Το ελβετικό φράγκο εκτοξεύθηκε έναντι του ευρώ έως και 41%, μετά την αιφνιδιαστική απόφαση της κεντρικής τράπεζας της χώρας (SNB) να άρει το κατώτατο όριο των 1,20 φράγκων ανά ευρώ που είχε θεσπίσει από τον Σεπτέμβριο του 2011 για να προστατεύσει την οικονομία της χώρας από την ύφεση.

Στη συνέχεια, η ανατίμηση του φράγκου περιορίσθηκε και η ισοτιμία από 0,85 φράγκα ανά ευρώ διαμορφωνόταν πριν από λίγο στα 1,02 φράγκα ανά ευρώ. Πάλι, βέβαια, η ανατίμηση του φράγκου – και αντίστοιχα η υποτίμηση του ευρώ – είναι τεράστια. Έναντι του δολαρίου, το φράγκο ανατιμάτο κατά 14% και διαμορφωνόταν πριν από λίγο στα 0,87 φράγκα ανά δολάριο.

Το πολωνικό νόμισμα, το ζλότι, και οι μετοχές των πολωνικών τραπεζών έκαναν βουτιά, μετά την ανακοίνωση της άρσης του πλαφόν από την Ελβετία, καθώς αυξάνεται το κόστος εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων που έχουν πάρει Πολωνοί με νόμισμα αναφοράς το φράγκο. Οι πολωνικές τράπεζες είχαν στα χαρτοφυλάκια τους στις 30 Νοεμβρίου 2014 στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό νόμισμα ύψους 131 δισ. ζλότι, ποσό που αντιστοιχεί στο 46% του συνόλου των στεγαστικών δανείων. Οι Πολωνοί και κάτοικοι άλλων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης είχαν σπεύσει να συνάψουν δάνεια σε ελβετικό νόμισμα και ευρώ, επειδή ήταν φθηνότερα έως την κρίση του 2008, για να δουν στη συνέχεια το κόστος εξυπηρέτησής τους να αυξάνεται λόγω των μεταβολών στις αγορές συναλλάγματος.
Η ισοτιμία του ζλότι υποχώρησε 14% έναντι του φράγκου.

Η άρση την κατώτερης ισοτιμίας με το ευρώ προκάλεσε σοκ και στους eλβετούς εξαγωγείς. «Η σημερινή απόφαση της SNB είναι ένα τσουνάμι. Για την εξαγωγική βιομηχανία και τον τουρισμό και τελικά για όλη τη χώρα», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Swatch Νικ Χάγιεκ, προσθέτοντας: «Μου λείπουν τα λόγια».

Ο κυριότερος ελβετικός χρηματιστηριακός δείκτης “Swiss Market Index” καταγράφει αυτήν την ώρα πτώση 9,5% στις 8.321,23 μονάδες ενώ νωρίτερα σημείωσε απώλειες έως και 13%.

«Μαύρη Πέμπτη» για 60.000 δανειολήπτες

Περισσότεροι από 60.000 δανειολήπτες στεγαστικών δανείων σε ελβετικό φράγκο στην Ελλάδα μπορεί να επηρεαστούν δυσμενώς από την απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας να διακόψει την ελάχιστη συναλλαγματική ισοτιμία του 1,20 ανά ευρώ.

Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις από τις τράπεζες, το ύψος των εν λόγω δανείων φτάνει τα 6 δισ. ευρώ και με την εκτίναξη στην ισοτιμία του ελβετικού φράγκου χρειάζονται πολλά περισσότερα ευρώ για να αποπληρώσουν κεφάλαιο και δόσεις.

Όμως, όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη, οι δανειολήπτες θα πρέπει να παραμείνουν απολύτως ψύχραιμοι και να μην προχωρήσουν σε εσπευσμένες κινήσεις, όπως για παράδειγμα να μετατρέψουν τα δάνειά τους σε ευρώ διότι τότε θα γράψουν πραγματικές ζημιές, ενώ προσωρινά οι όποιες ζημιές είναι λογιστικές και ενδεχομένως πρόσκαιρες.

Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνουν, τα στεγαστικά αυτά δάνεια είναι μακροπρόθεσμης διάρκειας, 20ετίας και άνω, και επηρεάζονται από τους οικονομικούς κύκλους, άλλοτε αρνητικά και άλλοτε θετικά. Επισημαίνουν ότι οι τράπεζες θα συμβάλουν ώστε να υπάρξει ενημέρωση σε όποιον την ζητάει, ενώ τονίζουν ότι σε κάθε περίπτωση θα αναζητηθούν λύσεις σε όσους πληγούν.

Τα δύο πρόσωπα του νομίσματος

Η μεγάλη «κίνηση» προς το ελβετικό φράγκο έγινε το 2008, όταν η ισοτιμία ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή (κοντά στο 1,60 με 1,62) και τα επιτόκια του ευρώ ακόμα υψηλά. Τότε, σχεδόν το 15% των νέων χορηγήσεων στεγαστικών δανείων γινόταν στο ελβετικό νόμισμα. Τότε όμως ήταν και η ιδανική ευκαιρία να τοποθετηθεί κανείς επενδυτικά στο ελβετικό νόμισμα.

Ακόμα όμως και αρκετούς μήνες αργότερα, στα τέλη Ιουλίου του 2009, η ισοτιμία ευρώ/ φράγκου βρισκόταν στο 1,522, ιδιαίτερα συμφέρουσα για όσους είχαν κάνει τη μετατροπή στο ελβετικό νόμισμα. Έτσι, αρκετοί ήταν εκείνοι που και τότε επέλεξαν το ελβετικό νόμισμα. Τα δεδομένα όμως άλλαξαν άρδην και η ισοτιμία στις αρχές του 2012 κατρακύλισε μέχρι και το 1 προς 1, πριν την εφαρμογή της ελάχιστης ισοτιμίας του 1,2.

Εν συνεχεία, και μέχρι σήμερα, η ισοτιμία είχε ελάχιστη διακύμανση, μέχρι τα επίπεδα του 1,26 καθώς η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας είχε διατηρήσει το ελάχιστο όριο.

Πλέον, για όσους είχαν πάρει δάνεια σε ελβετικό φράγκο το 2008, η «ζημιά» φτάνει ή και ξεπερνά το 30% σε κεφάλαιο και δόσεις.