρόνο. Σε αυτό το πρόγραμμα συμμετέχει και η Κύπρος, η δε Ισπανία ήδη πήρε έγκριση για το πρόγραμμα αυτό.

Οι στιγμές είναι πολύ κρίσιμες για την κοινωνία και την οικονομία. Απευθύνουμε έκκληση στην Κυβέρνηση και στις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις να συνεργαστούμε βάζοντας πάνω από όλα αυτούς που έχουν ανάγκη να προστατευτούν σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία. Τους εργαζόμενους, τους αυτοεργοδοτούμενους, τους μικρομεσαίους, αυτούς που παράγουν για την κοινωνία και την οικονομία και όχι τις τράπεζες.”

Πρόεδρος Οικολόγων

Πρόκληση άνευ ορίων αποτελεί η άρνηση των τραπεζών, με τις ευλογίες Κυβέρνησης και Κεντρικής Τράπεζας, να υιοθετήσουν την πρόταση για μηδενικά ή σχεδόν μηδενικά επιτόκια. Την ώρα που η υπόλοιπη κοινωνία υπόκειται ξανά σε δυσβάστακτες θυσίες, οι τράπεζες ακολουθούν το δρόμο της κερδοσκοπίας εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Τα πιο πάνω σημειωνει με δήλωση του ο πρόεδρος των Οικολόγων Γ.Περδίκης και προσθέτει:

“Η Κυβέρνηση οφείλει ν’ αλλάξει στάση και να τιθασεύσει τις τράπεζες, όπως ανάγκασε την υπόλοιπη κοινωνία να πειθαρχήσει στα μέτρα. Υπουργός Οικονομικών και Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας καλούνται να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να πείσουν τις τράπεζες να αποδεχτούν τον αυτονόητο συμβιβασμό: Ν’ αποδεχτούν την πρόταση της Συμμαχίας Πολιτών για επιτόκια που ν΄ αγγίζουν το μηδέν, όσο θα βρίσκεται σε ισχύ το μέτρο της αναστολής δόσεων δανείων στα τραπεζικά δάνεια.
Σ’ αντίθετη περίπτωση, οι τράπεζες θ’ αποκομίσουν τεράστιο όφελος, αφού με τη λήξη του εννιάμηνου, το οφειλόμενο πόσο θα μεγαλώσει αφού θα προστεθούν σ’ αυτό και οι τόκοι.
Η υιοθέτηση της πρότασης για μηδενικά επιτόκια αποτελεί κόκκινη γραμμή για τη Συμμαχία Πολιτών γι αυτό και προειδοποιούμε με καταψήφιση της εν λόγω νομοθετικής ρύθμισης σε περίπτωση που δεν γίνει αποδεκτή. Οι τράπεζες πρέπει επιτέλους ν’ αναλάβουν το κόστος που τους αναλογεί. Δεν είναι δυνατό να «φυγομαχούν» από τη γενική προσπάθεια κατά του κορωνοϊού, την ώρα που εξυπηρετούνται από την αναστολή των δόσεων με νόμο αφού αποφεύγουν τον κίνδυνο νέας ανακεφαλαιοποίησης. Σε περίπτωση που δεν εξυπηρετηθούν με την εν λόγω νομοθετική ρύθμιση,  είναι ορατός ο κίνδυνος της εκτόξευσης των ΜΕΔ των τραπεζών στα ύψη.
Αφού λοιπόν θα έχουν τέτοιο μεγάλο όφελος, πρέπει ν’ αναλάβουν και μέρος του κόστους που τους αναλογεί, με (σχεδόν) μηδενικά επιτόκια. Καλούμε τις τράπεζες να φερθούν υπεύθυνα και να επιστρέψουν στην κοινωνία μέρος της στήριξης που οι φορολογούμενοι τους πρόσφεραν από το 2013.
Χωρίς την υιοθέτηση της πιο πάνω πρότασης, η καταψήφιση της νομοθετικής ρύθμισης για εμάς αποτελεί μονόδρομο.

Σε σχέση με τα νομοσχέδια που έχουμε ενώπιον μας για ψήφιση αυτές τις κρίσιμες ώρες έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

1) Τα δύο νομοσχέδια – αυτό που αναστέλλει τις δόσεις συγκεκριμένων και υπό πολλές προϋποθέσεις δανείων και το άλλο που παρέχει 2 δισ. ευρώ κρατικές εγγυήσεις στις τράπεζες – στοχεύουν κυρίως να διευκολύνουν  και να ενισχύσουν τις ίδιες τις τράπεζες για να αντέξουν στο τσουνάμι των ΜΕΔ  που τις απειλεί. Οι αυτοεργοδοτούμενοι, οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι θα βοηθηθούν (αν βοηθηθούν) δευτερογενώς,  υπό προϋποθέσεις και με πολλές επιφυλάξεις.

2) Δυστυχώς για αυτή τη νέα βοήθεια προς τις τράπεζες η Κυβέρνηση δεν ζήτησε τα λογικά ανταλλάγματα προς όφελος της οικονομίας ευρύτερα που θα διευκολύνουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Τέτοιες διευκολύνσεις θα ήταν το καθολικό πάγωμα των εκποιήσεων για έξι μέχρι εννέα μήνες, η αφαίρεση των τόκων για εννέα μήνες,  η αναστολή λειτουργίας του ΚΑΠ και ΑΡΤΕΜΙΣ,  η τροποποίηση του νόμου για τις εκποιήσεις (όπως ήταν πριν τον Ιούνιο 2018), η ενίσχυση του πλαισίου αφερεγγυότητας κοκ

3) Η αναστολή της καταβολής των δόσεων για εννέα μήνες χωρίς την αναστολή επιβολής τόκων και χωρίς την επιμήκυνση του δανείου είναι δώρον άδωρον.

Δεν θέλουμε να καταστραφούν οι τράπεζες αλλά είναι επιτέλους καιρός να αναλάβουν κι αυτές ένα μέρος των βαρών της «κορωνο-κρίσης». Φαίνεται ότι αυτό που επιδιώκεται είναι να αναλάβουν το μικρότερο κόστος και ή δυνατόν να βγάλουν και κέρδος.

Αυτό λέγεται «τραπεζική αισχροκέρδεια» και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Δεν σκοπεύουμε να είμαστε συνεργοί – όπως δεν ήμασταν ποτέ- σε ένα καινούργιο οικονομικό σκάνδαλο.