Ξεκίνησε σήμερα στην ολομέλεια της Βουλής η συζήτηση για τις συνέπειες που θα έχει για την Κύπρο το Brexit  και για το καθεστώς  των βρετανικών Βάσεων, που είχε εγγράψει το ΔΗΚΟ στο κεφάλαιο Δ.

Σε ομιλία του ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος ανέφερε:

”Πριν από εννέα μήνες ζητήσαμε και εγγράψαμε το σημερινό θέμα στο Κεφάλαιο Δ.
Ζητήσαμε να συζητηθεί το Brexit και πως αυτό επηρεάζει την Κύπρο, στην ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Γιατί πιστεύαμε τότε και πιστεύουμε σήμερα, πως η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί γεγονός ιστορικής σημασίας – για την Ευρώπη – αλλά ιδιαίτερα για την Κύπρο.

Θεωρούμε κύριε Πρόεδρε πως, μετά το Ηνωμένο Βασίλειο, η χώρα μας θα επηρεαστεί περισσότερο απ’ οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης από το Brexit.
Ιδιαίτερα αν το Ην Βασίλειο αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία.
Οι δυσάρεστες παρενέργειες από μία τέτοια εξέλιξη θα είναι πολλές:

•         Η οικονομική επίπτωση στην τουριστική μας βιομηχανία από μία πιθανή ύφεση στην Αγγλική αγορά (από την οποία προέρχονται τα 2/3 των τουριστών μας) θα είναι ιδιαίτερα αισθητή στην Κύπρο,
•         Οι επιπτώσεις στους φοιτητές μας, ειδικά εκείνους που έχουν πάρει δάνεια σε αγγλικές στερλίνες θα είναι δυσβάσταχτες,
•         Οι απώλειες σε συμπατριώτες μας που έχουν επενδύσει σε ακίνητα στο Ηνωμένο Βασίλειο,
•         Οι επιπρόσθετοι δασμοί που θα πρέπει πλέον να μπαίνουν σε Αγγλικά προϊόντα,

Όλα τα πιο πάνω είναι μόνο μερικές από τις επιπτώσεις που θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε.
Όλες πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο ειδικής συζήτησης σε αυτό το σώμα.

Μία άλλη όμως σημαντική παρενέργεια του Brexit κ. Πρόεδρε θα επηρεάσει, όχι μόνο τα οικονομικά μας συμφέροντα, αλλά και τα εθνικά μας συμφέροντα.
Αναφέρομαι φυσικά στο καθεστώς των Βρετανικών βάσεων μετά το Brexit.
Οι κύπριοι πολίτες που διαμένουν στις Βρετανικές Βάσεις, μέχρι σήμερα απολάμβαναν όλα τα δικαιώματα ευρωπαίων πολιτών, λόγω του Πρωτοκόλλου 3 που είχε συμφωνήσει η ΕΕ με το Ην. Βασίλειο και την Κυπριακή Δημοκρατία το 2004.

Μετά το Brexit και ιδιαίτερα αν η αποχώρηση του Ην. Βασιλείου θα γίνει χωρίς συμφωνία, εγείρονται πολλά κρίσιμα ερώτημα:

•         Τι θα απογίνουν όλοι αυτοί οι κάτοικοι των Βάσεων; Τι δικαιώματα θα έχουν;
•         Θα υπάρχει η προστασία του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου σε αυτές τις περιοχές;
•         Τι δικαιώματα θα έχουμε όλοι εμείς που θα διακινούμαστε από το έδαφος των βρετανικών βάσεων;
•         Θα έχουμε ελεύθερη διακίνηση προσώπων και προϊόντων;
•         Ή θα επιστρέψουμε σε ένα καθεστώς αποικιοκρατίας;
•         Θα μας σταματούν οι Αρχές των Βάσεων σε οδοφράγματα για έλεγχο όταν θα πηγαίνουμε στην Πάφο ή στο Παραλίμνι;

Οι διαβεβαιώσεις για συμφωνία για το Brexit, δεν μας καθησυχάζουν για δυο λόγους:
(α)      Σημειώνω πως ήδη έχουμε δυο παρατάσεις της αρχικής ημερομηνίας εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ καθώς η σχετική συμφωνία δεν έχει ακόμη εγκριθεί από την Αγγλική Βουλή.  Είναι αμφίβολο αν κάτι τέτοιο θα γίνει τελικά πραγματικότητα.
και
(β)      Ακόμη και αν καταλήξουμε σε μία συμφωνία για το Brexit, ως Κυπριακή Δημοκρατία οδεύουμε σε μία νέα εθνική ήττα.

