Πολιτεία και κοινωνία τίμησαν τον εμβληματικό Γιώργο Μαυρογένη

Το πολυσχιδές έργο, η προσφορά αλλά και τη βαριά παρακαταθήκη του Γιώργου Μαυρογένη στους τομείς της γελοιογραφίας-σκιτσογραφίας, δημοσιογραφίας-σύνταξης, ζωγραφικής σκηνογραφίας και γλυπτικής παρουσιάστηκε το βράδυ της Τετάρτης στη Δημοσιογραφική Εστία στη Λευκωσία στο πλαίσιο του Α’ φιλολογικού μνημόσυνου που συνδιοργάνωσαν το Πολιτιστικό Ίδρυμα «Γιώργος Μαυρογένης», η Ένωση Συντακτών Κύπρου, ο Δήμος Στροβόλου και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

«Ταλαντούχος και ανυπότακτος, ένας homo artisticus, ο Γιώργος Μαυρογένης κατάφερε με το έργο του να αγγίξει τους ανθρώπους της εποχής του και να αφήσει βαριά παρακαταθήκη στις κατοπινές γενιές» ανέφερε σε χαιρετισμό της, τον οποίο ανέγνωσε εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας η Υπουργός Παιδείας Αθλητισμού και Νεολαίας Αθηνά Μιχαηλίδου, υποδεικνύοντας παράλληλα πως με το ήθος και την ανιδιοτελή προσφορά του αλλά και το μεγάλο πνευματικό του εκτόπισμα, ο Γιώργος Μαυρογένης υπήρξε και παραμένει μία εμβληματική μορφή που κοσμεί τον τόπο του.

Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα εκδηλώσεων της Δημοσιογραφικής Εστίας η Υπουργός Άμυνας τόνισε πως η κυπριακή πολιτεία και κοινωνία οφείλουν με κάθε τρόπο να διατηρούν ζωντανή τη μνήμη των ανθρώπων που υπερέβησαν το εγώ και αφιέρωσαν τη ζωή τους στο εμείς, θεωρώντας το «χρέος» και «καθήκον». Τέτοιος άνθρωπος, είπε, αναδείχθηκε και ο αείμνηστος Γιώργος Μαυρογένης, τον οποίο αιώνια θα ευγνωμονούμε.

Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Πολιτισμού Μιχάλης Χατζηγιάννης σε χαιρετισμό του που διάβασε ο Λειτουργός στον Τομέα Νεότερου και Σύγχρονου Πολιτισμού του Υφυπουργείου Πολιτισμού Γιάννος Ιωάννου αναφέρθηκε εκτενώς στη ζωή και στο έργο του Γιώργου Μαυρογένη.

«Γεννημένος τα σκληρά χρόνια μεταξύ του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και του Δεύτερου, το 1928 στη Λεμεσό, ο Μαυρογένης αναδείχθηκε σε ένα από τα πλέον ανήσυχα πνεύματα της γενιάς του και του τόπου του» σημείωσε.

Γελοιογράφος, εκδότης και δημοσιογράφος, έχει βάλει ένα αυθεντικό διαμάντι στο διάδημα της δημοσιογραφίας του 20 αιώνα, την εφημερίδα Σατιρική, πρόσθεσε.

Είπε ακόμη ότι ο Γιώργος Μαυρογένης υπήρξε πολυβραβευμένος και διεθνώς ως γελοιογράφος, καθώς είδε να δημοσιεύονται γελοιογραφίες του στη Σοβιετική Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Βουλγαρία, την Αυστραλία και σε έντυπα της Μέσης Ανατολής.     

«Ζωγράφος και γλύπτης, ο Μαυρογένης έφυγε το 1951 για τη Βρετανία, μετά την μαθητία στα χρόνια του γυμνασίου δίπλα στο Λεμεσιανό καλλιτέχνη Γιώργο Φασουλιώτη. Στο λονδρέζικο Κολλέγιο Σαιντ Τζων Κας γίνεται μύστης της ζωγραφικής τέχνης αλλά και της γλυπτικής στην οποία και διαπρέπει ιδιαίτερα», ανέφερε ο Υφυπουργός Πολιτισμού.

«Σκηνογράφος και σκηνοθέτης, ο Μαυρογένης ήταν ο ντεκορατέρ και ο μόδιστρος των κουστουμιών του καρναβαλιού της Λεμεσού. Αυτός που έβαλε χρώμα και πολλή φαντασία στην μεγάλη γιορτή της πόλης και που καθιέρωσε τα καρναβαλλίστικα άρματα», πρόσθεσε.

Ο Υφυπουργός Πολιτισμού υπενθύμισε ακόμη ότι ο Γιώργος Μαυρογένης υπήρξε ακτιβιστής καθώς μετείχε σε πολλές από τις κοινωνικές και πολιτικές διαμαρτυρίες αλλά και εμπνευστής γεγονότων που άφησαν το στίγμα τους στον πολιτισμό του τόπου, όπως η αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου του Κουρίου, όπου και μετείχε σε παραστάσεις αρχαίων τραγωδιών ως σκηνογράφος και σκηνοθέτης. 

