Του Νικόλα Νικόλα

Χρονιά Ευρωεκλογών το 2019 και ήδη έχουμε μπει σε προεκλογική περίοδο με τα πρώτα συνθήματα να ξεπροβάλλουν. Όλοι διεκδικούν να γίνουν η φωνή σου στην Ευρώπη, εννοώντας στην ΕΕ. Το πόσο υπάρχει χώρος για φωνές σε αυτή την προωθημένη μορφή καπιταλιστικής ολοκλήρωσης είναι άλλη κουβέντα. Σε μια ιμπεριαλιστική ένωση, όπου η αντιδημοκρατικότητα είναι βασικός πυλώνας για την προώθηση των συμφερόντων των μονοπωλίων, το μόνο άμεσα εκλεγμένο από το λαό σώμα, διαθέτει διακοσμητικό – μη δεσμευτικό χαρακτήρα και καλείται πολλάκις απλά να επικυρώσει τις αντιλαϊκές ντιρεκτίβες που υπηρετούν το κεφάλαιο. Είναι σε αυτά τα πλαίσια που πριν από μια πενταετία, η ΕΕ έστησε το επικοινωνιακό τρικ με τους δήθεν υποψηφίους για την προεδρία της Κομισιόν μέσω Ευρωεκλογών. Τι κι αν θα μπορούσε να εκλεγεί πρόεδρος της Κομισιόν κάποιος που δεν ήταν υποψήφιος; Τι κι αν για να είσαι ακόμη και τέτοιος υποψήφιος, θα έπρεπε να προταθείς από θεσμοθετημένο πανευρωενωσιακά κόμμα; Με ότι αυτό συνεπάγεται. Περιλαμβανομένου και του να μην αμφισβητείς την ίδια την ΕΕ, αυτή την ένωση των μονοπωλίων και τις διαρκείς επιθέσεις της κατά λαών και εργαζομένων, εντός και εκτός συνόρων… Δεν χρειάζονται μέρες μελέτης για να ξέρεις για τις «φωνές στην Ευρώπη». Υπάρχει συσσωρευμένη εμπειρία ζωής.

Άλλο ΕΕ, άλλο Ευρώπη

Η πολιτική που θέλει να ταυτίσει το «ευρωπαϊκό» με το ευρωενωσιακό, έχει ως ύπουλο στόχο να αποκλειστεί ακόμη και η υπόνοια για μια Ευρώπη των λαών στον αντίποδα της ΕΕ των μονοπωλίων. Και σε πολύ μεγάλο βαθμό το έχουν επιτύχει.

Η αστική προπαγάνδα προτάσσει μύθους τόσο για το ρόλο του εν γένει οικοδομήματος, όσο και για τις εξουσίες που έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από τις Ευρωεκλογές του 2014 προτάσσουν και τη δήθεν «λαϊκή συμμετοχή» στην επικύρωση του προέδρου της Κομισιόν ως πολύ σημαντικό γεγονός. Αποκρύβοντας όμως, ότι η αλλαγή προσώπων σε ένα τέτοιο θεσμό που με υπερεξουσίες ηγείται αυτής της προωθημένης μορφής καπιταλιστικής πολιτικο-οικονομικής ολοκλήρωσης, δεν μπορεί να φέρει καμία ουσιαστική αλλαγή πολιτικών. Παράλληλα, η προπαγάνδα των απολογητών της ΕΕ επαναφέρει με κάθε ευκαιρία τον ισχυρισμό των «άκρων» με διπλό στόχο. Να περισωθεί όσο γίνεται η θέση των ευρωενωσιακών σχηματισμών και να κατευθυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο η λαϊκή οργή στους μη επικίνδυνους για το σύστημα, ακροδεξιούς πάσης φύσεως. Έτσι βάζουν σε ένα τσουβάλι ακροδεξιά και ταξική κομμουνιστική αριστερά ως δήθεν «αντιευρωπαϊκή ψήφο». Έτσι παρουσιάζουν τις κυρίαρχες αστικές δυνάμεις ως τάχα «φιλοευρωπαϊκές», αλλά στην πράξη είναι φιλοευρωενωσιακές. Αυτές λοιπόν οι φιλοευρωενωσιακές (που της ονομάζουν «φιλοευρωπαϊκές»), αλλά και οι λαϊκιστικές ακροδεξιές (που της ονομάζουν «ευρωσκεπτικιστικές») δυνάμεις, είναι στην ουσία οι πιο αντιευρωπαϊκές δυνάμεις. Γιατί στρέφονται ενάντια στους λαούς της Ευρώπης και υπέρ της ΕΕ των μονοπωλίων ή υπέρ των μονοπωλίων, αλλά όχι υπό κεντρικότερη διαχείριση της ΕΕ. Επειδή οι όροι έχουν χάσει την πραγματική σημασία τους, πλέον επιχειρείται να ταμπελωθεί κάθε αντίδραση στην ΕΕ ως δήθεν «αντιευρωπαϊσμός». Ως κομμουνιστές δεν μπορούμε παρά να τασσόμαστε απέναντι από την ΕΕ, η οποία εκ φύσεως στρέφεται κατά και των λαών της ηπείρου μας. To αίτημα για μια «ΕΕ των λαών» (που και πάλι με την αλλοίωση των όρων γράφεται ως «Ευρώπη των λαών») αποτελεί επιδερμική κριτική στην ΕΕ και δεν αγγίζει τα συμφέροντα των μονοπωλίων.