Γιατί δυστυχώς η κυβέρνηση Αναστασιάδη παρέμεινε θεατής και απέφυγε να μπει στην ουσία του θέματος, δηλαδή την επιστροφή εδαφών ή και της αλλαγής του Καθεστώτος των Βρετανικών Βάσεων στις διαπραγματεύσεις για το Brexit.
Όπως δήλωσε ο ΥΠΕΞ κ. Χριστοδουλίδης στη δεύτερη και τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων για το θέμα «…δεν είχε καμία τέτοια εξουσιοδότηση να το πράξει …»

Το ερώτημα είναι λοιπόν:
Γιατί δεν τέθηκε θέμα Βάσεων στις διαπραγματεύσεις για το Brexit;

Καμία άλλη κυβέρνηση δεν είχε στη διάθεση της την ιστορική ευκαιρία του Brexit για να θέσει ένα τέτοιο θέμα.
Καμία άλλη κυβέρνηση δεν είχε και ούτε πρόκειται να ξανά έχει ΒΕΤΟ σε μία απόφαση που επηρεάζει ολόκληρη την Βρετανική οικονομία.

Αυτή η ιστορική ευκαιρία χάνεται.
Χάνεται η ευκαιρία να επαναδιαπραγματευθούμε το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων και να βελτιώσουμε ουσιαστικά τη θέση ισχύος και τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι του αποικιοκρατικού καταλοίπου των Βάσεων.

Την ώρα που και η Ισπανία και η Ιρλανδία μεγιστοποίησαν τα οφέλη των ιστορικών τους διεκδικήσεων έναντι της Βρετανίας για το Γιβραλτάρ και τη Βόρειο Ιρλανδία, η κυβέρνηση Αναστασιάδη επέλεξε τη σιωπή.
Την ώρα που η Ισπανία και η Ιρλανδία πέτυχαν την πλήρη έμπρακτη αλληλεγγύη των υπολοίπων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Κύπρος απέτυχε να πετύχει οποιαδήποτε διαφοροποίηση.

Επιπρόσθετα κ. Πρόεδρε,
Σε αυτούς τους 9 μήνες είχαμε και μία άλλη σημαντική και ιστορική εξέλιξη.
Την ιστορική απόφαση για τον Μαυρίκιο και τον τερματισμό της εκεί ισχύουσας αποικιοκρατίας.
Έχουμε πλέον στη διάθεση μας μία καθοριστική απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για το καθεστώς του Μαυρικίου, η νομική θέση του οποίου είναι σαφώς υποδεέστερη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αυτό πιστεύουν τόσο ο Γενικός Εισαγγελέας όσο και ο κ. Πόλυς Πολυβίου οι οποίοι συμμετείχαν στη διαδικασία διαιτησίας υπέρ του Μαυρικίου.

Στη συνέχεια, μετά την ιστορική απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για το καθεστώς του Μαυρικίου, είχαμε την επικύρωση της, με σχετικό ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Μία καθολική νίκη του Μαυρίκιου και μία καθολική ήττα της αποικιοκρατίας.

Η κυβέρνηση Αναστασιάδη όμως δεν τόλμησε να ξεκινήσει παρόμοια διαδικασία, όπως του Μαυρικίου, για την Κύπρο.
Δεν τόλμησε να συνενωθεί στην ίδια διαδικασία με τον Μαυρίκιο.

Δεν τόλμησε να θέσει θέμα επιστροφής εδάφους των Βρετανικών Βάσεων κατά τις διαπραγματεύσεις του Brexit.
Δεν τόλμησε να θέσει θέμα αλλαγής του καθεστώτος των Βρετανικών Βάσεων κατά τις διαπραγματεύσεις του Brexit.
Δεν τόλμησε καν να θέσει θέμα ενοικίασης των στρατιωτικών εγκαταστάσεων που χρησιμοποιεί το Ην. Βασίλειο.

