Αντισυστημικό και “αντισυστημικό”

Του Νίκου Κατσουρίδη

Σήμερα στον κόσμο υπάρχει μόνο ένα κοινωνικο-οικονομικό σύστημα και αυτό είναι ο καπιταλισμός.  Δεν υπάρχει άλλο.   Από Αμερική έως Ιαπωνία και από Βορρά ως Νότο.  Σίγουρα το καπιταλιστικό επίπεδο ανάπτυξης διαφέρει από χώρα σε χώρα και μεταξύ ορισμένων κρατών είναι χαώδης αυτή η διαφορά.  Αναμφίβολα υπάρχουν μεμονωμένα κράτη στα οποία ακόμα απαντώνται στοιχεία φεουδαρχίας.  Το σύστημα όμως ένα είναι, και αυτό είναι το καπιταλιστικό.  Στην οικονομική και κοινωνική βάση του συστήματος οικοδομούνται όλα τα υποσυστήματα που γνωρίζουμε στις κοινωνίες.  Όπως για παράδειγμα της παιδείας, επιστήμης, πολιτισμού, δικαιοσύνης κ.ο.κ και φυσικά το πολιτικό και κομματικό σύστημα το οποίο διοικεί και διαχειρίζεται κατά κύριο λόγο μια καπιταλιστική κοινωνία, μια καπιταλιστική χώρα.  Από δίπλα και το σύστημα των ΜΜΕ και τώρα πλέον και το σύστημα των ΜΚΔ, και σιγά – σιγά και το σύστημα της Τεχνητής Νοημοσύνης κ.ο.κ.  Το βασικό, το κυρίαρχο και γι΄ αυτά τα συστήματα δεν είναι οι ικανότητες, οι γνώσεις, η συμπεριφορά τους.  Αυτά και άλλα χαρακτηριστικά είναι σημαντικά έως πολύ σημαντικά.  Το κυρίαρχο όμως είναι άλλο.  Είναι ποιος τα κατέχει, άρα και ελέγχει, άρα και κατευθύνει και αξιοποιεί.  Για παράδειγμα αν ρωτήσετε τι έγινε στην Ουκρανία θα σας πει εισβολή, αν ρωτήσετε για την Παλαιστίνη κάτι άλλο.  Συνεπώς τουλάχιστον για την ώρα, οι απαντήσεις, είναι συνάρτηση της πληροφόρησης, των δεδομένων με τα οποία τροφοδοτούνται όλα αυτά τα προηγμένα εργαλεία παραγωγής πληροφοριών και επικοινωνίας από αυτόν ο οποίος τα κατέχει.  Αυτό είναι ακόμα πιο φανερό στην πραγματική παραγωγή στην οικονομία, δηλαδή στην παραγωγή υλικών αγαθών αλλά και στην παροχή υπηρεσιών ακόμα και των χρηματοοικονομικών.

Ως εκ των άνω ο ισχυρισμός ότι κάποιος ή κάποιοι ή κάτι, είναι αντισυστημικό δεν αποδίδει τον πραγματικό όρο.  Διότι για να χαρακτηριστεί μια κατάσταση, ένα άτομο, μια ομάδα, ένα Κόμμα αντισυστημικό πρέπει να αγωνίζεται ενάντια στο σύστημα, δηλαδή τον καπιταλισμό αλλά και αυτό δεν είναι αρκετό.  Θα πρέπει να αγωνίζεται για την ανατροπή του συστήματος.  Ο δε αγώνας ενάντια στο σύστημα με στόχο την ανατροπή του για να είναι αποτελεσματικός, πρέπει να είναι πειστικός.  Να πείθει τον κόσμο, τους πολίτες, τις μάζες του λαού που καλούνται να υλοποιήσουν αυτό το στόχο, ότι είναι ρεαλιστικός και υλοποιήσιμος.  Και πάλιν όμως δεν είναι αρκετό να πείσει μια κατάσταση ότι έχει τον τρόπο και τα μέσα να πετύχει την ανατροπή.  Οφείλει να έχει και πρόταση πώς θα αντικαταστήσει το υπάρχον σύστημα.  Με ποιο άλλο σύστημα.  Αυτή η άλλη πρόταση μάλιστα θα πρέπει να είναι τέτοια που να συνεπάρει το μυαλό και την καρδιά αυτών που καλούνται να την υλοποιήσουν.  Κατά συνέπεια όταν κάποιος ή μια ομάδα ανθρώπων ή Κόμμα, λέει είμαι αντισυστημικός σημαίνει αγωνίζεται για ανατροπή του καπιταλισμού και την αντικατάσταση του με κάτι άλλο.

