«Οι προτεινόμενοι αντιπροσωπεύουν το σύνολο των ανθρώπων των νησιών και των αλληλέγγυων που στέκονται δίπλα στους πρόσφυγες, υπερασπιζόμενοι τις αξίες της ειρήνης, της ελευθερίας και της αλληλεγγύης».
Με την φράση αυτή του Προέδρου της Ακαδημίας Αθηνών, πεζογράφου Θανάση Βαλτινού, πιστοποιήθηκε σήμερα, Δευτέρα, η επίσημη πρόταση της Ελλάδας να απονεμηθεί το Νόμπελ Ειρήνης σε δύο κατοίκους της νήσου Λέσβου, που κατακλύζεται καθημερινά από πρόσφυγες από την Τουρκία, και στην Αμερικανίδα ηθοποιό Σούζαν Σαράντον που έμπρακτα συμπαραστέκεται στους ανθρώπους αυτούς.
Οι κάτοικοι του ακριτικού αιγαιοπελαγίτικου νησιού είναι η 85χρονη Αιμιλία Καμβύση, μια από τις τρεις γιαγιάδες που εικονίζονται στην περίφημη πια φωτογραφία να δίδουν φαγητό στο μωρό μιας προσφυγοπούλας από τη Συρία, και ο 40χρονος ψαράς Στρατής Βαλιαμός, που δεν κουράζεται να σώζει ανθρώπους όταν τα σάπια πλεούμενα που τους φέρνουν από την Τουρκία κτυπιούνται από τα κύματα και τον καιρό και βρίσκονται στα νερά της θάλασσας παλεύοντας να ζήσουν.
Η ελληνική πρόταση προς τη νορβηγική επιτροπή Νόμπελ παρουσιάστηκε το μεσημέρι σήμερα από την Ακαδημία Αθηνών, το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και τη Σύνοδο των Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων.
Σε περίπτωση που απονεμηθεί το βραβείο στους 3 προταθέντες, ο Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, καθηγητής και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, πρόσφυγας και ο ίδιος μετά την τουρκική εισβολή και κατοχή της Κύπρου, το οικονομικό μέρος που το συνοδεύει θα αποδοθεί αναλογικά στα νοσοκομεία των νησιών, ενώ το ίδιο το βραβείο θα εκτεθεί στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Στην ενημερωτική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σε αίθουσα της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, συμμετείχαν ακόμα ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, Σπύρος Καπράλος, και ο καθηγητής, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Πρόεδρος του Συμβουλίου Πρυτάνεων, Γιώργος Πετράκος.
Ποιοι προτείνονται
Η Αιμιλία Καμβύση είναι 85 χρονών. Παιδί Μικρασιατών προσφύγων από το Μοσχονήσι έζησε όλη της τη ζωή στο ψαροχώρι της Σκάλας Συκαμνιάς. Μαζί με άλλες δυο φίλες της την 89χρονη Ευστρατία Μαυραπίδου και την 85χρονη Μαρίτσα Μαυραπίδου έγιναν σύμβολα των εθελοντών κατοίκων της Λέσβου όταν ο φωτογραφικό φακός “τις συνέλαβε” να περιποιούνται ένα βρέφος παιδί μιας γυναίκας πρόσφυγα από τη Συρία που μόλις είχε αποβιβασθεί στην ακτή. Αυτό οι τρεις γιαγιάδες συνεχίσουν να το κάνουν όλον αυτόν τον καιρό που το χωριό τους έγινε το επίκεντρο της προσφυγικής – ανθρωπιστικής κρίσης. Κάθε μέρα κατεβαίνουν στην ακτή, και κάθονται μαζί με άλλους αλληλέγγυους στους πρόσφυγες πολίτες συμπαραστεκόμενοι με όποιον τρόπο μπορούν στους εκατοντάδες ανθρώπους που καθημερινά φτάνουν από τις απέναντι τουρκικές ακτές. Όταν τον περασμένο Νοέμβριο επισκέφθηκε τη Συκαμνιά ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας και τη συνάντησε για να την συγχαρεί για ότι έκανε αυτή με τις άλλες δυο φίλες της απάντησε στον Πρόεδρο “Γιατί μου λές μπράβο γιέ μου; Τι έκανα;”. Το ίδιο επιμένει να λέει οπότε τη ρωτούν γιατί βοηθάει τους πρόσφυγες. “Καλά παιδιά είναι λέει. Μερικές φορές κουρασμένα από το ταξίδι με βοηθάνε να κουβαλήσουμε τα ξύλα για τη σόμπα μου”.
Μέχρι και τώρα, κάθε μέρα, οι τρεις γιαγιάδες, όπως τις ξέρει πια όλος ο κόσμος, κατεβαίνουν σε όποια ακτή μαθαίνουν ότι έχουν φτάσει λέμβοι με πρόσφυγες και βοηθούν σε ό,τι χρειαστεί.