Η ΕΕ δεν αλλάζει υπέρ των λαών και των εργαζομένων. Και ούτε φτιασιδώνεται μέσα από σοσιαλδημοκρατικές αρλούμπες, όποιο μανδύα κι αν φοράνε οι εκφραστές τους. Αλλάζει μόνο τακτικές και μεθόδους, μεταμφιέσεις και προσωπεία για να εξυπηρετεί πάντοτε τα ίδια «οράματα» του κεφαλαίου. Από τα μονοπώλια, για τα μονοπώλια, με τα μονοπώλια. Δεν μπορεί να υπάρξει «καλή» για τους εργαζομένους ΕΕ. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα δεν είναι απλά η λιτότητα και ο νεοφιλελευθερισμός. Είναι ο ίδιος ο καπιταλισμός, που ούτε φτιασιδώνεται, ούτε μπορεί να λειτουργήσει υπέρ των πολλών. Η ΕΕ δεν αλλάζει υπέρ των λαών και των εργαζομένων. Είναι εκ φύσεως αντιλαϊκή. Για αυτό είναι μονόδρομος η μόνη εργατική εναλλακτική: Η ανατροπή κάθε ιμπεριαλιστικής ένωσης. Ο δύσκολος μονόδρομος της ταξικής πάλης κατά της δικτατορίας των μονοπωλίων για ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Για το σοσιαλισμό – κομμουνισμό. Δεν μπορεί να υπάρξει «ΕΕ των λαών», «κοινωνική ΕΕ» και «ΕΕ της αλληλεγγύης και της ειρήνης». Αλλού είναι ταγμένη εκ φύσεως ως προωθημένη μορφή καπιταλιστικής ολοκλήρωσης. Η πραγματική Ευρώπη των λαών περνά μέσα από αγώνες και πάλη για ανατροπή του καπιταλισμού και ανοικοδόμηση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού. Η Ευρώπη των λαών είναι η Ευρώπη του σοσιαλισμού!

Βιτρίνα και για υποψηφίους Κομισιόν

Και για την «εκλογή» Προέδρου της Κομισιόν, η Ευρωβουλή επί της ουσίας το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να απορρίψει ή να εγκρίνει την όποια πρόταση του Συμβουλίου. Και πάλι μιλάμε για μια απλή επικύρωση, αλλά μπήκε η βιτρίνα των δήθεν υποψηφίων που προτείνονται από τα πανευρωενωσιακά κόμματα. Στην πράξη, το Συμβούλιο μπορεί να επιλέξει κάποιο άλλο από τους υποψηφίους που θα παρουσιαστούν προεκλογικά. Αφήνοντας έξω και τα γνωστά παζάρια με χριστιανοδημοκράτες και σοσιαλδημοκράτες να μοιράζουν στη μέση τις θητείες του προέδρου της Ευρωβουλής. Αφήνοντας έξω και το γεγονός ότι το 2014 ο Γιούνκερ του ΕΛΚ και ο Σουλτς του PES δεν είχαν ουσιαστικές διαφορές, όπως αναδείχθηκε κι από τη συνέχιση της συγκυβέρνησης στη Γερμανία του κόμματος του Σουλτς με την Μέρκελ του ΕΛΚ. Έτσι οι «υποψήφιοι» για την Κομισιόν σε συνάρτηση με τις Ευρωεκλογές, αποτελούν ακόμη μια επίφαση δημοκρατικότητας στη βιτρίνα της αστικής δημοκρατίας που επιβάλλει τη δικτατορία των μονοπωλίων. Η δε αντιδημοκρατικότητα μεγεθύνεται όταν λάβει κανείς υπόψη ότι η ΕΕ δεν αναγνωρίζει «πανευρωπαϊκό κόμμα», εάν αυτό δεν δηλώσει καταστατικά υποταγή στην καπιταλιστική ολοκλήρωση του ευρωενωσιακού οικοδομήματος.

