Του Νίκου Κατσουρίδη
Και ξαφνικά φοβηθήκαμε έως και πανικοβληθήκαμε! Μετά το χτύπημα του Ιράν στο Ισραήλ ανακαλύψαμε τον φόβο. Ανησυχήσαμε για όσα συμβαίνουν στη γειτονιά μας. Όταν βέβαια δεκάδες παρόμοια κτυπήματα συμβαίνουν, όπως συνέβησαν πολλά στο παρελθόν, λίγο πιο μακριά από μας, κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου. Ξυπνάμε μόνο όταν μας το υποβάλουν και επιβάλουν με διάφορους τρόπους οι σύμμαχοι. Υποκρισία. Υποκρινόμαστε, όλοι όπως υποκρίνονται πρώτοι και καλύτεροι οι «σύμμαχοι». Οι οποίοι θεωρούν την εισβολή, εισβολή στην Ουκρανία, αλλά αγνοούν 50 χρόνια την εισβολή και κατοχή στην Κύπρο και μάλιστα προσπαθούν να μας φορτώσουν και την ευθύνη και τις συνέπειες της συνεχιζόμενης κατοχής. Στο Ιράκ όπως και στη Λιβύη, για να υποδείξω δύο μόνο περιπτώσεις, δεν ήταν εισβολή. Ήταν τάχατες, αποκατάσταση της …. δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και φυσικά ακολούθησε το χάος. Πλήρης κατάργηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Χιλιάδες νεκροί και εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες. Το ίδιο προκάλεσαν και σε σειρά άλλες χώρες αραβικές και μη και αντί να φέρουν την άνοιξη, έφεραν το μαύρο χειμώνα! Στο μεταξύ βέβαια φρόντισαν και φροντίζουν να καταληστεύουν τα πλούτη αυτών των χωρών. Στο όνομα της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φυσικά της διαβόητης διεθνούς νομιμότητας. Και διερωτούμαι τώρα πως θα πρέπει να αποκαλείται η κίνηση του Ισραήλ στο Λίβανο: επέμβαση, αυτοάμυνα, ειρηνευτική επιχείρηση, εισβολή; Τι λένε όσοι ομνύουν πίστη στη διεθνή νομιμότητα; Κάτι παρόμοιο έχει κάνει και η Τουρκία στη Βόρεια Συρία και τερατουργεί κατά των Κούρδων αλλά ουδείς συγκινείται γιατί είναι φαίνεται στα πλαίσια της …. διεθνούς νομιμότητας.
Αλήθεια λοιπόν τι είναι με απλά λόγια η διεθνής νομιμότητα; Προσωπικά κατανοώ τη διεθνή νομιμότητα ως ένα σύνολο αποφάσεων των Εθνών, ενίοτε όχι όλων, κανόνων και κανονισμών, διεθνών συμβάσεων, συμφωνιών κλπ. που υιοθετούνται ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία από τα Έθνη της Γης, για να μην υπάρχει πλήρης αναρχία. Σήμερα στο τομέα αυτό προεξάρχουν τα Ηνωμένα Έθνη. Όπως το ίδιο βασικά συμβαίνει και στα ξεχωριστά κράτη με τις Εθνικές νομοθεσίες κ.ο.κ. Όμως …. Υπάρχει ένα μεγάλο όμως με τη διεθνή νομιμότητα που περιλαμβάνει τα εξής:
α) Την υποβάλλουν και την επιβάλλουν δια της ισχύος τα ισχυρά κράτη.
β) Τα ισχυρά κράτη δικαιούνται να την παραβιάζουν και να καλύπτονται ακόμα και με πρόνοιες των ιδίων των αποφάσεων και συμφωνιών.
γ) Τα ισχυρά Κράτη την ερμηνεύουν, όποτε βολεύονται κατά το δοκούν και με βάση τη δική τους ερμηνεία ενεργούν αναλόγως.
δ) Τα μικρά και μικρότερα κράτη συμπεριφέρονται ανάλογα με τη συγκυρία, τις δεσμεύσεις και υποχρεώσεις τους, τους φόβους και τις εξαρτήσεις τους.