Εδώ στην Κύπρο όταν αναφέρονται στον όρο αντισυστημικός, έχει καταλήξει να εννοούν το πολιτικο-κομματικό σύστημα.  Το οποίο διαχειρίζεται ένα κομμάτι της οικοδομής η οποία είναι κτισμένη στη βάση του κοινωνικο-οικονομικού συστήματος.  Το να κτυπάς τα Κόμματα π.χ. κάνεις  λιγότερη ζημιά στο σύστημα, γιατί αν χρειαστεί θα μεταλλαχθούν ή θα διαλυθούν και θα έλθουν άλλα, παρά αν κτυπάς π.χ. το Τραπεζικό σύστημα που διαχειρίζεται την καρδιά του καπιταλισμού.  Όταν λοιπόν κάποιος εδώ στην Κύπρο δηλώνει αντισυστημικός, αυτό που εννοεί είναι ότι στρέφεται ενάντια στο πολιτικό και Κομματικό σύστημα. Αντισυστημικός δεν είναι.  Και για να γίνει αυτό κατανοητό ρωτώ ευθέως.  Επεδίωξε οποιοδήποτε από τα Κόμματα της ακροδεξιάς στην Ευρώπη ή την Νότια Αμερική, όταν έγιναν εξουσία να αλλάξουν το σύστημα;  Όχι!  Πιο πρόσφατο παράδειγμα η κα.  Μελόνι στην Ιταλία, η οποία γρήγορα ακολούθησε τους παγκόσμιους διαχειριστές του συστήματος, π.χ. ΔΝΤ και τις οδηγίες τους.  Εδώ στην Κύπρο για παράδειγμα προβλέπω ότι σύντομα το ΕΛΑΜ θα σταματήσει να λέει ότι είναι αντισυστημικό.  Όπως επίσης για παράδειγμα ο κ. Παναγιώτου ο οποίος σάρωσε στις πρόσφατες εκλογές για διάφορους λόγους αλλά κυρίως στρεφόμενος εναντίον του πολιτικού και κομματικού συστήματος, δεν είναι αντισυστημικός υπό την έννοια που έχω περιγράψει.  Μάλιστα από την ώρα της ανακήρυξης του ως Ευρωβουλευτή και συγχαρητήρια για την επιτυχία, καθίσταται μέρος του πολιτικού συστήματος της Ευρώπης άμεσα και έμμεσα και της Κύπρου.

Ποιος είναι όμως ο λόγος που και αυτοί που ξεκίνησαν ως εναντιονώμενοι στο σύστημα και στην περίπτωση εννοούν αυτό που στην Κύπρο εννοούν, το πολιτικό-κομματικό σύστημα, γίνονται κομμάτι του.  Γιατί οποιαδήποτε ανατροπή χρειάζεται και εφαρμόσιμη πρόταση, αντικατάστασης του οτιδήποτε ανατρέπεται με κάτι ριζικά, κάτι επαναστατικά διαφορετικό.  Δεν έχω αντιληφθεί εγώ τουλάχιστον εδώ στην Κύπρο να υπάρχει τέτοια πρόταση προς την κοινωνία.