Είσαι εργαζόμενος; Ανήκεις στις λαϊκές μάζες που στοχοποιούνται διαρκώς (με ή χωρίς μνημόνια) από την ΕΕ των μονοπωλίων; Τότε ότι κι αν σου πουν, δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη, τα κόμματα που αποδέχονται ότι ΕΕ είναι Ευρώπη. Ότι η ΕΕ των μονοπωλίων μπορεί να έχει ανθρώπινο πρόσωπο. Ότι η ΕΕ των μονοπωλίων μπορεί να μεταρρυθμιστεί προς όφελος των εργαζομένων. Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη τα αστικά κόμματα και οι σχηματισμοί τους. Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη οι αντικομμουνιστές, αφού κι αυτό συνενώνει όλες τις ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος

Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη τα μέλη του «Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος» (ΕΛΚ, EPP) που εκφράζουν την κλασσική δεξιά και υπηρετούν το κεφάλαιο μέσα από σχηματισμούς των οποίων ηγούνται οι κάθε λογής Μέρκελ, Αναστασιάδηδες, Μητσοτάκηδες και Όρμπαν (ναι, ο ακροδεξιός Ούγγρος πρωθυπουργός στο δήθεν «μετριοπαθές» ΕΛΚ είναι μέλος).

Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη τα μέλη του «Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος» (PES) και της αντίστοιχης ομάδας στην Ευρωβουλή της «Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών» (S&D). Oι επίσημοι δηλαδή, σοσιαλδημοκράτες που είναι συνένοχοι με την κλασσική δεξιά ως υπηρέτες των συμφερόντων των μονοπωλίων. Κι όταν τα πράγματα είναι δύσκολα για το σύστημα, μπαίνουν στην άκρη οι κοκορομαχίες για το θεαθήναι και προέχουν οι πραγματικές συγκλίσεις υπέρ της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, όπως εκφράζονται και μέσα από λεγόμενους «μεγάλους συνασπισμούς» (από τη Γερμανία των συγκυβερνήσεων CDU/CSU με SPD μέχρι την Ελλάδα των συγκυβερνήσεων ΝΔ με ΠΑΣΟΚ).

Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη οι «Φιλελεύθεροι» (ALDE), η πραγματική κεντροδεξιά, παρόλο που παρουσιάζεται ως κέντρο, αφού η δεξιά παρουσιάζεται ως κεντροδεξιά.

Εφεδρείες… με υποκριτικό σοκ

Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη η κάθε λογής ακροδεξιοί που έχουν δική τους ομάδα, είτε λόγω ενδοαστικών αντιπαραθέσεων, είτε λόγω ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Είτε είναι στην ECR, είτε στην EFDD, είτε στην ENF, είτε σε όποια άλλη ομάδα σχηματίσουν μετεκλογικά, είτε είναι ανένταχτοι φασίστες και νεοναζί. Είναι αυτοί που βαφτίζονται από τα άλλα αστικά κόμμα ως «ευρωσκεπτικιστές», ακριβώς για να λειτουργήσουν ως ασπίδα του συστήματος. Για να μην υπάρχει πραγματική λαϊκή αντίδραση στην αντιλαϊκή φύση της ΕΕ, αλλά μια επιφανειακή ή ανύπαρκτη αντιπαράθεση με την ΕΕ ή τη δομή της, χωρίς όμως να αγγίζουν το θεμελιακό στοιχείο αυτής της Ένωσης: Τον καπιταλιστικό της χαρακτήρα. Γιατί όσοι βαφτίζονται «ευρωσκεπτικιστές» και παρουσιάζονται από άλλους αστούς ως «πολέμιοι της ΕΕ», ποσώς είναι «αντισυστημικοί» (όπως οι ίδιοι επιδιώκουν να παρουσιάζονται), αφού ουδέποτε αγγίζουν το καπιταλιστικό σύστημα. Στην πιο ακραία μορφή τους απλά θέλουν μια διαφορετική διαχείρισή του, εκφράζοντας διαφορετικές ομάδες κεφαλαιοκρατών, στα πλαίσια των αντιθέσεων του εκμεταλλευτικού συστήματος. Και αντίστοιχα, οι αστοί αντιπάλοι τους αναδεικνύουν την υποκρισία τους, ενώ γνωρίζουν ότι αν χρειαστεί θα τα βρούνε ξανά για να υπηρετήσουν το σύστημα. Όπως ανέβασαν στο Μεσοπόλεμο το φασισμό στην εξουσία κι όπως πράττουν από το 2014 με το φιλοναζιστικό καθεστώς που επέβαλαν πραξικοπηματικά στην Ουκρανία.