Η σημερινή διεθνής νομιμότητα έχει διαμορφωθεί, κατά την κρίση μου, σε δύο – τρείς φάσεις: Φάση Α , αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Φάση Β, κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Φάση Γ, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής ΄Ενωσης και την πλήρη επικράτηση της Νέας Τάξης (Pax Americana) έως την ημέρα που αναλαμβάνουν τα ηνία των χωρών τους, ο Βλαντιμίρ Πούτιν στη Ρωσία και ο Σι Ζι Πίνγκ στην Κίνα. Δέκα – δεκαπέντε χρόνια μετά που αναλαμβάνουν, αρχίζει η διαμόρφωση μιας νέας τάξης πραγμάτων και η μάχη για αναδιαμόρφωση της διεθνούς νομιμότητας. Διότι αφού αυτές οι δύο χώρες και αρκετές άλλες ένοιωσαν επαρκώς ισχυρές άρχισαν να αμφισβητούν την Pax Amerikana, πρώτα σε εμπορικό, οικονομικό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο και τώρα πλέον και στρατιωτικό. Αυτή η πάλη για ανακατανομή, ισχύος, πόρων, πλούτου, εισοδημάτων, επιρροής κλπ μας έχει οδηγήσει εδώ που είμαστε τώρα.
Δυστυχώς αυτή η ρευστότητα θα κρατήσει ακόμα για αρκετό καιρό, μέχρι να διαμορφωθεί η νέα πραγματικότητα, να συμφωνηθεί και θεσμοθετηθεί. Μέχρι τότε, κατά καιρούς, θα μας κόβετε η ανάσα από τις διάφορες εξελίξεις. Και θα ζούμε με την ευχή και την ελπίδα, να μην ξεπεράσει κανείς το λεπτό όριο που μας χωρίζει από τον πυρηνικό πόλεμο και κατά συνέπεια το τέλος του ανθρώπινου είδους επι της γης αλλά και της όλης ζωής του Πλανήτη.
Αυτή η ρευστή και επικίνδυνη κατάσταση, αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή, επιτείνεται από δεδομένα που αφορούν τις πολιτικές εξελίξεις σε τέσσερις από τις χώρες που πρωταγωνιστούν. Πρώτα και κύρια στις Η.Π.Α που οι επικείμενες Προεδρικές εκλογές (μας χωρίζουν μόνο λίγες βδομάδες) επηρεάζουν δραματικά τους χειρισμούς της παρούσης διοίκησης. Στο Ισραήλ, κατά δεύτερο όπου η προσωπική μάχη πολιτικής επιβίωσης του κ. Νετανιάχου επηρέασε και επηρεάζει τις εξελίξεις. Στο Ιράν, κατά τρίτο, όπου το καθεστώς αν θέλει να κρατηθεί πρέπει να αντιδρά στις όποιες επιθετικές ενέργειες που προέρχονται από έξω. Τέταρτο στον Αραβικό κόσμο, όπου σειρά καθεστώτων βλέπουν τη σύγκρουση Ιράν – Ισραήλ, όπως την περιγράφει ακριβώς η γνωστή παροιμία, «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα».
Με αυτά τα δεδομένα η πρώτη σοβαρή συνέπεια για πολλές χώρες και κυρίως στην περιοχή μας θα είναι η οικονομική. Η Κύπρος, δυστυχώς θα είναι μια από αυτές. Πολιτικά όμως οι τραγικές εξελίξεις στην περιοχή, αναδεικνύουν το θετικό πολιτικό ρόλο, που διαδραματίζει η Κύπρος, ως Κράτος – πυλώνας σταθερότητας, δημοκρατίας και αλληλεγγύης. Αυτός ο ρόλος θα είναι πολλαπλάσια αποδοτικός με λυμένο το κυπριακό. Αν λοιπόν η διεθνής κοινότητα όντως ενδιαφέρεται για ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή ας βοηθήσει ουσιαστικά στην λύση του κυπριακού, εντός παραμέτρων Ο.Η.Ε. Στα μέσα του Οκτώβρη στη συνάντηση Γ.Γ. του ΟΗΕ, Νίκου Χριστοδουλίδη και Ερσίν Τατάρ θα είναι η ώρα της αλήθειας. Η ώρα της αλήθειας πρωτίστως για τα Ηνωμένα Έθνη, γιατί αν εκεί ο Τατάρ επιμένει στις απαράδεκτες θέσεις του ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, ο οποίος κατέβαλλε μεγάλες προσπάθειες για να φτάσουμε σε αυτή τη συνάντηση, οφείλει να αντιδράσει ως ο θεματοφύλακας των αρχών του διεθνούς οργανισμού.