Δεν πρόκειται να έχουμε ξανά αυτή την ιστορική ευκαιρία.
Δεν πρόκειται να έχουμε ξανά την ευκαιρία που μας δίνει το Brexit.
Τονίζω, πως αν το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης του Brexit θα είναι στην ουσία, να συνεχίσουν οι Βάσεις ως είχαν, αυτό θα αποτελέσει τεράστια ήττα για την Κυπριακή Δημοκρατία.

Είναι κάποιοι που πάντα όταν εγείρουμε θέματα Βάσεων μας απαντούν με την στερεότυπη κινδυνολογία «μα θα ανοίξουμε ένα δεύτερο μέτωπο με την Αγγλία;»
Πάντα μένω έκπληκτος όταν ακούω αυτό το επιχείρημα.
Μα το «δεύτερο μέτωπο» είναι ήδη εκεί, απλά κάποιοι προσποιούνται ότι δεν το βλέπουν.
Είναι εκεί στις εκθέσεις «ίσων αποστάσεων» του Συμβουλίου Ασφαλείας τις οποίες συντάσσει πάντα εκπρόσωπος του Ην. Βασιλείου.  Πρέπει εξάλλου να προστατεύσουν τα συμφέροντα τους…
Είναι εκεί, τώρα, στα Στροβίλια, όπου οι Αρχές των Βάσεων  προσφέρουν κάλυψη στις επεκτατικές ενέργειες του Τούρκικου Στρατού κατοχής.
Είναι εκεί, στις δηλώσεις του βρετανού Υπουργού Ευρώπης, Άλαν Ντάνκαν, ο οποίος αμφισβήτησε τη νομιμότητα της ΑΟΖ μας.
Είναι εκεί, στις διαπραγματεύσεις του Κράνς Μοντάνα, όπου ο εκπρόσωπος του Ην. Βασιλείου ταυτίστηκε με την κατοχική Τουρκία, συμφωνώντας πως πρέπει να παραμείνουν τα δικαιώματα των εγγυητριών δυνάμεων και απλά να μεταφερθούν σε μία νέα συνθήκη – όπως ακριβώς προνοούσε το Σχέδιο Ανάν.

Αλλοίμονο να μην ήταν έτσι.
Οι μεν θέλουν να διατηρήσουν τα «επεμβατικά τους δικαιώματα».
Οι δε θέλουν να διατηρήσουν τις βάσεις τους.
Είναι πολύ απλά τα πράγματα.
Μόνο αιθεροβάμονες θεωρούν πως δεν υπάρχει ήδη «δεύτερο μέτωπο».
Δεν υπάρχει κάτι περισσότερο που θα μας κάνουν.

Η μοναδική απόφαση που έχουμε να πάρουμε είναι το κατά πόσο θα αξιοποιήσουμε την ιστορική συγκυρία του Brexit για να ενισχύσουμε την κρατική μας οντότητα.
Για να υπερασπιστούμε τα εθνικά μας συμφέροντα.
Για να απαλλαγούμε από ένα αποικιακό κατάλοιπο.

κ. Πρόεδρε,
Καλούμε την κυβέρνηση έστω και την υστάτη να θέσει το θέμα των Βάσεων στη Βρετανία στο πλαίσιο της τελικής φάσης των διαπραγματεύσεων για το Brexit.
Αυτό πρέπει να γίνει άμεσα, πριν να δοθεί νέα παράταση και πριν να υπάρξει καταληκτική συμφωνία.
Καλούμε την κυβέρνηση να απαιτήσει με αποφασιστικότητα και με ευρεία πολιτική συναίνεση:

α) την επιστροφή της γεωγραφικής επικράτειας των βάσεων που δεν ταυτίζονται με τις καθεαυτό στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Βρετανίας  και
β) να διαπραγματευθεί την αλλαγή του καθεστώτος  των Βρετανικών Βάσεων.

Πρέπει να δικαιωθεί ένα ιστορικό αίτημα του Κυπριακού λαού για την αποκατάσταση της εδαφικής του ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Πρέπει να ολοκληρωθεί η από – αποικιοποίηση της Κύπρου που ξεκίνησε αλλά δεν ολοκληρώθηκε το 1960.

Οι αποικίες δεν έχουν τόπο στον 21ο Αιώνα.
Καιρός να το πιστέψουμε και να το διεκδικήσουμε.”