Οι φασίστες. Ότι πιο νοσηρό γέννησε ο καπιταλισμός ως βραχίονα του. Εφεδρείες με τάχα σοκ από τους αστούς. Αλλά υποκριτικά σοκαρισμένοι ήταν και στο Μεσοπόλεμο για τους ναζί. Τόσο «σοκαρισμένοι» που όταν η θηλιά της λαϊκής αγανάκτησης, ελέω της καπιταλιστικής κρίσης έφθασε στο ζενίθ, τα μονοπώλια ανέβασαν τον Χίτλερ στην εξουσία διά βαΐων και κλάδων και με την ανοχή των σοσιαλδημοκρατών, έχοντας και την προσμονή ότι θα στρεφόταν κατά του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο. Όταν η λαϊκή αγανάκτηση για την ανέχεια στη Γερμανία του Μεσοπολέμου ενίσχυσε τους κομμουνιστές, που εξέφραζαν την πραγματική εναλλακτική λύση, και τους φασίστες, η επιλογή των μονοπωλίων ήταν μονόδρομος. Όσα «σοκ» και εάν υπήρχαν, η εφεδρεία του καπιταλιστικού συστήματος ήταν ακριβώς ο πιο μαύρος βραχίονας που το ίδιο δημιούργησε…

Kι ας μην ξεχνάμε ότι στις Ευρωεκλογές του 2014, οι ίδιοι οι δήθεν «φιλοευρωπαϊστές», έσπρωξαν μεγάλο μέρος ψηφοφόρων στις αγκαλιές των ακροδεξιών, προτάσσοντας την αντικομμουνιστική υστερία, ενώ αυξανόταν η λαϊκή δυσαρέσκεια για τις αντιλαϊκές πολιτικές. Αφήνοντας ανοικτό το δρόμο στο φασισμό να λειτουργήσει εκ νέου ως μια συστημική εφεδρεία προτάσσοντας την αντίθεση αντεργατικών πολιτικών με εθνικό χαρακτήρα έναντι των αντίστοιχων αντιλαϊκών πολιτικών της ΕΕ. Οι εργαζόμενοι φυσικά δεν κερδίζουν τίποτα. Όπως δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα από τις όποιες ενδοαστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις.

Δεν εξανθρωπίζεται η ΕΕ

Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη οι «Πράσινοι», σοσιαλδημοκρατικής κοπής ή μη, που υπηρετούν το σύστημα παντοιοτρόπως, περιλαμβανομένων των συμφερόντων του «πράσινου» κεφαλαίου.

Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη οι άλλοι σοσιαλδημοκράτες που ως γνήσιοι οπορτουνιστές ενδύονται το μανδύα της «αριστεράς» για να υπηρετήσουν το εκμεταλλευτικό σύστημα. Αυτοί που επαγγέλονται τον δήθεν εξανθρωπισμό του καπιταλισμού και που αρκούνται «σε λίο παραπάνω κοινωνικό κράτος τζιαί κανεί»… Είναι οι εκπροσώποι της σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης που υπηρετεί την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ασκώντας και κριτική στους επίσημους σοσιαλδημοκράτες για το ότι ολοένα και προσεγγίζουν τις θέσεις της κλασσικής δεξιάς… Eίναι αυτοί που αθωώνουν το καπιταλιστικό σύστημα περιορίζοντας την κριτική τους στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας και όχι στο ίδιο το σύστημα εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Eίναι αυτοί που στοχοποιούν τις ελίτ και τις κυρίαρχες ομάδες της ΕΕ, αντί να στοχοποιήσουν την ίδια αυτή την προωθημένη μορφή καπιταλιστικής ολοκλήρωσης και τα ιμπεριαλιστικά της εγκλήματα. Eίναι αυτοί που ενίοτε εναντιώνονται στο ΝΑΤΟ, αλλά δεν έχουν πρόβλημα αν υπό νομικιστικές προϋποθέσεις, τα ιμπεριαλιστικά εγκλήματα διεξαχθούν από την ΕΕ. Κι αν αυτοί δεν εκφράζουν τον πρωτόγονο αντικομμουνισμό που εκφράζουν όλες οι άλλες πολιτικές ομάδες στην Ευρωβουλή, εκφράζουν ένα επίσης επικίνδυνο αντικομμουνισμό. Το γνωστό αντικομμουνισμό των οπορτουνιστών που με «αριστερό» προσωπείο, στρέφεται ενάντια στα συμφέροντα των λαϊκών μαζών και συνηγορεί στην αστική προπαγάνδα ενάντια στο σοσιαλισμό-κομμουνισμό.