Η ανθρώπινη συμπεριφορά τους υπογραμμίστηκε σήμερα κατά την ανακοίνωση της πρότασης για απονομή του Νόμπελ, παρέσυρε και χιλιάδες άλλους ανθρώπους των νησιών να σταθούν αλληλέγγυοι σε όσους ακόμα έρχονται στις ελληνικές ακτές.
Η κ. Καμβύση προτείνεται «για να εκπροσωπήσει όλες αυτές τις γυναίκες που συμβάλουν σαν στοργικές μάνες για τα παιδιά που φτάνουν στην Ελλάδα και έρχονται αντιμέτωπα με την προσφυγιά και τη μετανάστευση, όλες τις γυναίκες που βοηθούν με όποιο τρόπο μπορούν στην αντιμετώπιση του προσφυγικού μεταναστευτικού ζητήματος», επισημαίνεται στην κοινή ανακοίνωση που υπογράφουν οι επικεφαλής των τεσσάρων θεσμών της κατατεθείσας πρότασης.
Ο Στρατής Βαλιαμός είναι 40 χρονών, ψαράς στη Σκάλα Συκαμνιάς. Όταν δεν χρησιμοποιεί τη βάρκα του για να κερδίσει τα προς το ζην, σώζει κόσμο που κινδυνεύει. Όχι μόνο όταν τυχαία τούς βρίσκει στο δρόμο του, αλλά πολλές φορές επιχειρώντας ο ίδιος ως διασώστης με το δικό του μέσο. Αρνείται να μιλήσει για όσα έχει κάνει, αρνείται να φωτογραφηθεί λέει μόνο πως έτσι έπρεπε να κάνει και έτσι έκανε. Στο χωριό λένε πως ο Στρατής Βαλιάμος μαζί με όλους τους άλλους ψαράδες στο Αιγαίο έχουν σώσει πολλές χιλιάδες ανθρώπους. Η απάντηση που δίνει είναι «έτσι, γιατί αυτό έπρεπε να κάνω».
Ο κ. Βαλιαμός προτείνεται «για να εκπροσωπήσει όλους αυτούς τους κατοίκους των νησιών που βοηθούν με όλες τους τις δυνάμεις να αντιμετωπιστεί το προσφυγικό μεταναστευτικό ζήτημα που έχει πάρει και συνεχίζει να παίρνει τεράστιες διαστάσεις στη χώρα μας», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Και η ηθοποιός Σούζαν Σάραντον υποδέχτηκε πρόσφυγες και μετανάστες που έφταναν στις ακτές της Λέσβου, ενώ επισκέφθηκε και τους πρόσφυγες στα κέντρα φιλοξενίας στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο, περνώντας τα Χριστούγεννα μαζί τους.
«Η διεθνής κοινότητα πρέπει να δει τι συμβαίνει σε αυτήν τη γωνιά του πλανήτη. Πρέπει να αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος και να το καταλάβει. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να πάψουν να είναι “κάποιοι άλλοι” και να γίνουν οι πρόσφυγες στους οποίους χρειάζεται να σταθούμε δίπλα και να τους υποστηρίξουμε», είχε δηλώσει από την Λέσβο η διάσημη ηθοποιός, βοηθώντας έτσι να φτάσει ως τα πέρατα της γης η πραγματική εικόνα του προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες, και πως, όπως έλεγε, δεν μπορεί να γυρίζουμε το βλέμμα μας αλλού σαν να μην μας αφορά όλους.
Η κ. Σαράντον προτείνεται «για να εκπροσωπήσει το πλήθος των ξένων αλληλέγγυων που από την πρώτη στιγμή στάθηκαν στο πλευρό των προσφύγων και των μεταναστών που έφτασαν και συνεχίζουν να φτάνουν στην Ελλάδα», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση της ελληνικής επιτροπής.
Η ίδια, μόλις έλαβε γνώση για την πρόθεση της επιτροπής να την προτείνει για Νόμπελ Ειρήνης, είπε ότι την αποδέχεται ταπεινά και ότι θα ήταν τιμή της να προταθεί. Ταυτόχρονα όμως κατέστησε σαφές ότι θα λειτουργήσει ως εκπρόσωπος για τις χιλιάδες των ανεξάρτητων ξένων αλληλέγγυων που δίνουν το χρόνο και τους πόρους τους στα ελληνικά νησιά για να βοηθήσουν σε αυτήν την ανθρωπιστική κρίση. Και πρόσθεσε πως υπάρχουν πολλοί γιατροί και άλλοι εθελοντές, οι οποίοι έχουν κάνει σημαντική δουλειά, και ότι θα ήταν τιμή της να προσέλθει ως εκπρόσωπός τους για την αυτοθυσία την συμπόνια που έδειξαν στο δράμα των προσφύγων και των μεταναστών.