Συνέχισε αναφέροντας πως «ως ζωγράφος είχε μια 40χρονη διαδρομή με θέματα από την κυπριακή τραγωδία, και με επίκεντρο τους μνημειώδεις σε μέγεθος και ρεαλισμό πίνακες με θέμα την 9η Ιουλίου 1821» αλλά και πως «ως γλύπτης υπέγραψε τρεις προτομές ιστορικής σημασίας, του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, του ποιητή Παύλου Λιασίδη, που έμεινε στην κατεχόμενη Λύση και του συνθέτη Μάριου Τόκα».  

Τόνισε ακόμη ότι μια τόσο πολυσχιδής προσωπικότητα, ένα ον βαθιά πολιτικό, ο Γιώργος Μαυρογένης, δεν θα μπορούσε να μείνει μακριά από την πολιτική, όπως δεν μπορούσε και να την πλησιάσει ως μέρος και μέλος κομματικών σχημάτων. «Δοκίμασε έτσι την τύχη του ως ανεξάρτητος υποψήφιος πρώτη φορά στις βουλευτικές του 1976 και δεύτερη μια εικοσαετία μετά, το 1996.  Ως ανεξάρτητος διεκδίκησε και τις προεδρικές εκλογές το 1993 και το 2003».

Και ολοκλήρωσε τον χαιρετισμό του υπενθυμίζοντας ότι ο ευπροσήγορος και μειλίχιος, Γιώργος Μαυρογένης, ο καλλιτέχνης που έχαιρε μεγάλης εκτίμησης από τον κόσμο της Κύπρου, έφυγε στις 25 Μάϊου 2019.

Ο Δήμαρχος Στροβόλου Ανδρέας Παπαχαραλάμπους είπε ότι στον Στρόβολο, πέρα από το ότι ο Γιώργος Μαυρογένης εργάστηκε στον Δήμο Στροβόλου για το μεγαλύτερο μέρος της καλλιτεχνικής του πορείας, οι δημότες έχουν καθημερινή υπόμνηση του έργου του αφού φιλοτέχνησε τις προτομές του Βασίλη Μιχαηλίδη και του Δημήτρη Λιπέρτη που βρίσκονται μπροστά από το Δημοτικό Μέγαρο Στροβόλου.

Σημείωσε επίσης ότι όλοι οι τόμοι της «Σατιρικής» φιλοξενούνται στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Στροβόλου, μετά από την ευγενική προσφορά του ίδιου του Μαυρογένη. Επικαλούμενος τα λόγια του Γερμανού φιλόσοφου Άρθουρ Σοπενχάουερ ότι «η αίσθηση του χιούμορ είναι η μοναδική θεϊκή ιδιότητα του ανθρώπου», ο Ανδρέας Παπαχαραλάμπους υπέδειξε πως ο Μαυρογένης καλλιεργώντας αυτή τη μοναδική θεϊκή ιδιότητα έδωσε στους Κυπρίους το μέσο να βρεθούν αντιμέτωποι με πικρές αλήθειες, τις οποίες ίσως να μην μπορούσαν να επεξεργαστούν, ιδιαίτερα τις ταραγμένες περιόδους πριν και μετά την εισβολή. «Είναι αδήριτη ανάγκη να κρατήσουμε αυτή την ανεξάρτητη, πλάγια ματιά, το χιούμορ, την οξυδέρκεια, το πνεύμα», ανέφερε.

Εισηγήθηκε επίσης ότι το φιλολογικό μνημόσυνο για τον Γιώργο Μαυρογένη πρέπει να θεσμοθετηθεί και να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, «για να μπορούμε όλοι να θυμόμαστε και να μαθαίνουν και οι νεότεροι».

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου Γιώργος Φράγκος ανέφερε στον δικό του χαιρετισμό ότι ο Γιώργος Μαυρογένης τίμησε την Ένωση Συντακτών, όσο λίγα από τα πρώτα στελέχη της και πως μέχρι το βαθύ του γήρας η σχέση αυτή και κυρίως το ενδιαφέρον του για τα δημοσιογραφικά δρώμενα, ήταν αδιάπτωτο, συνεχές, βαθύ και ειλικρινές.

«Η οργάνωσή μας δεν θα μπορούσε ν΄ απουσιάζει από το πρώτο φιλολογικό μνημόσυνο του Γιώργου Μαυρογένη. Και πάντα θα τιμά τη μνήμη του καθώς του αξίζει» ανέφερε στο πλαίσιο αυτό ο κ. Φράγκος.

«Πολυσχιδής καλλιτεχνική φυσιογνωμία, ανήσυχο πνεύμα, πολυτάλαντος δημιουργός, φλογερός πατριώτης μα και αγωνιστής – ενεργός πολίτης. Με δύο λόγια, μέσα σε όλα» πρόσθεσε, υποδεικνύοντας πως η δημοσιογραφική κοινότητα θα τιμά και θα θυμάται τον Γιώργο Μαυρογένη ως ένα καυστικό δημοσιογράφο, κριτή και σχολιαστή όλων των κοινωνικοπολιτικών δρώμενων. «Μα περισσότερο» όπως είπε, «θα τον τιμά και θα τον θυμάται ως τον πατριάρχη, ως τον γενάρχη της πολιτικής γελοιογραφίας στον τόπο μας».