Είναι αυτοί που οραματίζονται μια άλλη ΕΕ των εργαζομένων, που όμως δεν μπορεί να υπάρξει, ακριβώς λόγω της φύσης της ΕΕ. Eίναι αυτοί που λένε ότι αγωνίζονται για μια ΕΕ με κοινωνική δικαιοσύνη που θα υπηρετεί τους πολλούς, λες και μπορεί να υπάρχει κάτι τέτοιο στην ΕΕ των μονοπωλίων. Eίναι αυτοί που διερωτούνται που είναι οι «αρχές» της ΕΕ σε κάθε αντιλαϊκό και ιμπεριαλιστικό έγκλημα, λες και δεν γνωρίζουν τη φύση της ΕΕ. Λες και μπορούσε να ήταν διαφορετικά… Eίναι αυτοί που τάχα διεκδικούν «θεμελιακές αλλαγές», αλλά ουδέποτε δεν θα διεκδικήσουν πραγματικά τη μόνη θεμελιακή αλλαγή που χρειάζονται οι λαοί: Την πάλη για την ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος.

Και όσο υπήρχε ακόμη πραγματικά η συνομοσπονδιακή φύση της ΕΕΑ/ΒΠΑ (GUE/NGL), υπήρχε η δυνατότητα διαφοροποίησης. Μια συνομοσπονδιακή φύση που όμως κονιορτιοποιήθηκε από την ποδηγέτηση του «Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς» (ΚΕΑ), η οποία θεσμοθετήθηκε προ πενταετίας με την υιοθέτηση υποψηφίου για την προεδρία της Κομισιόν από το ΚΕΑ, που αυτομάτως έγινε υποψήφιος και της GUE/NGL (Αλέξης Τσίπρας). Υπενθυμίζεται ότι υποψηφίο πρόεδρο της Κομισιόν προτείνουν τα πανευρωενωσιακά κόμματα κι όχι οι πολιτικές ομάδες στην Ευρωβουλή. Έκτοτε ο συνομοσπονδιακός χαρακτήρας της GUE/NGL παραμένει και επίσημα μόνο στα χαρτιά, αφού οι οπορτουνιστές και οι σοσιαλδημοκράτες του ΚΕΑ επιβάλλουν γραμμή και στην ομάδα. Το ίδιο το ΚΕΑ, εξωραϊζει την ΕΕ και προβάλλει ομαδοποιημένα τις θέσεις του σαν θέσεις της GUE/NGL, περιλαμβανομένων των αντικομμουνιστικών παραχαράξεων, με κεντρικό πρωταγωνιστή το γερμανικό Die Linke. Σβήνοντας έτσι, την όποια, εάν έχει απομείνει, πραγματικά ταξική φωνή εντός της ομάδας.

Δεν μπορούν να είναι η φωνή σου, γίνε εσύ η φωνή σου

Όλοι αυτοί δεν μπορούν να είναι η φωνή σου στην Ευρώπη. Η φωνή σου στην Ευρώπη και σε κάθε μέρος του πλανήτη, είσαι μόνο εσύ εργαζόμενε. Τη δική σου φωνή, αλλά την οργανωμένη ταξικά στο δρόμο και στους χώρους εργασίας είναι που τρέμουν. Τη δική σου φωνή όταν δυναμώσει στον αγώνα για αποδέσμευση από ιμπεριαλιστικές ενώσεις όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ και για ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος είναι που τρέμουν. Τη δική σου φωνή για λαϊκή εξουσία και κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής είναι που τρέμουν. Τη συνένωση της δικής σου φωνής με την ταξική πάλη είναι που τρέμουν. Το να σπάσει η φωνή σου τις όποιες σοσιαλδημοκρατικές ψευδαισθήσεις κι αυταπάτες και να ταυτιστεί στην πάλη για το σοσιαλισμό – κομμουνισμό, απαντώντας στο ερώτημα «ή με το κεφάλαιο ή με τους εργάτες», είναι που τρέμουν.

Στις σκληρές εποχές που ζούμε, ο αγώνας ξεκινά από το δύσκολο καθήκον αφύπνισης των εργαζομένων. Όσο για τις Ευρωεκλογές, έχουν φροντίσει να μην υπάρχουν πραγματικές επιλογές της δικής σου φωνής. Εκεί και όπου υπάρχουν και κατέρχονται στη μάχη των Ευρωεκλογών, ταξικά κόμματα που μετέχουν στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, όντως ο εργαζόμενος μπορεί να έχει τη δική του φωνή μεταφραζόμενη και σε ψήφο.