«Ο Μαυρογένης υπήρξε εμπνευστής, καθοδηγητής, μέντορας, δάσκαλος για μια πλειάδα γελοιογράφων – σκιτσογράφων που ακολούθησαν. Το χιούμορ, η καυστικότητα, η κριτική πνοή του, η σκωπτική έφεσή του, βρήκαν άξιους συνεχιστές στις νεότερες γενιές. Και δεν συνιστά καθόλου υπερβολή να πούμε πως το αισθητικό του στίγμα παραμένει ζωντανό μέχρι τις μέρες μας και συνεχίζει να μεγαλουργεί» τόνισε ο Γιώργος Φράγκος.

Στο πλαίσιο του δικού του χαιρετισμού ο Προέδρος της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων, Πάνος Μαραγκός, ο οποίος ήρθε από την Αθήνα ειδικά για την εκδήλωση, ανακοίνωσε την ομόφωνη εισήγηση των μελών της Λέσχης προς το Υφυπουργείο Πολιτισμού και το Ίδρυμα Μαυρογένη, για συνδιοργάνωση στο εγγύς μέλλον ακόμα μιας έκθεσης γελοιογραφίας προς τιμήν του Γιώργου Μαυρογένη με τίτλο «Έλληνες Γελοιογράφοι», κατ’ αναλογία της ομώνυμης και ιστορικής Έκθεσης που έγινε μαζί με τον Σύνδεσμο Κυπρίων Γελοιογράφων (ΓΕΛ.Α) πριν ακριβώς 16 χρόνια σε Λευκωσία και Αθήνα.

Εξέφρασε επίσης τη χαρά του για την ευκαιρία που είχε να επισκεφθεί, μαζί με Κύπριους γελοιογράφους, δύο Δημοτικά Σχολεία στη Λευκωσία, όπου μίλησαν στα παιδιά για τον Γιώργο Μαυρογένη και το έργο του, αποκάλυψαν κάποια από τα «μυστικά» της γελοιογραφίας στα παιδιά, τα οποία στη συνέχεια έκαναν τα δικά τους σχέδια, που αναρτήθηκαν πλάι στα έργα του Μαυρογένη στο πλαίσιο της έκθεσης γελοιογραφίας που φιλοξενήθηκε στο χώρο της εκδήλωσης.

Για τον Γιώργο Μαυρογένη μίλησαν επίσης οι Χρύσανθος Χρυσάνθου, ερευνητής-συγγραφέας, Μίμης Σοφοκλέους, Ακαδημαϊκός-Επιστημονικός Διευθυντής του Παττίχειου Δημοτικού Μουσείου, Ιστορικού Αρχείου και Κέντρου Μελετών Λεμεσού, Νίκος Παπαναστασίου, δημοσιογράφος, ιστορικός ερευνητής, συγγραφέας και ποιητής και Ανδρέας Χατζηλοΐζου, δημοσιογράφος και σατυρικός συγγραφέας.

Στον καταληκτικό της λόγο και εμφανώς συγκινημένη η Έλενα Μαυρογένη, συντονίστρια της Ομάδας Πρωτοβουλίας για την ίδρυση του Πολιτιστικού Ιδρύματος «Γιώργος Μαυρογένης», σημείωσε πως μετά τον θάνατο του Γιώργου Μαυρογένη, τον Μάιο του 2019, ομάδα πνευματικών δημιουργών και φίλων των Γραμμάτων και Τεχνών σε συνεργασία με την οικογένεια, συνεργάτες και εκτιμητές του έργου που δημιούργησε και άφησε ως πολιτιστική κληρονομιά, ανάλαβαν πρωτοβουλία να συστήσουν οργανισμό με σκοπό να προβάλουν, να διαφυλάξουν και να διαδώσουν το πολυσχιδές έργο του.

Διαβεβαίωσε εκ μέρους όλων των Μελών της Ομάδας Πρωτοβουλίας, πως θα σίγουρα θα υπάρξει συνέχεια σε αυτό που θεμελιώθηκε καθ’όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, «για να καταστήσουμε την Κοινωνία της Κύπρου πραγματικό κληρονόμο της πνευματικής δημιουργίας του Γιώργου Μαυρογένη».

Ευχαρίστησε όλους τους ομιλητές για τη συμβολή τους αλλά και όλους τους παρευρισκόμενους που με την παρουσία τους συνέβαλαν στην ευόδωση του στόχου για ανάδειξη και αναγνώριση του έργου του Γιώργου Μαυρογένη.

Το μουσικό κομμάτι της εκδήλωσης έντυσε η χορωδία «Λέανδρος Σίταρος» υπό τη διεύθυνση της μαέστρου Μάρως Σκορδή ενώ στο χώρο της Δημοσιογραφικής Εστίας παρουσιάστηκε και έκθεση γελοιογραφίας με έργα του τιμώμενου Γιώργου Μαυρογένη.